De bezorgdheid van de visitatie

HOOFDARTIKEL

De dagbladen hebben het ons gemeld: de generale visitatie heeft zich met een brief gewend tot alle Hervormde kerkeraden en classicale vergaderingen. De visitatoren zeggen zelf dat het ongebruikelijk is dat ze op deze wijze van zich laten horen. Daar moet dus wel een dringende reden voor zijn.

Die reden is er ook. De visitatoren zijn bezorgd. Bezorgd over de spanningen in de kerk. Het Samen-op-Weg-proces heeft in tal van gemeenten onrust gebracht. Een groot aantal kerkeraden heeft te kennen gegeven op deze manier en onder de voorgestelde kerkorde niet mee te kunnen gaan. Kerkvoogdijen zijn bezig te onderzoeken of de kerkelijke goederen veilig kunnen worden gesteld. Hier en daar is het woord „afscheiding" gevallen.

Omvang

Het feit dat de visitatoren hebben gemeend een brief te moeten schrijven waarin deze zorgen worden verwoord, duidt al de grote omvang van de verontrusting aan. Wanneer die verontrusting slechts incidenteel was zou het geen zin hebben gehad zich daarover te wenden tot de hele breedte van de kerk. Maar de visitatie, die immers belast is met het toezicht op gemeenten en predikanten, en die van tijd tot tijd alle gemeenten bezoekt, heeft kennelijk die spanningen over de hele Unie aangetroffen.

Het is, denk ik, een goede zaak, dat vooraf te constateren. Want van bepaalde zijde wordt het telkens weer zó voorgesteld alsof alléén gemeenten van G.B.-signatuur, en misschien enkele , , verdwaalde" confessionelen dwars liggen. In werkelijkheid is de verontrusting veel breder. Ook in de min of meer vrijzinnige sektor van de kerk is men bang voor het samengaan met de Gereformeerde Kerken, zij het om andere redenen. Maar ook in het brede midden is lang niet iedereen gelukkig met de toenadering, dikwijls ook omdat men er niet zulke beste ervaringen mee heeft opgedaan. Er zijn gevallen bekend waarin de gelegde contacten weer zijn verbroken of waarin de samenwerking op een zeer laag pitje staat. Het is dus niet eerlijk de schuld van de trage voortgang van het proces af te wentelen op de Gereformeerde Bond, of, zoals we dat vandaag zeggen, de G.B. de zwarte Piet toe te spelen.

Scheuring?

Dat gebeurt toch ook min of meer in de brief van de visitatoren. Althans, wanneer de berichten in de dagbladen juist zijn, en wanneer ik die berichten juist heb geïnterpreteerd. Want het schrijven zelf heb ik op dit moment nog niet tot mijn beschikking.

Tussen de regels door is weer te lezen dat , , pijn, angst en onzekerheid" in de weg staan om voluit aan het proces mee te doen. Wordt aan gemeenten die verontrust zijn gevraagd of hun bezwaren wel op goede, bijbelse gronden berusten. Wordt ook gesuggereerd dat het verzet tegen SoW onrecht doet aan de Gereformeerde en Lutherse fusiepartners.

De visitatoren menen ook te moeten waarschuwen voor een eventuele scheuring. Ik citeer:

„Hebben we daar al niet ervaring mee? Weten we niet wat dit betekent aan verscheurd worden in de gemeenten, in de gezinnen en in het innerlijk van de mensen zelf? Reeds nu horen wij van niet kunnen slapen om deze zaak, en erger. Gaat het hier om zulke heilige zaken dat je dit alles mag riskeren? Moet de pastorale roeping die we als ambtsdragers hebben ons niet uiterst terughoudend maken als het om scheuring gaat? ”

Wat voor indruk - zo wordt verder in de brief gevraagd - moet een eventuele scheuring maken op , , de buitenwacht"? Nóg een citaat: , , Gescheidenheid is geen goed getuigenis voor de wereld om ons heen. Een goed getuigenis is wel als men ziet dat we weliswaar grote verschillen hebben, maar niettemin zozeer gebonden zijn aan de ene Heer, dat wij die verschillen niet alleen uithouden, maar ze vruchtbaar pogen te maken".

Spelbrekers

Uit deze en dergelijke exclamaties valt af te lezen wie - overigens vriendelijk en voorzichtig! - in de beklaagdenbank worden gezet. Zij die SoW niet mee kunnen maken zijn de spelbrekers, en zij worden aansprakelijk gesteld als het tot een breuk zou komen. En naar bui- ten toe is het ook al niet te verkopen wanneer ze zo halsstarrig blijven.

Ik heb echter, althans in de krantenverslagen, geen woord gelezen over de bezwaren die vanuit onze kring zijn aangevoerd tegen het ontwerp-kerkorde. Ja, we moeten nogeens goed nakijken of die bezwaren wel bijbels onderbouwd zijn! Zijn bezwaren die hun grond vinden in de belijdenis van de kerk der eeuwen dan soms met de Heilige Schrift in strijd? Heeft ooit iemand aangetoond dat de confessie op bepaalde punten onschriftuurlijk is?

Als de kinderdoop niet meer vanzelfsprekend is, als er ruimte wordt geschapen voor kindercommunie, als een paragraaf over het huwelijk bewust is weggelaten omdat dan ook andere relaties zouden moeten worden erkend - is dat allemaal niets?

Dat de bezwaarden bovendien gedreven worden door liefde tot de vaderlandse kerk, daarvoor heb ik geen begrip kunnen vinden. Wèl voor mensen die niet kunnen slapen omdat het allemaal zo lang duurt. Zouden de visitatoren niet kunnen aanvoelen dat anderen wakker liggen omdat SoW, koste wat het kost, doorgedrukt moet worden?

Wie gedacht en gehoopt heeft dat het allemaal zo'n vaart niet zou lopen, zal nu zoetjesaan wel overtuigd zijn van het feit dat SoW - wat trouwens al vaak genoeg gezegd is! - een onomkeerbaar proces is. Het verzet ertegen moet de kop ingedrukt worden. Dat de visitatoren zich ook voor die kar hebben laten spannen is onbegrijpelijk. Immers, zij kunnen beter dan ieder ander weten hoe breed - of hoe smal - het draagvlak voor SoW in de kerk is...

W.v.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen