Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Geestelijke verlatingen (1)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Geestelijke verlatingen (1)

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

PASTORAAL

De afgelopen tijd las ik opnieuw het boekje van Gisbertus Voetius over Geestelijke Verlatingen. Enkele gedachten die na lezing bij mij zijn achtergebleven wil ik met u delen door middel van een aantal artikelen.

Christus

Wie heeft dat dieper en intenser beleefd dan de Zaligmaker? Voor Hem, Die altijd de wil van Zijn Vader deed, heeft God Zijn Aangezicht verborgen. Drie uren lang. Stil en stemmeloos daalde Hij neer in het machtsgebied van de hel. En in de diepte, toen voor Hem de aanvechtingen hun hoogtepunt bereikten, nam Hij de woorden uit de Schrift op de lippen: , , Mijn God, Mijn God waarom hebt Gij mij verlaten? "

Christus droeg in deze momenten de straf om onze zonde. Hij ervaar de Gods heihge toorn, Gods vloek over de schuld. Hij werd tot zonde gemaakt. Zijn lieve Vader werd Hem tot een Rechter vol toorn. En al de machten van de duisternis en van de hel zag Hij in de ogen.

Voor Hem betekende dit een tijd van duisternis, van strijd, van eenzaamheid, van angst, van zoeken naar het licht van Gods Aangezicht, van stormen en van ongekende diepten. Wie van ons zal al Christus' heihge en zuivere emoties van die momenten beschrijven? Voor Hem is de liefde van en de gemeenschap met de Vader verdwenen. In Zijn ziel brengt dat een geweldige pijn en een enorm gemis mee.

En toen de Vader Zijn Aangezicht voor Hem verborg hield Hij Zich toch, ondanks de duisternis aan God vast: , , Mijn God, Mijn God, ...". Met Gods eigen Woord klemde Hij Zich aan God vast. En in dat woord legde Hij al de pijn van Zijn hart, de diepste emoties van Zijn ziel voor God neer. Maar, aan Zijn God hield Hij Zich vast. Wij moeten opgezocht, vastgegrepen en vastgehouden worden. Hij daarentegen klemde Zich vast aan Zijn Vader. En juist zo heeft Hij de weg tot Zijn Vader gebaand. Zo bracht Hij verlossing aan uit duisternis en nacht. Zo baande Hij de weg tot de hand en het hart van Zijn Vader. En om Zijn geloof houdt de hemelse Vader al Zijn kinderen vast door de diepten heen.

De christen

Het kenmerkende van een christen is dat hij de voetstappen van Christus drukt. De weg van de Meester is ook de weg van de volgehng. , , Volg Mij", sprak Hij keer op keer. Volgen is , , achter Hem (aan)komen". Maar de gemeenschap tussen Christus en christen is nog dieper. Het is de geloofsgemeenschap. Door het geloof zijn we Hem ingelijfd. Eén plant met Hem. Dat betekent ook één plant met Hem in de gelijkmaking van Zijn dood. Met Hem meegekruisigd worden. Om ook met Hem op te staan. Eén plant met Hem in de gelijkmaking van Zijn opstanding. Zo is er sprake van een christen. Een christen is in Hem.

Hoewel er dus sprake is van nauwe gemeenschap is de ervaring van de geestelijke verlating van een christen anders dan bij Christus. Hij ondervond haar als de Rechtvaardige die altijd Gods wil deed, die volkomen leefde in de liefde Gods. Hij werd tot een vloek gemaakt. Hij daalde neer tot in de hel. Hij ging in volstrekte eenzaamheid Zijn weg om de zonden te verzoenen, om Borg en Middelaar, Zahgmaker en Verlosser te zijn. Daarin kon geen mens Hem volgen: , , Waar Ik heenga, kunt gij Mij nu niet volgen; maar gij zult Mij namaals volgen".

Hoe diep geestelijke verlatingen in ons leven gaan, ze zijn nooit zo, zo diep, zo totaal als bij Christus. Hoe diep ze ook ingrijpen in uw en mijn leven, hoe bitter ons de verberging van het Aangezicht van de Vader ook is, dieper ging het in Zijn leven. Daarom is Hij de Hogepriester vol medelijden en barmhartigheid. , , Opdat ik in mijn hoogste aanvechtingen verzekerd zij en mij gans vertroost, ...". Want Hij vertroost door Zijn Geest als geen ander.

Verlatingen

Diep en duister zijn die perioden waarin een christen Gods nabijheid niet ervaart. De gemeenschap met God wordt niet ervaren. De Heere verbergt Zich, we missen de gunst, de genade, de liefde van God. Er is geen vreugde en vrede in ons hart. De zekerheid is weg, het vertrouwen op God leeft niet. Op de vraag: , , Waar is uw God? " hebt u geen antwoord. Ons gebed is krachteloos, ons hart is er niet bij. De Heere schijnt Zijn oren voor onze klachten en gebeden bovendien te sluiten. We gaan door een tijd van stormen en vragen.

Voetius omschrijft verlatingen als: een innerlijk kruis of een geestelijk verdriet en een aanvechting, waardoor een mens, die echt God vreest, niet de vreugde in zijn hart voelt in God. Andere facetten ervan zijn dat zingen verstomd en zuchten de overhand heeft. Het zijn tijden van weinig zekerheid en van veel twijfel over de toeeigening van het geloof. Er is geen vrede en vreugde in de Heere in uw hart.

Beperkte verlatingen

De Heere verlaat de Zijnen nooit helemaal en voorgoed. Het is voor een tijd, niet voor altijd, ze blijft ook niet tot het einde toe. , , Voor een klein ogenblik heb Ik u verlaten" (Jes. 54 : 7). Op , , dat kleine ogenblik" volgens Gods , , grote ontfermingen." , , Des avonds vernacht het geween, maar des morgens is er gejuich" (Ps. 30 : 6). Die verlating is ook niet volkomen, alsof de Heere Zijn kinderen totaal verlaat, alsof Hij ze in de steek laat. Ze is slechts ten dele. Het is net als met de zon. De zon is er wel hoewel ze vaak achter de wolken schuil gaat. De Heere verlaat de Zijnen niet , , geheel en al" (D.L.).

Andere facetten:

Als we het op één korte noemer moeten brengen dan gaat het er om dat God de Vader Zijn Aangezicht verbergt voor Zijn kinderen. Zijn Ucht straalt niet over ons leven. Er is duisternis in ons hart. Daarom kunnen we bij de perioden van geestelijke verlating ook denken aan dorheid in het geestelijk leven. De Hefde sluimert, het geloof is ingezonken, de hoop verflauwt. De zegen van de kerkdienst gaat aan je voorbij, je beleeft geen vreugde meer als je voor jezelf de Schrift leest, het gebed is zwak, de zegen van de sakramenten gaat aan je voorbij. Hoe zeer ons hart ook naar die troost hunkert, de helderheid en de kracht ervan ervaren we niet. We blijven hangen tussen hoop en vrees. We zijn voortdurend ongerust en onzeker.

Onderscheid:

Voetius onderscheidt de ervaringen van de gelovigen die zich verlaten weten met nadruk van wat hij noemt, melancholie of zwaarmoedigheid. Melancholie brengt pijn en angst mee, zonder dat je er een duidelijke reden voor kunt aangeven. Maar in tij­ den van geestelijke verlating kunnen de gelovigen meestal aangeven wat de oorzaak van hun verdriet is. Bovendien komen geestelijke verlatingen ook voor bij mensen die absoluut geen aanleg voor melancholie of zwaarmoedigheid hebben. Overigens waarschuwt Voetius wel voor al te grote eenzaamheid en neerslachtigheid, die Luther , , het bad v.d. satan" noemde. Maar in geestelijke verlatingen zijn we bang voor het gevoelloos worden voor de genade en het komen onder de toorn van God.

Voor melanchoHe of voortdurende zwaarmoedigheid heb je een psychiatrische behandeling nodig. Voor deze verlating niet. Daarvoor ben je helemaal op de Heere en Zijn genade aangewezen. Daarvan geneest Hij door de kracht van Zijn Woord en Zijn Geest. Geestelijke verlatenheid leidt ook niet tot wanhoop. Het water kan wel aan de lippen komen, maar gaat er niet over heen. Want, de Heere laat het werk van Zijn handen niet los. Wie de genade en de liefde van de Heere mist zoekt juist naar Hem en naar Zijn genade en liefde.

(Wordt vervolgd)

Apeldoorn

G.D. Kamphuis

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 augustus 1996

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's

Geestelijke verlatingen (1)

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 augustus 1996

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's