Mordechai en Esther (1)

BIJBELSE FIGUREN

De geschiedenis van deze bijbelse figuren is zeer bekend. Men kan haar vinden in het 10 hoofdstukken tellende boekje Esther. We worden daarin verplaatst naar Perzië met haar residentie Susan. Susan lag in een welvarende, vruchtbare streek, doorsneden met rivieren en kanalen. Dichtbij de stad lag een onneembaar geachte burcht met het daaraan grenzende paleis. Een groot complex van gebouwen, met vele grote en kleine zalen en gangen, een binnenplaats en een grote tuin. Alles getuigde van weelde en rijkdom.

Koning Ahasveros

Koning over Perzië was Ahasveros. Hij was de opvolger van Darius I. Deze Ahasveros kennen we uit de ongewijde geschiedenis onder de naam Xerxes. Hij regeerde van 485-465 vóór Christus. Hij was berucht om zijn onmatigheid, wreedheid en grenzeloze willekeur. Bovendien was in deze man de begeerte naar macht, tot aan de grens van de waanzin gekomen. Zo wordt van hem verteld, dat, toen de prachtige schipbrug over de Hellespont door storm werd vernield, hij de zee-engte door zijn soldaten Het geselen. De onstuimige wateren dienden te worden bestraft.

Het gebied waarover Ahasveros de scepter zwaaide, was zeer uitgestrekt. Het omvatte niet minder dan 127 landschappen. Er woonden mensen van allerlei nationahteit. waaronder vele Joden. De , , scepter zwaaien" lijkt de meest juiste uitdrukking, als we weten, dat deze koning ook letterlijk een scepter, en nog wel een gouden, hanteerde. Het al of niet toegereikt krijgen van deze scepter besliste in voorkomende gevallen over leven of dood. Hoewel hij regeerde van Indië af tot aan Moorenland (Ethiopië) toe (Esther 1 : 1), was zijn honger naar macht nog niet gestild. Het liefst zou hij heel de wereld regeren! Hij had nu het oog op Griekenland geslagen. Door het ontketenen van een oorlog tegen dat land, wilde hij het inlijven bij zijn grondgebied.

Een conferentie

Omdat dit plan vérstrekkende militaire en economische gevolgen zou hebben, was het nodig de vele rijksgroten bijeen te roepen voor overleg. Niet allen zullen het met de voorgenomen expeditie tegen Griekenland eens zijn geweest. Het werd een conferentie van lange duur. Een half jaar was men in vergadering bijeen! Mede om vergadermoeheid tegen te gaan, werden de besprekingen regelmatig onderbroken door uitgebreide feestelijke maaltijden, waarbij ook de wijn niet ontbrak. De burcht Susan wordt het toneel van grootheid, pracht en praal. We lezen in Esther 1 vers 4 daar over:

„Hij vertoonde de rijkdom der heerlijkheid zijns rijks en de kostelijkheid des sieraads zijner grootheid vele dagen lang, honderd en tachtig dagen". Maar ook aan de langste samenkomst komt een eind, dus ook aan deze. In elk geval heeft Ahasveros bereikt, dat de voorgenomen veroveringstocht tegen de Grieken kan doorgaan.

Vóór de vele rijksgroten weer afreizen naar hun standplaatsen, wordt er een „tuinfeest" georganiseerd. Een week lang kan men zich vermaken, zowel in de prachtige tuin, als in het paleis. Overweldigend is de pracht die bij deze gelegenheid wordt ten toon gespreid. We lezen van kostbare tapijten van allerlei kleur, opgehangen met purperen banden aan zilveren ringen; vloeren van mozaïkwerk van marmer, albast en andere kostelijke stenen. De rustbanken zijn van goud en zilver en men drinkt uit gouden bokalen, de één al fraaier dan de ander. Uitgebreide maaltijden van de fijnste spijzen worden geserveerd en wat men drinkt, is van hoog gehalte. In een aparte vleugel van het paleis komen de vrouwen samen onder leiding van koningin Vasthi. Ook zij doen zich te goed aan heerlijke spijzen en dranken. Op de zevende dag heerst er in de feestzaal van de mannen een uitgelaten stemming. De slogan... , , drink met mate" zal men niet hebben gekend. En indien al, dan hebben de meesten er zich niet aan gehouden. Velen zijn zwaar beschonken. De nevel neemt toe. Het oriëntatievermogen wordt minder. Ook de koning weet blijkbaar niet zo goed meer wat hij doet. Hij geeft aan zeven kamerhngen het bevel koningin Vasthi te halen. Vorstelijk uitgedost, met de kroon op haar hoofd, zal zij in haar volle schoonheid voor de gasten paraderen. Maar Vasthi denkt er niet aan, als blikvanger te fungeren voor die halfdronken rijksambtenaren. Zij weigert te komen. Haar eer als vrouw is haar meer waard, dan de gunst van de koning. Voorwaar... een staaltje van heldenmoed! Voor toen en voor nu... een lichtend voorbeeld. Ahasveros is woedend! Hij verstoot Vasthi! Zo blijft de heerschappij van de man over de vrouw in het Perzische rijk onaangetast!

De oorlog tegen Griekenland neemt voorlopig alle aandacht van de koning in beslag. En dit temeer, omdat de krijgsverrichtingen niet naar wens verlopen. Zelfs wordt het een volkomen mislukking. De Perzische vloot gaat in 480 ten onder bij Salamis en het leger wordt het jaar daarna verslagen in de slag bij Plataeac.

En nu gaan zijn gedachten terug naar de verstoten koningin Vasthi. Hij: , gedacht aan Vasthi" (Esther 2:1). Kanttekeningen: , wellicht dat het hem nu berouwde, dat hij haar zo Hchtvaardiglijk van zich verstoten had". Maar ook in dit geval kwam het berouw te laat. De verstoting van zijn gemalin, die hij nu betreurt, is niet ongedaan te maken. Deze daad is als een eeuwig edict vastgelegd. Op aanraden van de , , jongelingen des konings die hem dienden", dat zijn de pages, valt het besluit, dat men in het gehele rijk zoeken zal naar een vervangster van koningin Vasthi. Er wordt een zoektocht georganiseerd naar jonkvrouwen, waaruit de koning een keus zal maken. Aan schoonheid en bevalligheid worden hoge eisen gesteld. Volgens de bekende joodse schrijver Flavius Josefus werden op de burch Susan ongeveer 400 schone dames bijeen gebracht.

Mordechai en Esther

Onder de geselecteerden is ook een joods meisje. Haar naam was Hadassa (Myrth). Later werd haar naam veranderd in Esther (Ster), Myrte, dat is de groenblijvende struik, waarvan een tak moest worden opgenomen in de ruiker van het Loofhuttenfeest (Nehemia 8 : 16). Die naam wees heen naar een joodse traditie. Hadassa was wees. Haar neef Mordechai had haar als kind aangenomen. Wegens het verschil in leeftijd, ging hij door voor een oom van Hadassa. Ze behoorden tot die Joden, die na het edict van Cyrus niet waren teruggekeerd naar Kanaan, maar zich blijvend hadden gevestigd in het vreemde land. In dit geval dus Perzië. Zij wilden hun verworven positie niet prijsgeven voor Jeruzalem en de Tempel. De wederopbouw ervan lieten ze gaarne over aan anderen. Uiteraard waren dit niet de meest godvruchtigen onder het oude volk des Heeren. Dat gold ook voor Mordechai en zijn nicht. Wat Mordechai betreft, blijkt dat zelfs uit zijn naam. Want zijn naam stamt niet uit de joodse traditie, maar uit het heidendom. Mordechai = (gunsteling van Mardoek) en Mardoek was de hoofdgod van Babylonië. De naamgeving wijst op aanpassing. Aanpassing aan het heidendom. Ook in onze tijd geen onbekend gegeven. Beiden houden hun joodse afkomst geheim. Hun identiteit blijft onbekend. Ze kwamen nog wel hun godsdienstige verphchtingen na, maar alleen binnenshuis. Buiten de deur was er met de anderen geen onderscheid. Al worden ze straks door God gebruikt om de Joden in Perzië te behoeden voor de ondergang, we mogen van hen geen geloofshelden maken. En als in de Deux-Aes-Bijbel wordt getuigd: , Van eenen Zijde is daer voor oogen ghestelt de Coninginne Vasthi, hooveerdich ende wederspannich; van dander Zijde, Esther, ootmoedich, goedich, onderdanich ende sedich" en Mordechai genoemd wordt als: , een exempel ende patroon eens goeden, deuchdelichen Princes" dan is dit voor beiden te veel eer. Overigens was deze Mordechai niet de eerste de beste. Hij was van de stam Benjamin uit het geslacht van Saul. Een , , rest" daarvan was door David aan het hof opgenomen. Toen Nebukadnezar bij de eerste wegvoering tegelijk met Jojachin de edelen deporteerde, was daar ook de prinselijke familie van Mordechai en dus ook van Hadassa bij. Mordechai heeft het blijkbaar in de ballingschap goed gemaakt. Hij behoorde tot het hofpersoneel van koning Ahasveros, hij , , zit in de poort des konings" (Esther 2 : 21; 3 : 2 e.v.). Misschien was hij deurwachter of iets in die geest. Het stelde hem in elk geval in staat om wat Esther betrof, een oogje in het zeil te houden.

(Wordt vervolgd)

B.

H.H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen