PERSSCHOUW

Plaatsen verhuren of niet?

In de maand december worden in vele gemeenten de zitplaatsen in de kerk verhuurd. Dan komt ook de vraag weer in discussie of het verhuren van zitplaatsen niet uit de tijd is en of er geen besluit moet worden genomen vrije zitplaatsen te geven. In het Centraal Weekblad schreef prof. dr. J. Waterink onlangs over deze zaak. Hij vertelt eerst hoe hij het heeft meegemaakt, dat plaatsen bij opbod werden verhuurd. Dit systeem ontmoette grote bezwaren bij hem. In een andere gemeente weerden de plaatsen verdeeld, nadat allen hun wensen hadden kenbaar gemaakt. Ook dat gaf moeilijkheden. En dan vervolgt hij:

In het algemeen hebben wij tegenwoordig de gedachte, dat vrije plaatsen zowat het ideaal is. Wij hebben in Amsterdam in de Keizersgrachtkerk nu ook vrije plaatsen, behalve dan dat wat oudere mensen hun vaste plaatsen kunnen hebben.

Na al de narigheden, die je van alle andere systemen ziet, lijkt dit systeem aanvankelijk wel het beste.

En toch geloof ik, dat, vooral in onze grote steden, dit systeem niet deugt.

In de eerste plaats heb ik daarvoor een theoretische reden. Uiteindelijk is in een geordende samenleving de regel der geordendheid op zichzelf dwingend. De mensen moeten ordelijk dc kerk kunnen binnengaan en ordelijk in de kerk gaan ztten. Nu gebeurt het, dat ik een vader en moeder met vier of vijf kinderen, goed op tijd, zeg zes a zeven minuten voor het begin, de kerk binnen zie komen en dat zij dan zoeken moeten naar plaatsen. Zes plaatsen naast elkaar zijn er niet meer disponibel. Dan komt het oudste broertje te zitten naast een dame, die hem de hele dienst door verwent met pepermuntjes, twee meisjes vinden een plaatsje in de zijbank, waar nog ruimte is, omdat je daar achter een pilaar zit, en vader en moeder scharrelen met de jongsten naar voren, waar nog juist ruimte is voor hèn. Juist het als familie naar de kerk gaan lijdt door het vrije-plaatsen-systeem ernstige schade.

In het geordende gezin heeft ieder in de kamer en aan tafel zijn vaste plaats. In de kerk hoort dat ook zo te zijn. Het gezin moet als eenheid naar de kerk kunnen gaan en weten: „onze plaats wacht" en men moet er zeker van zijn, dat niet wanneer er een dominee is, die „trekt", er misschien alleeen nog maar een plaatsje boven achter op een gaanderij voor de geregelde kerkgangers is tc vinden.

Daarbij komt nog iets. Het is nu eenmaal zo, dat de mens gebonden is aan de situatie, waarin hij gewoonlijk verkeert. Je luistert in een kerk veel gemakkelijker, wanneer je de dominee vanuit een jou bekende gezichtshoek ziet, dan wanneer je zit op een plaats, die je helemaal vreemd is. Bovendien wen je aan de omgeving in de kerk. Als iedereen op zijn vaste plaats zit, dan zijn de mensen rondom je je bekenden, dan ben je in je eigen milieu, dan heb je het gevoel, dat je bij elkaar hoort zoals je daar samen zit en zoals je samen uit de kerk komt. Dat is vooral in de stad van buitengewone betekenis.

En zeer bijzonder is dit van betekenis voor mensen, die van buiten komen. Zij klagen erover, dat zij in hun kerk nooit thuis raken, overal daar waar de plaatsen helemaal vrij zijn. Zij hebben het gevoel, dat zij altijd tussen vreemden zitten, iets wat bij vaste plaatsen, zoals ik zei, veel minder het geval is. De kerk heeft al zoveel moeite om deze mensen te grijpen en vast te houden. En dan komt dit er nog bij.

Natuurlijk bedoel ik niet te zeggen, dat wij weer aan het plaatsen verhuren moeten. Maar wij moeten wel terug naar het systeem van de vaste toegewezen plaatsen voor hen, die geregeld in de kerk komen. Natuurlijk moeten er ook banken vrij blijven voor niet geregelde bezoekers. Dat mogen niet de „slechtste" banken zijn.

En dat ik dit systeem voorsta is werkelijk niet alleen op praktische gronden, maar ook op, wat ik zou willen noemen, gronden van theoretische visie. Het is niet alleen een kwestie van psychologie, maar ook van orde in de kerk. Het is voor mij een principiële kwestie, dat vader en moeder met de kinderen in één bank kunnen zitten. Ik vind het een zaak van beginsel, dat het gezin opgaat naar Gods huis en dat de gezinseenheid in Gods huis kan bewaard blijven.

Nu kan men zeggen, dat in kleinere kerken dit geen moeilijkheden geeft, omdat zo langzamerhand iedereen wel weet waar ieder gewoonlijk zit. Ik stem dat toe. Maar als dat zo is, dan kan er ook geen enkel bezwaar bestaan om die toestand in die kleine kerken te legaliseren. Maar in de grotere kerken, waar meer dan één kerkgebouw is en meer dan één predikant, is het wel degelijk zo, dat zonder een regeling, waarbij vaste plaatsen worden aangewezen, de gezinseenheid in de kerk dikwijls niet kan worden gehandhaafd.

. Uit het bovenstaande is het de Persschouwer wel duidelijk geworden, dat men niet gemakkelijk een systeem vindt waarbij aan alle bezwaren wordt tegemoet gekomen. Die gedachte echter van prof. Waterink over het opgaan van het gezin naar de kerk laat de Persschouwer niet los. Wanneer in de kerken zo'n regeling kon worden getroffen, dat de kerk , , gezinsgewijze" bezet werd, zouden we een eind vooruitgegaan zijn. Laten de kerkeraden en kerkvoogdijen zich hier maar eens goed op bezinnen. Het is de moeite waard om in dit opzicht een oplossing te zoeken voor het plaatsenvraagstuk. Overigens blijkt uit het bovenstaande duidelijk, dat ook aan het systeem van vrije zitplaatsen bezwaren kleven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen