Is éénwording wel zo mooi als het lijkt?

Wij beleven een historische tijd; een tijd waarin ingrijpende politieke ontwikkelingen de wereld een ander gezicht geven. Het IJzeren Gordijn, dat Europa enkele decennia in twee machtsblokken verdeeld heeft, werd twee jaar geleden vrij onverwacht aan flarden gescheurd. De Berlijnse Muur. de muur der schande, waar zoveel onschuldige vluchtelingen zijn vermoord, werd gesloopt. We waren er getuige van hoe in Oost-Europa het ene kommunistische regime na hel andere ten val werd gebracht. De demokratiseringsgolven die Oost-Europa overspoelden, waren niet meer te sluiten. Ze doorbraken ook de dammen in Rusland en sloegen de restanten van het kommunisme aan stukken, waardoor de Sovjet-Unie als wereldmacht verdween. Wie had dil enkele jaren geleden kunnen denken? Hoe duidelijk blijkt dat de Heere regeert en de teugels van het wereldbestuur in Zijn handen heefl. Hij alleen kan zeggen: „Ik maak de vrede en schep het kwaad; Ik, de Heere doe al deze dingen ”.

Met hel wegvallen van de kommunistische druk zijn er allerlei krachten vrijgekomen, die met name in Rusland enorme spanningen veroorzaken. Men worstelt met etnische onlusten, waarbij de verschillende nationaliteiten binnen de grenzen van één land zich roeren. Het probleem van de nationaliteitenkwestie is onder het kommunisme altijd onderdrukt; daarom roept het thans om een oplossing. In de Sovjet-Unie hebben verschillende republieken zich reeds zelfstandig verklaard. In Joegoslavië woedt een burgeroorlog tussen verschillende staten. Tsjechen cn Stowaken staan op gespannen voet met elkaar. Kortom, in Oosl-Europa zien we het verschijnsel van desintegratie; grolcrc verbanden dreigen in kleine staten uiteen te vallen.

Streven naar eenheid

In West-Europa ziet men het tegenovergestelde beeld. Daar streeft men naar integratie, de vorming van een verenigd Europa. Dit ideaalbeeld is gaan groeien na de Tweede Wereldoorlog, toen de behoefte ontstond om nauwer met elkaar te gaan samenwerken. Hierdoor zou niet alleen worden voorkomen dat er weer een nieuwe oorlog uitbrak, nadat West-Europa binnen het tijdsbestek van een eeuw reeds driemaal door dc gesel van de oorlog was gelcistcrd. Door de onderlinge samenwerking zou ook de welvaart worden gestimuleerd.

De belemmeringen om vrij met elkaar handel te drijven zouden worden opgeheven, zodat de industrieën zouden kunnen gaan fabriceren voor ' een grote markt. I ! In 1957 sloten Frankrijk.

West-Duilsland. Italië. Nederland. België en Luxemburg met elkaar dc Europese Ekonomische Gemeenschap. Men stelde zich als doel in een tijdsbestek van twaalf jaar binnen deze zes landen een vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal tc realiseren. Dit streven bleek te ambitieus te zijn. In 1968 bereikte men het stadium van de douane-unie. waarbij de onderlinge invoerrechten tussen dc zes landen werden afgeschaft.

In de 70-er jaren stagneerde de uitbouw van het verenigd Europa. De franse president De Gaulle toonde zich beducht voor een éénwording van de zes. waarbij Frankrijk ccn deel van zijn nationale bevoegdheden zou kwijtraken. Hij wilde niet verder gaan dan een 'Europa der Vaderlanden'. Ook werden diverse bedrijfstakken, onder andere de scheepsbouw en de textiel-industrie, geteisterd door werkloosheid. De weg naar de eenheid werd ook gestagneerd door de onderhandelingen met aspirantleden. Achtereenvolgens traden als lid van dc EEG toe: Engeland, Ierland en Denemarken (alle in 1973), Griekenland (1981), Spanje en Portugal (1986). zodat dc Europese Gemeenschap thans twaalf leden telt.

Op weg naar een 'Europa zonder grenzen'

Halverwege de tachtiger jaren kwam er weer vaart in hel proces van de éénwording. In 1985 werd in Milaan door de regeringsleiders besloten dat per 31 december 1992 de 'interne markt" tot stand gebrachl moet zijn. wal een volledige opheffing van de grenzen betekent. Hiermee zou dc doelstelling van 1957 zijn gerealiseerd: een vrij verkeer van personen, goederen. diensten en kapitaal. Dit streven is vooral gestimuleerd door ondernemers van met name multinationals. Door het wegvallen van allerlei hinderlijke en tijdrovende grenskontroles kan het bedrijfsleven de vleugels verder uitslaan. Het wegnemen van onnodige nationale belemmeringen geeft extra ekonomische groei, bevordert de werkgelegenheid en biedt de mogelijkheden om beter te kunnen konkurreren met ekonomische machtsblokken als de Verenigde Staten en Japan.

De douane-unie van 1968 bracht een vereenvoudiging van de grenzen. 1992 betekcni een 'Europa zonder grenzen'. Dit is een wezenlijk verschil, vooral met het oog op het vrije personenverkeer. De grens dient niet alleen om de import cn export le kontroleren, maar ook om bijvoorbeeld het vreemdelingenverkeer te beheersen, de kriminaliteit legen te gaan en de wapen-en drugshandel te bestrijden. In een 'Europa zonder grenzen' is het niet denkbeeldig dat een land tnel een mild strafklimaat (ik denk aan ons land!) allerlei vormen van misdaad aantrekt.

Ekonomische sa men werking is een gezonde zaak. Ons land heeft historisch altijd een open ekonomie gehad, gekenmerkt door vrijhandel en internationale betrekkingen. Bovendien zijn er veel zaken die op internationale schaal moeten worden aangepakt: wc denken bijvoorbeeld aan de grensoverschrijdende milieuvraagstukken, het landbouw-en visserijbeleid. de terreurbestrijding. De interne markt gaat echter veel verder dan de samenwerking van zelfstandige j staten. Ze is het voorportaal van een verderreikend perspektief. namelijk de totstandkoming van een verenigd Europa, een Europese Unie.

Rome en het Verenigd Europa

Deze gedachte leeft met name heel sterk bij de Europese Volkspartij, waarvan de partij van het CDA in ons land deel uitmaakt. Een citaat uit het verkiezingsprogram van de EVP vam 1989 illustreert haar ambitie duidelijk: „De Europese Volkspartij beschouwt het als haar historische opdracht de europese éénwording tc bevorderen en te voltooien. Slechts ccn Verenigd Europa kan een toekomst van vrijheid, veiligheid en solidariteit waarborgen. Daarom blijft de verdere uitbouw van de Europese Gemeenschap tot ccn politieke unie hel voornaamste streven voor ons beleid in de toekomst: dit houdt zowel een sociaal verantwoorde ekonomische en monetaire unie in als een veiligheidsunie”.

Dit voorop lopen van dc christen-demokratcn in de Europese Beweging is te verklaren uit het feit dat de Rooms-Katholieke kerk veel interesse heeft voor ccn groot Europa. Het is immers deze kerk. die op Europa historisch een rooms-katholiek stempel heeft gedrukt. De situatie is thans zo. dat dc meeste landen van dc Europese Gemeenschap ccn overwegend rooms-katholieke bevolking hebben. Het aantal protestanten bedraagt slechts 8%. Vanuil de historische betrokkenheid van de Rooms-Katholieke kerk op Europa wordt de europese éénwording gezien als een versterking van de roomskatholieke identiteit. Evenals in de protestantse

kerken heeft de sekularisatie ook haar sporen nagelaten in de Rooms-Katholieke kerk. Het is daarom de vraag of het rooms-katholicisme nog zo'n bedreigende macht vormt als in de vijftiger jaren, toen de Rooms-Katholieke kerk in de Europese Gemeenschap in het algemeen een sterk overheersende invloed had. Duidelijk is echter dat de éénwording van Huropa de huidige paus als een ideaalbeeld voor ogen staal. De paus ziet zich graag als geestelijk leider van Europa. Als zodanig is hij niet alleen het hoofd van de Rooms-Katholieke kerk. maar staat hij als stedehouder van Christus ook boven de wereldlijke overheid. Rome heeft zijn politieke aspiraties nooit prijsgegeven. Via allerlei diplomatieke kanalen tracht de paus invloed op de wereldpolitiek uil le oefenen. Dit blijkt uil zijn aktiviteiten in Oosl-Europa en zijn verwerpelijke opstelling tegenover de staat Israël. Een pikante aanvulling hierbij is dat velen van mening zijn dat de aanspraak van de Rooms-Katholieke kerk op de heerschappij over Europa tot uitdrukking koml in de europc.sc vlag: blauw van kleur met een cirkel van twaalf goudkleurige sterren. De ontweq^cr van deze vlag heeft nadrukkelijk verklaard dat hij in zijn ontwerp geïnspireerd is door God tol eer van Maria. Hij heeft een verband gelegd tussen deze vlag en beeld van de vrouw (Maria? ) die op haar hoofd ccn kroon van twaalf sterren draagt, zoals beschreven wordt in Openbaring 12 vers 1.

Gevaren van een Verenigd Europa

Het gevaar is groot dat de interne markt, die eind 1992 gerealiseerd moet zijn. het voorportaal is naar een uiteindelijk verenigd Europa. Vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal noodzaakt immers tot veruaande harmonisatie van de nationale regels. Thans konlerecrl men reeds over de realisering van een F.konomischc Monetaire Unie en een F.uropesc Politieke Unie. Deze beide stations liggen weer verder dan het ideaalbeeld van 1992. In een verenigd Huropa zal onze regering een groot deel van haar bevoegdheden moeten opofferen. Ons land, dat thans een zelfstandig koninkrijk is. zal dan mogelijk gedegradeerd worden tol ccn deelstaat. Het is moeilijk te zeggen hoever dil alles zal gaan. maar we vrezen dat er steeds minder beleidsruimte zal overblijven om het nationaal eigene te handhaven. Dit moet ons met zorg vervullen.

Het behoud van onze nationale zelfstandigheid moet ons ter harte gaan. F.lk land heeft een eigen wordingsgeschiedenis, die van land tol land sterk verschilt. Onze natie is op een wonderbare wijze ontstaan in een 80-jarige gcloofs-cn vrijheidsstrijd. De Heere heeft Willem van Oranje als een tweede Mozes beschikt om ons land uit het diensthuis van het roomse Spanje uit te voeren. Groen van Prinsterer zegt het aldus: ..De Nederlandse nationaliteit is vrucht van het geloof: de Nederlandse staat is ontstaan uit de Nederlandse Kerk. die gevormd is door het bloed der martelaren". Zal onze natie, waar dc Reformatie, meer dan in enig ander land diepe sporen getrokken heefl. opgaan in ccn humanistisch en overwegend rooms-katholiek Europa? Daar zal geen plaats zijn voor ons volkslied, waar onze vorstin bij haar inhuldiging inspiratie uit putte: ..Mijn schild ende betrouwen zijt Gij. o God. mijn Heer!", ten eventueel europees volkslied zal niet gewagen van Gods grote daden: veeleer zal het humanistische thema worden bezongen: ..Alle Mensche werden Briider”.

Wij mogen ons niet losmaken van onze nationaal-historische wortels en ons geestelijk erfgoed. Wij mogen ons vaderland niet uitleveren aan de smeltkroes van een grool technokratisch Europa. In de gehele westelijke wereld

voltrekt zich een diepgaande sekularisatie, een afval van het christelijk geloof: helaas kunnen we niet konstateren dat ons land zich hierin in gunstige zin onderscheidt. De mogelijkheden voor een christelijke politiek naar bijbelse normen zal in een verenigd Europa echter nog geringer zijn dan in ons land. Dc konccntratie van macht in een europese superstaat zal het sekularisatieproces, de afbraak van christelijke waarden cn normen, nog doen versnellen.

Verlies van kostbare waarden?

Het is van groot belang dat wij de positieve elementen van onze identiteit en kuituur behouden. Daartoe behoort onze taal, die in europees verband nu nog als gelijkwaardig behandeld wordt, maar uit oogpunt van doelmatigheid steeds meer onder druk wordt gezet. In dit verband noemen we de mogelijkheid voor kleine bevolkingsgroepen in ons land om zich politiek te laten vertegenwoordigen. We 1 ke kansen hebben de kleine christelijke partijen in een verenigd Europa? Zal de stem der Reformatie er nog enige inbreng hebben? Hoe rijk zijn wij in ons land bevoorrecht met de in de grondwet verankerde vrijheid van onderwijs. Dit is een kostbaar goed. waaraan een stuk politieke geschiedenis ten grondslag ligt waarin door ons voorgeslacht is gestreden, geleden, maar ook talloos veel gebeden. Aan dat ons door de Heere geschonken goed kunnen noch liberalen noch socialisten voorbijgaan. In Brussel en Straatsburg kent men echter de historische verankering van de vrijheid van onderwijs niet. In de toekomst zal wellicht in europees verband over de inhoud en hel niveau van het onderwijs beslist worden. Immers, één van de taken van het onderwijs is op te leiden voor dc europese arbeidsmarkt. Dan zal het toch nodig zijn dat de I onderwijsprogramma's onderling op elkaar worden afgestemd en dat de te behalen diploma's wederzijdse erkenning vinden. Wat zal er overbli jven van het nationaal eigene op onderwijsgebied. met name ook van de financiële gelijkstelling tussen openbaar en bijzonder onderwijs? Hoe zal het in een verenigd Europa gaan met de zondagsrust en zondagsheiliging? Illustratief is dat de meeste landen hun verkiezingen op zondag houden.

Dc huidige politiek, die gericht is op de éénwording van Europa, wordt in belangrijke mate beheerst door een gesekulariseerd. idealistisch eenheidsstreven met eenzijdige ekonomische en materiele doelstellingen. Het materialisme, het streven naar welvaart en konsumptie. gepaard aan een stuk machtspolitiek is het hoogste goed. Daartoe zal ook ons parlement een groot deel van haar bevoegdheden opofferen. Dit achten wij politiek onverantwoord en principieel onaanvaardbaar.

Waarop bouwen wij onze verwachting?

De voorstanders van het verenigd Europa zijn bezield door de humanistische leuzen: samen sterk, de wereld verbeteren, de oorlogen uitbannen, een heilstaat stichten op aarde. Vanaf de val spoort de duivel de gevallen mens aan het verloren paradijs in eigen kracht te herwinnen. De ontwerpers van de europese superstaat vertonen gelijke trekken met dc torenbouwers van Babel. Ze wilden voor zich een naam maken, hun hoogmoed botvieren. De Heere kwam echter neder en verijdelde hun trotse plannen. Die geest van Babel openbaart zich in de gehele Schrift, van Genesis tot Openbaring. In het boek Daniël horen we koning Nebukadnezar uitroepen: „Is dit niet het grote Babel. dat ik gebouwd heb? " De hoogmoedige vorst werd door de Heere vernederd, zodat zijn woning bij de beesten des vclds was.

In Openbaring 16 wordt ons het machtige Babvlon geschilderd. bekleed met lijn lijnwaad, purper en scharlaken en versierd met goud. kostelijk gesteente en paarlen. De maat van haar ongerechtigheden was echter vol: daarom is de stad in één uur verwoest.

De boodschap die Baruch. de vriend en sekretaris van de profeet Jeremia. van de Heere kreeg, komt ook tot ons: „Zoudt gij u grote dingen zoeken? Zoek ze niet: want zie. Ik breng een kwaad over alle vlees". Laten we het daarom niet verwachten van een groot verenigd Europa. Ons hart mocht cr naar uitgaan deelgenoot te worden van een ander lichaam dat niet gebonden is aan grenzen, namelijk van de heilige algemene christelijke Kerk. De leden van deze Kerk hebben een verwachting die toekomstperspektief biedt. Zij I verwachten al hun zaligheid in Jezus Christus, gewassen zijnde door Zijn bloed, geheiligd en verzegeld door de Heilige Geest. Wie het van Babel verwacht, zal vergaan. Zion echter zal voor eeuwig behouden worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen