De Grondwetsherziening

Er is onder al hetgeen ons deze regeering te aanschouwen heeft gegeven niets, waaruit klaarder gebrek aan inzicht aan den dag treedt dan de voorstellen tot herziening der Grondwet. Het is eigenlijk onbegrijpelijk, dat eene regeering, die zoo weinig te wijzigen heeft, met zulk eene zaak begint. Er zullen dan ook zeker nog wel andere motieven zijn. die er toe geleid hebben dan deze schamele voorstellen. Toch is onze inderdaad geweldige tijd van dien aard, dat ingrijpende wijzigingen noodig waren. W i j leven uit sleur voort onder de beginselen van de Grondwet van 1848. En tot heden toe houdt de A.R. — de Heer Colijn beroemde er zich nog pas op — krampachtig daaraan vast. Dat Dr. Kuyper in zijn beginselprogram van 1878 in Art. 7 deze grondwet aanvaardde als een uitgangspunt „om langs wettelijken weg tot eene hervorming van onze staatsinstellingen naar eisch der antirevolutionaire of Chr. Historische beginselen te geraken", lag voor de hand. Dat kon moeilijk anders. Maar hij legde er ook nadruk op. dat dit slechts geschiedde niet om bij die Grondwet van 1848 te blijven, maar om er af te komen. Hij stond naar een Grondwet, waarin het A.R. beginsel tot zijn recht zou komen.
Ook hieruit blijkt nu wederom de afzakking van de hedendaagsche A.R. Zij is nu tevreden met de Grondwet van 1848. Dr. Kuyper legt nadruk op „de zeer ernstige bedenkingen", die hij had tegen deze Grondwet. En hij getuigt openlijk van zijn voornemen om „haar niet ongemoeid" te laten. Natuurlijk zal hij haar gehoorzamen, zoolang zij er is. maar hij wil „onverkort en onverlet ", dat hem het recht gelaten worde de middelen tot hare wijziging toe te passen, die zij zelve biedt. En merkwaardig is, dat Dr. Kuyper niet kon „doorzien, hoe Roomsche Staatslieden hun trouw aan den Syllabus met hun eed aan de Grondwet rijmen ".
Kuyper wist de Grondwet van 1848 te waardeeren om hare gematigdheid, maar dat beteekende allerminst, dat hij er vrede mede had. Daarvan getuigde hij in deze woorden in 1873: „De herziene Grondwet, in '48 nog voor goede ontwikkeling vatbaar, verloor de onschuld harer jeugd en is thans, onder de voortaan niet meer van haar af te schudden uitlegging, geworden wat ze oorspronkelijk niet bedoelde te zijn, Staatsregeling in antirevolutionairen, d.i. in anti-nationalen zin". En daarom besloot hij dat zelfde artikel van den 4en November 1873 met den oproep: „Dat ze zoo herzien werd (in 1848 namelijk) was bedenkelijk. Dat ze opnieuw en beter herzien worde, is eisch van de consciëntie der natie. Dit zijn de woorden van Dr. Kuyper. En 64 jaren later komt nu zijn opvolger ons vertellen, dat we aan die Grondwet van '48 moeten vasthouden!
Wat blijkt daar nu uit? Dat de leiding der Antirevolutionaire Partij lijdende is aan twee ingrijpende gebreken. In de eerste plaats, dat zij noch de Grondwet van '48, noch de antirevolutionaire beginselen verstaat. En in de tweede plaats, dat zij volkomen blind is voor de behoeften dezes tijds. Het eerste blijkt daaruit, dat haar Leider het land doorgaat met die Grondwet van 1848, als waren de beginselen daarvan onveranderlijk van karakter. En het tweede blijkt uit het gebrek aan durf en moed om den strijd te strijden voor die beginselen, die inderdaad als eeuwige beginselen kunnen en moeten gelden. Indien er ooit een tijd was, dat er ingrijpende Grondwetswijzigingen noodig waren, dan is dit nu het geval. Wij behoeven een veel sterker regeering dan wij nu kunnen hebben.
Dat de Heer Colijn er absoluut niet in geslaagd is om de beloften, voorheen met grooten nadruk verkondigd, te volbrengen, heeft zijn oorzaak in het feit, dat de regeering onder deze Grondwet niet voldoende macht heeft om te doen wat er wezenlijk gedaan moet worden. Men kan het nu achter phrasen en wederom ongegronde perspectieven verbergen, maar voor alles is noodig, dat de regeering niet alleen het budget in evenwicht brengt, maar dat zij de belastingen verlaagt. Dit is absoluut urgent. Toch is daarvan niets gekomen en wie verwacht, dat daarvan onder de komende regeering wel wat van gebeurt, die wordt zeker te leurgesteld. De regeering heeft in den loop van haar bestaan de belastingen tot steeds hooger peil opgeschroefd en in evenredigheid daarvan maar zeer weinig bezuinigd.
Zij kon dat niet, want al wat in de Kamer Roomsch, Rood en Rossig is, en dat is de overgroote meerderheid, moet alleen dan iets van bezuiniging hebben, wanneer het belangen geldt, waar zij zeiven tegen zijn. Voor de rest zijn zij zelfs nog voor verhooging der uitgaven, want dat is in het belang van Rome en Rood en Rossig. Dus de regeering kon niet doen. wat zij moest doen. Zij had er geen macht voor. Toch is afdoende bezuiniging door vereenvoudiging een levenseisch. Komt het daartoe niet, dan glijdt Nederland in den afgrond, want wij blijven zitten met honderdduizenden werkloozen, die leven moeten, met milliarden schulden, die betaald moeten worden, met zware belastingen, die moeten worden opgebracht, zoodat het nationale vermogen niet kan toenemen naar proportie der bevolking. Daarom is absoluut noodig een regeering, die de macht heeft het noodige te doen. Doch daarvan beseft onze regeering blijkbaar niets en komt zij met een Grondwetsherziening, die de strekking heeft het kwaad te verergeren. En de A.R. blijft vasthouden aan 1848, alsof dit jaar een Christelijk herstel en geene revolutie ingeluid heeft.
Welk een diep politiek inzicht heeft thans de leiding! En dan nog wel zulk een luidruchtige reclame!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen