Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Geen aardse macht begeren wij

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Geen aardse macht begeren wij

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Vele van onze lezers zullen het opschrift boven dit artikel herkennen als een regel uit het bekende Lutherlied. We kwamen er op naar aanleiding van een brief waarin gesteld werd, dat wij, gereformeerde belijders, te weinig oog hebben voor de toekomst van de Heere Jezus Christus, Die straks hier Zijn rijk op deze aarde zal oprichten met Jeruzalem, als het middelpunt, als de hoofdstad van het wereldregiment van die grote Koning. En volgens onze briefschrijver wijzen allerlei tekenen der tijden er op dat Christus spoedig zal komen om dit Koninkrijk Gods op aarde te vestigen. Alles wijst er immers op dat we aan het einde der eeuwen gekomen zijn, zodat we dit rijk Gods op aarde elk ogenblik kunnen verwachten.

Bij het lezen van deze brief moesten we terstond denken aan de gebeurtenissen die zich te Munster hebben afgespeeld. Daar hebben de wederdopers immers ook het „koninkrijk Gods op aarde" opgericht en die stad zou volgens hen ook „het hemels Jeruzalem zijn. Wij voor ons willen toch maar liever in de reformatorische en gereformeerde traditie blijven staan die van al die dweperijen van de wederdopers niets wilde weten en die trouw wilde blijven aan Gods Woord en niet verder wilde gaan dan dat Woord leerde. De wederdopers hebben van meetaf allerlei wonderlijke opvattingen gehad en er werden onder hen veel „dweepzuchtigen" gevonden. Zo hing men onder hen een eigentijdse theologie van de revolutie aan, waardoor men echter wel tot zeer vreemde dingen is gekomen. Dat mag wel een ernstige waarschuwing zijn voor allerlei aanhangers van een „theologie van de revolutie" of een „theologie van de bevrijding" in onze dagen. Er is nog niet zoveel veranderd in de loop der eeuwen. Wanneer we zien hoe men zich in de kringen van de Wereldraad van kerken beijvert om tot een „nieuw paradijs op aarde" te komen, waarbij men ook in de weg van de revolutie graag wil bevorderen wat dan in hun ogen een paradijs is, dan kan men duidelijk opmerken dat men daar wel ver van het spoor der reformatie is afgeweken. Wij kunnen hier geen paradijs op aarde stichten. Dat paradijs kan alleen van God uit de hemel komen. Het nieuw Jeruzalem daalt van God neer op de nieuwe aarde waar geen revolutie en geen geweld meer is, maar waar gerechtigheid zal wonen en alles en iedereen in heiligheid zal leven.

Hoe gevaarlijk dergelijke opvattingen zijn, dat men in cïe weg van de revolutie en van gewelddadige bevrijding het rijk Gods op aarde kan stichten, kunnen we duidelijk zien aan de geschiedenis van de stad Munster in de korte tijd dat de wederdopers daar het gezag in handen hadden. De reformatie, die heel goed wist in welk een tijd men leefde en die toch ook van de „tekenen der tijden" wist, heeft heel beslist neen gezegd tegen alle politieke dweperijen: Geen aardse macht begeren wij...

Oorspronkelijk hadden bepaalde figuren onder de wederdopers Straatsburg aangewezen als de stad waar het hemels Jeruzalem openbaar zou worden. De stad Straatsburg, door de machten der duisternis belegerd, zou door twee koningen verlost worden en dan het middelpunt zijn van het nieuwe Godsrijk, het rijk van vrede, waarheid en gerechtigheid. Een schare van 144.000 vrede'boden, met pinkstervuur bezield, zou over de gehele wereld uitgaan om het evangelie te verkondigen en de nieuwe doop, de wederdoop aan te prijzen. Maar in Straatsburg gebeurde er niets. Ondertussen had echter Jan Mattijs, een bakker uit Haarlem, zich aan het hoofd gesteld van deze wederdopers. Hij zond zijn apostelen uit, twee aan twee, en die kwamen ook in Munster. Eén van de twee apostelen was Jan van Leiden, die daar kleermaker en herbergier was geweest en die in de doperse woelingen daar een hoofdrol zou gaan spelen. In Munster had Bernard Rothmann op evangelische manier gepreekt in de Dom. De stad werd gewonnen voor de reformatie, de bisschop werd verdreven, maar Rothmann kwam meer en meer onder de invloed van de wederdopers, zodat hij zich in 1534 liet herdopen.

Ondertussen was ook Jan Mattijs naar Munster gekomen toen de stad helemaal in de macht van de wederdopers was gebracht. Hij zond brieven, vooral naar Holland en Friesland, waarin geschreven stond dat tegen Pasen 1534 het goddelijk strafgericht zich zou voltrekken over alle goddelozen in de wereld, maar wie zijn toevlucht zou zoeken in Munster en zich naar de wetten van dit hemels Jeruzalem op aarde zou schikken, zou in dit gericht vrijuit gaan. Tien procent van de mensheid zou de dood vinden in het strafgericht, maar ieder die in Munster zou wonen, zou behouden worden. Alleen, men moest zich natuurlijk bij de wederdopers aansluiten en zich laten herdopen.

Dr. W. van 't Spijker vertelt ervan in zijn „Reformatie en geschiedenis":

„Alle christenen die in de stad een toevlucht zouden zoeken zouden er verzorging vinden. De stad ontving een gemeentelijke structuur die ontleend was aan het model van de Pinkstergemeente. Ook de oudtestamentische positie van Israël werd gezien als model voor de nieuwe gemeente, het nieuwe Israël. Van grote betekenis werd de profetie uit het Oude Testament, omdat grote gedeelten nog vervuld moesten worden. De eindtijd zou de vervulling brengen, die tegelijk zou betekenen, herstel van het Godsrijk. Dit begrip restitutie ziet op de verlossing in Christus, maar het vindt daarin toch niet geheel en al zijn vervulling. Ook na het werk van Christus kent de kerk tijden van groot verval en het wachten is nu op de restitutie, het volledige herstel van het rijk van God als een werkelijkheid binnen déze geschiedenis. Christus regeert op een verborgen wijze vanuit de hemel. Maar deze regering zal zichtbare vorm aannemen en het voorspel daarvan zal Münster zijn.

Het uitverkoren volk heeft zijn eigen koning, David, zoals Jan Mattijs zich liet kronen. Bij die gelegenheid stonden twee jongens naast hem, de een hield het Oude Testament in handen, 'dit betekende, dat de koning zich wilde zetten op de plaats van God en dat hij wilde zitten op de stoel van David om zo Gods Woord naarstig te verkondigen'. De andere jongen droeg een zwaard, waardoor werd uitgedrukt, 'dat hij een koning der gerechtigheid was en een koning over de ganse wereld om alle onrechtvaardigen te straffen'. Deze Davidsfiguur heeft een voorbereidende functie. Hij zal door zijn activiteit het vrederijk realiseren, 'zoals David met wreken en straffen voor Salomo een rijk van vrede heeft bereid'. Alles staat hier in het teken van de wederkomst van Christus."

Ondertussen was Jan van Leiden koning geworden van de stad. Immers, Jan Mattijs had gemeend dat hij de bisschop die met een groot ieger was gekomen om de stad te heroveren, wel kon bedwingen omdat hij onkwetsbaar zou zijn voor de wapens van de bisschoppelijke soldaten. Hij ging er met een twintigtal op uit om de bisschop te bedwingen, maar spoedig werden allen gedood. Nu wordt Jan van Leiden koning en profeet van de stad. Hij is de koning van Sion en nu komt het rijk Gods in alle heerlijkheid. Dit gaat echter met geweld gepaard. Het is wel heel anders dan in de Schrift staat. Daar vinden we geen theologie van de revolutie of van de bevrijding. Christus is immers de Vredevorst:

„Maar in de radicaal-doperse opvatting van de restitutie zit een sterke progressie, die blijkt uit de ontwikkelingen binnen de oude bisschopstad. Rothman gaf een geschrift uit over de hemelse wraak (december 1534), waarin de gedachten gepropageerd werd, dat het gericht over de goddelozen niet door God en zijn engelen zou worden voltrokken, maar door de gelovigen zelf: „Velen wachten op het moment, dat God zelf met zijn engelen van de hemel zal komen en de goddelozen zal straffen met zijn wraak. Neen, lieve broeder, hij zal komen, dat is waar. Maar de wraak moeten Gods knechten vooreerst voor Hem uitoefenen'. Elia zal komen om de valse profeten uit te roeien. Zo krijgt koning Jan een dubbele functie en wordt het gericht zonder verschoning voltrokken: 'Heb geen medelijden, spaar niet, grijsaards, jongelingen, kinderen en vrouwen, wurg ze allen. Maar niemand van hen die het teken dragen zult ge aanraken'. Het totalitaire systeem was zonder genade: 'Ob sie einen menschen doit schlogen, dair en mackeden sie gein werek mehr af, ofte sie einen hunt doit schloegen'.

Er bleek voor dit koninkrijk der hemelen geen weg terug te zijn. Toen Jan van Leiden wel genegen was om alle wereldlijke macht af te leggen, waren ze al te ver gegaan. Met geweld werd het koninkrijk der hemelen neergeslagen."

Nog lange tijd hebben de wederdopers na de val van Munster moeten lijden om de dweperij van een aards rijk van Christus. Merkwaardig dat toch dergelijke dweperijen, zij het dan in moderne vormen, telkens terugkomen. Het is duidelijk dat men niet kan wachten op de dag des Heeren, dat men

zichzelf het paradijs wil verwerven. Maar dat zal nooit een paradijs zijn. We moeten als christenen geen aardse macht begeren, geen koninkrijk Gods op aarde willen stichten. We moeten een gerust en stil leven leiden overeenkomstig de w 7 et en het Woord Gods. En we moeten er voor ijveren dat we ons als volk ook aan dat Woord onderwerpen. We moeten verder wachten op de grote en doorluchtige dag van Christus' wederkomst.

Want het is wel duidelijk dat we steeds meer in de verdrukking zullen komen, dat de anti-christ zich steeds duidelijker zal gaan openbaren. Daarbij gebruiken we geen geweld nóch revolutie om het Koninkrijk Gods naar ons toe te halen. Maar onze kracht ligt in het gebed: Heere Jezus, kom om Uw Koninkrijk op aarde op te richten, een nieuwe aarde en een nieuw Jeruzalem, onder een nieuwe hemel.

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 december 1977

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's

Geen aardse macht begeren wij

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 december 1977

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's