Welke rol speelt status en luxe bi] ons ?

Welke rol speelt status en luxe bij ons? Dat is nogal duidelijk! Een véél te grote rol.... Ja, ja, op je gevoel af heb je die vraag al beantwoord. Maar nou even wachten: het gaat erom dat we samen nadenken over deze dingen en dan ons uitspreken. Vanuit de praktijk naar de Bijbel en van de Bijbel weer naar de praktijk. Denk je mee?

Waar we over praten

Wat is status en luxe? Een vraag die zich niet zo gemakkelijk laat beantwoorden. Ik denk dat status te maken heeft met twee dingen.

a. In de eerste plaats heeft het te maken met bezit: je hebt bepaalde dingen die ook door anderen begeerd worden, maar die niet iedereen zich kan permitteren (luxe). Jij hebt dat wél. Dat geeft je status.

b. In de tweede plaats heeft het te maken met positie: door geboorte of door hard werken, ben je in de goede hoek terecht gekomen. Je bent opgeklommen. Dat geeft je aanzien.

Deze twee zaken gaan vaak hand in hand. Bezit zal meestal bijdragen aan je positie. En een goede positie zal je bezit doen toenemen.

In beide gevallen ben je iets, of heb je iets dat een ander niet heeft. Je onderscheidt jezelf dus van je omgeving.

Met het Igede-team op zoek

Mensen die een bepaalde status hebben, willen dat ook graag laten zien. Het moet tot uiting komen! Het moet herkenbaar zijn.

Zo kon je vroeger de dokter herkennen aan zijn witte jas of aan de aesculaap op de voorruit van zijn Peugeot, en de dominee (nog steeds) aan zijn zwarte jas of aan zijn hoed op de achterplank van zijn auto.

Maar nu meer in het algemeen. Wat zijn de statussymbolen van mensen in Nederland? Ik heb deze vraag eens voorgelegd aan ons zendingsteam in Igede. Een hele avond hebben we daar samen over gepraat. We zijn maar begonnen waar we zaten: in Nigeria. Welke rol speelt status en luxe in dit afrikaanse land?

Statussymbolen in Nigeria

Ieder dorp wil graag een eigen school, een kliniek, een kerk (of moskee), een postkantoor en ook elektrisch licht. Dat zijn de statussymbolen van een gemeenschap. Ze zijn niet alleen belangrijk en nodig, ze geven ook aanzien. Daarom moet er ook een goede marktplaats zijn: dat maakt het dorp bekend in de wijde omtrek.

Ook op het persoonlijk vlak heeft ieder zijn wensen. Als je eerst maar eens een fiets hebt of een horloge! Ook een bril hoort daarbij; liefst met donkere glazen. Of wat denk je van een radio met kassetterekorder? Daar kan je tenminste fatsoenlijk mee op de foto En niet te vergeten een golfplaten dak op je huis in plaats van een grasdak.

Zo is er wel meer dat het hart begeert: een bed en matras, een motor of zelfs een televisie, een positie bij de overheid, mooie kleren of een uniform, het hebben van meerdere vrouwen, in de stad wonen, veel gereisd hebben, goed engels kunnen spreken (vooral moeilijke woorden: dat maakt indruk!).

Even goed kijken

Als je eens goed kijkt naar al deze dingen, dan valt het allereerst op dat ze niet eens allemaal zo nuttig zijn.

Iemand met een horloge komt bijvoorbeeld nog steeds te laat op zijn werk. Velen dragen zelfs een horloge dat allang niet meer loopt. Een zonnebril kan van pas

komen midden op de dag, maar waarom een prediker dat ding opheeft in de avonddienst ontgaat je ten enenmale. Een golfplaten dak is wel handig om het regenwater op te vangen, maar het kan er smoorheet onder zijn. Onderwijs is wel belangrijk voor de mensen, maar niet op zich. Het is een springplank voor wat anders. Hóe jc een diploma behaalt (bijvoorbeeld met list of bedrog) is dan ook niet zo belangrijk als het feit datje zo'n diploma op zak hebt, of liever: aan de muur hebt hangen. Een waterput of goede latrine zou natuurlijk erg praktisch zijn. maar geeft lang niet zoveel status (sociale waarde) als het houden van een feestmaaltijd, waarbij jc zeven koeien slacht. Het tweede dat opvalt is dat de meeste van deze statussymbolen verdacht veel lijken op die van ons

Onweerstaanbaar dringt de indruk zich aan je op dat men gewoon probeert het (rijke) westen na te doen. En hoe komt dat nu? Hebben wij in Afrika soms een vals beeld opgeroepen van de grote man. de gelukkige vrouw? Met die vraag moesten we maar eens tot onszelf inkeren.

De westerse kuituur met haar konkurrentiegeest en haar hang naar privacy werkt verwoestend in op de gemeenschapsverbanden van Afrika. Het is mogelijk dat we, ook via het zendingswerk, onbewust en onbedoeld allerlei verlangens hebben wakker gemaakt die niets te maken hebben met het Woord van God en het heil in Christus.

En dan nu naar Nederland

Wat een welvaart! Wat een luxe! Je wrijft je ogen uit, als je na enkele jaren terugkeert in Nederland. Problemen? Als vanzelf denken we aan de jeugdwerkloosheid. en de stille armoede die hier en daar nog (of wéér) wordt geleden. Maar het land is vol wegen en de wegen zijn vol auto's en de dorpen vol nieuwbouw en de supermarkten vol eten, en nog is het niet genoeg.......

Je waant jezelf soms in een droomwereld. Het geklaag en gesteun dat desondanks opstijgt, klinkt dan wel eens vals in je oren! Sociale voorzieningen als bij ons zijn in Nigeria ondenkbaar. En dan die koekjes en snoepjes die je heel de dag krijgt voorgehouden: je wordt er misselijk van! Om nu maar te zwijgen van de stromen alkohol waardoor stedeling en agrariër beneveld wordt. Er is nog geld genoeg..

De statussymbolen waar men in Nigeria naar lonkt, doen het hier dan ook allang niet meer. De krakende grammofoon van vroeger staat zich nu te generen naast een video-apparaat. Beeld en geluid, wanneer je wilt en zo hard als je wilt! Bij ons ben je wat. als je in zo'n dure B.M.W. rijdt (ik noem maar wat), als je een tweede woning hebt of een plezierboot. En natuurlijk ga je op de wintersport. Dat is in! Arme, arme mensen.

Alleen voor jonge mensen

Natuurlijk heb jij van al deze dingen geen last. Jij bent nog jong. Je hebt er geen trek in ook. Je hebt andere idealen, dan die van de burgerlijke konsumptiemaatschappij. Dat hoop ik tenminste! Ik hoop het van harte. Ondertussen kan het zijn dat je met die dure stereo-installatie een eerste stap hebt gezet in dezelfde richting. Maar laat ik dat niet noemen. We komen zo gauw in de sfeer van: wat mag niet en wat nog net wel? En we hebben gauwer bij een ander gezien wat teveel is, dan bij onszelf.

Maar om eerlijk te zijn: ook jij wil meetellen. Je wilt meedoen op school voor vol aangezien worden. Je vindt het erg als zc je niet zien staan, je zomaar voorbij lopen. We houden zo graag onze stand op. Volwassen mensen en jonge mensen. We zijn zo vaak niet die we zijn. Een houding aannemen, een masker voordoen, vooral onder je leeftijdsgenoten. Je gezicht niet willen verliezen, niet uitje rol vallen. Status.... Begrijp je wel?

Status der rechtheid en staat der genade

Weet je waar de schoen wringt? Waar het begonnen is? In het Paradijs! We zijn gevallen uit de status der rechtheid. Kromgetrokken, dood gevallen, peilloos diep.

Toen werden hun beider ogen geopend, en zij werden gewaar dat zij naakt waren; en zij hechtten vijgeboombladeren samen, en maakten zich schorten...." Daar heb je het eerste statussymbool in de geschiedenis der mensheid! Want we houden toch zo graag onze stand op. ook als we het allang verloren hebben. Het Paradijs verloren. God kwijt, onze identiteit zoek dus dan maar wat luxe eroverheen!

Wat we nodig hebben. Dat we ont-dekt worden aan onze gevallen staat en overgezet in de staat der genade, in een verzoende betrekking met God. Dat is de echte status!

En daar heeft de Heere niet de besten voor uitgekozen, maar de minsten, de meest onwaardigen. Die worden gezocht! Degenen die hun stand niet langer kunnen ophouden, die overal doorheen zakken, door de knieën gaan. God toevallen in Zijn heilig recht. „Die in 't stof lag neergebogen.... wordt door Hèm weer opgericht!" Gewassen in Zijn bloed, tot koningen en priesters gemaakt. „Wie is aan onze God gelijk. Die armen opheft uit het slijk....? ”

Boven je stand leven

Dan is er geen reden voor zelfverheffing, geen buigen op je eigen status, maar alleen een walg aan jezelf en een bukken voor die lieve Koning, Jezus Christus, die Zichzelf heeft vernietigd en de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen.

Dan zie ik Jakob gaan, hinkend aan zijn heup (dat is zijn stand), maar met een nieuwe naam (dat is zijn status, eerlijk gekregen van God Zelf).

Dus geen bijzondere mensen, maar een volk dat zijn afkomst nooit kan vergeten. Want anders ben je het kwijt. Dan mag het statelijk vastliggen (er is geen afval der heiligen), maar wie boven zijn stand gaat leven, is het standelijk kwijt, die heeft het alleen nog verstandelijk, in de beschouwing. Die is zijn koning te rijk.

Pas er voor op, dat je dan niet de rijke jongeling wordt, het bekeerde meisje, de toekomstige ambtsdrager! Gedoopt, belijdenis gedaan, wat hebben ervaren, misschien wel dominee geworden: het is geen paspoort voor de hemel. „Kunnen ook dominees zalig worden? " Zo schreef iemand een bock. En het antwoord was: nee. Aaron moest zijn priesterkleed uitdoen, toen hij ging sterven. Alleen zondaren worden zalig, om de genade van Christus.

Van rijke armen en arme rijken

Wat heeft dit alles nog met ons onderwerp te maken? Heel veel. „Heeft God niet uitverkoren de armen dezer wereld, om rijk te zijn in het geloof? " (Jakobus 2 : 5).

Lazarus werd gedragen in Abrahams schoot, de rijke man sloeg zijn ogen op in de pijn. Hij was een naamloze, dat wil zeggen hij had veel. maar hij was een niemand, en zijn eeuwige status was: armoede.

In dit verband kunnen we veel lezen van de brieven aan de zeven gemeenten in Klein-Azië. Wat zei de Heere Jezus tot Smyrna? ..Ik weet uw armoede, doch gij zijt rijk." En wat zei Hij tot Laodicea? , .Gij zegt: Ik ben rijk en verrijkt geworden, en heb aan geen ding gebrek; en gij weet niet dat ge zijt ellendig, jammerlijk en arm "

De gemeente van Thyatire krijgt te horen: „Hetgeen ge hebt. houdt dat." Maar hier pakt de Heere af ook hetgeen ze ménen te hebben.

De gemeente die dus het meest in gevaar verkeerde was een welvarende gemeente. Het was Laodicea met haar grote banken, bloeiende textielindustrie en een beroemde medische school. De burgers van Laodicea waren rijk en ze waren zich ervan bewust ook. Zij waren onuitstaanbaar. Zelfs de kerkelijke gemeente vertoonde deze trotse, zelfgenoegzame houding. Ze waren gearriveerd, gevestigde, maar geen bevestigde christenen.

Misschien dachten ze wel, dat hun rijkdom een teken van Gods bijzondere gunst was. Deze mensen werden niet geplaagd door enig zondebesef. Zij hadden het. Status en luxe. Maar Christus stond op het punt hen uit Zijn mond te spuwen

Bezitten of bezeten zijn

Inmiddels is de vraag wel beantwoord waarmee dit artikel begon. Met al die status en luxe verknoeien wij onszelf en elkaar. Rijkdom is een gave, maar wordt (door ons!) zo gauw een vloek. Bezitten of bezeten worden: daar gaat het om. maar van het één komt vaak al gauw het ander.

Bekend is het verhaal van dominee Ledeboer. Hij was op bezoek bij een rijke vrouw en vroeg haar of ze toch niet haar hart zette op al die mooie spullen. Welnee, zei ze. ik bezit als niet bezittende. Maar een ogenblik later stootte Ledeboer een dure vaas om. die viel aan duizend stukken en die vrouw begon te schreeuwen alsof de wereld verging. Zie je nou wel. zei Ledeboer.

Bij ons is het onrecht

Met onze bezitsdrang doen wij ook onrecht aan de arme landen in deze wereld. Wij zijn rijk ten koste van hen. Een klein deel van de wereldbevolking heeft bijna al de rijkdom in handen. De landen van de Derde Wereld mogen funktioneren als leveranciers van goedkope grondstoffen en als afzetgebied van soms minderwaardige produkten. Uiteraard is dit een struktureel

probleem, maar we maken ons er toch wel te gemakkelijk van af door te zeggen: Wat helpt het die mensen, als ik een boterham minder eet? Het heeft ook met onze instelling te maken. We zijn blij als de olieprijs daalt op de wereldmarkt. Gunstig voor Europa! Maar we staan er niet bij stil wat de gevolgen zijn voor een land als Nigeria, dat bijna geheel afhankelijk is van zijn inkomsten uit de olie-industrie. Het hemd is nader dan de rok!

Het kon best wel wat soberder in ons leven. Je denkt zoveel nodig te hebben (luxe wordt al gauw onmisbaar), maar het is niet waar. Daar kom je wel achter op het zendingsveld. En al die luxe is nog ballast ook: je kan het zomaar weer verliezen, en als je daaraan denkt, ben je elke dag bezorgd.

„Geef ons heden ons dagelijks brood", daar zouden we om moeten vragen.

In ons is geen recht

Zó te bidden en zo te leven kan alleen als een rechteloze. Als een mens die alles verbeurd heeft en niets verdient dan alleen de dood. Was dat eens wat meer beleving onder ons! De praktijk zou er anders uitzien.......

We zijn zulke rechthebbende schepselen. Maar als ik door God klein word gemaakt (m'n status verlies), dan word ik onwaardig een kruimeltje brood te ontvangen (laat staan het beleg en de luxe).

Maar dan zegt Christus: „Ik ben gekomen, , opdat zij leven hebben en overvloed." En dan blijft er maar één ding over, in diepe verwondering: „Waarom was het op mij gemunt, daar zovele gaan verloren ? " Want God maakt onderscheid waar het niet is.

Opdat wie roemt, roeme in de Heere.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen