Ontwikkelingen in het Passend Onderwijs

Waarom wordt passend onderwijs ingevoerd?
Alle kinderen en jongeren in ons land verdienen een passende onderwijsplek. Dat geldt in het bijzonder voor leerlingen met extra of specifieke onderwijsbehoeften.
Leraren, ondersteunend personeel, schoolleiders en schoolbesturen staan gezamenlijk voor de taak om dat waar te maken. Het nieuwe stelsel Passend Onderwijs betekent een aanscherping van deze verantwoordelijkheid.
Passend Onderwijs houdt in dat de zorg en ondersteuning zoveel mogelijk in de directe leefomgeving van jeugdigen en ouders georganiseerd wordt. Streven is om met Passend Onderwijs de preventieve aanpak in het reguliere onderwijs verder te versterken en alle kinderen en jongeren het onderwijs te laten volgen dat bij hen past.
Uitgangspunt is dat alle kinderen en jongeren zorg en aandacht nodig hebben en dat onderwijs en onderwijszorg onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.
Vanuit dit brede perspectief wordt specialistische en toegankelijke (onderwijs)zorg bij extra zorgvragen op een vernieuwende manier vorm gegeven.
Een veilige en gezonde omgeving, goed onderwijs en passende zorg en ondersteuning dragen bij aan een succesvolle schoolloopbaan. Ieder kind moet de gelegenheid krijgen zich ten volle te ontplooien in een schoolklimaat met hoge verwachtingen.
De positieve uitkomsten van passend onderwijs voor alle kinderen en jongeren zullen uiteindelijk zichtbaar moeten worden in een goede plek voor al onze kinderen en jongeren in de samenleving.

Wat is nu de kern van passend onderwijs?
1. Zorgplicht: in het nieuwe stelsel Passend Onderwijs krijgen scholen de verantwoordelijkheid om voor elk kind een zo goed mogelijke plek in het onderwijs te vinden.
2. Leerkrachten worden beter voorbereid op hoe zij met zorgleerlingen moeten omgaan.
3. De bureaucratie wordt verminderd. Samenwerkingsverbanden hebben de taak om ondersteuning en de verdeling van de middelen efficiënter en doelmatiger te laten verlopen.
4. Bestaande voorzieningen blijven waarschijnlijk bestaan, echter de toeleiding en hun aanbod zullen (in de loop van de tijd) veranderen.

Wat betekent dit voor ouders?
Belangrijk om op te merken is dat voor meer dan 95% van de kinderen de situatie ongewijzigd blijft. Ouders kiezen een school die zij passend achten voor hun kind. Het ondersteuningsprofiel van de school kan ouders helpen om (beter dan nu het geval is) te bepalen of deze school een passend aanbod heeft voor hun kind. Zorgplicht betekent dat na schriftelijke aanmelding de school verplicht is een passende plek voor het kind aan te bieden. Zoals gezegd, in meer dan 95% van de gevallen is dat de school waar ouders hun kind aanmelden. De school kan in overleg met ouders besluiten dat er (op dit moment) geen passend aanbod kan worden geboden. Indien dit het geval is zal de school (in overleg met de ouders) op zoek gaan naar een andere passende onderwijsplek op een andere school.
Dat kan een basisschool, een speciale basisschool of een school voor speciaal onderwijs zijn. De school die gekozen wordt, is aangesloten bij een samenwerkingsverband Passend Onderwijs.

Wat is een samenwerkingsverband Passend Onderwijs?
In een samenwerkingsverband Passend Onderwijs wordt samen met relevante onderwijs- en zorginstellingen zorg gedragen voor een dekkend netwerk aan voorzieningen. Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de volledigheid aan voorzieningen zodat alle onderwijs- en zorgvragen van kinderen, jongeren en hun ouders beantwoord kunnen worden. Uitgangspunt hierbij is dat deze vragen zo nabij mogelijk gesteld kunnen worden. De reformatorische scholen maken onderdeel uit van het reformatorisch samenwerkingsverband passend onderwijs.

Wordt ‘het rugzakje’ afgeschaft?
Met de komst van het nieuwe stelsel van Passend Onderwijs wordt de landelijke indicatiestelling afgeschaft. Daarmee verdwijnt ook de leerling-gebonden financiering (rugzakje) in de huidige vorm. De middelen bedoeld om Passend Onderwijs te realiseren gaan naar het samenwerkingsverband Passend Onderwijs.
Het beschikbare geld kan door een goede samenwerking efficiënter en effectiever ‘in de speciale of gewone klas’ worden ingezet. Dat kan betekenen extra inzet van deskundigen of in sommige gevallen een extra geldbedrag voor een leerling die extra ondersteuning nodig heeft.

Blijft het speciaal onderwijs bestaan?
Alle voorzieningen blijven in principe bestaan. Hun werkwijze en aangeboden ondersteuning kan in de loop van de tijd veranderen om zo nog meer afgestemd te zijn op de onderwijsbehoeften van de kinderen en jongeren.

Wat staat er in het ondersteuningsprofiel van de school?
In het ondersteuningsprofiel wordt verslag gedaan van de antwoorden die scholen nu al kunnen geven op de ondersteuningsvragen die kinderen aan hen stellen.
Anders gezegd: de scholen beschrijven voor welke kinderen ze nu al een succesvolle aanpak kunnen bieden.
Het totaal van deze ondersteuning wordt basiszorg genoemd. Daarnaast is in het ondersteuningsprofiel te lezen met welke externe partners de scholen samenwerken om tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van de kinderen. Deze samenwerking met externen verbreedt de eigen aanpak van de school en wordt wel breedtezorg genoemd. De school staat niet stil, ze wil zich voortdurend blijven ontwikkelen. In het profiel beschrijft ze ook haar ambities om de basis-en breedtezorg te vergroten. De ondersteuning op de school kent ook zijn grenzen. Hoe zij die grenzen heeft beschreven, vindt u ook in het ondersteuningsprofiel.

Vereniging Reformatorisch Passend Onderwijs
Voor het primair onderwijs en speciaal onderwijs is de vereniging al weer meer dan een maand geleden van start gegaan. Daarvoor was het nodig dat bekend was hoe de samenstelling zou zijn van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur. De leden ervan zijn dus voor die tijd benoemd. Nu loopt de benoemingsprocedure voor de regiomanagers. Eind van deze maand kan die afgerond zijn. Ons landelijk samenwerkingsverband is namelijk verdeeld in vier regio’s: Zwolle, Ede, Randstad (Barendrecht en Gouda) en Zeeland. Voor elke regio moet er een manager zijn, vergelijkbaar met de huidige coördinator van het samenwerkingsverband Weer Samen Naar School. Samen gaan de regiomanagers het managementteam vormen.
Wat gaat dit verband nu doen voor onze kinderen, vraagt u zich wellicht af. Een eerste verbetering ten opzichte van de huidige situatie is dat ouders zelf niet hoeven te zoeken naar de juiste plaats voor hun kind dat extra ondersteuning nodig heeft. De school waar het kind wordt aangemeld, heeft namelijk een zorgplicht. Kan het dit kind niet plaatsen dan moet het wel zorgen dat een andere school van het samenwerkingsverband bereid is de leerling toe te laten. Ouders worden dus niet meer van het kastje naar de muur gestuurd. Dat is dan tegelijk ook voor de leerling een vooruitgang. Maar er is wel meer te noemen. Kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, worden meer dan voorheen in de nabijheid van de woning van het kind opgevangen. Zoals u hierboven hebt kunnen lezen, is dit allemaal niet specifiek voor het reformatorisch verband. De uitwerking van deze verplichtingen is wel heel specifiek. We staan voor de opgave om voor alle leerlingen uit reformatorische gezinnen een passende plek te bieden in het onderwijs. Samen met het speciaal onderwijs hebben we al een heel scala aan voorzieningen. Zo is er sinds enkele jaren een voorziening in het speciaal onderwijs voor cluster 4 leerlingen, dat zijn kinderen met ernstige gedragsproblemen.
Als de problemen niet al te zwaar zijn, krijgen ze ook wel op de gewone basisschool onderwijs, nu nog met een rugzakje. Voorzieningen voor lichamelijk gehandicapte kinderen zoals mytyl en tyltylscholen hebben we nog niet. Het reformatorisch samenwerkingsverband probeert ook voor deze kinderen een goede opvang te organiseren. Zo ook voor kinderen met ernstige spraak- en taalmoeilijkheden, de zogenaamde cluster 2 leerlingen. Overigens vallen cluster 1 en 2 niet onder passend onderwijs. Maar ook voor die leerlingen kan met de nodige aanpassingen soms toch op een reformatorische basisschool of school voor speciaal (basis) onderwijs een passende plaats gevonden worden. Ook voor die kinderen is het immers van groot belang dat zij onderwijs krijgen dat past bij de identiteit van het gezin waaruit ze komen.

Een passende plaats kan ook betekenen dat er jeugdzorg wordt verleend voor de begeleiding van het gezin of de jongere. Ook hier proberen we dat te doen overeenkomstig de identiteit van het gezin. Nu de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg, zowel preventief als curatief, naar de gemeenten gaat, betekent dat wel dat er contacten moeten worden gelegd met veel gemeenten. Die zien ook niet altijd meteen het belang in van hulpverlening op basis van dezelfde identiteit als die van het gezin dat ondersteuning vraagt. Er is dus ook op dit terrein veel werk te doen voor het reformatorisch samenwerkingsverband. Het is de moeite waard!
Hopelijk zien ook ouders dat belang in. Als hulpverleners in de gezinnen komen, is er intensief contact met ouders en kinderen. Dat daarbij dezelfde taal gesproken en van dezelfde waarden en normen uitgegaan wordt, is van groot belang om het doel van de hulp te bereiken. Vertrouwen in de hulpverleners is een eerste vereiste. Dat stelt eisen zowel wat de identiteit als de kwaliteit van de hulpverlening betreft.

Kortom, ons samenwerkingsverband staat voor een grote opgave: met schaarsere middelen (dat geldt in ieder geval voor de jeugdzorg) efficiënter en beter gaan werken. En als je daarbij nog een uitzonderingspositie inneemt, kun je verwachten dat er extra op je gelet wordt. We hebben voor de hiervoor genoemde opdracht elkaar hard nodig. Hopelijk verwachten we het daar niet alleen van, maar mogen we hoger zien.
Aan die zegen is alles gelegen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen