Geen ander Evangelie (I) *)

HOOFDARTIKEL

Dat was wat, in die gemeenten van Galatië! Paulus was daar geweest met het Evangelie, had daar met veel ijver en zorg het gemeentelijk leven opgebouwd. En hij had, bij wijze van spreken, nog maar nèt zijn hielen gelicht of het was al mis gegaan.

Hoe kwam dat? Wel, Paulus had, zoals altijd, verkondigd dat ieder mens ligt onder de vloek der wet. Dat niemand van ons voor God kan bestaan. Dat er ook niets van ons in aanmerking komt. En dat er nu maar één mogelijkheid is, één manier om verlost te worden van de vloek der wet. Dat die zondaar, die niets heeft en niets is en nergens voor deugt, zoals hij is, naar Christus vlucht. Christus Die alles heeft wat hij niet heeft. Die alles is wat hij niet is. En Die alles kan wat hij niet meer kan. En zo wordt die mens, die alleen maar ongerechtigheid en eigengerechtigheid heeft, als een goddeloze gerechtvaardigd. Zonder enige verdienste van hemzelf, enkel en alleen door het geloof.

Dat is toch eenvoudig, zouden we denken? Dat kan toch geen aanleiding geven tot enig misverstand?

Ja, dat was het nu juist. Na Paulus kwamen er mensen in die gemeenten van Galatië, die zeiden: het is te eenvoudig, het is te simpel. Het zal zo gemakkelijk niet gaan. Paulus, we zullen geen kwaad van hem zeggen, maar neemt hij het niet te licht op? Zijn de mensen op die manier niet te gauw bekeerd?

Natuurlijk heeft Paulus wel gelijk wanneer hij zegt dat het geloof het belangrijkste is, maar daar gaat toch wel wat aan vooraf? Je moet toch zeker aan bepaalde voorwaarden voldoen? De wet van Mozes onderhouden, de feestdagen in acht nemen, je laten besnijden. Met andere woorden: de prediking van Paulus is niet onwaar, maar ze is eenzijdig. Hij vertelt niet bepaald leugens, maar hij laat wat liggen. Je mist er iets in...

Anders of een ander?

Het is Paulus ter ore gekomen wat er in de gemeenten van Galatië is gebeurd. En hoe reageert Paulus daarop? Zal hij zeggen: nu ja, die leraars die na mij gekomen zijn zeggen het een beetje anders, zij leggen andere accenten dan ik heb gedaan. Maar ze bedoelen het óók goed. Zo vullen we elkaar aan.

Nee, dat zegt Paulus niet. Integendeel, hij is furieus! Jullie zijn overgebracht, schrijft hij, tot een ander Evangelie.

Is Paulus zo kwaad omdat hij geen kritiek kan verdragen? Of voelt hij zich misschien aan de kant gezet? Dat zou kunnen. Dienstknechten van Christus zijn ook maar mensen. Soms mensen met lange tenen. Mensen die de zon niet in het water kunnen zien schijnen. Die nog niet gestorven zijn aan eigen eer en roem.

Maar dat is het bij Paulus niet. Wanneer het om hemzelf gaat, dan kan hij heel wat hebben. Hij is bereid om zichzelf helemaal weg te cijferen. Hij heeft zelfs eens geschreven dat hij wel verbannen wilde worden van Christus, als hij de Joden, zijn eigen volksgenoten, maar tot Christus mocht brengen. Hij heeft zichzelf leren kennen als de grootste der zondaren en de minste van alle heiligen.

Dus Paulus is niet persoonlijk beledigd. Maar men trekt zijn boodschap in twijfel. Men dreigt het hart uit het Evangelie te snijden. En dan komt Paulus in het geweer. Hij kan héél wat verdragen. Zelfs wanneer Christus onder een deksel wordt gepredikt, dan verblijdt hij zich nog. Maar als er iets van het Evangelie afgedaan wordt, of als er iets aan het Evangelie toegevoegd wordt, dan steigert Paulus.

Want hij weet al te goed hoe hij aan het Evangelie gekomen is. Hij heeft het niet uit zijn duim gezogen. Hij heeft het ook niet van een ander gehoord. Hij heeft het rechtstreeks van Christus Zelf, Die hem tegemoet gekomen is op de weg naar Damascus. Hem, die van Christus en het EvangeHe juist totaal niets moest hebben. Die niets Hever wilde dan alle volgelingen van Christus van de aardbodem verdelgen. Hij zou het gedaan hebben óók, als Christus Zelf hem niet tegen de grond geslagen had en gezegd had: Saul, Saul, wat vervolgt gij Mij?

Dat is het radicale keerpunt geweest in het leven van Paulus. Van een vervolger is hij een volgeHng geworden. Van een vurig bestrijder een even vurig propagandist. Want het Evan­ gelie heeft z'n kracht bewezen in zijn leven. Het heeft van hem een ander mens, een nieuw mens gemaakt.

Er is er maar één

Dan moeten ze natuurlijk niet van je zeggen dat het Evangelie dat je verkondigt, eigenlijk niet deugt. Dat het eigenlijk ontoereikend is. Dat er in elk geval nog iets bij moet. Want dan kaatst Paulus de bal terug en hij zegt: , , is mijn Evangelie niet goed? Is dat niet betrouwbaar? Zal ik het eens anders zeggen? Het evangelie dat jullie, dwaalleraars, verkondigen, dat evangelie deugt niet. Dat is het Evangelie niet.

Zo schrijft hij het toch letterlijk? Ik verwonder mij, dat gij zo haast wijkende van degene die u in de genade van Christus geroepen heeft, overgebracht wordt tot een ander evangelie, daar er geen ander is...!

Er is geen ander evangelie. Er is er maar één. Omdat er maar één Zaligmaker is. Omdat er maar één Naam onder de hemel gegeven is waardoor wij moeten zalig worden.

En als er anderen komen, zegt Paulus, mensen die u een ander evangelie willen verkondigen, laat u dan niets wijsmaken. Al was het een apostel, al was het een engel, hij is vervloekt.

Stel je voor, zegt Paulus, dat ik zou terugkomen, of Barnabas, en we zouden zeggen: we hebben er nog eens over nagedacht, maar bij nader inzien hebben we ons toch vergist. Het is toch anders dan we vroeger gezegd en geleerd hebben. Nog sterker, wij zijn tenslotte maar mensen, maar stel dat er een engel uit de hemel zou komen, die zou zeggen: wat Paulus en Barnabas jullie geleerd hebben, dat is het niet, daar mankeert nog iets aan... Dan nóg moet je je daar niets van aantrekken. Want iemand die een ander evangelie brengt, al was het nóg zo'n begenadigd mens, al was het een engel uit de hemel, die is vervloekt. Die staat buiten de gemeenschap der mensen - want dat is de banvloek - èn buiten de gemeenschap met God.

Maarten Luther

Geen ander Evangelie... Wie had dat ook zo grondig geleerd? Maarten Luther! Want de geschiedenis van Luther is eigenlijk de geschiedenis van Paulus. Ook Luther had het, dacht hij, al een heel eind gebracht op de weg van de zelfverlossing. Hij had een hele staat van verdiensten opgemaakt. En hij dacht nóg aldoor beter, nóg aldoor vromer te worden. Hij heeft zelf meermalen gezegd: „als er één door zijn monnikerij in de hemel was gekomen, dan was ik het gev/eest."

Maar in plaats van aldoor beter en vromer te worden werd hij steeds goddelozer. In plaats van zijn gerechtigheid aan te dragen bij de Heere werd hij op de hielen gezeten door de wrekende gerechtigheid Gods. En met al zijn vasten en bidden en zelfkweUing en zelfkastijding kwam hij geen stap verder. Vond hij geen echte vrede voor zijn hart.

Totdat zijn oog en zijn hart opengingen voor het Evangelie. Nee, eerst begreep hij het niet. Want hij las in de bijbel: de gerechtigheid Gods wordt in het Evangelie geopenbaard. En hij dacht: dat kan niet! De gerechtigheid Gods wordt immers in de WET geopenbaard? De eisende gerechtigheid van de wet, die kende hij goed genoeg. Daar was hij voor op de vlucht! Maar de gerechtigheid in het Evangelie? Totdat hij het zag: dat is de gerechtigheid van Christus, die me toegerekend en geschonken wordt. Ik heb geen gerechtigheid, maar Hij is de HEERE, onze Gerechtigheid. Toen ik dat zag, zei Luther later, was het alsof de poorten van het verloren paradijs voor me opengingen.

(wordt vervolgd)

W.v.G.

*) Toespraak, gehouden op 27 oktober 1993 bij de Reformatie-herdenking in de Ned. Herv. Kerk te Stolwijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen