Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Voor wie stierf Jezus? (5)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Voor wie stierf Jezus? (5)

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

GELOOFSLEER

Wel een algemeen aanbod van genade?

Op grond van al het voorafgaande in de vorige artikelen meen ik, dat we een algemene verzoening moeten afwijzen. In de prediking hebben wij niet te verkondigen: „Jezus heeft betaald voor ieder van u, hoofd voor hoofd. Hij heeft voor ieder verzoening aangebracht". Dat is niet de prediking van de apostelen geweest. Ook bijbelstheologisch moeten daar de nodige bezwaren tegen ingebracht worden. Het is niet toevallig dat de Remonstranten met hun opvattingen over de verzoening en met hun gedachten over de verkiezing wel tot een algemene verzoening kwamen. In hun visie betaalde Christus voor ieder, bracht Hij ieder in een staat van , , verzoenbaarheid" en hangt het nu verder van ons en onze gewilhgheid af wat van dit alles het gevolg is, wel of niet zahg worden. In deze gedachtengang stierf Jezus voor de Farao van Egypte evenzeer als voor Saulus van Tarsen!

Wanneer wij met onze belijdenis dit standpunt afwijzen, wordt ons de vraag voorgelegd of er dan nog wel grond is om aan ieder het Evangehe te verkondigen. Kan er zonder algemene verzoening wel een algemeen aanbod van genade zijn? Verhest het Evangelie niet zijn kracht en ruimte? Hebben we in de prediking en in het benaderen van onze naaste met het Woord nog wel een boodschap voor ieder? Kan nog volgehouden worden dat onder de prediking de hoorders worden opgeroepen tot geloof en bekering? Doen we eigenlijk niet tekort aan het verzoenend werk van Christus?

Veelzeggend is in dit verband wat we tegenkomen in de Dordtse Leerregels. De bewering, dat Christus voor ieder stierf, wordt zondermeer afgewezen. Maar wel wordt benadrukt, dat de belofte van het Evangehe allen die het Woord horen, zonder onderscheid mag en moet worden verkondigd met bevel van geloof en bekering (II, 5). Zovelen als er door het Evangelie geroepen worden, die worden ernstig geroepen (III/IV, 8). Naar het woord van Calvijn strekt God onder de prediking de hand tot ieder uit. Wat belangrijker is, de Schrift leert ons dat dit aanbod van genade er is.

In het gereformeerd protestantisme wordt dit algemeen aanbod van genade niet door ieder, maar wel heel breed aanvaard. Als het wordt afgewezen, gebeurt dat in de regel niet omdat men de algemene verzoening afwijst, maar omdat men bepaalde (logische? ) conclusies verbindt aan de verloren staat van de mens. Al concluderend komt men tot de overtuiging dat God nooit iets zal aanbieden aan de mens als Hij ook niet van plan is om het te geven en het daadwerkelijk deelachtig te maken. Dus is er geen aanbod van genade. Zo concludeert men.

Het is opmerkelijk dat de remonstranten een soortgelijke redenering volgen. Alleen komen zij van de tegenovergestelde kant en nemen dan ook een precies tegenovergestelde positie in. Zij stellen: God biedt het heil in Christus aan ieder aan, dus heeft Christus ook voor ieder dat heil verworven in Zijn dood; Hij stierf voor ieder. Het kan niet anders.

We komen hier een frappante overeenkomst tegen bij remonstranten en hypercalvinisten. (Ik denk bij hyper-calvinisten aan degenen die uitgaande van de verkiezing een algemeen aanbod afwijzen). Bij beiden ontdekken we een soortgelijke redenering. Bij beiden wordt een te groot gewicht toegekend aan ons logisch redeneren. Alleen neemt de één zijn uitgangspunt in de verkiezing en de ander in de belofte van het Evangelie. Daarom komt men tot een tegenovergesteld standpunt, maar men volgt in wezen dezelfde redenering. De Dordtse Leerregels kiezen een andere weg. Door alle strijd en moeite heen zijn ze m.i. tot een bijbelse weg gekomen, waarbij aan beide kanten recht gedaan wordt. Dit kan tot vandaag toe in de ogen van de remonstrant en in de ogen van de hyper-calvinist halfslachtig zijn. Afwijzing van de algemene verzoening en vasthouden aan een algemeen aanbod gaan samen.

Kan dat samengaan? Misschien niet als wij de zaak met ons logisch denken onder de knie willen krijgen. Maar we hebben te horen naar de Schrift! Als er een particuhere verzoening is, kan God dan allen roepen? Deze vraag moet tenslotte vallen voor de vraag: kunnen wij God in Zijn werken en bedoelen doorgronden? Nergens heeft Christus geleerd dat Hij de schuld van ieder mens tot de Zijne zou maken en zo ieder zou verzoenen. Maar wel riep Hij ernstig degenen die Hem hoorden, in Kapernaüm en Jeruzalem en overal. Het spanningsveld van Gods volstrekte souvereiniteit en onze verantwoordelijkheid blijve a.u.b. gehandhaafd!

In de worsteling om recht te doen aan de bijbelse gegevens sloot men zich in Dordt aan bij de oude steUing van Lombardus: de dood van Christus genoegzaam voor allen, maar daadwerkelijk van kracht voor de uitverkorenen. Men gaf aan dit spreken met twee woorden de voorkeur boven een steeds herhalen , , dat Christus alleen voor de uitverkorenen stierf".

„En als ik nu vrees dat Christus voor mij niet stierf en dat ik daarom ook wel niet behouden zal worden? " Erg mooi vind ik wat Thomas Boston zegt in een preek over de Zaligmaker der wereld (1 Joh. 4 : 14). Christus is door God gegeven als de Zaligmaker der wereld, zoals een zekere arts gegeven wordt aan een bepaald regiment van het leger. Zieken en stervenden uit dat regiment mogen een beroep doen op die arts. Wie deel uitmaakt van de wereld van mensenkinderen, hoe gewond en verminkt ook, hij mag een beroep doen op de Zaligmaker der wereld. Daarbij hebben we de indringende vermaning van Jezus ter harte te nemen, dat de gezonden wel menen zonder de medicijnmeester te kunnen.

Even terzijde: we begonnen het eerste artikel met de theoloog John Murray, die beweerde nergens zo'n rijke evangelieprediking te hebben gehoord als in Schotland, door predikers die de algemene verzoening afwezen!

Doen we tekort aan Christus' werk?

Een vraag die we voluit ernstig willen nemen: als we heel bewust niet willen zeggen, dat Christus voor ieder stierf en ieder verzoende, doen we dan niet tekort aan Zijn werk, aan de rijkdom van Zijn werk? Wat is er trouwens erger dan tekort doen aan Zijn werk? Ik heb intussen de stellige overtuiging dat men bijv. op de Synode van Dordrecht zeer beslist wilde opkomen voor de Naam en de eer van God en voor de heerlijkheid van Christus' werk.

Het zou immers weleens zo kunnen zijn dat bij een algemene verzoening veelmeer tekort wordt gedaan aan de rijkdom van Zijn werk. Dan zou immers gesteld kunnen worden, dat Hij verder geen zorg besteedt aan velen voor wie Hij wel stierf.

Hij gaf voor velen Zijn bloed. Zijn leven, bij wie Hij verder Zijn handen terugtrekt. Hier wordt naar mijn gevoel tekort gedaan aan de weergaloze rijkdom van Zijn werk.

Is het niet veeleer zo dat Hij in Zijn lijden, dood en opstanding ook de Heilige Geest heeft verworven, de levendmakende Geest Die het geloof werkt en door het geloof deel geeft aan Christus en Zijn heil?

Dan komen we opnieuw bij het kardinale punt: de verzoening door Zijn bloed is van dien aard dat zij ook daadwerkelijk verlost! In Zijn lijden en dood brengt Hij volstrekte en absolute genoegdoening aan voor God. Als dat zo is, sluit dat een algemene verzoening uit. Immers, dan zouden mensen verloren gaan voor wie absolute genoegdoening is aangebracht. De ethische theoloog F. W. A. Korff stelde dan ook eens: , .Christus is voor allen gestorven, maar dan kan Zijn dood geen satisfactie (genoegdoening, MG) zijn". Het is terecht als hij zegt dat het één niet samengaat met het ander, alleen maakt hij een verkeerde keuze.

In dit verband zou ik de vraag willen stellen: s het juist niet de onuitsprekelijke troost voor ieder die in het levend geloof gezicht krijgt op Zijn werk, dat Zijn werk volkomen is, Zijn genoegdoening volstrekt. Zijn offer volkomen, zodat God niet meer toornen en niet meer schelden zal? , , Wij vinden allerlei vertroosting in Zijn wonden en hebben niet van node enig ander middel te zoeken, of uit te denken om ons met God te verzoenen, dan alleen , , deze enige offerande, eenmaal geschied, door welke de gelovigen in eeuwigheid volmaakt worden", Hebr. 10 : 14" (Ned. Geloofsbel., Art. 21).

M. G.

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 februari 1996

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's

Voor wie stierf Jezus? (5)

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 februari 1996

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's