Politieke twijfelingen

Dezer dagen heeft de A.R. Partij in Den Haag weder eene van die vergaderingen gehouden, die als eene reclame-optocht aan de verkiezingen voorafgaat. Voor de kopstukken passeeren daar alle schoone leuzen in een optocht van lampions de revue en wordt den volke kond gedaan, welke geschenken de A.R. Sinterklaas alzoo in de zak heeft voor de verkiezing. Wij hadden gehoopt, dat het mogelijk zou geweest zijn haar van de liberalistische doolwegen, waarop zij steeds verder weg dreigt te dwalen, terug te zien komen. Doch uit dat oogpunt is er weinig van haar te verwachten. De verkeerde lijn, die met de scheiding blijkbaar samenhangt, houdt zij daarom vast, omdat sinds lang zij zich steeds meer met de gescheidenheid der kerk heeft vereenzelvigd. En alles wijst er dan ook op, dat er van eenige poging om met haar op de basis der historische Gereformeerde beginselen tot eene hereeniging of samenwerking te komen, wel niet veel te verwachten zal zijn. Zij vaart voort op het afgescheiden kompas en raakte daardoor in liberale wateren. Dit blijkt ook uit de geheel andere waardeering, die deze vergaderingen te beurt valt bij de redactie van de liberale bladen als de N. R o 11. C r t., die nu allerlei verslagen bevatte over het moois, dat op die vergadering alzoo werd uitgestald. Onder Dr. Kuyper s regime was de waardeering eene andere. Ook zulk een verschijnsel is een teeken des tijds, een symptoom van andere toestanden en ook van veranderingen in het wezen der A.R. Partij. De Heer Colijn is bij de liberalen zeer getapt.
Hetgeen er overigens ten beste werd gegeven, was niet veel nieuws. Het volkenbondsideaal blijft in dien kring een ideaal, al leert Gods Woord en de ervaring beide, dat het eene illusie is. En men hoorde er niet, dat het halve millioen, dat deze illusie den volke jaarlijks kost, weggeworpen geld is. Aan den Moloch eener denkbeeldige rechtsorde blijft men dus eere bewijzen.
De Heer Smeenk poogde er eerst den lof te zingen der regeering. die hij dacht te kunnen schoonwasschen van hare blunders met den gouclen-gulden gemaakt. Niet de regeering, maar de Ned. Bank zou de schuldige zijn. Geen wonder, dat daarna Prof. Gerbrandy hem duchtig over dezen onzin onder handen nam. Blijkbaar heeft deze nog werkelijkheidszin genoeg om te begrijpen, dat zulk een verontschuldiging ergernis wekken moest en meer een af- dan eene aanbeveling zou zijn in de middelen der antirevolutionaire reclame. Natuurlijk blijven de Heeren zich verheugen over het behoud van alle sociale heerlijkheden, die de regeering niet meer kan, maar de bedrijven wel moeten betalen. Dat ook de sociale politiek met hare imitatie van de sociaal-democratie onder de leiding van Rome de groote pluim zal zijn, waarmede men straks bij de verkiezing zal wapperen, ligt dus voor de hand. Dat het Calvinisme eigen sociale beginselen in zich draagt, is men er blijkbaar lang vergeten, als men er ooit aan gedacht heeft.
Zoo werd er ook, en zeer terecht, gesproken over de behoefte aan herstel van onze landsverdediging, die mede onder het verkeerde beleid ook van den Heer Colijn in den loop der jaren na den oorlog zoo zeer geleden heeft, dat het daarmede bedroevend is gesteld. De schuld daarvan ligt niet bij oud-Minister van Dijk, die er te degelijk voor was, maar des te meer bij de algemeene partijleiding, die trouwens in de laatste tientallen jaren vele blijken heeft gegeven van gebrek aan inzicht en doorzicht. Aan de afbraak van het leger is ook meegewerkt door de machthebbers onder de antirevolutionairen. Het is voor wie nadacht, jaren lang reeds duidelijk geweest, hoe verkeerd het beleid was, dat, zooals nu het geval blijkt op den ongelegensten tijd dwingt tot een herstel, waarvoor het geld ontbreekt.
Bijzondere roem werd uitgebazuind over hetgeen deze regeering zou hebben gedaan voor de handhaving der orde. Ik kan mij niet voorstellen, dat iemand die loftuiting zonder glimlach aanhooren kon. De regeering heeft ook op dat gebied een politiek gevoerd, die denken doet aan den Januskop. Zij bande vele militairen en ambtenaren uit de N.S.B., maar liet socialisme en communisme welig tieren. Zij deed naar het woord van den Heer Colijn en had geen orgaan om van Gods Woord en Wet ook maar iets zich te herinneren. Zij verbood voor ambtenaren links en rechts al wat den Heeren niet paste, maar van het richtsnoer van eenig beginsel merkte men bij dit alles niets. Er is dan ook zeker nauwlijks een gebied te vinden, waarop deze regeering meer teleurgesteld heeft dan juist op het gebied van de handhaving des gezags. En het resultaat zal dan ook wel zijn een groot accres van de roode bewegingen, waarin het rossige van zelf vervloeit.
Bekend is, dat er gestreefd wordt naar hereeniging van A.R. met de Christelijk-Historische Partij. De Heer Schouten onthulde daarover niet veel hoopvols. Daarom is de zoen nog niet onmogelijk. Eigenlijk is er niet veel, dat beide groepen scheidt. Zij zijn even liberaal en even rossig. Zelfs klinken er af en toe uit Chr. Historische trompet tonen, die harmonieeren met de Roomsche ordenings-idealen. Het eenig motief, dat beide groepen gescheiden houdt, is de Hervormde Kerk. Niet de Belijdenis dezer Kerk, want daarover zijn beide lang heengestapt, maar de Hervormde kiezers, die jarenlang zijn opgevoed in de leer, dat de A.R. gelijk is aan ..doleerend" en Christelijk Historisch zooveel als Hervormd, beteekent. Bij vereeniging dezer partijen ontvalt haar die drogreden.
Het is zeer te betreuren, dat er onder deze partijen aan terugkeer tot Groen van Prinsterer's beginselen niet meer wordt gedacht. De crisis, die het kerkelijk leven doormaakt, is nog niet voldoende klaar voor het oog der hedendaagsche leiders der A.R. Als deze hun klaar wordt, kan het te laat zijn voor een herstel. Wij begrijpen, dat het moeilijk is te komen tot terugkeer op den weg, die afleidt van het beginsel. Maar de roeping blijft des alniettemin.
In elk geval staat dit vast, dat wie onder ons Herv. Gereformeerde volk leeft uit de belijdenis der Kerk onzer Vaderen, geen heil verwachten kan van het liberalisme in dezen neo-Calvinistischen vorm. En wij hopen, dat allen, voor wie de Belijdenis der Vaderen leeft, elkander zullen vinden, om alzoo in de raadzalen des lands weer te doen hooren de sprake dier wezenlijke antirevolutionaire beginselen, die tegen de Revolutie laten klinken de bazuin des Evangelies. Daarom is het noodig, dat zij, die Gereformeerd zijn en niet alleen Gereformeerd heeten, aaneensluiten. Is het leger dan klein, zoo kan het toch sterk zijn door geloof, dat de wereld overwint. Daarom moet het gebed opgaan om eenheid van allen, die de leer der Vaderen als hun levensleer belijden. Aan een aaneengesloten waarlijk Gereformeerd volk is de toekomst. Daarom laat ons één worden reeds nu!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen