WACHTEN OP GOD

Denk jij wel eens heel diep na over jouw sterven? En, waar ga jij liever naartoe; naar een verjaardagsfeestje of naar een begrafenis? Wat een rare vragen, denk je misschien. Toch begint het zevende hoofdstuk van Prediker wel echt op deze manier.

In het laatste vers van het vorige hoofdstuk stelt de Prediker namelijk een vraag: “Wie weet wat goed is voor de mens?” Daar gaat dit hoofdstuk op door. Steeds lees je wat ‘goed’ is en wat ‘beter’ is. De dag van de dood is beter dan de dag dat iemand wordt geboren. Het is beter om naar een klaaghuis te gaan, dan naar een feest. Treuren is beter dan lachen.

Oud en nieuw
Onze dood, onze eindigheid, is een probleem voor ons. Toch is het goed om er vooral wel aan te denken. Wie van feestje naar feestje leeft - al dan niet reformatorisch - denkt nooit aan de dood. Je staat dan niet stil bij je einde. Ook sta je dan niet stil bij al die dingen in je leven die duiden op jouw levenseinde. Dingen om ons heen worden vanzelf oud en daar houden we niet van. Jij bent toch ook toe aan een nieuwe smartphone, als die oude traag wordt? Wie let in zijn of haar leven op de achteruitgang en denkt daardoor aan het definitieve einde, de dood?

Wij houden van nieuwe dingen. Wij kunnen niet omgaan met verlies, met achteruitgang. Wij zijn blij als we aan iets nieuws beginnen. We kijken uit naar een nieuwe start. Nieuw is beter dan oud. En dan volgt er weer een verrassende zin: Het einde van een ding is beter dan zijn begin (Pred.7:8a). Dit lijkt het toppunt van pessimisme te zijn. Eerst zei de Prediker al dat het beter is om een begrafenis te bezoeken dan naar een feest te gaan, en nu dit. Toch is Prediker niet pessimistisch. Dat zou wel zo zijn als je God wegdenkt. Met andere woorden: als God níet bestaat, dan is het echt hopeloos in de wereld en in ons leven.

Ongeduld
Wij draaien het om en zeggen dat het begin beter is dan het einde. Maar als je daar goed over nadenkt, dan wordt alles in dit leven alleen maar slechter. Dat is pas negatief. En zo is het ook met dit leven, tenzij God er is. De Tsjechische theoloog Tomas Halík zegt in zijn boek Geduld met God dat atheïsme een uiting van ongeduld is. Dat God er niet lijkt te zijn, als we niet meteen iets van Hem merken, wil helemaal niet zeggen dat Hij er niet is. God is er en daarom is het einde van een zaak beter dan het begin. Want God leidt ons leven en door daarop te letten, word je wijs.

Het tweede gedeelte van dit vers hoort bij het eerste deel: de lankmoedige is beter dan de hoogmoedige. De hoogmoedige weet het beter dan God. De hoogmoedige is ontevreden met hoe God de dingen leidt. Vanuit onszelf zijn we hoogmoedig. De diepste wortel van al onze zonde is hoogmoed. Ik weet het beter. Hoogmoed kent geen geduld. Een hoogmoedige geest roept God ter verantwoording: “Moet dat nu zo? Waar bent U, doet U niets?” Daar tegenover staat de lankmoedige. De lankmoedige wacht op God, omdat hij weet dat God volkomen wijs is.

Jozef
Dat God het einde beter maakt dan het begin, zie je op een prachtige manier bij Jozef. Hij is, door Gods genade, lankmoedig en geduldig. Hij wacht op God. Dat is verschrikkelijk moeilijk, maar het einde van zijn moeitevolle verhaal is wat hij tegen zijn broers zegt: “Jullie hebben kwaad tegen mij gedacht, maar God heeft dat ten goede gedacht, opdat Hij zou doen, zoals Hij nu doet, om een volk te behouden.” Deze twee woorden bepalen alles: “maar God!”

Vroeger, nu en straks
Gods vinger schrijft de geschiedenis en leidt de kleine geschiedenis van jouw leven. Hij doet dat zoals Hij wil en laat Zich niet door zondige mensjes narekenen. Het past daarom helemaal niet, zegt Prediker, om te zeggen dat het vroeger beter was dan nu. Dat is niet wijs. God bepaalt de tijden en alles gaat volgens Zijn plan. Denk je echt dat het God uit de hand loopt? Het einde van de geschiedenis is de dag waarop de Heere alles nieuw maakt. Dat is het beste dat komt! Vroeger was het beter? Vroeger was het anders, niet beter. Vroeger was God niet meer aanwezig dan nu. Als historicus vind ik het altijd boeiend waarom mensen vaak denken dat het vroeger beter was. Dat berust misschien op herinnering. Maar wij kijken maar een heel klein stukje terug in de geschiedenis. En daarbij: we onthouden vaak de positieve dingen in het leven.

Vroeger was het beter. Die conclusie is te snel getrokken. Stel je oordeel uit. Alleen God overziet de tijden. Wij niet. Wij worden meegenomen in de geschiedenis. Wij zijn kleine mensen, vandaag en nu door God in de wereld geplaatst.

Paulus zegt dat heel de schepping, door de zonde, aan de zinloosheid is onderworpen. Een echo van Prediker, maar we doen het boek tekort, als we niet meer zeggen. Het is juist andersom. Het einde is beter dan het begin, want God is er! En in Christus maakt Hij het einde echt beter dan het begin. Vanuit het Nieuwe Testament krijgt dit in de Heere Jezus een diepe betekenis. Alleen in Hem heb ook jij toekomst. Door het geloof is er hoop: Wat buigt gij u neder, o mijn ziel, en wat zijt gij onrustig in mij? Hoop op God, want ik zal Hem nog loven; Hij is de menigvuldige Verlossing mijns aangezichts, en mijn God (Ps.43:5).

Het einde van een ding is beter dan zijn begin; de lankmoedige beter dan de hoogmoedige

Prediker 7 vers 8

Thema’s in deze serie
#01 Inleiding op Prediker
#02 Moeite en lijden in het leven
#03 Je dagelijkse werk
#04 Wachten op God
#05 Genieten van de dingen die God geeft
#06 Wijsheid en dwaasheid
#07 De jeugd is de beste tijd

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen