DE TOREN VAN BABEL

(2)

Hoe zag de toren van Babel eruit?

Die vraag heeft menigeen bezig gehouden. Hoe heeft men met de primitieve middelen van die tijd zulk een imposant bouwwerk tot stand kunnen brengen? •

Als antwoord op die vraag heeft men gewezen op de z.g. „tempeltorens" in het babylonisch: „zikkoerats". Deze tempeltorens werden in het land van de Eufraat en Tigris op veel plaatsen aangetroffen. Tientallen bouwvallen ervan zijn gevonden. Hun bouw deed niet direct aan een toren denken die in onze voorstelling veelal een rank geheel is. Het waren in de regel logge, zware gevaarten. Het grondvlak was behoorlijk groot en vierkant of rechthoekig. Uiteraard bouwde men de benedenverdieping op dat grondvlak. De muren van deze verdieping en ook van de verdiepingen die daarna volgden liepen schuin omhoog. Het eindigde in een platvorm. Op dat platvorm werd de volgende verdieping gebouwd. Deze verdieping was kleiner dan de voorgaande. Op het platvorm bleef dus ruimte over die als een terras om de verdieping heen liep. Zo ging dat steeds verder. Elke verdieping was kleiner dan de voorgaande. U ziet het

al voor u: het geheel kreeg de vorm van een pyramide.

Om van het ene terras op het andere te komen, waren grote trappen aangelegd. Het kwam óók voor dat één trap rechtstreeks van beneden naar de top liep. Die was dan ook enorm groot. Die tempeltorens konden zeer groot zijn.

In Doer Koerigalzoe ten N.W. van het huidige Bagdad ziet men een ruïne van zo'n bouwwerk 57 meter boven de oppervlakte uitsteken. Het grondvlak van deze toren is bijna 70 meter in het vierkant. En in Babyion is het fundament van een tempeltoren gevonden waarvan het grondvlak maar liefst 90 bij 90 meter groot was. De hoogte schat men ook op plm. 90 meter. Waarschijnlijk zijn er 7 etages geweest. Machtige gevaarten dus.

Het waren tempeltorens. Ze hadden dus iets met godsdienst te maken. Die tempel tr-of men aan op de bovenste verdieping. Er werd een godheid vereerd die voor die stad belangrijk werd geacht. Juist hoge plaatsen werden als heilige plaatsen beschouwd. Waarschijnlijk omdat voor het gevoel iets wat hoog is, tegelijk iets is „waar men tegenop ziet". Het steekt boven de omgeving uit en men acht het daarom geschikt als offerplaats. Het herinnert in elk geval aan de toren van Babel, waarvan de top immers tot in de hemel moest reil^cn

De vraag is nu: zijn deze tempeltorens dezelfde als de toren van Babel? Sommigen betwijfelen dit omdat bij de bouw van de toren van Babel, volgens Genesis, het om een eenmalig gebeuren ging. En tempeltorens heeft men gebouwd in tijden die ver uit elkaar liggen. „Tempeltorens zijn dus wel een zekere illustratie van Genesis 11, maar of 'de' toren van Babel ooit gevonden is of zal worden, is nog een vraag 5 ' (ds. J. Vlaardingerbroek: „Wandelingen door de wereld van het Oude Testament").

Anderen zijn van mening dat de resten van Babels toren inderdaad zijn gevonden en dat de vorm ervan vrijwel gelijk is aan die van de tempeltorens.

In het jaar 1899 rustte de „Deutsche Oriënt Gesellschaft", een grote expeditie uit naar de beroemde ruïneheuvel „Babil" aan de Eufraat. Ze stond onder leiding van de architect professor Robert Koldewey. Door opgravingen wilde men de overblijfselen van wat eens machtige bouwwerken waren, aan het licht brengen. Deze tijdrovende arbeid duurde van 1899 tot 1917, dus 18 jaar. Maar hun arbeid was niet tevergeefs. Men vond resten van de grote stad Babel, de residentie van Nebucadnezar; van de 'hangende tuinen', maar ook werd de toren van Babel „E-temen-anki" bloot gelegd. Deze gegevens ontleen ik aan het boek van Werner Keiler: „De Bijbel heeft toch gelijk".. Uit dit boek licht ik ook het volgende:

Honderd kilometer ten zuiden van het bedrijvige Bagdad is de woestijn opengelegd, doorwoeld en doorzocht, Zover het oog reikt, strekt zich een wirwar uit van greppels, puinhopen en schachten die getuigenis afleggen van de achttien jaren durende campagne der Duitse archeologen, waarbij het professor Koldewey gelukte het legendarische Babel van de Bijbel aan het daglicht te brengen. • •

Nauwelijks veertig jaar na de opgraving biedt de plaats een troosteloze, chaotische aanblik. De wind en het woestijnzand stoven langzaam maar zeker het gigantisch skelet van de metropolis weer onder.

Slechts aan één kant steken nog een paar hoge torens met scherpe contouren omhoog. Nu zijn hun eertijds bontbetegelde tichelmuren kaal. Hier bij de Poort van Ishtar, begon de lange processiesstraat. Waar hij eindigde toont aan de andere kant van de stad de grote bult van een der hoogste bouwwerken van de Oude Wereld: de toren van Babel".

Uit spijkerschrift-tabellen, gevonden in Babel, is opgemaakt dat de toren een soort kapvormige pyramide was, hoog 91 meter en rustend op een fundament van 91 vierkante meter. De naam van de tempel luidde: „het huis dat zijn top naar de hemel verheft". De toren heette: , „huis der grondvesting van hemel en aarde".

•Op grond van keilschrift beschrijvingen in de stad Babyion gevonden, heeft ene professor Unger van Berlijn een voorstelling van de toren van Babel gegeven

Het zou een afgodstempel zijn geweest van zeven verdiepingen met op de top een afgodshuis van 15 meter hoog. Het zou tevens dienst hebben gedaan als astronomisch observatorium.

We laten deze kwestie verder rusten. De Bijbel geeft over de constructie van de toren van Babel niet de minste inlichting.

Babel en Jeruzalem

Babel en Jeruzalem... twee steden van het verre Oosten.. Maar tegelijk zoveel meer! Het zijn als twee grote, tegenover elkander staande beginselen. Twee beginselen uit de oudheid, waarin de gedachten van God en die van de mens tot uitdrukking komen. Meer dan enige andere stad is Babel de grote tegenstelling van Jeruzalem.

De stad Babel, schepping van Nimrod, wiens naam betekent: weerspannigheid", was het inbegrip van alle vijandschap tegen God. De geschiedenis uit Genesis doet ons denken aan Openbaring 13 : 7 (het eenheidsdrijven van de anti-christ) en Openbaring 17 : 2 (het grote Babyion van de eindtijd).

Begintijd en eindtijd hebben aanrakingspunten. Babel behoort aan de mens, want het is van de mens. Jeruzalem is van boven en op aarde woonde God er in tabernakel en tempel. Jeruzalem is ook het beeld van de hemel (het nieuwe Jeruzalem). Babel is de stad van de wereld, van het geweld en het oproer. Sion is de woonstede Gods, de bruid des Heeren. De mensheid bouwt voort aan haar Babel... God trekt de muren van Zijn Sion steeds hoger op. De mensheid wil haar Babel verheffen tot de hemel... God laat ten laatste Zijn Jeruzalem

uit de hemel nederdalen (Openb. 21 : 2). Ook de profeten van het Oude Verbond hebben gesproken over Babel. Daarbij valt vooral de nadruk op wat Babel misdreven heeft jegens Jeruzalem en op de verlossing van Juda, als Babel zal vallen» Ze verkondigen oordeel en dreiging tegen Babel. Zo in Jeremia 51 : 24: Maar Ik zal Babel en alle inwoners van Chaldéa vergelden al hun boosheid die zij gedaan hebben aan Sion voor ulieder ogen, spreekt de Heere".

Babel, het sieraad der koninkrijken, zal aan Sodom en Gomorra gelijk worden (Jes. 13 : 19; Jer. 50 : 40). De Heere zal van Babel uitroeien de naam en het overblijfsel (Jes. 14 : 22).

De gegevens in het Nieuwe Testament spreken nog duidelijker taal. Er was in die tijd nog wel een stad Babel, maar ze was geen schim meer van wat ze in oude tijden was. Ze was duidelijk op haar retour. En van een Babylonisch rijk was al helemaal geens prake meer. En toch gewaagd Johannes, de ziener van Patmos, van het grote Babyion als van de zetel van de toekomstige anti-christelijke wereldmacht. U gevoelt... hier is Babel geheel en al type, zinnebeeld.

De stad in Genesis 11, waar het verzet tegen de levende God zich concentreerde, leent haar naam aan de anti-christelijke wereldmacht van de eindtijd.

Alweer... er is overeenkomst tussen begin-en eindtijd. Babel of Bab-ili betekent eigenlijk: poort Gods".. Maar het was niet de poort waarvan Psalm 118 vers 2 zingt, namelijk dat de rechtvaardigen daardoor binnengaan... de poort des Heeren. Van Babel ging wijsheid uit, maar het was de wijsheid der wereld en die is dwaasheid bij God. Met die wijsheid van Babel, met haar leer over God en mens, schepping en zondeval, heeft de God van Israël in Zijn bijzondere openbaring de strijd aangebonden. Want de wijsheid van Babel was en is nog een wijsheid die de volken steeds heeft verleid om het schepsel te eren en te dienen boven de Schepper Die te prijzen is in eeuwigheid (Rom. 1 : 25).

Aan het eind van de geschiedenis zal de grote stad Babyion worden neergeworpen (Openb. 18 : 2), de grote hoer die de aarde verdorven heeft met haar hoererij (Openb. 19 : 2).

In deze schildering door de apostel Johannes van het eindgericht over Babel, sluit hij aan bij wat Jesaja en Jeremia over de val van Babel hebben geprofeteerd.

„Babyion is gevallen om haar zonde, om haar afwijking van God. Zij was het middelpunt van die hoererij en heeft die over de ganse aarde verbreid. Uit de onstuimige wijn van haar hoererij hebben alle volken gedronken. De koningen der aarde, de hoogste machthebbers hebben met haar gehoereerd, op haar gesteund en vertrouwd, haar macht gezocht en geëerd, maar niet vertrouwd op de almachtige God van Wien zij hun heerschappij ontvangen hadden en Hem niet verheerlijkt, noch gedankt".

„Dat is het werk van Babel dat zij volkeren, koningen en kooplieden; zelfs de machtigen en rijken aan zich geboeid en in haar zonde meegesleept heeft" (ds. G. Tjalma: „Zie, Ik kom haastelijk").

Maar Jeruzalem zal eeuwig blinken als getuige van de mogendheden des Heeren. Uit Sion verschijnt God, blinkende. Welzalig dan allen die tot Sions kinderen behoren.

„In weerwil van allerlei wisselingen van vijandschap en tegenwerking der Nimrods en der Babelbouwers, zal het bijzonder voornemen der genade Gods, aangaande Zions kinderen en het geestelijk Jeruzalem eeuwig onwankelbaar vast blijven staan. Hoor de profeten van Amos' zoon: Moge Babels heerlijke in zijn hart zeggen: Ik zal ten hemel opklimmen, ik zal mijnen troon boven de sterren Gods verhoogen, ik zal den Allerhoogste gelijk worden (Jes. 14 : 13), de Heere der Heirscharen heeft tegenover hem een raadslag besloten, wie zal het dan keren?

De Heere der heirscharen heeft gezworen, zeggende: ndien niet gelijk Ik gedacht heb, het alzoo geschiede (Jes. 14 : 29), Assur zal verbroken worden, maar de Heere heeft Zion gegrond, opdat de bedrukten Zijns volks eene toevlucht daarin hebben zouden" (Jes. 14 : 32).

Aldus Ph. S. van Ronkel in zijn: „de Heilige Schrift in bijbellezingen voor het volk", deel 1, blz. 373).

Hoogmoed komt voor de val

De waarheid van dit spreekwoord hebben de torenbouwers ervaren. Aan hen werd voltrokken de bedreiging door Jesaja uitgesproken: De hoge ogen der mensen zullen vernederd worden en de hoogheid der mannen zal nedergebogen worden en de Heere alleen zal te dien dage verheven zijn" (Jes. 2 : 11). „De hoogheid der mensen zal gebogen en de hoogheid der mannen zal vernederd worden..." (Jes. 2 : 17b). Of met Lukas 1 : 51b: Hij heeft verstrooid de hoogmoedigen in de gedachten hunner harten". „Want, " zei de Heere Jezus, „dat hoog is onder de mensen is een gruwel voor God" (Lukas 16 : 15b).

Hoogmoed, wat is dat?

Dat is een moed of gezindheid die te hoog wil klimmen. Die zonder God iets zijn of doen wil. Hoogmoed werd wel genoemd de 'moederzonde'. Het is de paradijszonde. De eerste mensen waren niet tevreden met hun positie, onderdaan te zijn van de grote Koning. Ze wilden aan God evengelijk worden. Zelf uitmaken wat goed of kwaad was. Hoogmoed, zelfverheffing, het zit ons allen in het bloed. Eerzucht, zelfzucht drijft ons... de ogen zijn trots en het hart zit hoog. Het is zo moeilijk voor ons om God God te laten en te zien dat mens mens is. We willen nog wel eens buurmans haan bewonderen als de onze maar koning kraait.

De zonde van de hoogmoed is een taaie zonde. Een Oosters spreekwoord luidt: „Het is gemakkelijker om met de punt van een naald een berg uit zijn voegen te lichten dan de hoogmoed uit het hart van de mensen uit te roeien".

De hoogmoed van het mensenhart, ze kan alleen afgeleerd worden in de waarachtige bekering. En ook als we niet vreemd zijn aan de genade van God in Jezus Christus, is de strijd tegen de hoogmoed zwaar. Het is niet altijd een gewonnen strijd..

Hoe nodig is het om met onze zelfingenomenheid steeds weer het woord van de Heiland op te vangen: „Leert van Mij dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart".

De hoogmoed wordt in beginsel verbroken als we door Woord en Geest ontdekt worden aan onze zonde. Het besef van schuld tegenover God breekt de natuurlijke trots. Er is geen enkele reden tot hoogmoed, wel tot vernedering. Ons past alleen het kleed van de ootmoed omdat we voor de hoge God niets zijn.

De kerkvader Augustinus heeft over hoogmoed en ootmoed dit gezegd:

„De hoogmoed der mensen heeft de spraak verward, de ootmoed van Christus heeft haar weer verenigd. Uit ene taal ontstonden vele; verwonder u daarover niet; hoovaardij bewerkte het. Uit vele talen één; verwonder u daarover niet; liefde heeft het tot stand gebracht".

Tot slot:

„Wat hoogmoed bouwt om tegen God te strijden, stort in, verdwijnt gelijk de nevelen van de nacht. Wat ootmoet sticht om 't aan de Heere te wijden, houdt eeuwig stand, beschermd door Gods genade en macht".

B.

H. H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen