God is lankmoedig (2)

PASTORAAL

Ook in het Nieuwe Testament

De lankmoedigheid van God komen wij ook tegen in het Nieuwe Testament. Ik noem u een plaats waar Jezus er duidelijk over spreekt. Ik denk aan die gelijkenis van de weduwe en de onrechtvaardige rechter. U leest die in Lukas 18 : 1—8. Jezus zet ze tegenover elkaar: en rechter en een weduwe. Een vrouw die haar man kwijt is en haar brood. Weduwen hadden in de oudoosterse wereld een moeilijk bestaan. Alleen achtergelaten hadden zij niemand op wie zij terug konden vallen. Weduwe-zijn betekende in de praktijk dat je behoorde tot de armen, de rechtelozen.

Wel, deze vrouw uit de gelijkenis is onrecht aangedaan en daarom gaat ze in beroep bij een rechter. Ze zegt: , , Doe mij recht tegenover mijn tegenpartij". Maar de weduwe kan het niet slechter treffen: de man is door en door corrupt. Hij vreest God niet. Dat wil zeggen: hij bekommert zich niet om het oordeel van God, maar hij houdt ook geen rekening met menselijk rechtsgevoel. Dagenlang zoekt de vrouw naar recht. Deze rechter houdt zich echter doof voor haar. Maar als zij bhjft aanhouden, wordt het hem toch te erg. Hoe corrupt de man ook is, deze weduwe vindt gehoor; er wordt uiteindehjk, recht gedaan.

Jezus zegt: , , ZaI God dan Zijn uitverkorenen geen recht verschaffen die dag en nacht tot Hem roepen, en laat Hij hen wachten!" De Statenvertaling is wat moeilijker en hoekiger, maar juister als zij leest: , , hoewel Hij lankmoedig is over hen". Jezus wil zeggen: u kunt er zeker van zijn dat God de Zijnen, die in allerlei nood en moeiten verkeren, verlossen zal, ook al lijkt het dikwijls of Hij Zich niets van hun aantrekt en hun gebeden niet hoort.

U moet even letten op het verband waarin deze gelijkenis staat. Jezus heeft in het voorafgaande Zijn discipelen uitvoerig ingelicht over Zijn Wederkomst, over de dag van de Zoon des Mensen. De tijd die voorafgaat aan Zijn wederkomst zal veel weg hebben van de dagen van Noach en de dagen van Lot. Materialisme zal hoogtij vieren, gepaard gaande met grote onverschilligheid. Maar in die ten onder gaande wereld heeft de Heere een kerk, een gemeente, overgebleven als een rechteloze en als een weerloze. De groten des aarde houden met haar geen rekening. De wijzen der wereld bespotten haar. En in al die moeite en strijd heeft de gemeente maar één wapen: het gebed. De gemeente heeft een Rechter tot wie zij zich mag wenden. , , En Hij zal recht doen", zegt Jezus, , , hoewel Hij lankmoedig is over hen". Dat wil zeggen: hoewel Hij hen een lange tijd laat wachten. De Heere heeft immers de tijd. Hij heeft geduld. Hij strekt de tijd van Zijn geduld liever nog wat uit, dan dat Hij Zijn uitverkorenen terstond recht verschaft.

Ik werd getroffen door wat Calvijn hierbij aantekent. Hij schrijft: , , Wij moeten ons in de lijdzaamheid oefenen. Dat God voor een tijd het kwaad niet schijnt op te merken, wil niet zeggen dat dit altijd ongestraft zal blijven". Inderdaad, God heeft de schijn tegen. Wat merk je van Zijn ingrijpen? Waar is de God van het recht?

Jezus bemoedigt ons: God is anders dan mensen denken. Plotseling, spoedig, op onvermoede wijze zal Hij Zijn kinderen recht doen. De Heere komt om alles recht te zetten. Dat is tegelijk voor ons een aansporing om te volharden in het gebed, om op onze wachtpost te blijven uitzien. Laat God Zijn kinderen wachten? Néé, Hij is lankmoedig.

Paulus in de Romeinenbrief

Niet alleen Jezus heeft in het Nieuwe Testament over Gods lankmoedigheid gesproken, ook de apostel Paulus noemt deze op verschillende plaatsen. In zijn brief aan de Romeinen zegt hij dat God de voorwerpen van Zijn toorn met veel lankmoedigheid heeft verdragen. Het doel dat hierbij voor zat was , , de rijkdom van Zijn heerlijkheid bekend te maken over de vaten der barmhartigheid" (Rom. 9 : 23).

Met die voorwerpen van barmhartigheid bedoelt de apostel allen die de Heere in Zijn vrijmacht geroepen heeft, niet alleen uit de Joden maar ook uit de heidenen. De voorwerpen van Zijn töórn zijn toebereid voor het verderf. Dan denkt Paulus aan de Farao van Egypte die zich verzet en hij denkt aan allen (ook uit Israël) die ongehoorzaam zijn en zich verharden. Als hij hier spreekt van een met veel lankmoedigheid verdragen van de voorwerpen van de toorn, dan bedoelt hij daarmee aan te geven dat de Heere God geduld heeft geoefend met de Farao, hem voortdurend tekenen van Zijn macht heeft gegeven, en aan Mozes nog de opdracht gaf met hem te spreken. Moeten wij deze lankmoedigheid verstaan als een openbaring van Gods toorn, een intensiveren van de toorn, omdat de Farao tenslotte toch vernietigd is? Zo kan zij verstaan worden. Maar in het woord lankmoedigheid is ook nog de notie van het willen brengen tot boetvaardigheid.

Intussen is het niet ondenkbaar dat Gods lankmoedigheid niet op de juiste wijze gebruikt wordt. Paulus vraagt daarom de Jo- den: Of veracht gij de rijkdom van Zijn goedertierenheid, verdraagzaamheid en lankmoedigheid, niet wetende dat de goedertierenheid van God u tot bekering leidt? " (Rom. 2:4). God is goedertieren. Om Christus' wil gaat Hij de zondaar sparend voorbij. Hij houdt het lang met een zondaar uit. Hij laat Zijn zon opgaan over bozen en goeden en regeert over rechtvaardigen en onrechtvaardigen (Mat. 5 : 45). Hij is lankmoedig. Dat wil zeggen dat Hij Zijn toorn lange tijd inhoudt en uitstelt. Hij gaat tot de uiterste grens. Maar dat betekent niet dat God niet weet wat Hij met een zondaar aan moet. De dag van Zijn toorn nadert. Houd er rekening mee. En trek er vooral niet de conclusie uit dat het allemaal best meevalt. Laat Gods sparende goedheid ons tot bekering leiden. Alleen zo zullen wij het komende oordeel kunnen ontlopen. U merkt: n Gods lankmoedigheid zit de aandrang tot bekering. En zo niet... Ja, als wij de rijkdom van Zijn verdraagzaamheid en lankmoedigheid verachten, dan zijn de gevolgen vreselijk. Door zo'n gedrag zijn we bezig , , ons toorn op te vergaderen tegen de dag van de toorn en van de openbaring van het rechtvaardig oordeel Gods" (Rom. 2 : 5). Met andere woorden: ij moeten van die lankmoedigheid van God geen misbruik maken.

Gods tijd is een andere

Uit het voorafgaande is wel duidelijk geworden dat van de lankmoedigheid van God regelmatig sprake is tegen de achtergrond van het oordeel. En dat oordeel zal plaatsvinden op de dag van Christus' wederkomst. Wanneer iemand daar duidelijk en kernachtig over geschreven heeft dan is dat wel de apostel Petrus. Aan het slot van zijn tweede brief kondigt hij die dag aan.

Petrus weet heel goed dat er op dit punt de nodige scepsis heerst. Er zijn mensen die de gemeente van Christus in verwarring brengen. , , Laat uw hoop maar varen en geef uw geloof maar prijs. Alle dingen blijven zoals ze waren vanaf het begin van de schepping. Leef en geniet, want morgen bent u dood". Zo roepen de spotters aan het adres van de gelovigen. Petrus beroept zich dan tegenover deze spot op het geweldige verschil tussen God en mens. En dat verschil wordt door hem met name toegespitst op het tijdsbegrip. Gods tijd is namelijk anders dan onze tijd. Wij rekenen met uren, dagen, maanden en jaren. Maar God is de Eeuwige. Hij is niet onderworpen aan de wetten van de tijd. Wij mogen onze menselijke tijdmaten niet op de Eeuwige toepassen. Duizend jaren zijn bij God net als bij ons één dag is.

Het is daarom onjuist te zeggen dat het tijdstip van Christus' komst is vertraagd of dat het allemaal zo lang duurt. Want dan zijn wij bezig ons tijdsbegrip op God toe te passen. Hij komt op Zijn tijd; niet op die van ons. En als de tegenstanders suggereren dat God talmt, eigenlijk niet goed weet wat Hij wil en daarom aarzelt, wijst Petrus dat resoluut van de hand. Letterlijk zegt hij dan: , De Heere vertraagt de belofte niet (gelijk enigen dat traagheid achten), maar; Hij is lankmoedig over ons, daar Hij niet wil dat sommigen verloren gaan, doch dat zij allen tot bekering komen (2 Petr. 3:9).

Geweldige woorden zijn dat. Als God de wereld nog laat voortbestaan, is dat omdat Hij daar een bedoeling mee heeft. Boven de aarde welft zich de hemel van Gods geduld. Wij leven in de tijd van Gods genadig uitstel. Onze levenstijd is genadetijd. De Heere wil niet de ondergang van Zijn schepping. Hij wil uw en mijn behoud. Hij is uit op onze bekering. Dat de geschiedenis nog voortgaat, betekent ruimte voor de evangelie-verkondiging, wereldwijd! Petrus zegt het wel heel klemmend: ij wil niet dat sommigen verloren gaan, maar dat zij allen tot bekering komen. Is dat geen wonderlijke liefde van Hem? Hij biedt de hand aan ieder zonder onderscheid. Wat een geduld van Zijn kant. Petrus voegt er even later aan toe, dat men de lankmoedigheid van onze Heere voor zaligheid moet houden (2 Petr. 3 : 15).

Zijn geduld is echter niet eindeloos. De tijd gaat voorbij. De dag des Heeren komt onverwachts, als een dief (een beeld dat in het N.T. meer voorkomt). En die komst zal gepaard gaan met indrukwekkende kosmische verschijnselen, zoals het brandend vergaan van de hemelen en het wegsmelten in vuur van de elementen. Met de elementen worden hier wellicht de zon, de maan en de sterren bedoeld. Een kosmische katestrofe.

God is lankmoedig. Zo maakt Hij Zich inderdaad aan ons bekend. Wij leven in de tijd van Gods genadig uitstel. Hij zou het recht hebben onmiddellijk in te grijpen en ^ te straffen. Maar dat doet Hij niet. Wat legt dat een klem op ons leven. Het betekent tegelijk dat de verkondiging van het evangelie voortgang moet hebben, ook in onze tijd. De lankmoedigheid van God kunnen wij alleen maar prijzen. Wie zalig wordt, heeft dat alleen maar aan deze lankmoedigheid te danken.

Rijssen

G. van den End

Lezing gehouden in de serie Theolog. Verkenningen voor de EO op 02-06-1996.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen