Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

John Bunyan

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

John Bunyan

Puur!

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

We kennen allemaal het boek De Christenreis naar de eeuwigheid wel. Het is geschreven door John Bunyan (1628-1688). Misschien hebben je vader en moeder het boek met die prachtige platen erin. Of die grote poster waarop de brede en de smalle weg getekend staan. Daar kun je soms uren naar kijken. Nu wil ik het niet hebben over het bekendste boek van Bunyan, maar over het iets minder bekende boek De Christinnereis naar de eeuwigheid.

John Bunyan, ketellapper en daarna dominee, heeft eerst De Christenreis geschreven. Daarin wordt de weg van een pelgrim naar de hemel beschreven, met hoogte- en dieptepunten. Je zou zeggen dat daarin alles zit wat een christen hier op aarde mee kan maken. Toch heeft Bunyan een paar jaar na het eerste boek een tweede boek geschreven, De Christinnereis. Dat deed hij om verschillende redenen. Er waren schrijvers die kort na het eerste deel vergelijkbare werken uitgaven. Sommigen lieten zelfs een tweede deel verschijnen onder Bunyans naam!

Bewogenheid
De predikant wilde misverstanden uit de weg ruimen. Hij kreeg nogal wat kritiek op het eerste deel. Men vond dat Christen te weinig bewogen was met het zieleheil van zijn vrouw en kinderen. Bunyan heeft zich die kritiek aangetrokken en het boek daarop aangepast. Deze lijn wordt in De Christinnereis doorgetrokken. Nadat Christiana, de vrouw van Christen, met haar kinderen door de enge poort gaat, blijft buurvrouw Barmhartigheid achter. Deze vrouw is bang om afgewezen te worden. En dan zien we de bewogenheid bij Christiana met haar buurvrouw. Zij smeekt: “Ach, mijnheer, ik heb een vriendin die nog buiten staat en die met hetzelfde doel als ik hierheen is gekomen. Zij is diep bedrukt en zeer bezorgd, want zij is, naar zij meent, zonder geroepen te zijn, verschenen, omdat zij niet op een zelfde wijze als ik en mijn echtgenoot door de Koning ontboden is.”
In het eerste deel gaat Christen alleen op reis. Hij treft weliswaar verschillende reisgenoten aan op zijn weg, maar hij verlaat in zijn eentje stad Verderf. In het tweede boek is dat anders: Christiana gaat met haar kinderen en buurvrouw op reis. Het valt op dat de onderlinge liefde in dit gezelschap groot is. Valt hier voor ons geen les uit te trekken? Professor A. Baars zei eens dat hij geen boek wist waarin de praktijk van de gemeenschap der heiligen zo indrukwekkend wordt uitgebeeld als in De Christinnereis.

Onderscheid
Bunyan wilde met het tweede deel ook aangeven dat er verschillen zijn in geestelijke leiding. Anders gezegd, de Heere gaat met Zijn kinderen niet altijd één bepaalde weg. Juist het verschil in de manier waarop mensen bekeerd worden, laat de almacht van God zien. Veel wordt er verteld over het zwakke geloof en de hoop die bestreden wordt. Tegelijkertijd zijn zowel Christen als Christiana door het poortje gegaan, aangekomen bij het kruis en moesten ze allebei door de Doodsjordaan. Dat zijn de vaste ijkpunten in het geloofsleven, terwijl de weg daar naartoe en daartussen voor de één anders kan zijn dan voor de ander. Zo is het dan ook te verklaren waarom Christen zo’n groot zondepak op zijn rug had, terwijl dat van Christiana nergens wordt vermeld. Bij Christen valt het zondepak van zijn rug als hij aan de voet van het kruis staat, bij Christiana lees je dat niet. Toch wil dat niet zeggen dat ze geen last van haar zonden had. Het deed haar namelijk heel veel verdriet dat ze niet luisterde naar haar man, toen die stad Verderf achter zich liet. We lezen ook dat als zij bij het kruis aankomt, Grootmoedig haar vertelt over de overvloedige rijkdom van het offer van Christus aan het kruis. Dit onderwijs wordt haar tot zegen en ze zegt: “Daar zie ik nu ook zelf iets van in, want wel was er in mijn ziele reeds licht en vreugde, maar nu heb ik toch wel tien malen meer blijdschap en helderheid. Nu ben ik verzekerd, door het heil dat ik zelf ervaren mocht. Al is die ervaring misschien ook nog maar gering, dat al was de zwaarst met schuld beladene hier, en hij zag en geloofde als ik heden doe, zijn hart van vreugde zou opengaan en juichen.” Ze weet dan dat Christus ook voor haar is gestorven.

Karakter
Opvallend is dat veel personages een naam hebben die bij hun karakter past. De hiervoor genoemde Grootmoedig en buurvrouw Barmhartigheid. Maar ook Voorzichtigheid, Eerlijk en Angstvallig. Hier zie je duidelijk dat iemands karakter invloed heeft op het geestelijke leven, hoewel het geen doorslaggevende rol speelt op de bekeringsweg. Angstvallig is een merkwaardig toonbeeld van genade. Hij is iemand die altijd bedrukt en gebogen door het leven gaat, tegelijkertijd is hij vastbesloten om te volharden in alles en tot het einde. Hoewel er veel verschillende karakters op de smalle weg zijn in De Christinnereis hebben ze wel één gezamenlijk fundament van zaligheid, namelijk alleen in Christus.
Bunyan wilde met De Christinnereis ook laten zien hoe belangrijk het is om levende voorbeelden te hebben. Misschien ken je wel de uitdrukking ‘woorden wekken, voorbeelden strekken’. Zo was het ook bij Christiana en haar kinderen. Zij hadden Christen als voorbeeld. Ze zagen tijdens de reis wat zijn goede (maar ook de verkeerde) daden waren. Vanuit de Bijbel zijn er tal van voorbeelden, maar dat geldt evenzeer voor het leven van een christen. Ze moeten voor ons zijn als bakens in de zee.

Geliefde Bunyan
Het is bekend dat de geleerde predikant John Owen de prediking van John Bunyan zeer liefhad. Koning Karel II kon dit niet begrijpen en zei eens tot Owen: “Hoe is het mogelijk dat een geleerd man zoals gij onder het gehoor van een ongeletterde ketellapper kan plaatsnemen en naar zijn preken luisteren.” Owen zei daarop tegen de koning: “Ik kan uw Majesteit de verzekering geven, dat ik gaarne al mijn geleerdheid zou prijsgeven, als ik daardoor de macht verkrijgen kon om zo te prediken als deze ketellapper doet.”
Bunyan is één van de grootste puriteinen geweest. Tegelijkertijd was ook hij een zondaar die van genade leven moest. Dat heeft hij in zijn eigen leven ook moeten ondervinden. Hij heeft ons kostelijke juweeltjes nagelaten. De Christen- en Christinnereis zijn prachtig, ja, schilderachtig geschreven. Daarom raad ik je aan: lees zijn boeken, zodat ook jij door Gods genade de weg van Christen en Christiana mag gaan.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 juli 2015

Daniel | 32 Pagina's

John Bunyan

Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 juli 2015

Daniel | 32 Pagina's