WULFERT FLOOR

21

Naschrift.

Gekomen aan het einde van onze beschrijving van het leven en de arbeid van Wulfert Floor, zij het mij vergund nog een korte slotbeschouwing te geven.

Hoezeer Wulfert Floor een bijzondere plaats innam in het kerkelijke leven in ons vaderland, is hij toch geenszins een uitzonderlijke figuur.

Altoos, in alle tijden en op alle plaatsen in ons land en daarbuiten, maar vooral daar, waar de gereformeerde beginselen hun invloed deden gelden, waren er menschen, die zich niet geheel thuis gevoelden in het kerkelijke leven van hun dagen, aan verval onderhevig als dit altijd is, en die daarom neiging hadden zich terug te trekken in stilte en afzondering, in eigen, verwante kring.

Het is een volk, dat de noodzakelijkheid erkent van het werk des H. Geestes aan het hart van menschenkinderen en de persoonlijke beleving van de waarheid die naar de godzaligheid is. Een volk, doorgaans gedrukt en geplukt op aarde, veracht en verdacht menigmaal door de officieele kerkelijke wereld, zijn weg gaande vaak door veel strijd en bestrijding, donkerheid en bekommering, en worstelend om te komen tot het licht en tot de zekerheid des geloofs.

In overeenstemming met deze gemoedsgesteldheid kent dit volk ook een diepgevoelde behoefte aan een prediking, waarin ten volle recht gedaan wordt aan het werk des Geestes en Christus verkondigd wordt in zijn volheid voor een arm, verloren zondaar.

En altoos zijn er ook uit deze kringen leeraars opgestaan, die, deelend in dezelfde geestelijke overtuiging, een open oog hadden voor de diepe ondergrond van deze behoeften en wier begeerte het was daarin te voorzien, in woord en geschrift.

Zij hebben gewaarschuwd tegen het geestelijk verval van hun dagen en aangedrongen op de noodzakelijkheid van geloof en bekeering, met veel ernst en nadruk. En tevens hebben zij de gangen van Gods liefde in het heiligdom en de menigvuldige ervaringen des levens gemaakt tot onderwerp van hun prediking, naar de mate van de gaven en het licht hun geschonken en doorgaans in nauw verband met eigen zielsbeleving, waardoor ze onderling wel verschillen, maar toch in de grond der zaak één zijn en eenzelfde geestesrichting vertegenwoordigen.

Geen wonder, dat het naar zielevoedsel hongerend en naar levenswater dorstend hart in deze predikers de rechte leeraars en herders vond.

Deze predikers zijn te vinden in de kerk en daarbuiten. Maar ook hierin komen ze overeen, dat ze door hun geestelijke ligging altoos meer of minder eenzaam stonden en dat — vooral bij de onkerkelijken onder hen — het gevaar dreigt van vereenzelviging en dat ze, staande terzijde van de groote stroom van geestelijk leven van hun dagen, het oog verloren voor de kerk als geheel.

Dit neemt evenwel niet weg, dat zij de banier der waarheid hebben hooggehouden in dagen van verval en dat een eenzaam volk, dat dreigde te verkommeren, daaronder zijn toevlucht mocht vinden.

Onder deze predikers neemt Wulfert Floor een — zij het bescheiden — eereplaats in, door zijn leven en arbeid en door de bijzondere gaven van hoofd en hart, hem geschonken. Door zijn eenvoud vooral, als een landbouwer onder de landbouwers, is het hem gegeven geweest te spreken naar het hart inzonderheid van degenen, die onder de landbouwende bevolking de waarheid zijn toegedaan. En juist toch onder de eenvoudige boerenbevolking, is, in vele deelen van ons vaderland, het getal dergenen die de oude, bevindelijke waarheid zijn toegedaan. Krachtens omgeving, aard en aanleg is de landbouwer geneigd tot een ernstige levensbeschouwing en op het terrein van het geestelijke tot het ingekeerde leven.

Het is dan ook vooral voor dit eenvoudige, mystiek aangelegde deel van ons volk, dat Wulfert Floor's prediking en geschriften een ongemeene invloed gehad hebben en nog a.ltijd hebben.

Dat is allereerst zoo in de omgeving waar Wulfert Floor geleefd en gearbeid heeft.

Nog steeds woont daar een volk, dat zijn herinnering hooghoudt en er is welhaast geen hofstede, of zijn geschriften zijn er te vinden en hebben er een eereplaats onder de oudvaders; ja, üi menig eenvoudig en weinig onderlegd huisgezin zijn zij vrijwel de eenigen, die regelmatig gelezen worden. Ook woont daar nog immer een volk, dat leeft uit Floor's beginselen en niet vreemd is van dezelfde geestelijke strijd, die wij in hem gezien en gehoord hebben; een volk, dat stil en teruggetrokkën leeft en arbeidt op de hoeven, een volk van weinig woorden, gesloten en zwijgzaam, vooral in de dingen van het geestelijke leven, maar dat in het verborgene de worstelingen des levens kent om licht en waarheid en klaarheid. Dat volk is te vinden in alle kerken en onder onkerkelijken. Wel is, helaas, het kerkendom van onze dagen en de afzakking van het geestelijke leven ook daar oorzaak, dat kerkisme en historische kennis de plaats dreigen in te nemen van het geestelijke leven en hoort men er vaak meer spreken van overlevering dan van beleving. Maar toch zijn er stillen in den lande, die in het midden van hun kerk of levende aan de buitenkant van het kerkelijk leven, die geestelijke worstelingen kennen en onder licht en donker hun strijd voortzetten tot het einde toe, wachtende op 's Heeren tijd.

Het gebrek aan kennis en de armoede van de bediening des Woords, waaronder velen verkeeren, is vaak oorzaak van weinig zekerheid des geloofs en veel donkerheid en bestrijding. Hoevelen heb ik er gekend, die aldus hebben geworsteld en gestreden, voor wie de Heere, bij het naderen van den dood, volkomen uitkomst gaf, terwijl anderen heengingen in dezelfde donkerheid, of althans in hetzelfde onvervulde verlangen waarin ze geleefd hadden, van wie ik toch gelooven mocht dat ze in het geloof gestorven waren.

Bij dit volk blijft Floor's nagedachtenis in eere en zijn zijn geschriften een bron van onderwijs en troost.

Maar zoo is het ook buiten zijn omgeving in vele deelen van ons vaderland, gelijk mij nog weer bleek uit brieven van verschillende plaatsen, waar zijn arbeid niet ongezegend is gebleven. Een tweetal ervan meldde (ik mag dit hier nog wel even tusschenvoegen) van een paardenknecht op een hofstede in de provincie Utrecht, waar Floor oefende, die geweigerd had te komen luistere^, maar toch zijn nieuwsgierigheid niet bedwingen kon en hem toen hoorde spreken over dat eene woord: „Waakt" en in wiens hart dit woord bleef naklinken en doorwerkte tot zijn bekeering. En allerwege in ons vaderland worden Floor's geschriften nog met zegen gelezen.

Ook buiten de grenzen van ons land! Toen eenige maanden geleden Ds. Smits, Chr. Gereformeerd Predikant te Driebergen, een reis maakte door Amerika, bleek hem dat ze ook daar bekend zijn en telkens weer werd hem gevraagd naar Floor's leven en werk.

*

Zoo is dan weer het eind gekomen van deze artikelen. Het onderzoek naar Wulfert Floor's geschiedenis is mijzelf een bron geweest van vreugde en ten zeerste hoop ik, dat deze weinige regelen bij sommigen vernieuwde belangstelling mogen opwekken voor zijn nagelaten geschriften. Ik dank Floor's nageslacht en voorts allen, bekend en onbekend, die mij door hun inlichtingen en het afstaan van familiepapieren, manuscripten en brieven het onderzoek mogelijk maakten.

En ik hoop, dat zijn naam, maar inzonderheid de nagedachtenis aan het werk Gods in hem verheerlijkt, mag worden voortgeplant in het nageslacht van kind tot kind, opdat, naar het woord der Schrift, het navolgende geslacht dat weten zou, de kinderen, die geboren worden en zouden opstaan en vertellen ze hunne kinderen en dat zij hun hoop op God zouden stellen en Gods daden niet vergeten, maar Zijn geboden bewaren.*)

*) Dat hoop ik om meer dan één reden, bovenal voor de landstreek waar Wulfert Floor geleefd heeft.

Nog liggen in dat land. temidden van de weelde van deze onvergelijkelijk schoone lente, de oude hofsteden, waar Floor tijdens zijn leven zijn gangen heeft gehad. Vlak ertegenover, aan de rijksweg tusschen Utrecht en Arnhem, ligt het fraaie buiten „de Horst", thans de stichting voor Kerk en Wereld. waar de jonge Wica's worden opgeleid, die straks het vaderland „kerstenen" zullen, o.m. met spel en volksdans en waar des zomers de Generale Synode vergadert... in hemdsmouwen.

Maar terzijde van de groote heirweg en terzijde van de plaatsen waar het nieuwkerkelijk leven hoogtij viert, liggen de hoeven, waar een eenvoudig volk, teruggetrokken en eenzaam, de levensstrijd strijdt, onbevredigd vaak in hun diepste behoeften door wat de kerk hen biedt.

Daar ligt de hofstee waar Floor geboren is, waar hij tijdens zijn trouwdag gewoond heeft, waar hij geoefend heeft, daar de hofstee waar zijn vrouw geboren is — en zoovele anderen. En aan al die plaatsen zijn herinneringen verbonden, sommigen schier vergeten en sommigen ook beschreven voor het navolgende geslacht. Herinneringen aan de da-

den Gods van oude dagen én van later jaren, mateloos smartelijke en mateloos liefelijke. Herinneringen aan de bange worstelingen, die er geworsteld zijn en aan de hope op God, die er verkregen is.

En o. daar, in diezelfde landstreek, heeft ook een deel der kudde van Kesteren gelegerd in de moeitevolle dagen van haar omzwerven tijdens den oorlog en ervaren dat de Heere voor Zijn volk ook in de bangste tijden geen land is van uiterste duisternis. maar dat Hij een God is, die psalmen geeft in den nacht en het hart kan doen opspringen van vreugde in Hem. ook als er geen rund meer in de stallingen is.

En menigmaal, o zoo menigmaal, was er in deze streek, waar zooveel gebeurd is in het verleden, maar waar thans het geestelijke leven kwijnt en een bekommerd volk leeft en sterft in uitziend verlangen, de stille verzuchting dat de Geest uit de hoogte nog eenmaal mag worden uitgestort als in oude dagen.

„Herdenk de trouw, aan ons voorheen betoond, Denk aan Uw volk, door U van ouds verkregen, Denk aan Uw erve, het voorwerp van Uw zegen. Aan Sions berg, daar G' eertijds hebt gewoond."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen