De Nederlandse Geloofsbelijdenis

(17)

ARTIKEL IX

DE HEILIGE DRIEËENHEID

Wij kennen de levende God als de ene, eeuwige God, en tegelijk als drie onderscheiden Personen: Vader, Zoon en Heilige Geest. Van waaruit ontvangen wij deze kennis aangaande God? Over deze vraag handelt dit negende artikel, over het bewijs van de heilige Drieëenheid in het ene Goddelijke wezen. Twee antwoorden, twee bewijzen klinken:

„Dit alles weten wij, zowel uit de getuigenissen van de Heilige Schrift, ais ook uit hun werkingen uit datgene, die ivij in ons gevoelen." Het geheim van de drieëenheid kennen we dus uit de Bijbel en uit de werkingen van de drieënige God in ons. Uit het Woord en uit de ervaring!

We beginnen met de Bijbel, want het bewijs, dat God drieënig is, geeft ons allereerst de Schrift. Een bewijs, wat bedoelen wc daarmee in dit verband? Gaan we tegenover iemand, die met de Bijbel in de hand probeert te bewijzen dat God niet een drieenig God is, verschillende bijbelteksten aandragen om aan te tonen dat de ander ongelijk heeft? Dit kan een zeer vruchteloos Schriftgebruik betekenen. Een bewijs aan de hand van enkele, soms volkomen uit het verband losgerukte bijbelteksten overtuigt het hart niet. Hoogstens het verstand. We kunnen de belijdenis van de drieëenheid niet funderen met enkele losse teksten. Het gaat hier om iets anders: „bewijzen" wil hier zeggen, dat wanneer het hart door het Woord Gods overtuigd is, door de kracht en de liefde van de Geest, dat dan de afzonderlijke Schriftwoorden worden aangedragen tot verrijking, verdieping van de geloofskennis. Het zijn om te beginnen niet zozeer enkele losstaande teksten, het is de gehele inhoud van de Schriftopenbaring, (17) waaruit het leven van de eeuwige God als de Drieënige oprijst. „In de Naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes" klinkt het, wanneer we de Bijbel openslaan. Er is meervoud in God Zelf, want: God is liefde!

Het is vanuit deze liefde van God, dat we de bijbelteksten mogen naspeuren, die het geheim van de drieëenheid „bewijzen". Hierbij blijft het geheim volkomen bewaard, daarin het bewijs de levende God niet te doorgronden is. Bewijzen voor het geloof! Wie niet geloven wil, voor die mens valt niets te bewijzen. Voor wie geloven mag, zijn er bijbelwoorden, die het geheim van de drieënige God uitspreken.

, , De getuigenissen van de Heilige Schriften, die ons leren deze heilige drieëenheid te geloven, zijn in vele plaatsen van het Oude Testament beschreven, waarvan het niet nodig is ze te tellen, maar alleen met onderscheid of oordeel uit te kiezen." Hoew r el hier gesproken wordt van vele plaatsen uit het Oude Testament, worden er maar twee genoemd. , , In Genesis 1 : 26, 27 zegt God: aat Ons mensen maken, naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis... En God schiep de mens naar Zijn beeld: an en vrouw schiep Hij ze". En ook Genesis 3 : 22: Ziet, de mens is geworden als Onze een". We horen bij deze verzen dan de uitleg: aaruit blijkt, dat er meer dan één persoon in de Godheid is, als Hij zegt: aat ons mensen maken naar ons beeld; en Hij wijst daarna de eenheid aan, als Hij zegt: od schiep. „De christenen", zegt Calvijn bij Gen. 1 : 26, „bewijzen dus met recht op deze grond, dat er meer Personen in God zijn. God spreekt niet een vreemde aan. Hieruit leiden wij af, dat in Hem iets onderscheidens wordt gevonden, gelijk naar waarheid Zijn eeuwige wijsheid en kracht in Hem wonen." Maar

bij de andere tekst, Gen. 3 : 22, tekent Calvijn aan: Dc christenen bewijzen met deze plaats dc leer der drie Personen; doch ik vrees dat het bewijs niet sterk genoeg is". Het is wel een zeer smalle basis wanneer deze beide teksten heel het Oude Testament dragen. Koopmans heeft gewezen op een woord, waarin met name het drievoud in God duidelijker doordrinkt, namelijk de priesterlijke zegen uit Num. 6 : 22—27. , .De HEERE zegene u, en behoede u" — de zegen van de Vader! , .De HEERE doe Zijn aangezicht over u lichten, en zij u genadig" — de genade van de Heere Jezus Christus! , , De HEERE verheffe Zijn aangezicht over u, en geve u vrede" — dc vrede van de Heilige Geest!

Onze Geloofsbelijdenis gaat nu over naar teksten vanuit het Nieuwe Testament. , , Het is wel waar, dat Hij niet zegt, hoeveel personen er zijn; maar hetgeen voor ons wat duister is in het Oude Testament, dat is zeer klaar in het Nieuwe." In het Nieuwe Testament, vanuit de openbaring van God in Christus, vanuit de uitstorting van de Heilige Geest valt het licht zoveel duidelijker over het drieëne leven, dat in God is. En dan worden de Schriftwoorden genoemd:

„Want als onze Heere gedoopt werd in de Jordaan, zo is de stem van de Vader gehoord, zeggende: Deze is Mijn geliefde Zoon: de Zoon werd gezien in het water en de Heilige Geest openbaarde zich in de gedaante van een duif." Daar geschiedt een zeer duidelijke openbaring bij de Jordaan van de Vader en diens stem, van de Zoon en diens ambt, van de Geest en diens zalving. Onder een open hemel wordt hoorba ar en zichtbaar het drieëne leven van de levende God.

Zo werd Jezus gedoopt, en door de Geest gezalfd tot Zijn ambt, om de doop van het kruis te ondergaan, om door de golven van de dood heen het leven binnen te gaan. En daarom is het, dat ook wij gedoopt worden in de drieënige Naam van God. „Ook mede is in de doop van alle gelovigen deze vorm (formule) ingesteld door Christus: oopt alle volken in de Naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes" (Matth. 28 : 19). Dit is wel dc meest duidelijke tekst: e Naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest! Temidden van de grootst mogelijke verwarring op kerkelijk terrein worden alle kinderen gedoopt in deze drieënige Naam van God. Het verbond der genade ligt verankerd in deze driemaal heilige Naam van God. De drievoudige belofte van God is in de doop over en door ons leven heengeschreven. En het betreft ons leven, dat aan allerhande ellende, zelfs aan de verdoemenis onderworpen is. In deze Naam gedoopt te zijn, is voor ons hart een klaar bewijs dat God drieënig is.

Ook een Schriftwoord, dat hierbij te noemen valt, is het woord rond de aankondiging van de geboorte van Christus: In het Evangelie van Lukas (1 : 35) spreekt de engel Gabriël tot Maria, de moeder des Heeren, aldus: e Heilige Geest zal over u komen, en de kracht van de Allerhoogste zal u overschaduwen; daarom ook, dat Heilige, dat uit u geboren zal worden, zal Gods Zoon genaamd worden". De Allerhoogste, de Vader, en Gods Zoon en de Heilige Geest, zij zijn alle drie werkzaam rond de vleeswording van het Woord. De incarnatie is ten volle een werk van de drieënige God. Wanneer het Woord vlees gaat worden, is dit geheim niet alleen nooit in een mensenhart opgeklommen, maar ook nooit door mensenkracht te verwezenlijken, jozef is hierbij uitgeschakeld. Het is de Heilige Geest, Die zich als een wolk over Maria legt, Die de maagd overschaduwt. Zo verheerlijkt de drieënige God zichzelf volkomen in Zijn eigen werk!

Vervolgens is er de zegen, niet alleen van het Oude Testament, maar ook vanuit het nieuwe verbond. In deze zegen, zoals ze klinkt aan het einde van de eredienst mogen we heengaan in vrede: Insgelijks: c genade van de Heere Jezus Christus, en de liefde van God, en de gemeenschap van de Heilige Geest zij met u" (2 Cor. 13 : 13). In deze Naam gaan wij heen in vrede, van zondag tot zondag. En dit opmerkelijke bespeuren we hier: e volgorde van de Namen! Eerst de Naam van de Zoon, cn dan van de Vader en de Heilige Geest. W T aarom horen we hier dc Naam van de Zoon als eerste? Calvijn antwoordt: Afgezien van de Middelaar zijn wij slechts stof, aanleiding voor de toorn". Er is geen mensenkind, waarin God de Vader stof tot blijdschap kan vinden, dan alleen de Mens Jezus Christus, de Middelaar Gods en der mensen. Nu is „genade" liefeerste woord, dat wij van de drieënige God vernemen. Genade — dat is liefde, zonder grond in ons mensen. Grondeloze liefde Gods, openbaar geworden vanuit het hart van de drieënige God.

Dan is er nog het woord uit de eerste brief van johannes: Drie zijn er, die getuigen in de hemel, de Vader, het Woord, en de Heilige Geest; en deze drie zijn één" (1 Joh. 5 : 7). Niet te ontkennen valt, dat in sommige oude handschriften dit vers ontbreekt, zodat deze tekst als „bewijs" niet zonder vragen is. De nadruk in het gegeven verband ligt op de eenheid van het getuigenis, het eenparig getuigenis van dc drie getuigen: ader, Zoon en Heilige Geest. „En drie zijn er, die getuigen op de aarde, de Geest, en het water, en het bloed; en die drie 'zijn tot één."

Behalve de woorden uit het Nieuwe Testament*, die nu genoemd zijn, denken we ook nog aan de genade-en vredegroet uit het begin van het boek Openbaring: „Genade zij u en vrede van Hem, Die is, en Die was, en Die komen zal, en van de zeven geesten, die voor Zijn troon zijn, en van Jezus Christus, Die de getrouwe Getuige is". Een heerlijk getuigenis van het drieëne leven in God! Zo groet ook Petrus zijn lezers in de aanhef van zijn eerste brief: , , . .. naar de voorkennis van God de Vader, in de heiligmaking des Geestes, tot gehoorzaamheid en besprenging met het bloed van Jezus Christus; genade en vrede zij u vermenigvuldigd".

„In al deze plaatsen wordt ons ten volle geleerd, dat er drie Personen zijn in een enig Goddelijk wezen. En hoewel deze leer het menselijk verstand verte te hoven gaat, nochtans geloven wij die nu door het Woord, verwachtende totdat wij de volkomen kennis en vrucht daarvan genieten zullen in de hemel."

Deze belijdenis gaat ons verstand ver te boven. Welk hart kan deze volheid bevatten, zonder dat het breekt vanwege de liefde, breekt in aanbidding en lofprijzing? Wat heet hier „bewijzen"? Tekst tegenover tekst, plaatsen, losgescheurd uit gegeven verbanden, tenslotte mening tegenover mening, mens tegenover mens? Het'hart raakt niet overtuigd door enkele „sterke" argumenten, het hart raakt slechts in vuur en vlam door de liefde, en alles wat van deze goddelijke liefde getuigt. Het hart leeft in de spreiding van de eenheid Gods in de drieheid, en van de drieheid weer terug in de eenheid. Dat is het leven, en zo hunkert het hart naar de toekomst, verwachtende de volkomen vrucht en kennis van het geheim van de Goddelijke drieëenheid. Zoals in het laatste visioen van de Schrift (Openb. 22:1 — 5) zichtbaar wordt: et leven uit de Vader en de Zoon, het leven van de Geest in de stroom van levend water, klaar als kristal, en dan de bomen, die daardoor vrucht geven, twaalf maanden per jaar, dus altijd en ongebroken. Dat is het leven uit de bron van Vader, Zoon en Heilige Geest, en een ander leven is er niet tot in eeuwigheid!

E.

H. V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen