De ziekentroost
(2)
Verlorenheid in Adam
„Dewijl wij nu aldus in de toorn van God en in de schaduw des doods, ja in de hel en in de verdoemenis liggen, zo is ons Christus, het licht der wereld verschenen, en de zon der gerechtigheid opgegaan..."
De verlorenheid in de eerste Adam wordt in donkere kleuren getekend, als de zwarte achtergrond waartegenover de verlossing in de tweede Adam stralend oplicht. De zon van het heil gaat op in de nacht van de verlorenheid, over hen die gebonden zaten in de doodsschaduwen. Er trilt in de gebezigde termen iets door van de huivering voor Gods majesteitelijke toorn en toornende majesteit. Zo staat het pastoraat in de hoogspanning van het „Wij dan, wetende de schrik des Heeren, bewegen de mensen tot het geloof... want de liefde van Christus dringt ons... zo zijn wij dan gezanten van Christus' wege, alsof God door ons bade — wij bidden van Chritsus' wege: aat u met God verzoenen." (2 Kor. 5 : 11 — 21).
Hier valt het zoeklicht op de mens als zondaar voor God. Hij is en blijft ook in zichzelf de goddeloze. Vandaar ook de tegenwoordige tijd: wij liggen in de toorn van God. Zoals de gelovige avondmaalsgangen, naar de uitdrukking van het formulier, in hun toegaan tot de dis des Heeren, bekennen dat zij midden in de dood... liggen. Dat is het geheim, nogmaals dat is de hóógspanning, van het 'simul justus ac peccalor', gelijktijdig rechtvaardige en zondaar. We zouden de 'Ziekentroost' geen recht doen als we niet opmerkten dat de krachtige verwoording van onze ellendige staat en toestand dienstbaar is aan een rijke en ruime Christusprediking.
Het gaat hier niet om wettische kaders en kluisters, zo van 'eerst zal toch dit en daarna zal toch nog dat gekend moeten worden.' Het is er slechts om te doen aan te geven dat de Medicijnmeester niet benodigd wordt, wanneer we niet met onze dodelijke kwaal bekend gemaakt zijn. De 'Ziekentroost' wil niemand ophouden op de weg naar Christus en geen enkel obstakel qpwerpen tussen de Zaligmaker en de zondaar. Al wordt ingezet met Adam, er is van meet af aan een pastorale drijfkracht naar Christus toe. Zo komt dan 'het hoge Woord' er al spoedig uit.
Verzoening in Christus
Het klassiek-gereformeerd pastoraat is christocentrisch van karakter. Het was er om te doen door middel van een warm en ruim evangelisch getuigenis Christus present te stellen bij de mensen in hun omstandigheden, zeker ook bij ziek-en sterfbedden. De typerende uitdrukking van Franciscus Ridderus: „de grootste en allerbeste bezoeker aan het ziekbed is de Heere Jezus zelf", staat niet alleen. In het boek van drs. K. Exalto 'De dood ontmaskerd' zijn vele schone en aangrijpende voorbeelden van deze benadering samengebracht. In die traditie staat ook de volgende passage uit de 'Ziekentroost':
„Zo heeft nu God, om ons daaruit te verlossen, zijn allerliefste pand gegeven, namelijk zijn enige geliefde Zoon, in wie de Vader een welbehagen heeft, en gebiedt Hem te horen, die Hij tot een verzoening en rantsoen gegeven heeft. Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een iegelijk die in Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe. Insgelijks: Hierin is de liefde Gods jegens ons geopenbaard, dat God zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft in de wereld, opdat wij zouden leven door Hem. En dit is het eeuwige leven, dat zij U kennen, zegt Christus, de enige waarachtige God, en Jezus Christus, die Gij gezonden hebt. Hij is de waarachtige Messias, die in de wereld gekomen is, in de volheid des tijds; waarachtig God, om de macht des Satans te verbreken; en waarachtig mens, om onze Middelaar voor God te wezen, opdat Hij ons, die onder de wet gevangen lagen, verlossen zou. Hij is het onbesmette Lam, dat voor onze smetten geslacht en geofferd is, tot een verzoening voor al onze zonden, gelijk Jesaja duidelijk getuigt. En Hij, die rijk was, is om onzentwil arm geworden, opdat wij door Zijn armoede rijk zouden worden. Want al Zijn goederen heeft Hij ons geschonken, al Zijn weldaden, al Zijn gerechtigheid, verdiensten en heiligheid. En hiervoor moeten wij Hem met het geloof omhelzen, en met liefde en gehoorzaamheid dankbaar zijn. En wie zou Hem niet liefhebben, die ons eerst liefgehad heeft? "
Christus wordt getekend als de Gekruisigde en Opgestane, als de Middelaar die ons zo heel nabij gekomen is. De pastor kent vaak een grote verlegenheid bij de ontmoeting met mensen in crisis-situaties. Hij kan niet de plaats van de zieke, de stervende, de eenzame, de wanhopige innemen. Zijn de gesproken woorden dan niet al te goedkoop? In deze verlegenheid, is er des te meer de gelegenheid om van onszelf of op Christus te wijzen. We hebben el'k ogenblik hulp nodig — maar laten we dan tot Christus gaan. Hij is de waarachtige Middelaar, die tussen God en ons staat, om onze Voorspraak te zijn
tegen al onze beschuldigers. Hij ging in de vuurgloed van Gods toorn staan en voldeed aan de eis van Gods wet. Zo is Hij de aangewezen Persoon om Voorbidder en Voorspraak te zijn bij de Vader, voor allen die in zonden en ellenden tot Hem zich om ontferming wenden.
Volkomen verlossing
Een eschatologische gloed en spits krijgt het pastoraat waar gewezen mag worden op de volkomen verlossing die aanstaande is. Rom. 5 : 8 —10 is hier een sleuteltekst — in de 'Ziekentroost' nog geciteerd in een versie die ouder is dan die van de Statenvertaling. 'Toen wij nog Zijn vijanden waren, heeft Hij ons verlost en verzoend, hoeveel te meer zullen wij behouden worden door Zijn leven, nu wij Zijn vrienden geworden zijn.' Vrienden van Jezus voor wie Hij als de goede Herder uit gaat en die Hij als de barmhartige Samaritaan onderweg verzorgt. Hoe verder we lezen in het geschrift van Hille, des te krachtiger dringt de toon door van het verlangen naar de thuiskomst in het vaderland van de volkomen verlossing. Kennen wij dat verlangen? Leven we voor het vaderland weg óf... naar het vaderland onderweg?
V.
J. H.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 18 februari 1983
Gereformeerd Weekblad | 12 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 18 februari 1983
Gereformeerd Weekblad | 12 Pagina's