Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Wat is genade?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Wat is genade?

Genade staat tegenover verdienste en waardigheid

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

De bekende martelaar van de Engelse kerk, John Bradford, woonde aan de weg die naar de galg te Tyburn leidde. Steeds wanneer een misdadiger voorbij zijn huis naar de terechtstellingsplaats geleid werd, riep hij zijn vrouw en kinderen en de mensen die bij hem werkten bij elkaar om de knieën voor God te buigen. En dan beleed hij: "Het is dankzij Gods genade, anders ging daar John Bradford." Zo had John Bradford het woord 'genade' begrepen.

De betekenis van het woord 'genade'

Het woord 'genade' is afkomstig van het Hebreeuwse woord 'chanan' en het Griekse woord 'charis'. Het heeft de betekenis van gunst bewijzen. Als over Gods genade gesproken wordt, heeft dit altijd de betekenis van onverdiende gunst. Gods genade is altijd onverdiend. Genade wordt bewezen aan zondaren die ieder gunstbewijs van God verbeurd hebben. Het gaat in het bewijzen van genade door God over zondaren, die vanwege hun zonden de vloek en de eeuwige verdoemenis verdienen.

Een enkele maal wordt 'genade' in de Schrift in algemene zin gebruikt. Het betreft dan de algemene goedheid, die God aan de zondige mens en zelfs aan goddelozen bewijst (Jesaja 26 : 10).

We spreken dan over algemene genade. Maar bijna altijd heeft het woord 'genade' in de Schrift te maken met de vergeving van de zonden en de zaligheid van de zondaar. Dit noemen we particuliere of bijzondere genade.

De bron van de zaligheid

De onverdiende genade van God is de bron van alle geestelijke zegeningen, die God zondaren bewijst.

God handelde in het Oude Testament met het volk van Israël op grond van genade. In zichzelf waren zij niet beter dan de Egyptenaren. De hele geschiedenis van Israël is een geschiedenis van genade. Gods genade maakte het onderscheid tussen hen en de andere volken.

In het Nieuwe Testament is dit niet anders. De ware gelovigen hebben zichzelf niet onderscheiden, maar God is hen genadig geweest. We komen dit vooral tegen in de brieven van de apostelen. Steeds worden de gelovigen er aan herinnerd, dat zij uit genade zijn zalig geworden (Efeze 2 : 5).

Gods genade is de oorsprong van de zaligheid van Gods uitverkorenen. Wanneer God ondanks onze schuld en boosheid zondaren zalig maakt, predikt dit de heerlijkheid van Gods genade. Als ergens de kracht van Gods genade gezien wordt, is dit in de redding van verloren zondaren. Wanneer alle uitverkorenen verzameld zullen zijn, zal de laatste steen worden toegevoegd met de toeroeping: enade, genade zij denzelven (Zacharia 4:7).

Verkiezing

De verkiezing tot zaligheid is een daad van genade. De Heere zei tot Mozes: k zal genadig zijn, wien Ik zal genadig zijn (Exodus 33 : 19). Gods verkiezing is niet gedaan omdat God iets aan de mens schuldig was of de ene mens beter is dan de ander. Genade is hier aan het woord. De apostel zegt van de gelovigen: n wij waren van nature kinderen des toorns, gelijk ook de anderen (Efeze 2:3). Daarom wordt de verkiezing in de Dordtse Leerregels genoemd: en barmhartige onderscheiding der mensen.

Verlossing

De verlossing door Christus is uit genade. De komst van Christus in de wereld, Zijn verzoenend lijden en sterven op het kruis, het is alles voortgekomen uit Gods genade. We hebben hier dikwijls een verkeerde voorstelling van Gods genade. Christus heeft God niet genadig gemaakt. God is in Zijn wezen genadig. Hij is HEERE. HEERE, God, barmhartig en genadig (Exodus 34 : 6). Gods genade kon echter niet tot doemschuldige zondaren komen dan door Christus. Zijn gerechtigheid eiste, dat de zonde gestraft werd. Christus' voldoening is de bedding waardoor Gods genade stroomt. >

Roepingen bekering

De roeping en de bekering van een zondaar is enkel genade. God zag van de hemel of er iemand was, die goed

deed en naar God zocht en er werd er niet één gevonden. God zoekt naar mensen, die Hem niet zoeken. Hij maakt onwilligen tot gewilligen. Wat is dat een aanbiddelijke genade!

Vergeving

De vergeving van zonden en de aanneming tot kinderen is een daad van Gods genade. Het zijn zegeningen die rusten op het bloed en de verzoening van Christus. God vergeeft schuldigen en goddelozen. Hij neemt mensen, die uit de duivel zijn, aan tot kinderen Gods.

Heiligmaking

De heiligmaking en de volharding tot het einde is een genade van God. Niemand verdient het, dat God hem of haar voor de afval bewaart. Verdiende Lot het om uit Sodom uitgeleid te worden? Verdiende David het om na zijn zonde met Bathséba tot berouw en nieuwe bekering gebracht te worden? Indien God van dag tot dag de schreden van Zijn volk richt en hun dwaalziek hart steeds tot Zich trekt, komt daarvan Zijn genade alleen de roem toe. Er is niets in het leven van een christen waar de genade van God de eer niet moet ontvangen. Van begin tot eind moet gezegd worden: it genade, zijt gij zalig geworden (Efeze 2 : 5).

De aanbieding van Gods genade

De prediking wordt in de Dordtse Leerregels een aanbieding van Christus en Gods genade genoemd (D.L. 3, 4-9). Tegenover de remonstranten en anderen stelden zij, dat de verkondiging van het Evangelie meer is dan een loutere 'bekendmaking' van het heil van Christus of alleen een 'aanrading' om zich te bekeren en te geloven. Zij zagen in de prediking de proclamatie van Christus en Zijn heil met bevel van bekering en geloof. In de prediking is naast de eis van bekering en geloof een ontbieden van God om deelgenoot te worden van Zijn genadegaven. God roept in de verkondiging: alle gij dorstigenl Komt tot de wateren, en gij, die geen geld hebt, kom, koopt en eet, ja komt, koopt zonder geld en zonder prijs, wijn en melk (Jesaja 55 : 1). Hij belooft ook ieder die in de gekruisigde Christus gelooft, verlossing van het verderf en het eeuwige leven. God is daarin de Meerdere en de gevallen mens de mindere. God buigt Zich in de prediking tot de zondaar neer en nodigt: end U naar Mij toe, wordt behouden, alle gij einden der aarde! Want Ik ben God en niemand meer (Jesaja 45 : 22). Het afwijzen van deze nodiging is daarom een belediging van God, zoals Jezus dit duidelijk maakt in de gelijkenis van de koninklijke bruiloft.

Omdat de prediking meer is dan een bekendmaking, maar gepaard gaat met de aandrang tot behoud, de nodiging om tot God te komen en de belofte van redding voor ieder die in Christus gelooft, hebben de gereformeerde theologen de prediking gevat in de term van 'aanbieding van Gods genade'. Zij spreken van een algemeen, welmenend en onvoorwaardelijk aanbod van genade.

Een geliefkoosd beeld dat zij daarbij gebruiken, is het beeld van een koning die een algemene amnestie laat afkondigen voor allen die eens uit zijn leger gedeserteerd zijn. Op grond van deze algemene afkondiging heeft iedere deserteur het recht om tot de koning te komen om de aangeboden genade te verkrijgen. Zo lezen wij bij A. Comrie: Ziet, als er een generaal pardon aan alle deserteurs uitgeroepen wordt, elk die is gedeserteerd, heeft een wettig recht op het pardon, in die afkondiging beloofd, schoon niemand het dadelijk eigendom en de genieting van de vergiffenis zijner misdaad heeft, dan die, die binnen de bepaalden tijd op de afkondiging inkomt, steunende op de trouw der hoge machten, dat zij hun trouw, in de pardonbrief verpand, zullen nakomen en de schuldige dadelijk doen ondervinden de vruchten van de beloofde vergeving. Evenzo is het in dit geval, elk die gelooft en bewust is, dat hij een zondaar is, die heeft grond om het pardon aan te nemen en daarop te vluchten tot die God, Die het heeft laten afkondigen, en die zo komt zal geenszins uitgeworpen worden. (A. Comrie, Eigenschappen, blz. 392).

Is dit ook voor mij?

Veel mensen en ik denk ook veel jonge mensen, zitten niet onbelemmerd onder de prediking van het Evangelie. Er is altijd een 'ja maar' in hun harten. Zij horen de lieflijke nodiging om tot Christus te komen en te kopen zonder prijs en zonder geld. Soms wordt hun hart bewogen om met al hun ellende ook werkelijk tot God en Christus te gaan. Maar steeds is daar de stem, die zegt: "Ja, maar dan moet je toch uitverkoren zijn; dan moetje toch ontdekt zijn aan je zonden en schuld; dan moet je toch een waar en diep berouw hebben en vanwege je zonden in donkerheid en ellende verkeren."

Veel mensen zitten niet meer met deze vragen. In grote oppervlakkigheid stellen zij zichzelf gerust met de boodschap, dat Jezus voor ons allen is gestorven. Maar als de bijbelse en gereformeerde leer van Gods verkiezend handelen, de noodzaak van de kennis van de ellende en de beperkte verzoening van Christus wordt geleerd, wordt dit spanningsveld opgeroepen. Satan misbruikt deze leer om ons van Christus weg te houden. Je kunt als het ware gevangen zitten in een gedachtewereld, die er voor zorgt datje onder de preek steeds met een 'ja maar' luistert. Wat kun je daaraan veranderen? Pogingen om de goddelijke uitverkiezing en de algemene evangelieprediking in een kloppend systeem onder te brengen, zijn bij voorbaat tot mislukken gedoemd. Dit hoeft ook niet. Wij moeten God op Zijn Woord geloven! Dat is de oplossing! Wij moeten, zoals Calvijn zegt, geloven dat God niet met twee monden spreekt. God is waarachtig en handelt niet geveinsd, wanneer Hij verklaart: ou Ik enigszins lust hebben aan de dood des goddelozen, spreekt de Heere HEERE; is het niet, als hij zich bekeert van zijn wegen, dat hij leve? Ezechiël 18 : 23. Als je ziet op Gods verborgen besluit, moet je zeggen: Ik weet niet of het voor mij is." Als je ziet op de nodiging van het Evangelie mag je zeggen: God roept ook mij." Adam moest zeggen: Ik hoorde Uw stem en ik vreesde." Dat moet jij ook zeggen als je de stem van Gods wet hoort, maar als je de stem van het Evangelie hoort mag je zeggen: ik hoorde Uw stem in het Evangelie en daarom hoopte ik op Uw genade en ben ik gekomen."

Hoe wordt genade verkregen?

Genade staat tegenover verdienste en waardigheid. De tollenaar kon zich nergens op beroepen dan op Gods genade en bad: "O God! Wees mij zondaar genadig!" Wanneer wij zien, dat we absoluut geen verdienste van onszelf hebben en voor God schuldig en strafwaardig zijn, krijgt de genade van God, die in Christus zo rijk is geopenbaard, waarde voor ons. De leer van de zaligheid uit genade is uit veel kerken verdwenen, omdat de leer van de zonde uit de prediking verdwenen is. Je hebt zo nodig, dat God je de waarheid omtrent jezelf laat zien. Je bent niet goed en eerlijk of van goeden wil. Je bentvan binnen boos, onheilig, goddeloos en weerspannig. Wanneer God met ons deed naar onze zonden, zou Hij ons direct in de rampzaligheid werpen. Vanuit de gewaarwording wie je bent voor God, ontstaat de behoefte aan genade. Genade ontvang je tenslotte alleen op het schavot. Heb je daar al eens op gestaan? Heb je jezelf wel eens grondig voor God veroordeeld? Wat zal dan het Evangelie een goede tijding uit een vergelegen land zijn! Het brengt ons de boodschap dat er genade is, genade voor de grootste van de zondaren, ja voor een ieder die in Christus gelooft.

Terneuzen, ds. C. Harinck

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 mei 2002

Daniel | 30 Pagina's

Wat is genade?

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 mei 2002

Daniel | 30 Pagina's