Een provinciale kerkvergadering komt samen

(4)

Uit het gravamen van Ds Duetz blijkt, dat hij zich diepgaand met de belijdenis der kerk heeft beziggehouden, vooral op het punt der verkiezing. Zo menigmaal wordt over verschillende leerstukken, zoals die in onze belijdenisgeschriften geleerd worden, gesproken, zonder dat men de belijdenis der kerk kent. Ja het komt voor, dat men die belijdenis veroordeelt en verwerpt, zonder dat men zich erin verdiept heeft. Hoe nodig is het echter, dat de kerk in verband met haar opdracht in artikel 10 van de kerkorde, zich veel meer bezighoudt met die belijdenis der vaderen, en ook nu nog in de kerkorde de belijdenis der kerk genoemd wordt. Daar was men het ter provinciale kerkvergadering van Utrecht ten volle mee eens. Daarom betreurde men het zeer, dat de generale synode door middel van haar uitgeverij Boekencentrum , vier jaar na de invoering van de nieuwe kerkorde, nog geen uitgave van de belijdenisgeschriften der kerk verzorgd heeft. Dat zou immers de bestudering van de belijdenisgeschriften der kerk stimuleren. Daarom heeft de provinciale kerkvergadering ook aan de generale synode verzocht om een dergelijke uitgave op korte termijn te willen bevorderen. Alle leden hebben zich achter dit verzoek gesteld. En we hopen dan ook van harte, dat binnenkort een uitgave van de Drie Formulieren van Enigheid zal verschijnen, met de Catechismus van Genève, die ook in artikel 10 genoemd wordt, en die van de hand van Calvijn is. Er zijn al zoveel boeken en brochures uitgegeven door Boekencentrum, dat men er zich over verwonderen moet, dat men nog niet toegekomen is aan

een dergelijke uitgave. Maar we vertrouwen dat de generale synode aan het verzoek van de provinciale kerkvergadering van Utrecht thans echter spoedig zal voldoen.

Ds Duetz heeft zich echter diepgaand met de belijdenisgeschriften der kerk beziggehouden. Daardoor is hij gekomen tot zijn gravamen. Hij meent op grond van de Heilige Schrift de dubbele praedestinatie te moeten verwerpen. De verwerping van de zondaar wordt door hem derhalve niet aanvaard. En wat de Schrift over de verkiezing spreekt is volgens hem iets geheel anders dan de Dordtse Leerregels daarover leren. Hij heeft zijn bezwaren neergelegd in een breed geschrift, maar daarvan later een samenvatting gegeven in de volgende punten:

1. In de Dordtse Leerregels zijn minstens 150 plaatsen in de Bijbel, die over verkiezing handelen, buiten beschouwing gelaten. De basis waarop een en ander berust is veel te smal. Goed geteld 4 of 5 teksten, waarbij dan nog soms het verband der tekst niet eens ter sprake kwam. Erger is, dat men soms een Bijbelgebruik aantreft, dat grotelijks tekort doet aan de eerbied, die men aan de Heilige Schrift is verschuldigd, dan namelijk wanneer men een deel van de tekst zo aanhaalt, dat ze precies het tegenovergestelde zegt, als wat er in het verband te lezen staat.

2. Als gevolg van het zoeven genoemde, wordt de verkiezing als daad Gods in de geschiedenis met geen enkel woord genoemd, terwijl deze juist de doorlopende is in de gehele Schrift. Zodoende missen we in artikel 7 een natekening van wat de Heilige Schrift ons aangaande de verkiezing leert. De verkiezing als daad Gods in de geschiedenis van Israël komt niet ter sprake en de verkiezing tot dienstneming in het openbaringsleven wordt met geen enkel woord vermeld. Men vervluchtigt daarmee de gehele openbaring en verstaat mede daardoor Romeinen 9—11 niet op de juiste wijze. Zodoende komt ook de verwerping scheef te staan, als een abstracte schaduw, die de uitverkiezing volgt, terwijl de Schrift als schaduw van de uitverkiezing stelt de taak ten opzichte van de anderen, en de verwerping, na gebleken onbekeerlijkheid. nog laat medewerken ten goede.

3. De Christologie komt niet tot haar recht. Zij hangt als een membrum alienum (d.i. een vreemd lid, dat er eigenlijk niet bij hoort) tussen het geheel in: de God van het eeuwig besluit heeft een ander gezicht als Jezus Christus, aan Wien alle macht in hemel en op aarde is gegeven en aan wie, volgens Joh. 5, het gehele oordeel is gegeven. Zo komt het ook, dat de souvereiniteit Gods, die in de D.L. aan het woord is, niet is geadeld door Gods deugden. Hier wordt, omdat men bij de omschrijving van Gods souvereiniteit de Zoon negeert, de Vader niet gekend. Hier wordt een souvereiniteit Gods omschreven, die de Zoon niet heeft geopenbaard. Zodoende krijgt (artikel 15) het woord welbehagen een onschriftuurlijke inhoud.

4. Men formuleert het geloof niet in verband met een levende betrekking tot een levende God, zoals Hij zich in Christus openbaart, maar laat het voortkomen uit een eeuwig besluit, evenals het ongeloof. Zo maakt men, of men wil dan wel niet, en al spreekt men het nog zo tegen, God tot Auteur van de zonde. Want zonde bij uitstek is het ongeloof dat men terugvoert op een eeuwig besluit van God.

5. Wat de zekerheid des heils betreft, die men veilig had willen stellen in een eeuwig besluit, deze ontbeert juist alle zekerheid, ómdat men de namen van degenen die in dat besluit voorkomen niet kent. Men wordt verwezen „naar het gevoel en de verzekerdheid van deze verkiezing" (artikel 13). Men kan niet roemen: „Ik ben verzekerd dat niets mij scheiden kan van de liefde Gods, die daar is in Christus Jezus, onze Heere, want men kan niet spreken uit de zekerheid des geloofs, doch men moet een verkiezingszekerheid trachten te verkrijgen, „die men dan als uitverkorene te zijner tijd, hoewel bij onderscheiden trappen en met ongelijke mate" heet te ontvangen. Dit komt, omdat de God van het besluit een verborgen God is.

6. Er ligt aan art. 11, en mede aan artikel 16 der Nederlandse Geloofsbelijdenis ten grondslag een wijsgerige onderscheiding van de deugden Gods, die men los van elkaar denkt en plaatst en zodoende zelfs ook afzonderlijke wegen doet gaan, terwijl in de Heilige Schrift de deugden of eigenschappen Gods met elkaar in het allernauwste verband staan. Ze worden alle omsloten door het Wezen Gods, dat Liefde is. Het recht Gods is het recht om in vrijheid lief te hebben. De Heilige Schrift leert de onveranderlijkheid van God als trouw aan zijn eigen Wezen, aan zijn liefde en de daaruit voortvloeiende deugden.

7. Ik heb bezwaar tegen de vernauwing van het evangelie in de verminkte samenstelling van teksten bij artikel 2. Dit hangt samen met het vervluchtigen van het begrip verkiezing.

8. Deze verkiezingsleer is te individualistisch, in die zin dat alles draait om ons en onze zaligheid, in plaats van ora Christus en Zijn gemeente.

Tot zover deze samenvatting van de bezwaren van Ds Duetz, die naar onze mening geen recht doen wedervaren aan de Heilige Schrift en aan de leer der verkiezing zoals onze vaderen die hebben beleden en waarbij de verkiezing en de kijk op Gods deugden zo versmald zijn geworden, dat we ons afvragen of men dit nu werkelk uit de Heilige Schrift kan lezen.

We hebben echter, om Ds Duetz te» volle recht te geven, zijn bezwaren tegen de Dordtse Leerregels zo uitvoerig opgenomen. Later hopen we op dit alles nog wel terug te komen, waarbij zal blijken dat onze vaderen meer van de Schrift verstonden, dan men nu wel eens meent.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen