Als je moeilijk 'nee' kunt zeggen...

Grenzen, welke en waarom?

Je kent ze wel: borden, schuttingen, muren die allemaal de boodschap overbrengen 'Hier begint mijn eigendom'. Dat is voor iedereen wel duidelijk. Maar, er zijn in je leven ook veel grenzen die je niet zomaar ziet. Gelukkig zijn ze er wèl! Ze helpen je het verschil te zien tussen jou en de ander; tussen jouw verantwoordelijkheid en die van de ander. Maar, ze helpen je ook om het goede te behouden en tegen de zonde te strijden. Deze grenzen zijn echter veel moeilijker te zien of te trekken. Wie mag jou bijvoorbeeld wel aanraken en in welke situaties, maar wie niet? Wanneer is iets Gods wil of alleen je eigen, zondige wil? Wanneer stel je je emotioneel open voorde anderen wanneer zegje tegen jezelf: 'Nu neem ik afstand van hem, want anders ga ik zelf ook nog aan al zijn verdriet ten onder'? Hoe ver ga je in je verlangen naar intimiteit of in je verlangen om populair te zijn in de groep? Bij het stellen van grenzen gaat het er dus om beperkingen te stellen aan (je omgang met) anderen, maar ook aan jezelf, aan je innerlijke verlangens. Want, leven zonder grenzen is eigenlijk geen leven, omdat het niet rekent met Gods bedoelingen en Zijn geboden!

De Bijbel en grenzen

Grenzen stellen ten opzichte van de ander en jezelf is niet gemakkelijk. Toch geeft de Bijbel je hierin al veel duidelijkheid. In de Bijbel laat de Heere zien Wie Hij wel en niet is; wat Hij wel van jou en de ander toelaat en wat niet. Een duidelijk voorbeeld van dit laatste zijn de Tien Geboden. Daarin

hoor je hoe de Heere wil dat jij Hem en je naasten dient. Ook op andere plaatsen geeft de Heere je grenzen. In Galaten 6 bijvoorbeeld lees je datje eikaars lasten moet dragen (vers 2a), maar ook dat je je eigen pak moet dragen (vers 5). Dat betekent datje verantwoordelijkheid hebt voor de ander èn voor jezelf! De Heere wil niet. dat je voortdurend pijn ervaart door een zondige daad van de ander, maar ook niet datje onverantwoordelijk bent. Ondanks

dat de Bijbel niet voor elke situatie even duidelijke grenzen aangeeft, is Gods Woord ook hierbij een onmisbare Gids.

Problemen met grenzen

Elke nieuwe dag zit vol met keuzes. Keuzes die een beroep doen op het stellen van je grenzen. Denk maar aan je omgang met je familie, je vrienden, je werk, jezelf, maar ook met de Heere. Voor de een zal dat makkelijker zijn dan voor de ander. In onze drukke, kille en zondige maatschappij zie je duizenden mensen ten onder gaan omdat ze niet kunnen omgaan met hun grenzen. Dit onvermogen kan komen doordat anderen je tegenstaan, bijvoorbeeld door je lichamelijk of emotioneel pijn aan te doen, door je onder druk te zetten of door je een schuldgevoel aan te praten. Maar, weerstand tegen je grenzen kan ook vanuit jezèlf komen. Je bent bijvoorbeeld bang om afgewezen te worden of je voelt je schuldig. Daardoor blijf je maar doortobben. Misschien kun je steeds niet tot vergeving komen van wat een ander je heeft aangedaan en blijf je vragen of die ander eerst zijn fouten wil toegeven. Problemen met het stellen van je grenzen vraagt dan om volharding. Ook hierbij wil de Bijbel een Bron van wijsheid en troost zijn.

Gezonde grenzen stellen

Misschien ben jij ook iemand die moeilijk 'nee' zegt, die moeilijk zijn gedachten over iets negatiefs kan stil zetten of er moeilijk toe kan komen om een ander te vergeven. Kun je dan niet leren om daarin beter met je grenzen om te gaan? Helaas is dit artikel te kort om een uitgebreid antwoord te geven, maar toch volgt hier het een en ander datje mogelijk op weg kan helpen. Het klinkt misschien raar, maar het eerste datje dan moet kunnen is boosheid of frustratie voelen als jij of een ander over je grenzen heengaat. Dat maakt je namelijk alert. Bijvoorbeeld: je moet boosheid bij jezelf kunnen toelaten als iemand een sarcastische opmerking over je maakt. Deze boosheid moet dienen als een eerste waarschuwingssignaal. Pas dan kun je namelijk eerlijk zijn over onenigheden. Iets anders dat kan helpen is vooral vriendschappen aangaan met andere jongeren die ook grenzen kunnen stellen. Want, iemand die dat ook kan, zal je niet zo snel een schuldgevoel geven als je een keer niet naar zijn verjaardag kan komen, maar zal zeggen: 'Oké, we zullen je missen, maar het is goed. De volgende keer beter!' Voel je dat anderen ook grenzen kunnen stellen, dan hoef je je niet steeds gekwetst te voelen. Er kan pas werkelijke vriendschap en intimiteit groeien, als je tegenover de ander ook echt de vrijheid hebt om het ergens niet mee eens te zijn. Het is wel belangrijk vooral die vrienden te zoeken die ook de Bijbel zien als 'een lamp voor hun voet'. Want, het samen leven naar de grenzen die de Heere in Zijn Woord geeft maakt vriendschap dieper!

Bijbelse eigenliefde

Bij het leren stellen van gezonde grenzen hoort ook datje inziet dat het belangrijk is voor jezelf te kunnen zorgen. Dat betekent datje net zoveel zorg en aandacht aan jezelf mag geven als je aan anderen geeft. Het is dan ook heel onbijbels als je steeds krijgt te horen dat het toch wel egoïstisch is als je goed voor jezelf zorgt en jezelf liefhebt. Want, hoe kun je ooit een ander liefhebben als je jezelf verwaarloost of haat? Pas als je waarde aan jezelf hecht, kun je jezelf bewaken, grenzen opleggen. Het is hierbij erg belangrijk te waken voor de grote valkuil van een te streng innerlijk geweten, dat bijvoorbeeld zegt: 'Waarom ga jij niet naar die verjaardag? Wat ben je weer egoïstisch!' Je probeert dan wel zelfstandige beslissingen te nemen, maar je bekijkt altijd (alleen) de wensen van de mensen om je heen. Je hebt het gevoel dat je in het stellen van je eigen grenzen enkele belangrijke regels aan het overtreden bent. Het gevaar is dan dat je 'slaaf' bent van de ander in plaats van datje eerlijk met je grenzen omgaat. Het is daarom ook belangrijk geen 'ja' op iets te zeggen als je niet zeker weet datje het kunt doen. Durf bij twijfel gewoon 'nee' te zeggen. Dat bespaartje innerlijke boosheid en een schuldgevoel.

Natuurlijk mag je niet alleen aan je eigen grenzen denken. We moeten onze naasten liefhebben als onszelf. Dat houdt ook in dat je de grenzen of beperkingen van een ander 'liefhebt'. Alleen zo kun je beter voor de ander zorgen èn werp je een dam op tegen je eigen egoïsme. Het is niet alleen ontvangen, maar ook geven!

Een teken van wijsheid

Misschien vraagje je af waarom het nu zo belangrijk voor je is om te weten: Waar ligt mijn grens? Er valt nog veel meer over te zeggen, maar duidelijk is dat het stellen van grenzen een belangrijk aspect is bij het volwassen worden. De ander liefhebben uit meegaandheid of uit schuld is geen teken van groei, van wijsheid. Het is ook geen teken van het liefdesgebod dat de Heere je vraagt. Je hebt het nodig om je tijd, talenten en gaven die de Heere je geschonken heeft te beschermen en te ontwikkelen, zowel voor jezelf als voor de ander. Ook dit hoort bij de weg die de Heere van je vraagt: het wandelen in Zijn Geboden!

Zeist, M.J. Blok-den Hollander

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen