De Geliefde bezongen

Het Hooglied dat van Salomo is. Hij kusse mij met de kussen van Zijn mond; want Uw uitnemende liefde is beter dan wijn. Uw oliën zijn goed tot reuk, Uw naam is een olie die uitgestort wordt; daarom hebben U de maagden lief. Hooglied 1:1-3

1. Zijn kussen begeerd

We kijken vaak wat vreemd tegen het boekje Hooglied aan en weten er soms niet goed raad mee. Aan de ene kant zijn we wel eens bang dat het al te aards en al te lichamelijk is, aan de andere kant bestaat de vrees dat er door vergeestelijking van alles in de tekst gelegd wordt wat er helemaal niet in staat. Toch mogen we dit mooie boekje — één van de 'feestrollen' van Israël — niet veronachtzamen. De Heilige Geest gaf aan dit bijbelboek de naam Hooglied of, letterlijk vanuit het hebreeuws, 'lied der liederen'. Dit allerschoonste lied mag bij de christelijke gemeente niet in vergetelheid raken! Het Hooglied is een lied van de liefde. In alle toonaarden wordt in de acht hoofdstukken van het Hooglied de oprechte liefde bezongen. Daarin wordt het slechts door 1 Korinthe 13 — 'het nieuw-testamentisch Hooglied der liefde" geëvenaard.

Liefde — dat is de eerste vrucht van de Geest. Liefde — dat is het voornaamste kenmerk van het geloof. Zoals een levend lichaam herkend wordt aan de lichaamswarmte, zo een levende gemeente door de warmte van de liefde.

Dat betreft allereerst de liefde tot God, de hartelijke liefde tot Christus Die ons eerst zo uitnemend heeft liefgehad. Maar ook de liefdeband door de Heilige Geest met de broeders en zusters in Christus die een even dierbaar geloof met ons deelachtig zijn.

Van daar uit is er ook een voedingsbodem voor de oprechte en trouwe liefde tussen man en vrouw, tussen ouders en kinderen, tussen broers en zusters. Van deze liefde straalt iets naar buiten in de kille maatschappij. Buitenstaanders zeggen dan: 'ziet hoe lief zij elkander hebben!' Vindt u het ook vaak zo koud in de kerk? Wat zijn we dikwijls alleen maar verstandelijk bezig, óók in ons preken en luisteren, zelfs in ons zingen, ja zélfs in ons bidden, . En wanneer we door de week bijeen zijn. in onze vergaderingen en op onze kringen, maken we dan de indruk dat we enthousiaste mensen zijn, die gegrépen zijn door de zaak van Jezus Christus — of alleen maar mensen die eindeloos redeneren en discussiëren kunnen, misschien nog wel met hete hoofden, maar met koude harten?

Ligt hier ook niet de kernvraag van de voorbereiding op het Heilig Avondmaal? Verstaan we iets van het hoogste lied, het lied der liefde? Hoe kunnen we avondmaal houden wanneer het ons niet bekend is: 'u die gelooft is Hij dierbaar' of zoals psalm 45 het zegt: 'mijn hart vervuld met heilbespiegelingen / zal 't schoonste lied van ene Koning zingen / terwijl de Geest mijn gladde tonge drijft...' Maar ook: hoe kunnen we avondmaal vieren wanneer we elkaar zo negeren, zo achteloos aan elkaar voorbij leven, al zitten we iedere zondag in dezelfde kerkbanken. Hoe kunnen we God — die we niet zien — liefhebben, terwijl we onze broeder of zuster die we wél zien niet liefhebben? !

Wat is dus nodig? Zangles. Het lied' der liederen leren zingen. Dan moet u bij de dirigent zijn, bij de Opperzangmeester, in dit geval' de Heilige Geest.

We lezen in vers 1 bij wijze van opschrift boven het gehele boek: 'Het Hooglied d van Salomo' is'. De vermelding van koning Salomo kan betekenen dat hij de auteur is geweest, maar ook dat hij één van de hoofdfiguren uit déze liederenbundel is. Nu was Salomo een méns. Het Hooglied spreekt van heel menselijke zaken — de liefde tussen een jongen en een meisje, een bruid en een bruidegom, een man en een vrouw. Maar tussen de regels door lezen we van de meerdere Salomo, Christus. Dan gaat het om Zijn liefde voor de bruidsgemeente en om de wijze waarop deze liefde door de bruid beantwoord: wordt.

Na het opschrift valt het Hooglied meteen met de deur in huis... 'Hij kusse mij met de kussen van Zijn mond'. Als een verliefd mens aan het woord is, merk je dat gauw genoeg. Waar het hart vol van is, daar loopt de mond van over. Hier spreekt een verliefd meisje dat verlangt naar de liefdesuitingen van haar vriend. Hij heeft haar laten blijken dat hij van haar houdt, hij heeft het ook tegen haar gezegd. Maar nu wil ze de kussen van zijn mond, als bezegeling van de waarheid van zijn liefdesverklaring.

De kussen van zijn mónd. In het oosten kent men ook het kussen van de voet van iemand als teken van onderwerping en volkomen gehoorzaamheid of mateloze bewondering en aanbidding! Er is ook het kussen van eikaars handen, bijvoorbeeld wanneer twee partijen onderhandelingen hebben gevoerd en tot overeenstemming zijn gekomen. Er is het kussen op de wang — dat doen goede vrienden of zo vindt een begroeting binnen de familie plaats. Maar het kussen van mond op mond is natuurlijk het meest intieme, zó doen geliefden het en dan niet één keer, maar telkens weer. 'Hij kusse mij met de kussen van zijn mond'.

Wanneer er een liefdesband is gegroeid tussen twee mensen en er is na verloop van tijd ook een huwelijksverbond' gesloten, dan mogen man en vrouw niet denken: 'zij of hij wéét nu toch wel dat ik van haar, hem houd, dat behoef ik dus ook niet meer te zeggen en te laten blijken'... Dat zou heel verkeerd zijn. Het liefdevuur heeft telkens weer nieuw voedsel nodig en het huwelijk is een huis dat nooit af komt, waar altijd weer aan gebouwd moet worden. Maar deze verborgenheid is groot, ziende op Christus en Zijn gemeente! Immers, wie iets van de liefde van Christus heeft geproefd, krijgt daar ook nooit genoeg van en zal altijd vragen om méér. Die kan het wonder ook maar niet óp en die kan er niet over uit dat de Heere nu naar hém of haar heeft omgezien. Vandaar wel enerzijds de zekerheid: 'ik heb het zelf uit Zijne mond gehoord', maar anderzijds het verlangen dat de Heere het telkens opnieuw zal zeggen en duidelijk maken. 'Hij kusse mij met de kussen van Zijn mond'.

Zijn mond — daar is alles mee begonnen. De woorden die Hij tot u gesproken heeft vanuit de bijbel en door middel van de pre-

diking. Genade is op Zijn lippen uitgestort. Ik vraag u: hebt u, heb jij dat nog nooit ervaren in het leven? Hoe vaak is Gods Woord u en jou ai niet verkondigd 1 ? Hebt u dan niet gelet op Christus' mond. Het Oude Testament en het Nieuwe Testament zijn de beide lippen van Christus — zij vormen samen het ene Woord, de verklaring van Zijn liefde die zo volkomen van één kant komt. Bent .u soms doof geweest toen Hij sprak: 'Komt allen tot Mij die vermoeid en belast zijt — en Ik zal u rust geven'? Mijn zoon, mijn dochter, geef Mij uw hart'. 'Zie op Mij, o alle gij einden der aarde, en word behouden? ' 'Ik ben de goede Herder — Ik stel Mijn leven voor de schapen'... En ga zo maar voort, talloos zijn de woorden van Zijn mond. Voelde u zich aangesproken? Wist u zich toegesproken? Met ineens die verbluffende zekerheid: de Heere bedoelt mij, die nodiging of die waarschuwing of die belofte gaat mij aan!

'Onder al die duizend-, duizendtallen heeft Hij ook mij in 't oog'. Zo wordt óns hart geopend voor het Woord Gods. We hangen dan als het ware aan de lippen van Christus. Vandaaruit het verlangen: 'Hij kusse mij met de kussen Zijns rnonds'. He gaat om de tekenen van liefde die de woorden van liefde ondersteunen. Het gaat daarbij vooral om dat heel persoonlijke, dat heel intieme: 'het is niet alleen voor anderen, maar óók voor mij? Een kus van Jezus? Dat is dat Hij tot mij zegt door Zijn Woord en het mij bezegelt door Zijn sacramenten: 'Mijn zoon, Mijn dochter, uw zonden zijn u vergeven!' Een kus van Jezus is een kus der verzoening: 'Vrede geef Ik u, Mijn vrede laat Ik u'. Kunt 'U nu ds. Ledeboer begrijpen die, uitziende over uitgestrekte landerijen, opmerkte: 'voor één kus van Jezus' mond, geef ik al die zwarte grond? ' Is het zo ook bij óns? Of krijgen we liever een gouden kus van de wereld, winnen we liever een miljoen? Wat is onze hartewens? Dat de Heere zó over wil komen met Zijn Geest dat het is als een kus — en dat ik dan op mijn beurt Christus omhelzen mag met de armen van het geloof. Kust de Zoon, opdat Hij niet toorne... Waarom zien we op geregelde tijden jongere en oudere mensen ten avondmaal gaan? Omdat ze in het verborgene de Heere Jezus hebben leren kussen — en nu willen ze het ook in het openbaar doen. Hem belijden midden in de wereld dat is Hem kussen. En dan bij de tekenen van brood en beker opnieuw Zijn kussen ontvangen! Beproeft uzelf of u in het geloof bent. Laat er een smekend uitzien zijn naar de tekenen en uitlatingen van de liefde van Christus. Maar ga niet de Heere Jezus kussen met een uiterlijk gebaar, zonder dat uw hart er bij is. Judas heeft de Zoon des mensen verraden met een kus. Kom, leg het de Heere maar voor dat u nu bewaard' zou mogen worden voor het geven van een Judaskus — maar dat u zo naar de tafel mag gaan: 'Heere, U weet alle dingen — U weet dat ik U liefheb!'

2. Zijn liefde geroemd 'Want Uw uitnemende liefde is beter dan

wijn . De bruid roemt de liefde van de bruidegom. Ze vindt die liefde geweldig. Ze is er vol van dat die liefde nu haar geldt. Zoekend naar woöruen en beelden komt ze op 'wijn'. De fonkelende en sprankelende wijn is in het oosten van grote betekenis. Is voor ons brood dagelijkse kost en wijn meer een luxe — onder het oude Israël stonden brood en wijn meer op. één lijn. De wijn, het gegiste druivensap, dat het hart verheugt, dat de dorst, lest, dat op zieken een heilzame uitwerking kan hebben, dat de strijder weer nieuwe moed geeft, dat de kou verdrijft.

Maar béter dan zulke wijn is de liefde van de bruidegom. Omdat hij van haar houdt, heeft ze het niet koud meer, is ze niet alleen meer, is ze niet moedeloos meer. Zo zijn t er tijden dat mannen en vrouwen een hooglied gaan zingen van de menselijke liefde.. De echte liefde die harten aanéénsmeedt en de beproefde huwelijkstrouw worden dan als een wonder ervaren, als overblijfsel uit het verloren paradijs, jammer dat juist op dit gebied een woord als 'liefde' zo beduimeld en utigehold en verkwanseld wordt door de wijze waarop het wordt gebruikt in allerlei 'songs' en 'hits', met een op z'n best oppervlakkige inhoud, Wanneer we van het grote voorbeeld van de liefde — Gods schenkende liefde, Christus zelfopofferende liefde, de gemeenschap stichtende liefde van de Geest — wanneer we daarvan niet meer weten, verliezen we dan ook niet het zicht op de liefde tussen mensen?

'Want uw uitnemende liefde is beter d wijn'. Liefde is méér waard dan dure careaux. Echte, diepe vriendschap is een vreugde voor altijd. Onderlinge verbondenheid als broeders en zusters binnen de gemeente van Christus is met geen goud te betalen. U bemerkt dat ik nu een bredere inhoud geef aan de tekst. Het gaat niet alleen om de voorbereiding op en de beleving van het huwelijk. Het geldt ook voor ongehuwden, voor weduwen en weduwnaren. Ook zij kunnen de liefde van échte naasten ervaren en weten dat zulke vriendschap méér vreugde - en méér warmte geeft dan wijn.

Laat onder ons dan ook de broederlijke liefde blijven. Draagt elkanders lasten en vervult alzó de wet van Christus. Weest blij met de blijden en weent met de wenenden. Denk aan het Avondmaalsformulier waar gezegd wordt: 'Want gelijk... uit vele bezien, samengeperst zijnde, één wijn en drank vliet, en zich ondereen vermengt: alzo zullen wij allen, die door het waarachtig geloof Christus ingelijfd zijn, door broederlijke liefde, om Christus', onzes lieven Zaligmakers wil, Die ons te voren zo uitnemend heeft liefgehad, allen tezamen één lichaam zijn, en zulks niet alleen met woorden, maar ook met de daad jegens elkander bewijzen.'

'Want Uw uitnemende 'Liefde is beter dan wijn.' We komen ook nu weer tot de diepste zin van dit woord, wanneer we Uw met een hoofdletter U gaan schrrijven. Hier roemt de bruidskerk de liefde van de hemelse Bruidegom. Denk aan de tere woorden van de apostel Paulus wanneer hij spreekt van Christus 'Die mij liefgehad heeft en Die Zich voor mij overgegeven heeft'. Wat krijgt dit woord uit het Hooglied toch rijke inhoud aan de avondmaalstafel. Daar wordt de beker met rode wijn in de hand genomen en aan de lippen gezet. En het geloof blijft dan bij het teken van de wijn niet hangen, maar belijdt: beter dan deze wijn is Uw bloed, o Heere Jezus! Uw bloed is de prijs die. Uw liefde betaalde. U hebt Uw bloed gegeven, U hebt Uzèlf gegeven, restloos tot in de helse verschrikking en tot in de dood.

De wijn van het Avondmaal is het téken van Christus' liefde. Maar beter dan die wijn is Zijn uitnemende liefde zélf. Wie die liefde ondervond, begrijpt wat-de engelse prediker Spurgeon bewoog, toen hij zong:

Liefde, voor ons niet te peilen Liefde, die zichzelf vergeet; Liefde, die de Vorst des levens, gal en alsem smaken deed.

Liefde, die Hem zelfs deed sterven, gans verlaten, aan het hout; Liefde, die Hem 't graf deed ingaan, 't Graf — zo donker en zo koud.

Liefde, die niet rust voor alle uitverkoornen zijn bevrijd uit de boeien van de zonde, juichen in de heerlijkheid.

Nu kan, in aardse wijn onmatigheid liggen, Daarom zegt de Schrift: wordt niet dronken van wijn waarin overdaad is, maar wordt vervuld met de Heilige Geest! In het gelóóf is er - een zich dronken drinken aan de fonteinen van Christus' liefde. Er is een an heilige verrukking een heilige dronkenschap.

hier wordt de rust geschonken hier 't vette van Uw huis gesmaakt, een volle beek van wellust maakt hier elk in liefde dronken.

Nu is deze Christus nóg Dezelfde in Zijn uitnemende liefde om u de tekenen van Zijn liefde uit te reiken. Ja, om bij u, bij jou die dit leest het hart, dat misschien nog zo hard is als een steen, week te maken — om uw hart dat misschien nog zo koud is als een ijsklomp warm te maken en te doen smelten — verwacht het maar van Christus Jezus Die gisteren en heden Dezelfde is en tot in eeuwigheid.

'Want Uw uitnemende liefde is beter d wijn.' De bruid bezingt de Geliefde. Zo worden Zijn kussen begeerd, wordt Zijn liefde geroemd en vooral Zijn Persoon geprezen.

We beginnen weer bij de letterlijke betekenis. Een meisje of vrouw bezingt haar geliefde. Het gaat naar om zijn hele persoon. Voor haar heeft hij een bepaalde uitstraling. Het is al met de geur van zalfolie, die in het oosten veel gebruikt werd. Als de bruid denkt aan die reukolie-dan denkt ze direkt ook aan de naam van haar bruidegom. Die naam heeft voor haar een bijzondere klank en waarde. Een verliefde jongen kerft de naam van zijn meisje soms in een boom, een verloofd meisje draagt soms een kettinkje om haar hals of om haar pols met daarin de naam van haar verlooide. Zo gaat het nu ook de bruid van het Hooglied. DÜS die naam is voor haar zelf verfrissend en verkwikkend als zalfolie. Maar tegelijkertijd zegt ze, daarmee ook: zijn naam is op ieders lippen, wordt eigenlijk door iedereen in positieve zin gebruikt en met ere vermeld. Daarom hebben u de maagden lief — er gaat een aantrekkingskracht van hem uit. Hij moét wel geliefd zijn — daar behoeft hij het niet op toé te leggen door populair te doen of zo — dat gaat zomaar vanzelf. De vriendinnen en de bruidsmeisjes feliciteren de bruid er mee dat ze zó'n man krijgt.

We kunnen, ons heel nuchter afvragen of dit allemaal 'nu niet wat overdreven is. Steekt ze haar vriend nu niet al te ver in de hoogte? Liefde maakt blind, zeggen we dan. Toch is het nèt zo goed waar dat liefde juist extra scherp doet zien en er oog voor geeft wie die ander nu eigenlijk is en welke goede eigenschappen hij of zij heeft. Alleen vanuit de liefde laten wij de ander in waarcle en doen we hem recht. Dat geldt van de bijzondere liefdeband tussen die éne man cn die éne vrouw die door de HEERE bijéén worden gebracht. Maar ook breder — in de omgang, met elkaar in.de gemeente en in de samenleving. Vanuit de liefde kan het lijden dat we een ander weten te waarderen en complimenteren en uitnemender achten dan onszelf.

We slaan weer een toon hoger aan. Christus' oliën zijn goed tot reuk. Hij is metverse olie overgoten. Zijn Naam 'Christus' betékent toch ook 'Gezalfde'. Hij draagt die Naam met recht! Hij is gezalfd tot Profeet om de zachtmoedigen te onderwijzen in de rechte wegen. Hij is gezalfd tot Koning om vóór te gaan in de geestelijke strijd en te leiden naar de overwinning. En... Aaron de hogepriester mocht onder het Oude Testament gezalfd zijn met de zeer kostbare zalfolie van het heiligdom, heerlijker is de zalfolie van Christus, de Hogepriester van onze belijdenis, om zichzelf te offeren, om biddend Zijn volk op het hart te dragen, om zegenend te schenken alle geestelijke zegeningen in de hemel en op aarde.

De Kerk bezingt de Persoon van Christus. Al wat aan Hèm is, is gans begeerlijk. Uw oliën zijn goed tot reuk. Zijn rieken is in de vreze des HEEREN. De geur die van Hem uitgaat is een geur van heiligheid, is tegelijkertijd een geur van verzoening, is tegelijkertijd een reuke des levens ten leven! Uw oliën — wie denkt dan niet aan de Heilige Geest? Christus heeft de Geest ontvangen zónder beperking. Deze olie druipt van Zijn hoofd af naar omhoog. Naar de plaatsen waar vragers zijn, begerige mensen, zoekende mensen, uitziende mensen, mensen die nergens recht op hebben, maar toch blijven bedelen-: 'HEERE, geef mij licht, geef mij troost, geef mij kracht!' Ook u, ook jij kunt vandaag nog ontvangen van deze neerdruppende olie van de Geest.

Uw Naam is eer, i olie die uitgestort wordt. We 'kennen allemaal het verhaal hoe Jezus gezalfd is door Maria. Ze kwam rnet een kostbare flacon, een albasten fles met nardus. Ze brak deze fles zodat de zalf er naar alle kanten uitstroomde en de heerlijke geur zich verspreidde tot in de wijde omtrek. Zó is nu het lichaam van Christus verbroken als een kostbare flacon — gedenkt eraan wanneer het brood voor uw ogen verbroken wordt. Maar juist dóór dat verbreken, verspreidt zich de geur van Jezus' Naam tot alle einden der aarde en overkoepelt deze enige Naam die onder de hemelen gegeven is tot zaligheid, de gehele wereld! De albasten fles is gebroken, de olie van vergeving en reiniging, van verlichting en vernieuwing kan nu neerdruppelen en heerstromen in bevreesde en' benauwde en zondige en onwaardige mensenharten.

Daarom hebben U de maagden lief! Het ontbreekt Christus niet aan liefhebbers. Vroeger niet, nü niet en in de toekomst niet. Gód zal zorgen_ dat deze Bruidegom een bruid heeft. De bloed-Bruidegom heeft de bloedprijs niet tevergeefs betaald. Door alle tijden heen zijn er geweest die aan Je tafel des Heeren hebben beleden: 'ik heb lief, omdat Gij mij éérst hebt liefgehad!' Daarom hebben U de maagden lief! Waarcm? Om Uw Persoon. Om Uw werk.'Om Uw onuitsprekelijke liefde! Dat is voor ons allen de gewetensvraag! Dat geeft strijd. Ik denk aan de indringende oproep in psalm 45:

o Dochter, hoor en zie en neig uw oren, verlaat, vergeet wat ooit u kon bekoren, uws vaders huis, uw volk en wat voorheen, u dierbaar en beminnenswaardig scheen.

De Heere wil uw héle hart en uw onverdeelde liefde. Wij kunnen niet Christus dienen' èn Belial. W T e kunnen niet van de tafel des Heeren eten èn van de tafel der afgoden. We mogen geen dubbelleven leiden en we mogen niet proberen de onverzoenlijke tegenstelling tussen het leven, voor de Heere en het leven in de zonde weg te werken! Wie zal dan niet vurig moeten bidden: neig mijn hart en voeg het saam

tot de vrees van Uwe Naam? Ik wens u toe een indringend gesprek onder vier ogen met de Heere. Ik wens u toe dat u met Petrus u zult wegschamen om al uw verloocheningen. Ik wens u toe dat'u met Petrus nochtans moogt zeggen: 'Heere, Gij weet alle dingen — Gij weet dat ik U liefheb'. Ja, ik wens u toe dat u zó met de bruid van het Hooglied mag instemmen in dankbare verwondering: Hij kusse mij met de kussen van Zijn mond — want Uw uitnemende liefde is beter dan wijn. Uw t oliën zijn goed tot reuk, Uw Naam is een olie die uitgestort wordt — daarom hebben U dc maagden lief.

Waar liefde woont gebiedt de HEERE de zegen — daar woont Hii Zelf daar wordt Zijn heil verkregen en 't leven tot in eeuwigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen