„Broeders, het zijn wel onze kinderen”

Het eerste gedeelte van dc generale synode ligt achter ons. Deze belangrijke vergadering wordt eens in de drie jaar gehouden. Op de synode worden zaken behandeld die de hele kerk aangaan zoals de theologische school, jeugdwerk, zending, evangelisatie, algemene diakonale zaken, kerkbouw, enzovoorts.

Een deputaatschap regelt in het tijdvak tussen de synoden al die bovengenoemde zaken. Op de synode moet het deputaatschap een verslag uitbrengen van de verrichte werkzaamheden in dc afgelopen drie jaar.

Niet iedereen is in staat om naar de synode tc komen. Naar aanleiding van de voorgaande synodevergaderingen publiceerden we een interview met één van de leden van het moderamen.

Helaas had in verband met de korte tijd die beschikbaar was voor het persklaar maken van Daniël geen van de moderamenieden gelegenheid voor een vraaggesprek. Een uitgebreid verslag kun je in de komende tijd vast wel in de Saambinder lezen. Wij volstaan deze keer met een impressie van een onderdeel van deze breedste kerkelijke vergadering waarin het ging over jongeren en kerkverlating naar aanleiding van het rapport over de Jeugdbond en haar werkzaamheden. Het was een breedvoerige diskussie waarin de bewogenheid van de synodeleden met onze jongeren duidelijk naar voren kwam.

Kerkverlating

In het Nederlands Dagblad (het dagblad van de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt) stond onlangs het volgende: ..Het aantal leden van de Gereformeerde Gemeenten dat zich onttrekt, is percentueel hoger dan dat van praktisch welk ander kerkgenootschap ook. Het

aantal onttrekkingen nam afgelopen jaar nog verder toe. Dit blijkt uit het pasverschenen Jaarboek van deze kerk. Vorig jaar braken met de Geref. Gemeenten 1735 leden:671 belijdende en 1064 doopleden". Gnze gemeenten kennen dus percentueel gezien dc grootste kerkverlating...! Dat is nogal wat. Deze zaak hield de gemoederen van de afgevaardigden op de afgelopen generale synode dan ook danig bezig. Luister maar....

Verwereldlijking

Het is de tweede dag van de Generale Synode. Gisteren is het moderamen gekozen. Praeses is ds. A.F. Honkoop, assessor-praeses is ds. A. Moerkerken. Ds. K. de Gier is eerste, ouderling H. van Rossum tweede en ds. H. Paul derde scriba. De ouderlingen B.J. Nieuwenhuize en J. Honkoop zijn questores. Gisteren kwam het al even ter sprake. Een afgevaardigde sprak zijn zorg uit over de jeugd van onze gemeenten. De praeses reageerde toen met de volgende woorden: ..De kerkverlating onder de jongeren is niet in dc eerste plaats te wijten aan de prediking binnen onze gemeenten, maar aan de verwereldlijking binnen de gezinnen".

Een kerk vol!

Vandaag tijdens de verdere behandeling van het verslag van het deputaatschap tol behartiging van de belangen van de landelijk georganiseerde bonden en verenigingen, komt de assessorpraeses terug op het probleem van de kerkverlating onder de jongeren: „In het rapport lezen we dat in dc periode 1983-1987 ruim 1800 leden en doopleden onze gemeenten hebben verlaten zonder zich aan te sluiten bij een andere kerk. Maar er verlaat ook een groot aantal jongeren onze gemeenten die zich wel aansluiten bij een andere kerk, bij voorbeeld dc Nederlandse Hervormde Kerk. Afgelopen jaar hebben 1000 jongeren onze gemeenten verlaten. Dat is elk jaar deze kerk (kerk van de Geref. Gemeente te Utrecht; WCP) vol. En als we de cijfers uit de vorige kerkelijke jaarboeken naast elkaar leggen, dan gaat het met honderden per jaar omhoog".

Hij vervolgt: „Verschillende oorzaken zijn gisteren al genoemd: de situatie in onze gezinnen, de televisie, de evolutieleer. Maar we hebben niet besproken wat we aan die kerkverlating moeten doen. Mogen we dit zomaar

laten lopen? Kan er geen onderzoek gedaan worden waarom veel jongeren Nederlands Hervormd worden?

Broeders, het zijn wel onze kinderen! Of denken we: Zo. die zijn we toch kwijt? Moet er op de catechisatie duidelijk stelling genomen worden legen andere kerken? Ligt hier een taak voor „Daniël" om de identiteit van de G ereform eerde Ge mee n te n sterk tc benadrukken? We kunnen wel zeggen dat de oorzaak vijandschap is tegen het Woord of de prediking, maar dat is onvoldoende. Deze vragen wil ik graag in het midden leggen".

Geen kleine zaak

Praeses: „Dat is geen kleine zaak die nu aangeroerd wordt. De ouden vallen weg en de jongeren raken we kwijt. Dat moeten we wel onderzoeken. Want lijdelijk afwachten is ook de weg niet. Kan iemand van de afgevaardigden een voorstel doen? "

Hen afgevaardigde: „Een van dc oorzaken van kerkverlating zijn de reformatorische scholen. Daar zit de jeugd van vijf kerkgenootschappen samen in één huis. Onze jongeren horen daar de visie vanuit andere kerken".

Praeses: „Op dergelijke uitdrukkingen dienen we ons wel te bezinnen. Want het is een zegen dat we de reformatorische scholengemeenschappen mogen hebben. Ik dacht dat vele jongeren naar die scholen gaan die niet voldoende zijn toegerust wanneer ze de bescherming van het ouderlijk huis verlaten. Het ligt dus niet zozeer aan de scholengemeenschappen. Laten we daarin voorzichtig zijn".

Een afgevaardigde: „Een aantal jaren geleden is er vanuit de Jeugdbond onderzoek gedaan naar kerkverlating. Twee oorzaken zou ik willen noemen. In de eerste plaats het funktievcrlies van het gezin. De tweede oorzaak vind ik het meest aangrijpende: men weet niet meer hoe God een mens bekeert. Vooral als er thuis niet meer over gesproken wordt. Dc kerk is verschrikkelijk verwereldlijkt.

Dat is een gevolg van een aantal jaren. Mijn opa vertelde hoe de Heere in zijn leven werkte. Mijn vader vertelde er weinig over cn ik helemaal niets meer. We zouden veel meer geloofwaardiger zijn als onze jongeren zien dat het goed is om God te dienen".

Een afgevaardigde: „We zijn aan het zoeken naar oorzaken. Maar laten we de hand toch in eigen boezem steken. In de kerkgeschiedenis zien we steeds dat de boodschap het moet doen.

Als de boodschap de jongeren niet meer bereikt dan helpt niets meer. Daarom: bereiken wij als predikanten de jonge mensen nog wel met onze boodschap? "

Eigen identiteit

Een afgevaardigde: „Ik heb met interesse geluisterd naar deze diskussie. Wie zou deze zorg niet delen? Ik denk dat wc onze eigen identiteit niet genoeg vasthouden. Er zijn veel interkerkelijke kontakten, zoals bijvoorbeeld hervormingsbijeenkomsten. waar predikanten van verschillende kerkgenootschappen op een kansel staan. Bovendien moet sterk benadrukt worden dat er tussen wieg cn graf een Godswonder moet gebeuren. dat we wedergeboren moeten worden. Al die aktiviteiten onder onze jongeren zijn ongenoegzaam voor de eeuwigheid. Het getuigenis van Gods volk wordt niet meer gehoord. De wereldgelijkvormigheid neemt toe. Denk aan kleding, haardracht en de vrijheid die jongelui zich veroorloven in verlovingstijd. Ik denk dat we de leer van de vrije genade heel strak moeten vasthouden".

Praeses: „Er is een uitdrukking: wie zijn identiteit verliest is gedoemd weg te zinken in vergetelheid. We zullen de identiteit van dc Gereformeerde Gemeenten moeten benadrukken".

Een afgevaardigde: „Maar kan er iets konkreets gebeuren? Ik zou willen voorstellen een kommissie tc benoemen die de oorzaken van de kerkverlating in kaart brengt en konkrete voorstellen doet. Dat rapport kan dan op een eventuele vervolgsynode besproken worden".

Asscssor-praeses: „Dat lukt niet in drie maanden tijd. Er zou ook onderzocht kunnen worden of het een nieuw probleem is. Ik heb wel eens gehoord dat ds. G.H. Kersten in de dertiger jaren ook tc maken heeft gehad met een behoorlijke kerkverlating in zijn gemeente. Is dat waar? Ik zou het toch op prijs stellen als we dit probleem ernstig nemen".

Een afgevaardigde: „We moeten dit niet lijdelijk over ons heen laten gaan. Er is een geesteloosheid op alle terreinen. Daarom is het een goede zaak om te inventariseren hoe de problemen openbaar komen".

Praeses: „Er zal een kommissie ingesteld worden die een studie zal gaan maken van de kerkverlating".

Waardering

We blijven nog even bij de jongeren Een afgevaardigde heeft wat moeite met de kritische vragen in interviews in „Daniël" Ecu andere afgevaardigde bespeurde ccn zekere eenzijdigheid in ..Daniël": ..Het zijn altijd dezelfde predikanten die aan het woord komen. Ik weet niet wat het beleid van „Daniël" daarin is. Verder betreur ik het als het verschijnen van artikelen die terecht vragen oproepen zou leiden tot het weigeren van predikanten om mee te werken. Want „Daniël" moet ccn blad zijn voor de hele Gereformeerde Gemcenten". Ds. B. van der Heiden, voorzitter van de Jeugdbond, wijst er op dat alle predikanten worden uitgenodigd om een meditatie te schrijven voor „Daniël". Helaas zijn er predikanten die geen meditatie insturen. We blijven zoeken naar een zo breed mogelijk aantal predikanten".

Wat betreft dc vragen voor de interviews is het zo dat elke ondervraagde de vragen vooraf toegezonden krijgt. Degene die de vragen zal beantwoorden heeft alle vrijheid op bepaalde vragen niet in te gaan. Het is zelfs mogelijk dat de geïnterviewde de vragen wijzigt, zodat hij zelf kan bepalen wat er in het vraaggesprek komt.

Er is gelukkig ook veel waardering voor het jeugdwerk op de synode te horen: „We leven in ccn wereld vol sekularisatie. Het regent informatie over aids. Het is moeilijk om aan voorlichtingsmateriaal te komen voor reformatorische scholen. De behoefte van de Jeugdbond is een dam op te werpen in de wereld die ons en onze jongeren bedreigen. Graag spreek ik mijn waardering uit voor al hel werk dat de Jeugdbond doet. in het bijzonder voor de mivo-schets over Aids".

Boekwerk

Je proeft nu even hoe het er aan toegaat op de generale synode. Uitgangspunt voor dc synode is het dikke boekwerk van maar liefst 416 bladzijden „Rapporten en verslagen ter behandeling op de Generale Synode der Gereformeerde Gemeenten 1989". In dat boek zijn rapporten en verslagen opgenomen van alle deputaatschappen en kommissies. Op de vorige generale synode is bijvoorbeeld een kommissie benoemd die de mogelijkheden moest onderzoeken tot heruitgave van preken van oudvaders in hedendaags Nederlands. In dit boekwerk wordt verslag gedaan van het onderzoek. Over drie jaar zal het verslag van de kommissie die een onderzoek instelt naar kerkverlating onder jongeren opgenomen worden in zo'n boek.

Inmiddels waarschuwt de praeses na de diskussie over kerkverlating: „Broeders, we raken een klein beetje in de problemen met de tijd. Vandaag is gevraagd om ook het rapport van de zending en van het ADZ (Algemene Diakonale Zaken waaronder „De Vluchtheuvel", „De Poort", het „GPZ": WCP) te behandelen".

Ondanks die waarschuwing is de generale synode lang niet klaar gekomen met dc agenda. Op D.V. 17 en 18 januari 1990 zal er verder vergaderd worden.

Apeldoorn W.C. Polinder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen