MOEILIJKHEDEN EN MOGELIJKHEDEN VOOR DE HERV. GEREFORMEERDE MINDERHEDEN

(Slot)

We hebben gezien dat de moeilijkheden groot zijn voor de hervormd gereformeerde minderheden en dat de mogelijkheden in de normale kerkelijke weg beperkt zijn door de noodzaak van de medewerking van de kerkeraad.

Toch zullen de minderheidsgroepen in de toekomst een bepaalde kerkelijke status moeten krijgen. Er komen immers zoveel moeilijkheden wanneer de bepalingen van de kerkorde stipt gehandhaafd worden, dat er haast geen kerkelijk leven in de vorm van evangelisaties meer mogelijk zal wezen.

Hoe onsympathiek bepaalde vormen van kerkelijke inschakeling ook mogen wezen, het zou goed mogelijk kunnen zijn, dat we in de toekomst een bepaalde vorm van kerkelijk leven binnen het raam van de bepalingen van de kerkorde zullen moeten zoeken, om als hervormden nog staande te kunnen blijven zonder dat we ons geheel als minderheid laten inschakelen in de midden-orthodoxie.

Daarvoor zijn dan ook enkele overgangsbepalingen ontworpen voor het geval, dat de kerkeraad meent de verantwoordelijkheid voor de hervormd gereformeerde prediking niet te kunnen dragen. Deze overgangsbepalingen zijn niet gemaakt om gereformeerde evangelisaties te hulp te komen. Ze zijn gemaakt voor de evangelisaties van de midden-orthodoxie in hervormd gereformeerde gemeenten. Maar de vrijzinnigen en de hervormd gereformeerden kunnen er dan ook gebruik van maken.

Men spreekt hier van overgangsbepalingen, omdat men meent dat het vraagstuk van de minderheden in de naaste toekomst wel een oplossing zal vinden. We kunnen dit optimisme van de midden-orthodoxie niet delen. Wanneer men geen vreemdeling is in het kerkelijk Jeruzalem, dan zal men weten, dat de richtingste-

genstellingen eer toe dan afnemen. Ook de ogen van vele confessionelen gaan open doordat men ziet, dat de huidige midden-orthodoxe leiding der kerk geen herstel van de oude hervormde gereformeerde vaderlandse kerk wil. Men heeft wel voor vele vrijzinnige minderheden een plaats in de kerk ingeruimd, maar de plaats die men aan de minderheden wil geven, die waarlijk staan op de grondslag van Schrift en belijdenis is niet zo ruim. En zij die waarlijk de Schrift en belijdenis liefhebben zullen zich toch niet zo gemakkelijk laten gelijkschakelen. Maar het heten in elk geval Overgangsbepalingen.

Daar is in de eerste plaats Overgangsbepaling 235. Wanneer een aantal lidmaten verklaart binnen de grenzen van artikel X van de kerkorde behoefte te hebben aan een andere modalitiet van prediking en catechese dan ter plaatse wordt gevonden, en de kerkeraad van oordeel is de verantwoordelijkheid daarvoor als zodanig niet geheel te kunnen dragen, dan kan de kerkeraad die verantwoordelijkheid mede laten dragen door het breed-moderamen van de provinciale kerkvergadering, die dan in de pastorale verzorging kan laten voorzien door een predikant of hulpprediker aan te stellen voor deze minderheidsgroep. Van deze bepaling is tot nu toe zo goed als geen gebruik gemaakt. De moeilijkheden die hier rijzen en de medewerking van de kerkeraad die tenslotte toch nog vereist is zijn struikelblokken geweest om overgangsbepaling 235 effectief te maken.

Het is duidelijk dat deze overgangsbepaling gemaakt was voor de midden-orthodoxe minderheden in hervormd gereformeerde gemeenten. Daarom moest men wel gaan zoeken naar een andere bepaling, toen bleek dat in de weg van Overgangsbepaling 235 geen oplossing te vinden was. Men moest immers de hervormd gereformeerde gemeenten openbreken en daar ook het midden-orthodoxe geluid laten horen. Daarom heeft men na lange aarzeling besloten om dan toch de kerk maar op te doen gaan in richtingsblokken wanneer het niet anders kan.

En zo is er ook nog bijgekomen overgangsbepaling 238 waarin bepaald wordt dat de provinciale kervergadering zonder die medewerking van de kerkeraad der plaatselijke gemeente een predikant kan beroepen of een hulpprediker kan benoemen voor een bepaalde minderheid. In die weg maakt men een soort nood-gemeente met een nood-kerkeraad. U zult begrijpen, dat dit de nood der kerk wel heel duidelijk naar voren brengt en bloot legt. Hoe deze overgangsbepaling in de praktijk zal werken en hoe ze ten uitvoer zal worden gelegd, moet nog blijken. Als hervormd gereformeerden zijn we tegen deze overgansbepaling geweest. En alleen het streven om de midden-orthodoxe minderheden een bepaalde plaats in de kerk te geven, is de oorzaak, dat er een meerderheid in de synode voor te vinden was. Men maakt zo een kerkje in de kerk en men splitst de gemeente zo zelf op in elkaar bestrijdende delen.

Wanneer we dit alles nagaan dan kunnen we constateren, dat er inderdaad ook voor onze hervormd gereformeerde minderheden een zekere ruimte is om een bepaalde kerkelijke status te verkrijgen, waardoor men niet meer in evangelisatiesamenkomsten bijeen behoeft te komen, maar een zeker kerkelijk leven kan leiden.

Het ziet er naar uit, dat onze hervormd gereformeerde minderheden van deze gelegenheid gebruik zullen moeten maken op verschillende plaatsen om staande te kunnen blijven binnen de vaderlandse kerk. Hoezeer we deze gang van zaken ook beteuren, we zullen de erve der vaderen niet kunnen verlaten en prijs kunnen geven aan allerlei onschriftuurlijke en ongereformeerde richtingen. Van verschillende kanten, van vrijzinnige en middenorthodoxe en confessionele kant, is het verzoek al binnen gekomen om Overgangsbepaling 238 toe te passen.

De kerkvisiatoren hebben in deze dingen een grote verantwoordelijkheid, aangezien zij moeten verklaren, dat deze overgangsbepaling toegepast dient te worden waarop de provinciale kerkvergadering de zaak dan verder ter hand nemen. Een dergelijke verklaring, die en door de visitatoren-provinciaal en door de visitatoren-generaal moet worden afgegeven in gemeenschappelijk overleg, is nog niet tot stand gekomen. Men is thans nog in het stadium van overleg, hoewel er bij de betreffende kerkvisitaties al een zeker ongeduld openbaar komt, dat er aan dat overleg een einde moet komen. Wanneer straks het begin van de kerksplitsing zal zijn gekomen, dan zal het hek van de dam zijn. Dan zullen noodgedwongen ook die hervormd-gereformeerde minderheden daar gebruik van moeten maken, die in een andere weg geen oplossing kunnen vinden.

Toch kan onze conclusie niet anders wezen dan deze: de hervormd gereformeerden behoren een plaats te hebben in het gewone kerkelijke leven. Wij zijn legitieme zonen en dochteren van de hervormde kerk, wij hebben recht op een een legitieme plaats in het hervormd kerkelijk leven. Daar hebben we in het begin op gewezen en daar willen we nu ook in het slot van deze lezing op wijzen.

Wij moeten op de deur der kerk blijven kloppen om die legitieme plaats te kunnen innemen en we mogen niet rusten voor dat we die plaats hebben. En dan zeggen we het toch niet goed: het Woord Gods moet die plaats hebben en de rechte verkondiging van het Woord, opdat zo de kerk gebouwd worde en wij leren uitzien naar de toekomst van de Heere Jezus Christus en hopen op zijn heil.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen