Praten over de preek
"Het komt het beste over, als je merkt dat hij er zelf erg mee bezig is"
"Het verschil tussen de preek en bijvoorbeeld een les op school, is wel heel groot." "Sowieso wat de vorm betreft, maar vooral de inhoud is anders. Je luistert ook anders. Een lezing raakt vooral je verstand. Als de preek aanspreekt, raakt die ook je gevoel." Petranelleen Mirjam zijn aan het woord. "Mijn opa is ernstig ziek. Meer dan vroeger waarschuwt hij me, dat ik de Heere moet zoeken, nu ik jong ben. Dat zet je aan het denken. En dat heeft ook gevolgen voor hoe ik naar preken luister." Aldus Maarten. "Series preken, dus vervolgpreken spreken me het meest aan", is de mening van Matthijs. Met vier jongeren voerde ik persoonlijke gesprekken over de prediking en de plaats daarvan in hun persoonlijke leven.
"Het komt het beste over, als je merkt dat hij er zelf erg mee bezig is"
Petranelle Visser (17) volgt momenteel de opleiding verpleegkunde en werkt in het Albert Schweitzerziekenhuis in Dordrecht. Er overlijden op de afdeling chirurgie waar zij werkt, meer mensen dan zij had verwacht. Ze heeft dat daar ook al van nabij meegemaakt. "En dan komen herinneringen boven, aan eigen geliefden die zijn overleden. Je wordt even stilgezet. Je ziet wie de mens is en hoe broos." Ze doelt op haar oma, die vorig jaar is overleden. Maar, zo voegt ze eraan toe, "zij kon sterven. Dat merkte je aan de hoop die in haar * as."
Petranelle vindt het nü een voorrecht 'at ze naar de kerk gaat. "Na het fscheid van de middelbare school valt igenlijk een soort beslissing. Vóór die ijd is het een aangeleerde gewoonte, m twee keer per zondag naar de kerk e gaan. Je denkt daar niet zo bewust ij na. Vooral de overgang naar de verleegopleidingzetje enorm aan het enken. Je komt zoveel tegen. Ook ndersdenkenden. En dat geeft enorm eel vragen. Je mist de godsdienstles an school. Je moet het nu zelf uitzoeen..." Gelukkig komt Petranelle uit en 'warm nest', waar overal over te raten valt, zoals ze zelf zegt. Bovenien heeft ze een hartsvriendin, waaree ze standaard op maandag over de reek napraat.
ok Maarten van Fraassen (15), mbo-3, denkt en praat over de preek a. Door de week, op de fiets, met zijn vrienden Christian en Geerten. Maar ook thuis. Zijn vader begint dan, op zondag uit de kerk en stelt een vraag: '"Vond je de preek begrijpelijk? ' Dat weetje, dus dan moet je ook goed luisteren om er iets over te kunnen zeggen." Natuurlijk gaat dat de ene keer beter dan de andere. "Ik vind het belangrijk dat de dominee zich ook tot jongeren richt. Hoor je iets actueels, dan luister je beter. Het werkt het beste als de dingen bij de naam genoemd worden. Dus: die en die voetballer verdient zoveel. Laat de titel en de film maar gewoon hardop genoemd worden... de directe confrontatie spreekt het meest aan. Catechismuspreken vind ik moeilijker... Soms denk ik: het zou wel iets concreter mogen. Toch is het meestal wel duidelijk."
Ook Maarten is zich bewust dat hij niet 'voor niks' in de kerk zit. "t Is niet meer vanzelfsprekend om naar de kerk te gaan... Het krijgt een plaats in je leven. Absoluut. Ik moet vooral zien dat 't belangrijk is voor mij. En dat gebeurt
niet met termen, maar als de dominee de dingen uitlegt aan de hand van Bijbelteksten. Of als de dominee persoonlijke voorbeelden vertelt en dingen uit zijn eigen leven."
Aantekeningen
Bij Mirjam Riemens (18) wordt thuis niet zoveel over het geloof gepraat. Dat vindt Mirjam wel een beetje jammer. Dat wil zeker niet zeggen dat het niets voor hen zou betekenen. Het tegendeel is waar. Mirjam: "De gewoonte van kerkgang en verenigingsbezoek is me aangeleerd, en nu ga ik zelf ook graag naar de kerk." Tijdens de preek maakt ze aantekeningen.. om de lijn goed te kunnen volgen. "Ik zat vroeger altijd op de galerij, maar daar word je wel snel afgeleid, dus zit ik nu beneden." Door de week studeert Mirjam rechten en economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Daarnaast werkt ze nog verschillende dagdelen, dus haar leven is druk bezet. Ze bereidt zich niet speciaal voor op de zondag, maar voelt zich wel tot de prediking aangetrokken. "Als we thuis overvragen praten, is dat over bepaalde onderwerpen, de kinderdoop, of actuele situaties."
Ook Matthijs van der Wulp (18) heeft vorig jaar zijn v.w.o. diploma behaald en is nu eveneens eerstejaarsstudent aan de Erasmus Universiteit. Hij merkt op: "Je bent nu oud genoeg, je gaat niet voor niks naar de kerk. Je moet keuzes gaan maken." Op de vraag wat het verschil is tussen een preek en een college antwoordt hij: "Je moet wat met de preken kunnen doen", en dat kan hij ook wel. Opvragen, ook naar aanleiding van de catechisatie, probeert hij antwoorden te vinden. In gesprek thuis
of met behulp van boeken en commentaren. "Vragen... over de verhouding van de goddelijke en de menselijke natuur van Christus in Zijn lijden en sterven. Het maakt voor mij wel uit hoe de dominee het brengt. Het komt het beste over, als je merkt dat hij er zelf erg mee bezig is."
Zowel Matthijs als Mirjam vinden de inhoud van de Catechismus niet altijd meer relevant, zoals de zondag over de Paapsche mis. Met instemming refereert Matthijs aan de preken over de Nederlandse Geloofsbelijdenis die vorig jaar gedurende enkele zondagavonddiensten in de plaatselijke gemeente zijn gehouden. "Dat zou vaker moeten gebeuren!"
Wat verandert er nu in je leven, als je bekeerd wordt?
"Alsje bekeerd wordt, dan weetje, dat je door Christus verlost bent, " zegt Mirjam. "Daar gaat aan vooraf, dat God je in de prediking laat zien hoe slechtje bent, " voegt Matthijs er aan toe. "Je ogen gaan daarvoor open. Het is wel Christus om Wie alles draait in de Bijbel. Er is er maar Eén Die je zalig kan maken." Mirjam: "Ja, dat weet je met je verstand. Christus voor je zaligheid nodig hebben, is nog wat anders. Je moet Hem persoonlijk leren kennen.
Dat is: Hem nodig hebben voor je hele leven en voor het hiernamaals."
Matthijs heeft er moeite mee, dat hij in twee werelden staat. Op de universiteit moet hij voor zijn gevoel los-van-dereligie denken. De doorwerking van de prediking op het dagelijkse leven is voor Mirjam indirect. Door de prediking leer je "er vooruit te komen, er voor te staan. Ik doe dit of dat, omdat God het wil, niet alleen omdat het je aangeleerd is. De preken geven je ook algemene kennis."
Van Matthijs mag de preek ook gerust zo concreet mogelijk. "Paulus kende ook de cultuur van zijn tijd door en door: dat bleek wel in zijn preek op de Aréopagus." Matthijs als Mirjam zijn, evenals Maarten en Petranelle trouwens, wel blij met de prediking, zoals
ze die mogen beluisteren. Het heeft een plaats in hun leven, ze denken erover na.
"Ik heb het gevoel dat bekering soms wat ver van de 'gewone' mensen wordt afgehouden. Misschien wel omdat men bang is dat het te gemakkelijk wordt aangenomen, " zegt Mirjam. Ook Matthijs kent dat 'wij-zijgevoel', wat voor hem vooral zichtbaar wordt tijdens de bediening van het Heilig Avondmaal. Of als de dominee in de prediking Gods volk aanspreekt. De jongeren begrijpen dit onderscheid.
Deur open
Matthijs: "Het is belangrijk dat het Woord begrijpelijk wordt gebracht. Ik sta open voor aanpassingen. Wij moeten bijvoorbeeld het waardevolle van de Statenvertaling vasthouden, maar meteen ons best doen het te zeggen in de taal van onze tijd. Zo houdt het Woord zijn waarde en het wordt toegankelijker voor buitenstaanders."
Mirjam: "Ja, preken moeten toegankelijk zijn. Je moet de Grieken een Griek
zijn. De deur open zetten, niet de muur optrekken."
Allerlei noties, ook heel persoonlijke, zijn in de gesprekken aan de orde gekomen. Voor Petranelle is het achteraf gezien, zo belangrijk, dat alles in haar leven en studie zo voordewind gegaan is: ze slaagde, de nieuwe klas viel mee, de toetsen gingen goed. "Hoe goed is de HEERE voor ons, wat mogen we krijgen." En kritiek? "Natuurlijk heb ik die ook wel eens. Over wat je wel en niet mag." Even later: "Water verandert in je leven, als je bekeerd wordt? Je zult berouw hebben over je zonden en God gaan zoeken.
De Heere Wil zich dan ook laten vinden. Dan ben je heel gelukkig. Je hebt iets speciaals, om naar uit te zien. Je bent van God, want Hij heeft je uitgekozen, watje niet verdiend hebt. En al komen er ook tegenslagen, je ontvangt iets groots, watje niet in kunt denken." Ook Maarten geeft duidelijk aan, dat bekering iets heel persoonlijks is.
"Sommige dingen moetje echt gaan veranderen. Anders kan je niet echt tot Gods eer leven. De wereld en de aardse dingen trekken wel. Als je bekeerd wordt, dan ervaar je datje straks echt bij God mag zijn. Dat maakt, ook datje tegen het verkeerde gaat strijden."
Levende vissen
We ronden af. De vakantie staat voor de deur. Hoe breng je dan, bijvoorbeeld in het buitenland, de zondag door?
Voor Petranelle maakt het niet uit waar ze dan is: "Je bent overal hetzelfde."
Vorig jaar hebben ze als gezin zelf een preek gelezen in Frankrijk. Maarten luisterde met het gezin naar een bandje. "Je hebt in de vakantie meer rust.
Toch heb je de neiging om het Bijbelle-zen sneller (af) te doen. Je moet waakzaam zijn om het niet na te laten."
Ook voor Mirjam is de zondag in de vakantie hetzelfde als thuis. "Je gaat naar de kerk, al is dan misschien niet altijd een Gereformeerde Gemeente te zijn." Die is ook niet overal te vinden.
Ze voegt eraan toe: "God ziet je wel overal. Het is overal belangrijk datje GodsWoord hoort" Wonderlijk toch dat de HEERE in de Dode (volken)zee Zelf zorgt voor levende vissen en ze de netten in stuurt van 'vissers van mensen' (Ezechiël 47).
Celukkig ben je, als je zelf persoonlijk gevangen wordt! Daarvan spreekt ook de afbeelding op de Dordtse kansel. - Dat besef leefde, als ik me niet vergis, ook in ons gesprek.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 25 juni 2004
Daniel | 36 Pagina's