VERWARRING

2

De nieuwe koers wordt gestuwd door dezen radicaal-godsdienstigen, integraalkerkelijken „geest van G.O.". De vragen van belijdenis en kerkorde en wat de wettige verkondiging der Kerk behoort te zijn zijn vragen van allen geworden, onafhankelijk van richting (bl. 30).

Opnieuw moeten wij hier tegenspraak doen hooren. Het zal wel waar zijn, dat voor zeer velen vragen zijn: welke belijdenis, welke kerkorde, welke normen voor de prediking. Maar daar is een volk in de Hervormde Kerk, dat op die vragen een antwoord heeft, want wij hebben eene Belijdenis, en wij weten wat de Schrift leert, als het onfeilbaar Woord des Heeren, inzake de eischen der prediking van den Christus Gods. Ik vraag, is hetgeen b.v. Prof. Banning heeft geschreven over het Evangelie voor het aangezicht van Christus uitgestreden?

Is hier de waarheidsvraag beantwoord of de leugen vastgelegd? Is er eenheid des geestes tusschen Prof. Banning en Dr. Berkhof?

Kan men zoo met vreugde samenwerken, mag dat? Zooveel vragen, zooveel ontkenningen. De richtingen worden in den ban gedaan, maar deze nieuwe richting wordt hoogelijk geprezen. De eenheidsrichting, die toch innerlijk verdeeld is, en met diametraal tegenover elkander staande uitspraken komt over de waarheidsvraag. Eén ding staat vast, zegt Prof. kraemer: de Ned. Herv. Kerk heeft haar Abrahamietischen tocht begonnen en zij is op weg naar het land, dat God haar zal wijzen."

Deze uitspraak doet ons werkelijk huiveren. Dit kerkelijk procédé te durven noemen het beginnen van haar Abrahamietischen tocht. Als ik denk aan den vader der geloovigen. die geroepen werd uit Ur der Chaldeeën, naar een land, dat God hem wijzen zou. dan klinkt het in mijn ooren als profanatie van het heilige, v^nneer Prof. Kraemer hiermee den nieuwen koers durft te vergelijken.

Is dan hier een goddelijke roeping, om dezen nieuwen koers in te slaan? Is er de belofte, dat God den weg wijzen zal? De roeping van Abram was een Godsontmoeting, een wonder Gods in de ziel van den patriarch. Maakte hem los van zijn land en zijns vaders huis. Deed hem een onbekende, maar door God gewaarborgde toekomst tegen gaan. Eischte van hem volstrekte verloochening van zichzelven. Stelde hem in voortdurende gemeenschap met den God der waarheid.

Werkelijk, ik heb van meetaf met weerzin deze, thans gangbare, vergelijking van den nieuwen koers met den tocht van Abram afgewezen.

Trouwens, deze twee dingen zijn niet te vergelijken. Kerkvernieuwing, óók als zij naar de normen van Gods Woord verloopt, is toch iets wezenlijk anders dan de roeping van Abram om zijn land en maagschap te verlaten, als God begint om hem tot een groot volk te maken, tot vader der geloovigen, drager der Messiaansche beloften, enz.

Men moest toch ophouden met deze vergelijking te gebruiken. Ook Prof. Kraemer moet dat doen, om Gods wille, en om der wille van Gods Kerk.

Volgens de Werkorde moet de Interim-Synode getuigen voor overheid en volk, moet leiding en vorm geven aan den arbeid der Kerk op alle terreinen des levens, enz. De nieuwe koers vindiceert bewust het recht en den plicht der Kerk tot spreken op de terreinen van de politiek, de maatschappelijk en economische vragen, de cultuur (bl. 34).

Voorloopig heerscht er groote verwarring, zegt Prof. Kraemer! Inderdaad, mede veroorzaakt door den nieuwen koers, en Gemeenteopbouw!

Wij vragen weer: weet „de nieuwe koers" op deze terreinen wel den weg, zooals wij zouden moeten opmaken uit hare boodschappen en rapporten? Het is merkwaardig, dat zij de normen der prediking, de grenzen der Kerk, niet weet aan te geven maar blijkbaar wel een antwoord heeft op tal van vragen over radio, doodstraf, politiek, vakverbonden, school, enz. En volgens zeer velen, zeer bedenkelijke antwoorden.

Dit is volgens Prof. Kraemer de profetische taak der Kerk, zich met dit alles te bemoeien en leiding te geven. Ook dit is een avontuur met risico's (bl. 37).

Ik wist niet, dat de Kerk Gods deed aan avonturen, tóch zeker niet in navolging van Abraham, den vader der geloovigen. Juist, omdat deze in het geloof handelde was het geen avontuur. En hij nam ook geen risico's want God stond voor hem in. Een avontuur met risico's is een uitdrukking, die ligt op het vlak van wereldsch-denken-en-spreken, vlak-des-geloofs. niet op het vlask-des-geloofs.

Volgens Prof. Kraemer moeten de Kerken de confessioneel-theologische omtuining, die ze van elkaar gescheiden houdt, op de tweede en niet op de eerste plaats stellen (bl. 38).

Hier is een opvatting van de confessie aan het woord, die haar wezen miskent.

De confessie en de theologie zijn geen omtuining maar wezens-en levens-ader der Kerk, en moeten daarom op de eerste en niet op de tweede plaats worden gesteld. De waarheidsvraag praedomineert en praevaleert.

„De profetische taak der kerk wordt in ons land met zijn christelijke politieke partijen, christelijke scholen, vakbewegingen, christelijke radio, enz. enz. zeer bemoeilijkt, zegt Prof. Kraemer. Feitelijk moet de Kerk hier haar woord spreken, dat behoort tot hare profetische taak! Is dat inderdaad zoo? Hier liggen nu vragen, die niet met een paar woorden kunnen worden beantwoord. Maar zeker is, - dat de profetische taak der Kerk allereerst is: hare verkondiging van Gods Woord, tot opbouw van het lichaam van Christus.

Hebben inderdaad de christelijke organisaties alleen maar een plaatsvervangende taak vervuld, evenals de zendingsgenootschappen, omdat de Kerk het naliet? Kunnen en mogen christelijke organisaties op één lijn worden gesteld met zendingsgenootschappen? Naar onze overtuiging zeker niet. De Kerk kan en mag niet overnemen wat deze organisaties doen. Wat wordt dan de Kerk?

De Kerk moet zijn lichaam van Christus in het midden der wereld, pilaar en vastigheid der waarheid. De nieuwe koers, met Gemeenteopbouw als stuwende en leidende macht, stuwt de Kerk in eene richting waar zij ophoudt Kerk te zijn, doordat zij alles wil zijn. Dr. Noordmans wijst op deze dingen terecht, telkens weer. Een theoloog van formaat. Hier is een streven werkzaam dat noodlottig moet worden voor Kerk en volk beide. Trouwens, de stembus heeft hier een wel zeer ondubbelzinnige uitspraak gedaan over deze opvattingen, en deze afgewezen. Juist het kerkvolk heeft zich hierover uitgesproken. Kerkelijk krijgt het geen kans zich te uiten, nu konden zij het zijdelings doen door hun politieke stem. Toch wil Prof. Kraemer persisteeren bij den nieuwen koers en zijn dramatischen dialoog met alles wat aan christelijke organisaties bestaat voortzetten.

De Avondmaalstafel moet het verbindende zijn (bl. 44). Goed, maar wie moeten volgens Schrift en belijdenis aan één Avondmaalstafel aanzitten? Weer die lastige waarheidsvraag! Gezamenlijk luisteren naar de oerstem der bijbelsche boodschap en gezamenlijk naar beantwoording der waarheidsvraag jagen.

Maar de waarheidsvraag is reeds beantwoord in zijn kern. Of wij dan geen gezamenlijk jagen moeten kennen om te mogen weten welke de goede en welbehagelijke wille Gods zij? Zeer zeker. Doch vanuit de grondslag der gevonden waarheid, die in Christus Jezus is.

Krijgen wij, om hiermee te besluiten,

door bekeering veranderde edities (bl. 47) van modernen, Gereformeerden, Remonstranten, enz. of krijgen wij dan christenen. die niet vrijzinnig, niet Remonstrant zijn?

De vraag te stellen is haar te beantwoorden.

De verwarring zal niet afnemen, door den nieuwen koers in de Hervormde Kerk, evenals wij overtuigd zijn, dat de waarheid op deze wijze niet kan worden gediend.

Het jongste geschrift van Prof. Kraemer bracht geen opheldering, juist waar die noodzakelijk was. Dit doet ons leed.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen