REAGEERBUISBABY'S

„Wonder en is geen wonder"?

De feiten zijn bekend. Dankzij de ontwikkeling van de medische wetenschap is op 3 okt. j.1. in Calcutta (India) de tweede „reageerbuisbaby" geboren o.l.v. Dr. S. K. Bhattacharya. Een 3, 35 kg. wegend meisje. Haar ouders waren 19 jaar getrouwd en kinderloos. De eerste „reageerbuisbaby" werd j.1. 25 juli geboren in het Engelse Oldham o.l.v. Dr. P. Steptoe en Dr. R. Edward. Zij heet Louise Brown. Het echtpaar Brown had in haar huwelijk jarenlang tevergeefs op een kind gewacht. Eigenlijk is het opschrift „reageerbuisbaby's" onjuist, maar goed, de titel spreekt aan en de juiste feiten volgen hieronder.

Wat is er precies aan de hand?

De normale bevruchting van de eicel gebeurt in de eileider van de vrouw. De twee bouwstenen van het menselijk leven, de vrouwelijke eicel en de manlijke zaadcel, smelten daar samen ( = konceptie). Kort na deze bevruchting gaat het eitje zich delen, waardoor er een klompje cellen ontstaat: het embryo. Tijdens deze celdelingen beweegt het embryo door de eileider naar de baarmoeder. Dit duurt 8-10 dagen. Intussen heeft het baarmoederslijmvlies zich o.i.v. hormonen voorbereid om het embryo te ontvangen: het is dik, week en bloedrijk geworden, vol voedingsstoffen. Het embryo boort zich in het slijmvlies en wordt zo omgeven en gevosd door moederlijk weefsel, zodat zich in ± 36 weken onder Gods zegen een welgeschapen baby ontwikkelt.

Bij de moeders van bovengenoemde baby's zijn de eileiders verstopt, zodat bevruchting langs natuurlijke weg uitgesloten is. De artsen hebben een operatief verkregen eicsl van de vrouw laten bevruchten door een zaadcel van haar man in een laboratoriumkolfje. Dit bevruchte ei heeft zich 3 a 4 dagen buiten het moederlichaam ontwikkeld. Daarna is het in de baarmoeder van de natuurlijke moeder gebracht. Daar heeft het zich in het baarmoederslijmvlies ingenesteld en is via een normale zwangerschap op weg gegaan naar de geboorte. We moeten in dit geval dus spreken over een „reageerbuisbsvruchting" i.p.v. over een „reageerbuisbaby". De door Steptoe, Edwards en Bhattacharya toegepaste bevruchtingstechniek vindt al lang plaats bij dieren. Bij de mens stuitte het ontwikkelen van deze techniek op grote moeilijkheden. Vooral de samenstelling van de voedingsvloeistof in de rageerbuis blijkt voor de mens zeer kritisch te zijn, om afwijkingen in de ontwikkeling te voorkomen. Het samenstellen ervan is dan ook een wetenschappelijk onderzoek op zichzelf.

Een riskante zaak

Wetenschappelijk gezien is het ongetwijfeld een groot goed dat medisch-biologisch onderzoek een mogelijkheid schept voor kinderloze echtparen (hoewel het niet goed funktioneren van de eileider veelal niet de oorzaak van kinderloosheid is). Het meteen koesteren van hoge verwachtingen is echter ongegrond. De beschreven behandeling

is geen eenvoudig kunststukje, maar uiterst gekompliceerd met grote kans tot mislukking. Velen, ook de behandelende artsen, hebben hun hart vastgehouden. Dit menselijk ingrijpen in het mysterieuze veld van de menselijke voortplanting is uiterst riskant. Ook na de geboorte van deze baby's is de zorg nog niet opgeheven. De tijd zal ons misschien leren hoe Lou.ise en haar indiase lotgenootje zich zullen ontwikkelen. Zullen lichamelijke en geestelijke gebreken aan het licht komen? We kunnen er niet zeker van zijn of deze baby's identiek zijn aan de kinderen die geboren zouden zijn als de eerste ontwikkeling in het moederlichaam had plaatsgevonden. Elke mogelijkheid tot kontröle-eksperimenten is uitgesloten. Voor ruimere toepassing moeten er op dit moment nog moeilijke wetenschappelijke vragen beantwoord worden.

Het is duidelijk dat hier ook ethische gevolgen aan vast zitten (ethiek is de leer van het menselijk handelen o.l.v. een zedelijke norm). Nog meer zal dat gelden als we verder willen gaan dan hierboven beschreven is. Te denken valt aan:

— het inbrengen van een bevrucht eitje, dat afkomstig is van een andere moeder — het selekteren van erfelijke eigenschappen, door eicellen en zaadcellen van „supermensen" te gebruiken en de bevruchte eicel in een willekeurige vrouw te laten ontwikkelen.

Bij verdere verfijning kan het zover kernen dat op bestelling een jongen of een meisje, een kind met blond of zwart haar, enz. verkregen kan worden. Zo kunnen mensenhanden in de toekomst uiterst hygiënisch, maar ook uiterst gewetenloos de voortplanting van het menselijk geslacht gaan regelen. Om mensen te maken zijn alleen menselijke eieren en menselijk zaad nodig. Straks gaat dat misschien zelfs geheel via reageerbuis en laboratorium. Dit is natuurlijk wel het grofst denkbare, maar de mogelijkheden komen binnen ons gezichtsveld.

Grote verantwoordelijkheid of greep naar Gods macht?

Voor christenen rijst bij dergelijke „reageerbuisbevruchtingen" de vraag of deze ingreep wel aanvaardbaar is. Christelijke etici zijn het er niet over eens. Prof. Dr. J. Douma (hoogleraar in de etiek te Kampen) staat er niet volstrekt afwijzend tegenover. „Natuurlijk heeft God een weg gegeven die moet worden bewandeld. Maar als er op die weg een hapering is, die met medisch vernuft kan worden verholpen, waarom mogen we daar geen gebruik van maken? ( ) Het proces dat nu gaande is, begon natuurlijk niet vandaag. Veel schakels ervan — die óók misbruikt kunnen worden — hebben we geaksepteerd. ( ) Maar ik vind het moeilijk nu te beweren clat de grens is bereikt en dat het Gods wil was dat juist deze onvruchtbaarheid niet werd verholpen. De grens wordt overschreden als het niet meer gaat om het samensmelten van een eice] en een zaadcel van partners binnen het ene onontkoombare huwelijk". Aldus Douma. Deze recente ontdekking kan een reuze stap betekenen ten goede maar ook ten kwade. Iedere (medische) uitvinding verhoogt de verantwoordelijkheid van de zondige mens. Kan hij zijn macht aan? wat gaat hij ermee doen? Onze verheuging bij een nieuwe uitvinding is bijna alijd een verheuging met beving.

Prof. Dr. W. H. Velema (hoogleraar in de etiek te Apeldoorn) zegt „nee" tegen de hier toegepaste methode van bevruchting. „Mijn hoofdbezwaar is dat het laboratorium de moederschoot vervangt. Daarmee passeert men de weg die God voor het ontstaan van mensenleven gegeven heeft. De bevruchting wordt een technisch procédé, helemaal losgemaakt van de huwelijksband. De kwestie van de echtelijke gemeenschap vind ik een heel belangrijpk punt. ( ) Ik kan me moeilijk onttrekken aan de gedachte dat we hier te maken hebben met wat in Openb. 13 staat over het getal des mensen:3x6. Het is bijna goddelijk. In zo'n laboratorium neemt de mens iets in handen dat de Heere God in de moederschoot doet. Via deze ingreep kan met het menselijk geslacht gemanipuleerd worden". „Men kan alle mogelijke kombinaties gaan uitproberen. Veredeling van het mensenras ligt nu binnen de mogelijkheden". Aldus Velema. De mogelijkheid van „reageerbuisbevruchting" is ongetwijfeld een stap vooruit. Op weg waarheen? Is deze een stap omhoog of omlaag? Zal hij leiden tot de griezeltaferelen van Aldous Huxley in zijn boek „Heerlijke nieuwe wereld"? Daarin wordt gesproken over een maatschappij waarin alle kinderen in laboratoria „uitgedokterd" worden, volgen plan en bestelling van de machthebber, waarin het een schande is eigen vleselijke ouders te hebben.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen