De dood is dichtbij

Mensen moeten sterven

Wie kan de dood begrijpen? Jij hebt er ook vast wel eens over nagedacht. Bij ieder sterfgeval wordt een leven beëindigd. En wie sterft, moet verschijnen voor Gods rechterstoel. Sterven zonder God, betekent een eeuwig zielsverderf. En de nabestaanden moeten ervaren dat de dood liefdesbanden door midden scheurt. De dood hoort niet bij het leven. Wat is het moeilijk en verdrietig als de dood binnenkomt in onze familie of in onze vriendenkring. Wat een schrijnend verdriet komt er als mensen heel onverwacht sterven, of op jonge leeftijd. Wie kan de vragen beantwoorden die dan in ons hart op kunnen komen? Sommige mensen lijken het antwoord te weten. Ze zeggen: "Als God een God van liefde is, kan Hij dit nooit toestaan. Daarom geloof ik niet dat God bestaat. Je leeft maar één keer en je moet er van maken wat je kunt." Maar let goed op. Dit is geen antwoord op je levensvragen. Deze manier van leven brengt je uiteindelijk alleen nog maar dieper in de put. Al het goede dat wij krijgen, komt echt van God. Het staat in de Bijbel. En ga maar eens na: Heb jij iets, dat je niet hebt ontvangen? Maar het kwade dan? Het eeuwig verderf? Het verdriet? Het schrijnend gemis van je vriend, van je moeder? Al het kwade komt door de zonde. Omdat we God kwijt zijn, zijn we onvolmaakt. Door de zonde wordt het leven kapot gemaakt. Of zie jij dat niet om je heen?

Sta je er wel eens echt bij stil?

De dood is bitter. Maar er is iets dat nog bitterder is. God te missen, dat is bitterder dan de dood. En daar heb je gelijk de kern van alle levensvragen. Als we nog kunnen leven zonder God, blijven we in onze verlorenheid. Dan zal de dood ook ons verslinden. Heb je er zo al eens bij stil gestaan? Heb je het wel eens voor de Heere beleden: 'Al dat erge in mijn leven is het ergste niet. Het ergste is dat ik U kwijt ben'? Wie de Heere leert kennen, krijgt goede gedachten van Hem en slechte gedachten van zichzelf. Die zoekt het levensgeluk bij de Heere. Heb jij het wel eens mogen belijden: 'U te missen is bitterder dan de dood. Maar U te leren kennen, dat is zoeter dan het leven'? Ook Gods kinderen ervaren moeite en verdriet in dit leven. Ook zij moeten sterven. Maar de Heere zorgt ervoor dat de dood over hen niet het laatste woord heeft. Na de dood mogen ze eeuwig bij de Heere zijn. De Heere wil hun genadig zijn, om Jezus' wil. Dat persoonlijk te leren kennen, is het beste en het enige antwoord op alle levensvragen. Heb jij je levensvragen al in dit licht mogen zien?

Jan-Willem Baan vindt het erg als mensen spottend met de dood omgaan. "De dood moet eerbiedig blijven. Ik vind het erg als mensen zeggen: 'die is dood' met een klank in hun stem of het hun niets uitmaakt. Je moet zeggen: 'een mens sterft'. En cremeren is ook niet volgens de Bijbel. Toen we terugkwamen van vakantie was er onderweg een lange file omdat iemand van een viaduct wilde afspringen. Ik vond het heel eng. Het is ook niet goed om zelf je leven te bekorten, terwijl anderen soms op jonge leeftijd al moeten sterven." Jan-Willem heeft pas zijn opa verloren. "Hij heeft een ziekbed van drie maanden gehad. Ik vond het altijd fijn om naar hem toe te gaan, toen hij ziek was. Want je wist dat hij gauw moest sterven. Toen hij toch nog plotseling overleed, was ik die dag nog bij hem geweest. Ik dacht toen nog: dit zou de laatste keer wel eens kunnen zijn. En dat was het ook. Ik vond het ook fijn dat opa thuis opgebaard stond, zodat ik er kon gaan kijken wanneer ik wilde. Tegen jongeren die pas iemand hebben verloren zou ik willen zeggen: blijf heel veel aan de gestorvene denken, maar ook aan de dood. Want een keer moeten we allemaal sterven."

Jacomien Agteresch heeft gelukkig geen sterfgeval van nabij meegemaakt. "Toen mijn opa en oma overleden, was ik nog te jong om het bewust mee te maken." Jacomien denkt er wel eens over na dat alle mensen moeten sterven. "Dat is vooral bij overlijdensadvertenties in de krant. Of als je over de begraafplaats loopt, of als je hoort dat iemand een ongeneselijke ziekte heeft." En als een klasgenoot ernstig ziek wordt; hoe zou je dan reageren? "Ik zou proberen gewoon tegen haar te doen. Maar toch proberen dat ik met hen meeleef. Vaak vinden we het moeilijk om erover te beginnen, maar willen ze toch graag helpen. Het belangrijkste is vragen of de Heere het verdriet wil helpen dragen."

En als de dood dichtbij komt?

Jonge mensen denken er liever niet over na dat ze eens moeten sterven. Oude(re) mensen trouwens ook niet. Toch kan iedereen ineens bij de ernst van het leven worden stilgezet. Ik denk aan dat Daniël-kamp enkele jaren geleden, waarvan tijdens de kampweek een groepslid stierf. In deze vakantie werd de jeugdvereniging in Goudswaard opgeschrikt door het plotselinge overlijden van een JV-leider. Het kan ook zijn dat je in je familie een ernstig zieke hebt. Misschien je vader wel. Of jijzelf.

Het is belangrijk om in deze moeilijke dingen steun te zoeken bij anderen. Misschien vind je het moeilijk om er over te praten. Zoek dan iemand op die je vertrouwt. Je kunt denken aan je vader of moeder, een goede vriend(in), een verenigingsleider of ambtsdrager. Als het eenmaal klikt, zul je merken dat je je zorgen makkelijker bespreken kunt. Een luisterend oor en een goed advies kunnen je tot steun zijn.

Het is heel belangrijk dat je niet meer doet dan je aankunt. Als je zelf ziek bent, kunnen er bijvoorbeeld tijden zijn dat iedereen op bezoek wil komen. Trek daarin gerust grenzen. Aan de andere kant zie jij wellicht erg op tegen een bezoekje bij iemand die ernstig ziek is. Ook hier geldt: doe wat je aankunt. Maar ga contact met mensen in grote zorgen niet uit de weg. Dat is voor jezelf niet goed, maar ook niet voor de mensen die dat betreft. Probeer eens een eenvoudig gesprekje te beginnen. Niet het vele is goed, maar het goede is veel.

Mensen die erge zorgen hebben, zijn vaak onderwerp van gesprek. 'Heb je het al gehoord?...' Doe daar niet aan mee. Over mensen praten is wel erg goedkoop. En ze hebben er zelf niets aan. Jij trouwens ook niet. Mèt mensen praten is veel waardevoller. En als je dan op bezoek gaat, mag je best over gewone dingen praten. Maar pas op voor oppervlakkig geleuter. Spreek ook over de dingen die het allermeest nodig zijn, juist als je ernstig ziek bent. Bid voor elkaar. Weet je wat je beste vrienden zijn? Die voor je bidden zonder dat jij het weet.

Annelies Eshuis maakt in haar werk (ziekenverzorgende) regelmatig mee dat mensen sterven. "Dan denk ik steeds dat dit Gods bedoeling niet is geweest, ik vind het telkens weer vreemd, niet normaal, het hoort niet bij het leven. Mijn vader is op jonge leeftijd overleden. Na een ziekbed van zes weken. Zelf was ik toen acht jaar oud. Het was een moeilijke tijd. Het voor mij fijne, onbezorgde leven veranderde daardoor. Ik kwam bewust in aanraking met de dood. Dit heeft me tot nu toe erg stilgezet bij de eeuwigheid. Als ik anderen spreek die met ernstige ziekte en rouw te maken hebben, weet ik wat zo iemand kan voelen. Je herkent de gevoelens weer, waar de ander middenin zit. Je wilt zo iemand wel verder helpen, maar hij/zij moet het zelf verwerken. Luisteren en vragen hoe het gaat is genoeg. Ik hoop dat ze ermee tot de Heere gaan, om alle moeilijkheden, vragen voor Hem neer te leggen. Dat ze er rust over mogen krijgen. Alles zul je niet begrijpen, want de verborgen dingen zijn voor de Heere."

Rouwverwerking

Voor erge dingen zou je liever willen weglopen. Heb jij dat niet? Toch is het goed om te proberen je schouders er onder te zetten. Probeer te gaan condoleren als bijvoorbeeld de moeder van je vriendin is overleden. En als je klasgenoot is gestorven, kan het heel moeilijk zijn om afscheid te nemen van de overledene. Ik denk dat de school dat ook niet zal verplichten. Maar als je het aankunt, is het beter om het wel te doen. Ook met het oog op de verwerking. Denk in zulke omstandigheden altijd aan de familie van de overledene. Zij hebben jou na die tijd weer nodig. Daarom is het goed om naar de begrafenis te gaan.

Het verwerken van verdrietige dingen is moeilijk. Als je niet oppast, leef je erover heen of ga je het verdringen. Zoek daarom gelegenheden die bij het verwerken kunnen helpen. Als je binnen de vereniging met een sterfgeval wordt geconfronteerd, is het belangrijk om daar op een sobere manier aandacht aan te geven. Dat kan bijvoorbeeld door een openingswoord van de leider of door een vragenbespreking over een onderwerp als 'de ernst van het leven'. Ook hier geldt: niet het vele is goed, maar het goede is veel. Het is ook belangrijk dat je er erg in hebt dat het verwerken van bijvoorbeeld een sterfgeval voor iedereen weer anders kan zijn. Het geeft niet als je daarin verschillen merkt. Heel belangrijk is dat je elkaar begrijpt. Het is ook goed om in de periode na de begrafenis de familie van de overledene nog eens te bezoeken. Als je het moeilijk vindt om dat alleen te doen, kun je een vriend of vriendin meenemen. Zo'n bezoekje hoeft helemaal niet lang te duren. Meestal wordt het bijzonder gewaardeerd als je er gewoon maar even bent.

'k Zie hem nog voor me zitten in VBO-2. Een stille onopvallende jongen. Rustig ging hij zijn gang. Hij kon je zo bedachtzaam met z'n ogen volgen. Net of hij je woorden voor zichzelf beoordeelde op hun waarde. Een paar jaar later dat ontzettende bericht: verongelukt! Het werd voor hem van het ene op het andere moment eeuwigheid. Dan gaat het door je heen: weer een leerling die je in de klas hebt gehad weggenomen door de dood. Het zijn er in de periode van ruim twintig jaar dat ik les geef meer dan tien. Je vergeet de namen van je leerlingen, maar wat komt er veel in je herinnering op als je hun naam en hun leeftijd in een rouwadvertentie ziet staan. Het komt dan zo sterk op je aan: heb ik wel genoeg aangedrongen op bekering? Heb ik wel genoeg gesproken over de rijkdom van de genade in de Heere Jezus? Zal straks deze leerling zeggen in het oordeel: 'Meneer, waarom heb je me niet gewaarschuwd toen u zag dat ik mijn leven in de zonde wilde vasthouden? Meneer, waarom hebt u me niet verteld hoe rijk het leven met de Heere is?' Wat een gebrek en wat een tekort aan mijn kant! Zo'n aangrijpend sterven spoort je aan om de Heere te vragen getrouw te mogen zijn in je taak die je hebt op de plaats waar de Heere je stelde. Ook jongeren kunnen sterven. Het leven is geen spel. Het is een voorbereiding op de eeuwigheid. En waar zullen jij en ik blijven als we niemand hebben die onze schuld bij de Heere voldoet? Dan is de Heere een Rechter, Die rechtvaardig oordeelt. Ontzagwekkende werkelijkheid! Wat een wonder dat wij mogen leven waar het Woord van de levende God is. Waar hij door Zijn Woord en Geest wil werken in harten van verloren zondaren. Er is een Zaligmaker die met jongeren en ouderen te doen wil hebben. Hij is zo gewillig om zondaren te zaligen. Hij gaf er Zijn leven voor! Roep de Heere dan toch aan terwijl Hij nabij is. Verlaat de wegen van de zonde en bekeer je tot de Heere. Hij vergeeft menigvuldiglijk! (Lees Jesaja 55 nog maar eens een keertje.) Stel het niet uit. Dat het niet voor jou zal gelden dat je aan het eind van je leven (morgen al?) moet uitroepen: te laat! Er zal nooit iemand zijn, jong of oud, die het zeggen zal dat hij de Heere te vroeg is gaan dienen. Integendeel: elk jaar langer leven zonder de Heere is een verknoeid en verloren jaar! Ghr.J. Weststrate

Hoe ga jij ermee om?

We kunnen samen wel vaststellen dat de dood ontzagwekkend is. Wat je moet doen met die computerspelletjes van het begin van dit artikel, weet je zelf wel. Laat aan je leven maar merken dat de dood je ernst is. We denken in het bijzonder aan jongeren die zelf met rouw en gemis te maken kregen. We wensen hen van harte sterkte en troost van de Heere toe. Dat geldt ook als je te maken hebt met een ernstige ziekte, misschien wel in je eigen leven. Maar wie je ook bent, we moeten eens allemaal sterven. En we hebben allemaal hetzelfde nodig. Bedenk wat de Heere ons zegt in Zijn Woord: Zalig hij, die in dit leven Jacobs God ter hulpe heeft; Hij, die door den nood gedreven, Zich tot Hem om troost begeeft; Die zijn hoop, in 't hachelijkst lot, Vestigt op de HEER', zijn God.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen