Agrariërs aan het woord

Marcel Goud uit Nederland

Marcel Goud is een gedreven ondernemer die houdt van zijn werk binnen de agrarische sector. In het Zeeuwse familiebedrijf Goud Biervliet houdt Marcel zich bezig met in- en verkoop van uien, teelt van plantuitjes en opslag van uien.

Marcel: ‘We bezitten als bedrijf zelf geen land. Maar we zijn elke week wel in het land te vinden om met de boeren in gesprek te gaan. We zijn nauw betrokken bij de uienoogst en denken met hen mee.’ Weinig mensen weten dat Nederland internationaal bekend staat als één van de grootste uienexporteurs ter wereld. Dit komt vooral door de uitmuntende Nederlandse logistiek. Marcel: ‘Hier in Nederland kunnen we heel snel inspelen op de vraag. De afstand tussen sorteerbedrijven en havens zoals Rotterdam en Vlissingen is minimaal. We kunnen binnen een week uien over de hele wereld leveren.’

SPANNINGSVELD VAN EXPORT
De groeiende internationale export stelt handelaren voor dilemma’s. Marcel geeft aan dat hier tegenstrijdige belangen spelen: ‘Belangen van de importeurs en exporteurs hebben veelal te maken met geld en zijn vaak niet dezelfde als de belangen van de boer. De grote import in bijvoorbeeld Afrika kan de lokale marktwerking daar verstoren. Om de eigen boeren te beschermen, neemt de regering van een land soms regulerende maatregelen, zoals het sluiten van grenzen. Voor de export en voor ons als handelaren is dat uiteraard niet gunstig.’

HEDENDAAGSE UITDAGINGEN
Ondanks de grote internationale markt heeft de Nederlandse agrariër het dus niet altijd gemakkelijk. Marcel: ‘Het aanbod van uien in onze omgeving wordt daarbij steeds minder omdat elk jaar tientallen bedrijven verdwijnen. Dit is een zorgelijke ontwikkeling. Hoe krijgen we jonge mensen er weer in geïnteresseerd om landbouwer te zijn? Vanwege de hoge grondprijs en de vele regelgeving is het lastig om een boerenbedrijf in stand te houden.’ Volgens Marcel komen er bijvoorbeeld steeds meer regels rondom bestrijdingsmiddelen. ‘De groene partijen groeien en discussies over het milieu krijgen steeds meer impact. Retailers zijn bang om negatief in het nieuws te komen en stellen steeds meer eisen aan bestrijdingsmiddelen. Natuurlijk is het goed om na te denken over het milieu, maar we moeten hier niet te ver in doorslaan. Uiteindelijk bespuit geen enkele boer zijn gewassen zomaar, ze zijn daar al heel bewust mee bezig.’ Ook is het veranderende klimaat een grote uitdaging. Marcel ziet dit in zijn eigen omgeving: ‘We hebben te maken met veranderende weersomstandigheden. De laatste jaren zijn droger en warmer geweest dan voorheen. We merken nu dat het lastig is om dezelfde kwaliteit af te leveren als we gewend zijn. Hier ligt een grote noodzaak tot innovatie.’

VISIE VOOR DUURZAAMHEID
Eén van de grootste huidige trends is die van duurzaamheid. In de Bijbel lezen we hoe de mens de aarde mag gebruiken en als rentmeester van deze aarde is aangesteld. Ook Goud Biervliet is hier veel mee bezig, geeft Marcel aan. ‘Duurzaam zijn speelt een rol in elke beslissing die we nemen. Bijvoorbeeld in de keuze voor bestrijdingsmiddelen, stroomgebruik en verlichting. In alle facetten van het bedrijf zetten we kleine stapjes. Zo doen we mee in het duurzaamheidsbeleid, zonder erin door te slaan.’ Een belangrijk onderdeel van duurzaam ondernemen is voor Marcel ook het bijdragen aan een Woord en Daad-project. ‘We wilden graag een project in de agrarische sector steunen. We zijn betrokken bij het landbouwproject waar Sorie deel van uitmaakt, in Sierra Leone. Twee jaar geleden hebben we dit land ook daadwerkelijk bezocht, een zeer positieve ervaring. Het is erg verrijkend om de agrarische sector in zo’n andere cultuur, zonder West-Europese bedrijfsvoering en visie, te ervaren.’

Sorie Conteh uit Sierra Leone

Recht voor z’n raap en transparant in wat hij doet, zo staat Sorie Conteh bekend in zijn dorp. De 55-jarige agrariër is sinds enkele jaren dorpshoofd van de Mille 11-gemeenschap in Masongbo, Sierra Leone. Sorie is een ondernemer met visie: hij streeft naar een bloeiende agrarische productie en een school voor zijn dorp.

Juni is de meest hectische maand voor Sorie en de boeren in Mille 11. De mango-oogst moet binnengehaald worden. Vanwege het rijpende fruit is snelheid geboden, maar het moet ook zorgvuldig geselecteerd worden. Dit jaar startte de oogst in de eerste week van juni. ‘De rijpe mango’s kleuren geel, daardoor weten we welke mango’s we moeten oogsten,’ vertelt Sorie. Nu de oogst binnen is, heeft hij tijd om te vertellen over de uitdagingen en kansen die hij ziet. Ondertussen toont hij trots zijn boerderij, waar hij onder andere rijst, mango’s, cashews en palmolie verbouwt. In totaal telt zijn bedrijf zo’n 10 hectare landbouwgrond.

‘GELUKKIGSTE TIJD VAN HET JAAR’
Mango’s oogsten is zwaar, de hele dag zijn de boeren en hun gezinnen tussen de mangobomen te vinden. Soms klimmen ze in de bomen om rijpe mango’s los te snijden. ‘Toch is dit de gelukkigste tijd van het jaar, ‘ vertelt Sorie. ‘Tijdens de oogst is het veel makkelijker om voldoende eten voor ons gezin te hebben.’ Sorie is al twintig jaar getrouwd. Samen met zijn vrouw heeft hij acht kinderen, die intussen volwassen zijn. Ook is hij al acht keer opa geworden. Hoewel zijn kinderen volwassen zijn, is het nog altijd druk in huis. Twee broers van Sorie, een schoonzus en haar twee kinderen, een neef en zijn gezin en zes kleinkinderen van Sorie wonen samen op de boerderij. Tijdens de oogst werkt heel de familie mee op het veld.

HEDENDAAGSE UITDAGINGEN
De mango-oogst viel dit jaar tegen, waardoor er maar twee vrachtwagenladingen geoogst konden worden. Dat was een tegenvaller, want vorig jaar werden vijf vrachtwagens gevuld met de mango’s. Het fruit wordt direct naar de fabriek van Sierra Agra vervoerd, waar de mango’s verwerkt worden tot sap en concentraat. Sierra Agra is de enige sapfabriek in Sierra Leone en vormt een belangrijke afnemer voor de boeren in Mille 11. De fabriek betaalt de boeren een eerlijke prijs. Sierra Agra stelt specifieke eisen voor de kwaliteit van de mango’s die geschikt zijn om te verwerken. Daarom worden de boeren getraind om de juiste mango’s te selecteren en te oogsten. Ook krijgen ze training in de opslag van de mango’s en in biologische landbouwmethoden. Sorie en zijn collega’s zijn blij dat de mango-oogst nu aan de fabriek verkocht kan worden. Dat was eerder wel anders. Vanuit Mille 11 is de stad te ver weg en de wegen zijn slecht, waardoor boeren niet zelf naar de markt kunnen om de mango’s te verkopen. Boeren verkochten hun fruit daarom aan opkopers, maar kregen hier een lage prijs voor. Daarnaast lag een groot deel van de oogst te verrotten, als de opkopers niet op tijd arriveerden. ‘Nu krijgen de boeren meer inkomsten en wordt het werk ook weer aantrekkelijker,’ vertelt Sorie.

VIS VERKOPEN IN GOODRICH BEACH
Als kind groeit Sorie op in de straten van Mille 11. Maar op zoek naar werk verhuist hij al snel naar Freetown en vervolgens naar Goodrich beach, waar hij in de vishandel gaat werken. Na zeven jaar besluit hij om terug te keren naar zijn geboortegrond; Mille 11. In 2006 neemt Sorie het familiebedrijf over en begint hij als boer. De gemeenschap kiest hem als dorpsoudste. ‘Ik denk dat de mensen mij hebben gekozen als hun leider omdat ze zien hoe hard ik werk,’ beschrijft hij zijn leiderschap. ‘Ik wil een school bouwen in het dorp, zodat de kinderen naar school kunnen. We willen het onderwijs van onze kinderen verbeteren. Ook werken we hard voor een bloeiende agrarische productie, zodat we ons geen zorgen meer hoeven te maken om voedsel,’ legt Sorie uit. ‘Ik wil leven in vrijheid, zonder zorgen.’ Het dorpshoofd heeft een duidelijke droom voor de volgende generatie in het dorp: ‘Ik wil de kinderen opvoeden als leiders, niet alleen van Sierra Leone, maar ook over landsgrenzen!’

Lees meer over dit project via woordendaad.nl/iadsierraleone

VAN BOER TOT FABRIEK
Corstiaan van Aalsburg is projectleider van verschillende agrarische projecten van Woord en Daad, waaronder het landbouwproject in Sierra Leone.
Hij wordt regelmatig geconfronteerd met de uitdagingen waar boeren mee te maken hebben. In de projecten waar Woord en Daad focust op hele productieketens ziet hij een belangrijke kans. Hierbij worden alle actoren, van boer tot fabriek, betrokken. ‘We focussen samen met partnerorganisaties op die productieketens waarvoor er veel vraag is op de markt. Door samenwerking met een verwerkende mkb, of zogenaamde Fair Factory, kunnen boeren als Sorie echte agrarische ondernemers worden en een bedrijf opbouwen dat ook hun kinderen toekomst biedt.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen