De classicale vergaderingen.

Op de classicale vergaderingen, die verleden week Woensdag gehouden zijn, was het reorganisatie- ontwerp wel het hoofdpunt van bespreking. De verwarring, die voor deze vergaderingen reeds in groote mate bestond, is zop mogelijk nog grooter geworden. Voor velen zal het een verrassing geweest zijn, dat de meerderheid der classicale vergaderingen tegen dit nieuwe ontwerp hebben geadviseerd. Voor zoover wij na kunnen gaan, hebben 23 classes tegen en 21 classes voor het ontwerp gestemd. Bovendien waren er onder de voorstemmers nog verschillenden, die verschillende wijzigingen in het ontwerp wenschten aan te brengen. En die wijzigingen waren van zeer uiteenloopenden aard, zoodat niet zoo heel velen met het ontwerp, zooals het er lag, tevreden waren. Wij kunnen niet dan dankbaar zijn over deze uitslag. Hoewel we daarmede de organisatie van de Hervormde kerk, zooals die thans is, niet goedkeuren. Verre van dat. Dat bewijzen ook wel de pogingen van onze voormannen inzake het modus-vivendi voorstel en het Convent. Maar deze reorganisatie zou aan onze kerk haar karakter als kerk ontnemen, daar haar belijdenis aan haar zou worden ontroofd. De synode zal uit de adviezen van de classicale vergaderingen haar conclusie moeten trekken en... het ontwerp verwerpen.
Ook de vrijzinnigen zijn over deze gang van zaken verheugd. Anders dan wij natuurlijk. Want zij willen heel niets weten van de Drie Formulieren van Eenigheid, waar we de Belijdenis onzer kerk in vinden. In de N w. R o t t. C r t. vonden we de volgende beschouwing:

Het ontwerp van de baan.
Ook de synode zal met een gevoel van verlichting den afloop hebben vernomen. Wel is dit lichaam bevoegd, naar het persoonlijk inzicht der leden te oordeelen en te besluiten, — de mandaten van ds. Lingbeek belemmeren hier niet! — maar toch houdt men in de Javastraat rekening met het gevoelen der kerk. Ja, als men nagaat, hoezeer zelfs ook de vurigste vijanden van het „bestuursgenootschap" de kans van het door hen bepleite ontwerp afmeten naar hetgeen in de consideratie der classicale vergaderingen tot uiting komt, vraagt men zich af, of er op dit punt eigenlijk wel reorganisatie noodig zou zijn.
De „mond der kerk" heeft gesproken, en algemeen, •— ook bij uiterst rechts, -— acht men de synode aan deze uitspraak gebonden. Het zijn slechts adviezen, deze consideraties, maar geen mandaat kon meer binden dan zij. Nu de classes het reorganisatie-ontwerp hebben verworpen, kan de synode — aldus denkt men stilzwijgend, — het niet meer aannemen. Is deze stilzwijgende overtuiging niet het beste bewijs, hoe de voorstelling als zou de kerk door dit „bestuur" eigenmachtig worden geregeerd en zelf niets heeft te vertellen, niets dan een spookbeeld is?
De „mond der kerk" heeft geen onzeker geluid gegeven. Op één classis na (Wijk) hebben wij alle uitkomsten onder pogen gehad. Er hebben 23 classes tegen en 19 vóór het ontwerp gestemd. In tptaal bedroeg het aantal tegenstemmers omstreeks 1300, dat der voorstemmers ongeveer 1200.

Toch reorganisatie gewenscht!
Het bevredigende voor alle partijen ligt in het positieve gedeelte van het classicale oordeel, dat niet louter negatief is geweest. Algemeen kwamen de tegenstemmers immers tot de uitspraak, dat, hoewel men dit ontwerp verwierp, dit geenszins beteekende, dat men met de tegenwoordige kerkorde tevreden is. Verschillende moties, ook in vrijzinnige classes, belichaamden den wensch naar een nieuw ontwerp. Maar dit nieuwe ontwerp moest dan in tegenstelling met het thans veroordeelde, breken met de overwaardeering van de oude belijdenisgeschriften en met de leertuchtelijke aanslagen op groote en belangrijke groepen in de kerk.
Juist omgekeerd zal de reorganisatie een poging moeten zijn om het richtingsvraagstuk in verzoenenden zin op te lossen en tevens om een oplossing te vinden voor allerlei andere kwesties, die den vlotten gang van het kerkelijk leven belemmeren, zooals bijv. de betrekking tusschen bestuur en beheer.

De taak der synode.
Wanneer de synode de consequentie wil trekken uit de uitspraak der classicale vergaderingen, zal zij diligent moeten blijven en zich niet moeten laten ontmoedigen door deze nieuwe mislukking in de eindelooze reeks reorganisatiepogingen. Zij zal nogmaals een commissie moeten benoemen of, gelijk de classis Utrecht wil, een kerkvergadering moeten beleggen, gelijk die uit 1916, waarin de oplossing van het reorganisatie- probleem kan worden voorbereid.
Stellig zal de synode bij deze nieuwe taak, die haar wacht, ook kunnen beschikken over de medewerking van de vrijzinnigen, die na dezen voor hen gunstigen afloop de handen vrij hebben gekregen om met een eigen reorganisatie- ontwerp uit te komen. In de laatste algemeene vergadering van hun Vereeniging is op dit initiatief reeds gezinspeeld.
Het reorganisatie-ontwerp 1938 moge gesneuveld zijn, de reorganisatie-gedachte leeft nog en neemt allengs universeeler en oeconomischer gestalte aan dan zij aanvankelijk krachtens haar ultra-orthodoxe oorsprong gehad heeft.
(De lezers willen wel bedenken, dat hier een moderne stem spreekt.)
Wij kunnen bij voorbaat al zeggen, dat een Ontwerp als door de vrijzinnigen gewild, gezien hetgeen zij in de afgeloopen weken hebben geschreven, niet onder medewerking van ons Hervormd Gereformeerde volk tot stand zal kunnen komen.
De strijd om de reorganisatie heeft vroegere vrienden van elkander gescheiden. Vooral ook onder de confessioneel en zijn twee partijen ontstaan, die fel tegen elkander zijn komen te staan. In de Haagsche classis heeft dit het gevolg gehad, dat Ds. Gravemeijer uit het Prov. Kerkbestuur gestemd is door zijn eigen confessioneele broeders. Tot groot vermaak van de vrijzinnigen natuurlijk. We kunnen dus zien welke plannen de Kerkherstellers koesteren. Er uit als ge niet helpt het Ontwerp in te voeren. Ds. Gravemeijer moge het zich een eer rekenen.
De overige voorstellen tot reglementswijziging trokken niet die belangstelling, die ze anders zouden getrokken hebben. Toch waren er belangrijke voorstellen bij. Vooral het derde, waarbij de synode aan godsdienstonderwijzers preekbevoegdheid wenscht te geven. Zooals we weten mag een aangestelde godsdienstonderwijzer thans slechts een oefening of bijbellezing houden. Velen hadden tegen dit voorstel ernstige bezwaren. Godsdienstonderwijzer is geen ambt. Derhalve zijn ze niet bevoegd om het Woord te bedienen. Dat was het bijna algemeen gevoelen. Een betere opleiding van godsdienstonderwijzers achtten velen gewenscht. Wij gelooven dan ook, dat de synode wel een betere opleiding door zal voeren, maar hen preekbevoegdheid zal onthouden. Wat o.i. ook recht is.
De andere reglementswijziging beoogde om vrouwelijke candidaten in de godgeleerdheid een Voorstel te laten doen. waardoor zij preekbevoegdheid verkrijgen. Het is dus een opdringen van de vrouw naar het predikambt. Vele classicale vergaderingen verklaarden zich hiertegen. We zullen hopen, dat de synode ook deze wijziging niet vaststelt. Dat de vrouw het predikambt zou bekleeden is tegen de Schrift. Verleden jaar was er het voorstel van de vrouwelijke diakenen, wat toen ook is afgewezen, en nu komt men weer met dit voorstel. Gelukkig gaat de meerderheid der kerk in dezen nog niet mee met „den geest dezer eeuw".
De verdere synodalia waren dit jaar van weinig belang. Daar zullen we dan ook maar niet verder over spreken. Wanneer we echter alles nagaan, dan dringt zich de eisch van reformatie onzer kerk wel sterk aan ons op. Mocht de Geest des Heeren onze kerk nog eens doorwaaien en haar zuiveren van hare dwalingen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen