Gezin, kerk en school

De opvoeding van kinderen is in de eerste plaats een verantwoordelijkheid van de ouders. Bij de bediening van de Heilige Doop hebben ze beloofd hun kind naar hun vermogen te onderwijzen, te doen en te helpen onderwijzen. Ouders dienen zich in de opvoeding te baseren op de Bijbel als het onfeilbare Woord van God en de Drie Formulieren van Enigheid. Jakobus Koelman spreekt in dit verband een ernstig woord aan de ouders: “Dit is mijn ernstig verzoek en mijn bede, dat u toch uw kinderen voor de Heere zal opvoeden, en geen arbeid noch moeite daarvoor zult ontzien. (…) Breng uw kinderen tot God en leer hen, hoe ze Hem dienen moeten in hun gehele leven. Zij zijn van de Heere, meer dan van u. De Heere is zowel hun Eigenaar als hun Schepper en Onderhouder. U hebt hen in de doop aan God toegewijd; daar hebt u een plechtige gelofte gedaan dat u hen als Zijn eigendom zou opvoeden; niet voor het vlees, de wereld en de duivel, maar voor Hem, om Hem te dienen en voor Hem te leven.”

De gezinsopvoeding vormt de kern. Naarmate kinderen ouder worden, komen ook andere opvoeders in beeld. Ouders hebben de meeste invloed op hun kinderen. Zij gaan naar een bepaalde kerk en de kinderen gaan vanaf een bepaalde leeftijd mee. Daarnaast besluiten ouders over de schoolkeuze van hun kind. Kerk en school zijn twee belangrijke mede-opvoeders. Voor de ontwikkeling en opvoeding van het kind is het van belang dat gezin, kerk en school aan de opvoeding en ontwikkeling van het kind invulling geven vanuit dezelfde grondslag. Ouders dienen daarmee bij de schoolkeuze van hun kind rekening te houden. Het is een voorrecht dat er in ons land scholen zijn waar onderwijs wordt gegeven op christelijke grondslag en dat die ook nog worden betaald door onze overheid.

Het belang van een eenheid tussen gezin, kerk en school is groot. Er zijn namelijk ook andere mede-opvoeders die grote invloed op onze kinderen kunnen hebben; de buurt en de straat bijvoorbeeld. Wat kinderen daar leren is veelal niet in overeenstemming met Bijbelse waarden en normen. Een bekende vraag en antwoord uit het vragenboekje van ds. L.G.C. Ledeboer luidt: ‘Wat leren onze kinderen op straat? Vloeken en vuile praat spreken’. Naast de fysieke wereld worden onze kinderen ook gevormd (of misvormd) door de digitale wereld waarin ze leven. De digitale wereld is een belangrijke beïnvloeder. De smartphone is voor veel jongeren vrijwel altijd binnen handbereik. Ouders hebben een grote verantwoordelijkheid om aan deze invloeden sturing en leiding te geven. De school en de kerk kunnen daaraan een belangrijke ondersteunende bijdrage leveren. Dat is geen gemakkelijke taak. Ouders kunnen hun kinderen niet vasthouden. Maar het is wel hun verantwoordelijkheid kinderen op te voeden in de vreze des Heeren, die doet wijken van het kwade.

Kinderen reageren verschillend op de invloeden die vanuit hun omgeving op hen afkomen. Dr. W. Fieret heeft in zijn lectoraat ‘Werken aan de opdracht’ onderscheid gemaakt tussen verbinders, schakelaars en ontkoppelaars. Verbinders zijn jongeren die de spanning ervaren tussen de Bijbelse waarden en normen en veel dingen die ze zien en horen in andere werelden waarin ze leven. Het zijn jongeren die met vallen en opstaan ernaar streven om hun dagelijks leven te verbinden met wat de Bijbel zegt. Schakelaars wisselen zonder veel moeite tussen de verschillende werelden. Ontkoppelaars zijn jongeren voor wie de Bijbel geen of vrijwel geen betekenis meer heeft.

Omdat gezin, kerk en school een belangrijke rol spelen bij de opvoeding van kinderen, is het van belang dat deze drie kringen elkaar steunen en versterken

In onze tijd vindt er in toenemende mate bezinning en toerusting plaats. Dr. W. Fieret heeft daaraan een belangrijke bijdrage geleverd door de bewustwording te vergroten van de wereld waarin onze kinderen leven. Hij heeft echter ook handvatten geboden om het gesprek met hen aan te gaan. Voor alle ouders, kerkenraadsleden en onderwijzers verdient het aanbeveling kennis te nemen van de publicaties die hij hierover heeft geschreven (deze zijn te bestellen bij het Hoornbeeck college). Ten diepste hebben we wijsheid van de Heere nodig (Jak. 1:5), maar inzicht in de leefwereld van onze kinderen kan middellijkerwijs dienstbaar zijn aan de christelijke opvoeding van onze kinderen.

Omdat gezin, kerk en school een belangrijke rol spelen bij de opvoeding van kinderen, is het van belang dat deze drie kringen elkaar steunen en versterken. Ter afsluiting wil ik enkele voorbeelden noemen hoe kerken en ouders elkaar onderling kunnen steunen. Voor meer informatie verwijs ik naar de hiervoor genoemde publicaties. De vijf vormen die ouders bij de opvoeding als de belangrijkste steun van de kerk ervaren zijn: aandacht voor actuele onderwerpen voor jongeren tijdens de preek, het ambtelijk gebed voor jongeren en hun ouders, aandacht voor actuele onderwerpen voor jongeren tijdens de jeugdvereniging, aandacht voor actuele onderwerpen tijdens de catechisatie en jaarlijks huisbezoek, waarbij aandacht aan de jongeren wordt besteed. Andersom is het ook van belang dat de kerk voldoende steun van ouders ervaart.

Uit het onderzoek van dr. Fieret blijkt dat 30% van de kerkenraadsleden de betrokkenheid van de ouders niet zo groot vindt. Het is belangrijk dat ouders in de opvoeding van hun kinderen aandacht besteden aan de verbinding met de kerk. Daaraan kan invulling worden gegeven door het met elkaar in gezinsverband bespreken van de preek, betrokkenheid van de ouders op het catechetisch onderwijs en het stimuleren van het gaan naar de jongerenavonden die door de kerkelijke gemeente worden georganiseerd.

Ouders, kerk en school moeten doen wat hun hand vindt om te doen en elkaar daarin zo goed en zo veel mogelijk ondersteunen en versterken. De opvoeding van onze kinderen is echter afhankelijk van de zegen van de Heere. Aan die zegen is alles gelegen. Of, om het met de woorden van de dichter van Psalm 127 te zeggen: “Zo de Heere het huis niet bouwt, tevergeefs arbeiden deszelfs bouwlieden daaraan.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen