'Memento Mori'

Sempre crescendo, luctor et emergo, carpe diem. Altijd leuk, zulke Latijnse spreuken. Handig ook, bijvoorbeeld om een lang verhaal kort en –vooral– aannemelijk te maken. Want Latijn suggereert eeuwen beproefde waarheid, en daar durft niemand aan te twijfelen. Maar met één spreuk heb ik altijd moeite gehad: ‘memento mori’, gedenk te sterven. Die woorden werkten bij mij als een boemerang, een tweesnijdend zwaard, waarmee ik mezelf meer verwondde dan dat ik op een ander indruk maakte. Het zijn woorden die je leven een seconde stilzetten, gevangen in de sluitertijd van een laatste waarheid, waardoor alles wat je bezighoudt even vederlicht, of juist loodzwaar wordt.

Maar waar vind je ze nog, stervelingen die het memento mori in hun leven uitdragen? In Thailand, wist ik en daarom moest en zou ik erachter komen of de monniken in de boeddhistische tempels foto’s achtergehouden hebben van slachtoffers van de tsunami. Vele honderden van die foto’s hingen direct na de vloedgolf op grote borden langs de weg. Afschuwelijke opnamen waren het, van zwaar verminkte of half vergane lichamen. De Thaise politie vond het een handige manier om identificatie te versnellen, maar voor familie en vrienden op zoek naar vermisten waren de foto’s een kwelling. Ze zochten zekerheid over de dood van hun geliefden, maar niet op deze manier. Een jaar later dreunt vanaf de Thaise stranden nog slechts één Latijnse spreuk: carpe diem, pluk de dag. Maar niet vanuit Wat Bang Muong, de boeddhistische tempel bij het dorp Ban Nam Khem. De Wat (tempel) ging de wereld rond omdat tijdens die afschuwelijke eerste dagen na Kerst de doden daar werden verzameld.

Maar een jaar later liggen ze er nog. Op grote borden zijn enkele honderden van die schokkende foto’s daar opgeprikt. Met enige tegenzin loop ik er weer langs. En zie ik opnieuw verwrongen kindergezichtjes, opgezwollen lichamen van mannen, maar ook een beeldschone vrouw. De ogen gesloten, haar neusgaten met doek dichtgestopt. Als ergens me het memento mori werd ingewreven, dan was het bij haar foto. Wat een bizar contrast tussen de schoonheid van het leven en de dood. U Pannajota, een goedlachse monnik, gehuld in zo’n typisch oranje gewaad, wil het gerust beamen: hij en zijn collega’s beoefenen zo af en toe ‘marananussati’, het mediteren over de dood, door zich te concentreren op foto’s van tsunami-doden. Opnamen van verkeersdoden mogen trouwens ook.

Memento mori in zijn zuiverste vorm dus, maar wat armoedig wanneer het tot religieus principe is verheven. Op zo’n moment besef je hoe cruciaal het sterven van de Heere Jezus is geweest, en hoe doorslaggevend Zijn opstanding. Want daardoor mag mijn dood in Zijn dood zijn opgenomen, en zal Zijn opstanding eens mijn opstanding worden. Niks memento mori, dat is een oefening voor beginners. De christelijke gemeente mag dagelijks een veel rijker ‘memento’ beoefenen: de ‘meditatio vitae futurae’, de overdenking van het toekomende leven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen