Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

CALVIJN (1) EN HET DAAG’LIJKS LEVEN

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

CALVIJN (1) EN HET DAAG’LIJKS LEVEN

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

AANLEIDING

In 1986 verscheen een jubileumbundel getiteld: , , Met het Woord in de tijd". Daarin was o.a. een hoofdstuk opgenomen over , , Calvijn en de cultuur". Het leek de redactieleden van Gereformeerd Weekblad een goede zaak dat ook de lezers van dit blad kennis zouden nemen van dat, wat Calvijn over de cultuur gezegd had. Daarom vroeg men mij in een aantal artikelen dit hoofdstuk in Gereformeerd Weekblad weer te geven.

Toen ik het echter weer las en nogeens las dacht ik: het hoofdstuk in drieën of vieren knippen en zo laten plaatsen, lijkt me onjuist. Er is na 1986 alweer zoveel geschreven en gezegd over deze zaak, dat ik daar niet omheen kan en wil. Laat ik in Gereformeerd Weekblad over hetzelfde onderwerp schrijven, maar anders geordend, met wat andere woorden en een andere titel.

Zo gedacht, zo gedaan.

Met het hoofdstuk uit de jubileumbundel als basis, wil ik heel beknopt iets schrijven over de houding en prediking van Calvijn ten aanzien van vragen uit het volle leven van elke dag.

Hierbij ben ik mij bewust dat u als lezer, gemakkelijker een artikel leest over bijvoorbeeld , , Calvijn en de beloften Gods" of „Calvijn en het Heilig Avondmaal" dan een artikel over , , Calvijn en het daag'lijks leven". De redactie vroeg mij echter juist hierover iets te zeggen. Wellicht dat het aanzet tot verdere doordenking en - het liefst - naast de lezing van de Heilige Schrift tot het lezen van Calvijn's geschriften,

In elke goede boekhandel kunnen we de , , Institutie" (het meest bekende en genoemde, maar weinig gelezen werk van Calvijn) en de , , Ver klaring van de Bijbel door Joh, Calvijn" vinden.

INLEIDING

Er is meer

Wanneer we uit het geheel dat Calvijn ons heeft nagelaten één zo'n bepaald onderdeel nemen (in dit geval moet zelfs het verkleinwoord: onderdeel/ye gebruikt worden) lopen we natuurlijk de kans dat lezers en lezeressen zullen opmerken: je, maar Calvijn heeft toch ook geschreven over zonde en genade; over bekering en geloof, enz., enz.

Ik ben de eerste om dat volmondig te beamen.

Wanneer iemand uitsluitend schrijft over bijvoorbeeld: Calvijn en de Heilige Geest, doet deze schrijver Calvijn ook tekort. Zo doen wij de reformator tekort.

nu we alleen denken over „Calvijn en het daag'lijks leven".

Maar, de redactie vroeg mij niet te schrijven over bijvoorbeeld: Calvijn en de wedergeboorte of Calvijn en het verbond, maar over wat Calvijn, puttend uit het Woord, gezegd en gepredikt heeft ten aanzien van vragen uit het maatschappelijk leven van alle dag.

Wil iemand iets (meer) lezen over bijvoorbeeld: Calvijn en de drieënigheids Gods, over Calvijn en de verkiezing enz., dan zoeke hij of zij de daartoe juiste boeken.

Er is rangorde

In deze inleiding wil tevens uitgesproken zijn, dat het geheel van het maatschappelijk leven, voor Calvijn zeker niet het eerste aandachtsveld was, waarover hij nagedacht en geschreven heeft. Daarvoor behoeven we maar even te kijken naar de indeling van de „Institutie". Daarin schreef hij eerst uitvoerig over de kennis van God de Schepper en over de vele vragen die in dit verband gesteld kunnen worden. Daarna in boek II over de kennis van God de Verlosser in Christus Jezus Zijn Zoon en dat in al zijn breedte en diepte.

Het derde boek belicht de wijze waarop de genade van Christus verkregen wordt en over de vruchten des geloofs. Vervolgens over de persoon, het werk, de gaven en vruchten van de Heilige Geest.

In boek vier komen de uiterlijke hulpmiddelen aan de orde, waardoor God ons tot de gemeenschap van Christus nodigt en inlijft: de kerk, de Heilige Doop, het Heilig Avondmaal enz.... en pas dan in het twintigste hoofdstuk komen de onderwerpen aan de orde die wij nu op het oog hebben: hoe met al het bovengenoemde te staan in het volle leven van niet allen de zondag, maar ook de maandag tot en met de zaterdag.

Er is belangrijkheid

Wil hiermee gezegd zijn dat deze onderdelen van het christelijk leven toch eigenlijk onbelangrijk zijn? Neen!

Want willen wij Calvijn ook maar enigszins recht doen met name ten aanzien van de vragen rondom geld en goed; kunst en kuituur; de markt en de muziek, dan moeten wij naast de „Institutie" nauwkeurig lezen in de , .Verklaring van de Bijbel" waarmee Calvijn in zijn latere leven elke dag is bezig geweest.

Zo heeft de reformator ruim 200 korte preken over het boek Deuteronomium gehouden. Menig predikant zal bij zijn emeritaat vaststellen dat hij niet verder kwam van 10 of zo. Wij, ook wij voorgangers, vinden zo'n bijbelboek gauw te gewoon, niet geestelijk genoeg.

Calvijn dacht daar duidelijk over. anders

En juist in deze Schriftuitleggingen geeft hij veel waardevolle aanwijzingen voor het maatschappelijke en kulturele leven. Maar... dit maatschappelijke leven met al zijn vragen, behoort geleefd te worden coram Deo dat is: voor het aangezicht Gods.

Dit betekent dat ook bij Calvijn de vraag van Luther: „Hoe krijg ik een genadig God" de eerste en belangrijkste vraag is en blijft.

Maar... het betekent eveneens dat deze vraag bij Calvijn, ook net als bij Luther, niet de enige vraag is. In een bijbels geloofsleven zal daar zeker op volgen voor het leven van alle dag: hoe ik Gode voor zulk een verlossing dankbaar zal zijn. (Heid. Katechismus Zondag 2) Dat wil zeggen: naast en na de rechtvaardigmaking ook de heiligmaking.

Er is leiding

Daarbij heeft Calvijn zich niet laten leiden door de oosterse of grieks-westerse opvattingen over het dagelijkse leven, maar door bijbelse waarden en woorden.

Hierdoor wordt bij Calvijn een scheiding tussen het materiële leven enerzijds en geestelijke leven anderzijds voorkomen.

Voor Calvijn zijn geld en andere materiële zaken vormen van de vele uitingen en gaven van God de Schepper en daarom niet-vijandig aan het Koninkrijk Gods, zoals in de middeleeuwse kerk vóór Calvijn en in allerlei kerken en stromingen na Calvijn geleerd werd en wordt.

Geld en goed zijn bij Calvijn gaven, goede gaven ten dienste van God en de medemens.

Er is meer...

Wel behoren wij te bedenken dat alles wat Calvijn zegt over het leven hier en nu, gezegd wordt met het zicht op de „ere Gods". Nooit staan de dingen bij Calvijn op zichzelf en los van God en Zijn Rijk. In het bijzonder wijst de reformator er telkens op dat we alles wat we doen en niet-doen: eten en drinken; handel en wandel; rechtspraak en geldbesteding hebben te doen tegen de achtergrond van de overdenking van het toekomende leven. Deze dienaar van het Woord, die „maar" 54 jaar werd, besefte meer en meer dat, hoe belangrijk het leven op aarde voor Gods aangezicht ook is, het toch „slechts" een voorportaal is voor de eeuwigheid. Juist daarom luistert het zo nauw hoe wij hier en nu omgaan met dat wat God ons toevertrouwt.

Kampen

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 augustus 1991

Gereformeerd Weekblad | 12 Pagina's

CALVIJN (1) EN HET DAAG’LIJKS LEVEN

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 augustus 1991

Gereformeerd Weekblad | 12 Pagina's