WIE WAREN DE ERSKINES?

Met de naam „de" Erskines duiden we twee schotse predikanten uit de eerste helft van de 18e eeuw aan. Het waren twee broers, Ebenezer en Ralph. Behalve, dat zij zich verbonden wisten door de familieband, stonden zij ook schouder aan schouder in de kerkelijke strijd van die dagen.

Ebenezer Erskine werd in 1680 als zoon van een predikant in het zuidoosten van Schotland geboren. Hij was nog een kind, toen in Schotland een vreselijke vervolging woedde tegen de hervormden. Zijn naam is dan ook een geloofsbelijdenis van zijn ouders geweest: Eben-Haëzer, „tot hiertoe heeft de Heere ons geholpen".

Na een theologische studie in Edinburgh, werd hij in 1703 predikant te Portmoak. Kort na zijn bevestiging trouwde hij met Alison Turpie. Zij schonk hem tien kinderen. Bovendien was de godsvreze van haar het middel tot een doorbraak in het geestelijk leven van Ebenezer.

Nadat de Heere Zijn genade in de Heere Jezus aan Ebenezer geopenbaard had, kreeg zijn prediking ook een andere inhoud. Het werd een lofzang op Gods genade. Deze prediking droeg veel vrucht. Steeds meer mensen bezochten de kerkdiensten en avondmaalstijden in Portmoak. In 1728 waren er bij een avon dm aalsbediening in Portmoak zelfs 2000 mensen.

Doch ook de zorgen bleven hem hier niet gespaard. Enkele kinderen en zijn vrouw stierven. Kerkelijke strijd maakte zijn werk moeilijk. Toen Erskine in 1731 naar Stirling vertrok, kreeg hij echter geen rust. De strijd verhevigde zich. Zo moest hij zich met andere predikanten verdedigen tegen het patronaatsrecht. Dit gaf de protestantse landeigenaars de bevoegdheid om predikanten te benoemen in een vakante gemeente. De gemeente had: vrijwel geen invloed. Juist voor dit recht van de gemeente om een eigen predikant te beroepen kwam Erskine op.

Ondanks zijn krachtige verdediging op de Generale Synode van 1732, werd zijn standpunt afgewezen. Omdat Ebenezer zich hierbij niet kon neerleggen werd: hij een jaar later geschorst. Dit was het begin van een kerkscheuring, die in 1740 definitief werd. De Secession Church, zoals de afgescheiden kerk van de Erskines werd genoemd, breidde zich snel uit. Helaas ontstond er enkele jaren later weer een scheuring in deze kerk. Het konflikt ging nu over de vraag of men al of niet een eed mocht afleggen. Door deze splitsing zijn Ebenezer veel vrienden ontvallen.

Maart 1751 stierf de tweede vrouw van Ebenezer. Een jaar later verloor hij zijn broer Ralph.

Diens zoon James werd Ebenezers ambtsbroeder én later ook zijn opvolger. Begin 1754 werd Ebenezer ziek. Zijn laatste preek hield hij vanaf zijn bed in de huiskamer. De tekst was genomen uit Ps. 48 : 15: Want deze God is onze God, eeuwig en altoos, Hij zal ons geleiden tot de dood toe." Op 2 juni 1754 stierf hij. Ebenezer Erskine werd in zijn eigen kerk tegenover de preekstoel begraven.

Ralph Erskine werd 15 maart 1685 in het noorden van Engeland geboren.

Vanaf zijn jeugd diende hij de Heere. Vanwege zijn godsvrucht wilden zijn ouders, dat hij theologie ging studeren. Overeenkomstig hun wens volgde hij deze studie aan de universiteit van Edinburgh. Nadat hij een aantal jaren huisonderwijzer was geweest, liet hij zich overhalen om zich bij een klassikale onderzoekskommissie aan te melden. Ralph dacht namelijk van zichzelf, dat hij nooit het ambt van predikant zou kunnen vervullen. Nadat hij was toegelaten tot het predikambt, werd hij in 1711 bevestigd in de gemeente van Dunfermline. Hier heeft hij tot zijn dood toe gewerkt.

Aanvankelijk leefde de gemeente van Dunfermline in een doodse, ingezonken toestand. Samen met zijn kollega werkte Ralph echter hard en de Heere heeft dit gezegend. Soms namen viera vijfduizend mensen aan het avondmaal deel. In de kerkelijke strijd koos Ralph, zij het na enige aarzeling, uiteindelijk de zijde van zijn broer.

Het verdriet over de kerkelijke verdeeldheid was bij Ralph groot.

Vooral toen de latere scheuring in de Secession Church ook scheiding in zijn familie bracht. Ralph koos ook in dat konflikt de zijde van zijn broer. Zijn zoon James volgde hem, maar twee andere zonen, die ook predikant waren, behoorden tot de tegenpartij. Zij gingen zelfs zover, dat zij hun eigen vader in de kerkelijke ban deden, wegens scheurmakerij.

In zijn huiselijk leven kende Ralph Erskine ook de zorgen en het verdriet. Zijn vrouw stierf op 33-jarige leeftijd en vijf van de tien kinderen overleefden hun moeder.

De persoonlijke zorgen en het leed om de kerkelijke strijd maakten Ralph vroeg oud. Hij stierf op 6 november 1752. Zijn laatste woorden waren: „Victory, Victory, Victory."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen