Hoe geestelijke groei te stimuleren?

Onlangs verscheen het boek , , Groeien in het geloof" van de hand van dr. G. van den End, Rijssen (serie, , Bijtijds pastoraat", uitg. Kok, Kampen, f 19, 90). De auteur vertelde mij dat de eerste druk van dit boek al uitverkocht is. Dat is verblijdend, want het geeft aan dat er belangstelling bestaat voor vragen die direkt de praktijk van het geloofsleven raken. In het blad , , Windstreken" van april jl. is een interview afgedrukt dat Gert van den Bos en Koos van Noppen ds. v.d. End hebben afgenomen. Enkele fragmenten neem ik hieruit over:

„’De bijbel spreekt op tal van plaatsen over groeien (, , opwassen") in geloof. Opvallend is ook hoe vaak in de formulieren voor Doop en Avondmaal de term , , hoe langer hoe meer" voorkomt. Dat zegt iets over de aandacht die in de reformatorische traditie aan dit thema is geschonken.

Ik bespeur in het pastoraat dat heel wat gemeenteleden verlegen zijn om geestelijke leiding. Uit de reacties op de prediking merk ik dat men graag de breedte van de Schrift en de veelkleurigheid van de Geest aan de orde ziet komen. Het Nieuwe Testament is meer dan Zacheüs en de gelijkenis van de verloren zoon. Ook thema's als vervulling en verzegeling met de Heilige Geest en de heihging moeten van tijd tot tijd aan bod komen.’

Wat verstaat u onder groeien in geloof, kort samengevat?

’Twee dingen: jezelf meer leren kennen en meer afhankelijk leven van Christus. Je meer laten leiden door Zijn Geest, zodat je ook vruchtbaar bent. Wanneer ik zonder Christus leef, is mijn eigen „ik" zeer bepalend. Naarmate ik me meer door Christus laat gezeggen in alle facetten van mijn leven, kom ik mezelf tegen, ga ik de strijd aan met mijn zondige natuur. Ik breng mijn leven bij Hem, in verootmoediging en schuldbelijdenis. Als ik mijn leven aan Hem wil wijden, is er tenslotte geen terrein meer, dat ik Hem niet voorleg, omdat hij de Kurios, de Heer van mijn hele leven is.

Dat heeft verstrekkende consequenties. We hebben nogal eens het idee dat tot geloof komen een zaak is van ons hart, maar het is evenzeer een zaak van onze geldbesteding, vrije tijd, keuze van vrienden, omgang met talenten. De reikwijdte ontdek je in de nauwe omgang met de Schrift.’

Wat is het doel van de geestelijke groei? 'Leven tot eer van God, voor Zijn aangezicht, en daarvan getuigen onder hen die buiten staan. , , In de veelheid der onderdanen is des Konings heerlijkheid”.’

Geestelijke groei is niet: 'een beter christen worden’?

’Dat klinkt me teveel alsof je iets van jezelf verwacht. Ik zou liever zeggen: meer in Christus gaan vinden en door Hem ook vruchtbaarder leven.’

Groeien in geloof wordt vaak verbonden met de heiliging van het leven, overwinning op de zonde.

’Als we meer op Christus gericht leven, leggen we bewust de zonde af. We worden vernieuwd naar het beeld van Christus, zegt Paulus. De vrucht van de Geest komt openbaar: Uefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, trouw, etc.

De heiliging is een proces. Ons leven wordt gaandeweg vernieuwd, door de HeiHge Geest Die in ons woont. We hebben dagelijks te strijden tegen de zonde. Ik las ergens het volgende beeld: Twee legers voerden een veldslag. Na een ongelijke strijd moest de ene partij zich terugtrekken. De winnaar mocht de troon bestijgen, maar de verHezer begon een guerilla. Zo is het ook in het geestelijk leven. Christus heeft overwonnen, maar je moet rekening houden met de realiteit van de guerilla. In onze gebroken werkelijkheid, blijft de zonde tot het einde toe. Met die constatering moet je niet beginnen, want dat leidt dan tot berusting. We moeten elkaar oproepen om , , alle last en zonde die ons zo licht in de weg staat" af te leggen, en de wapenrusting Gods aan te doen. , , In Christus zijn we meer dan overwinnaars", maar , , als ik het goede wil doen, hgt het kwade me bij". Dat is een onrustig bestaan, een blijvende strijd.’

Kan er ook sprake zijn van scheefgroei in het geloof?

’Zonder meer. We kennen uit de geschiedenis de Engelse ziekte, die mensen opliepen als gevolg van gebrekkig voedsel. Voor een goede gezondheid heb je gevarieerd voedsel en frisse buitenlucht nodig. Voor een gezonde geestelijke groei is dat niet anders.

John Stott schrijft ergens: , , Het is de tragiek van veel christenen dat ze, hoewel ze wedergeboren zijn, nooit opgroeien. Er zijn er zelfs die aan geestelijke infantiliteit lijden." Daar zijn allerlei voorbeelden van, bijvoorbeeld mensen die hun hele leven niet loskomen van het zondagsschoolbeeld van God als lieve oude man, of het omgekeerde, mensen die God alleen maar zien als een strenge heerser”.’

In het gesprek worden de vijf middelen tot geestelijke groei genoemd die Van den End in zijn boek aangeeft: het Woord van God, de sacramenten, het gebed, de omgang met andere christenen en het lied. Een bijzonder accent wordt gelegd op het gebrek aan kennis als een enorme belemmering voor geestelijke groei. Weten en vertrouwen, hoofd en hart vormen immers een eenheid. Zo wordt bijvoorbeeld het gebedsleven verdiept door een intense omgang met de Schrift. Zo kunnen we immers met Gods eigen Woord op de lippen tot Hem gaan? Aan het slot van het interview komen ondermeer de vervulling en verzegeling met de Geest aan de orde:

„’In tegenstelling tot anderen, zie ik de verzegeling niet als een aparte fase in het geloofsleven. Als we tot geloof komen ontvangen we de Heilige Geest Die een stempel zet op de beloften, waardoor ik zeker weet dat ze betrouwbaar zijn. Dat is geen second blessing. Dat is helemaal betrokken op het tot-geloof-komen. Ook op dit terrein is er ontstellend veel onwetendheid.

De vervulling met de Geest is dat God na je bekering meer en meer beslag op je legt door Zijn Geest, zodat je hoe langer hoe meer door Hem beheerst wordt. Hij krijgt het meer en meer in je leven voor het zeggen. En de Geest is de Geest van Christus, Hij verheerlijkt Christus.

Willen deze zaken op de juiste wijze beleefd worden, moeten ze vanuit de Schrift duidelijk gemaakt worden. Ik denk dat de gemeente daarnaar uitziet om daarin onderwezen te worden. Misschien wordt er wel te weinig systematisch over gepreekt, te fragmentarisch. Het zal ook te maken hebben met de uitwassen in evangelische kringen, terwijl ik denk dat deze thema's juist kenmerkend zijn voor de gereformeerde geloofsbeleving. Calvijn wordt niet voor niets de theoloog van de H. Geest genoemd. We moeten oppassen het kind niet met het badwater weg te gooien.’

Niet pessimistisch

In het vierde hoofdstuk noemt u een aantal belemmeringen voor geestelijke groei: individualisme, vluchtig leven, materialisme, etc. De belemmeringen hebben een maatschappelijk karakter, de middelen voor geestelijke groei, een geestelijk karakter. Haalt u ze zo niet te veel uit elkaar? Welke consequenties heeft bijv. het individualisme op de prediking of de sacramenten? Die verbinding zou uw boek zoveel spannender hebben gemaakt.

’Ik heb wel aandacht besteed aan het individualisme in relatie tot geloofsbeleving: ieder is vaak zo gericht op wat hijzelf beleeft, dat hij niet toekomt aan de anderen.

Ik heb gepleit voor een heldere, op de tijd betrokken prediking. Neem nu vorige week, toen heb ik over Zondag 34 gepreekt waarin ook waarzeggerij en toverij aan de orde komen. Als je dan praktijkvoorbeelden noemt van mensen die in de duisternis beland waren, maar door God zijn genezen, dan is de gemeente 40 minuten lang bij die preek betrokken. Als het Woord van God ergens op slaat, en je laat de tekst spreken, dan is daar antenne voor. Ik ben daar niet pessimistisch over. Preken in deze tijd is wel een zware taak; ik ervaar het elke keer weer als een opgave oin niet alleen te verkondigen wat mensen interesseert, maar ook de vragen die God aan de orde stelt.’

Boezemvriend

Hoe kunnen we ons wapenen tegen de belemmeringen voor geestelijke groei? We zijn toch kinderen van deze tijd, lijden allemaal aan stress...

’Ik denk dat we afzondering nodig hebben, om het vreemdelingschap weer te ervaren. Je hoeft niet overal je neus in te steken. Belangrijk is disciphne in het bij bellezen en het gebedsleven, zonder daarin wettisch te worden. Geloofsleven vraagt om regel, op tijd naar bed, regelmatig en gezond eten.

Hoe wereldgelijkvormig zijn we in de aanschaf van luxe goederen? We leven vaak in twee werelden. Dat onderkennen is al de helft van de genezing.

De puriteinen hadden de gewoonte God te bidden om een boezemvriend, met wie je van hart tot hart kunt spreken. Iemand die je bemoedigt en op zijn tijd je feilen toont... Dat lijkt me een uitnemend middel tegen het individuahsme’.”

J.H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen