Christus

Kern-achtig

J. Hoek, Veenendaal

Bij monde van Simon Petrus kwam het hoge woord eruit: 'Gij zijt de Christus, de Zoon van de levende God' (Mattheus 16 : 16). Daarmee heeft deze discipel de toon gezet voor het belijden van de Kerk der eeuwen. Wij geloven in Jezus de Christus. Zo zeggen we het beter dan wanneer we over 'Jezus Christus' spreken. 'Jezus' is immers de persoonsnaam van de Zalig-maker en Christus is de 'ambtsnaam' (vergelijk: Johannes de Doper, Paulus de apostel). 'Christus' is de Griekse vertaling van het Hebreeuwse 'Masjiach', Messias, gezalfde. Het Oude Testament kent het sterke verlangen naar de komst van de Messias. Hij zal immers Gods bedoelingen verwerkelijken en zo zal het vrederijk aanbreken.

Gezalfde zijn houdt in: door God zelf geroepen, aangewezen en bekwaamd tot een bijzondere taak. Zo lezen we dat koningen werden gezalfd, priesters en een enkele keer ook profeten (1 Koningen 19, Elisa; Psalm 105 : 15; Jesaja 61 : 1). De zalfolie staat voor de Geest van God, die mensen vervult met koninklijke wijsheid, priesterlijke bewogenheid of profetische vrijmoedigheid. Deze lijnen komen als in een snijpunt samen in de Christus. De kerkhervormer Calvijn heeft in zijn verkondiging van het veelzijdige werk van Christus het 'munus triplex', het drievoudige ambt, centraal gesteld en de Heidelbergse Catechismus heeft hem hierin gevolgd door in zondag 12 te spreken van onze hoogste Profeet en Leraar, onze enige Hogepriester en onze eeuwige Koning. Let wel, het gaat om het ene drievoudige ambt. Het werk van de Christus is één, het kan en mag niet verbrokkeld worden in verschillende, min of meer aan elkaar tegenstrijdige of vreemde elementen. Maar dat ene werk is veelomvattend en veelzijdig, zodat we verschillende aanduidingen nodig hebben om iets van die geschakeerdheid aan te duiden.

Dat Jezus de Christus, de Messias, is bepaalt ons er altijd weer bij dat Hij allereerst is gekomen voor het volk Israël, waaruit Hij ook naar Zijn mensheid is voortgekomen. Hij is de 'Dienaar van besnedenen' (Rom. 15 : 8). Jezus is niet los van Zijn volk verkrijgbaar. Met andere woorden: wie geopende ogen krijgt voor de Christus kan toch niet langer een blinde vlek houden voor Gods weg met het volk van Israël?

De Christus is door God de Vader verordineerd en met de Heilige Geest gezalfd. Het woord 'verordineerd' verwijst naar de eeuwigheid, naar de raad Gods. Voor de grondlegging der wereld is in 'de raad des vredes' de Christus aangewezen om eenmaal Zijn grote werk op aarde te volbrengen en daar, in de stilte van de eeuwigheid, heeft Zijn Ja-woord geklonken dat Hij altijd gestand heeft gedaan.

De zalving door de Heilige Geest heeft plaatsgevonden bij Jezus' doop in de Jordaan. Dat betekent niet dat Hij tevoren niet vervuld zou zijn geweest met de Geest - Hij is immers door de Geest ontvangen in de schoot van de maagd Maria. Maar na de stille periode in Zijn leven, waarin Hij gerijpt is voor de vervulling van Zijn roeping in het openbare leven, ontvangt Hij als Mens bijzondere ondersteuning en bekwaammaking door de Geest die op Hem nederdaalt. Heel mooi is die wisselwerking: enerzijds is het de Geest die de Christus bekwaamt, anderzijds is het de Christus die de Geest zendt.

Op een treffende wijze vult de Catechismus het drievoudige ambt van Christus nader in. Als onze hoogste Profeet en Leraar heeft Hij ons de verborgen raad en wil van God van onze verlossing volkomen geopenbaard. Het gaat hier om de weg tot eeuwig leven, waarvoor de mens van nature totaal blind is. Christus heeft zo eenvoudig, tegelijkertijd zo ongeëvenaard diep in Zijn spre- ken bekend gemaakt hoe de verloren mens behouden wordt. Dit is trouwens een doorgaande zaak: nog steeds is de Christus profetisch werkzaam, en wel door Woord en Geest overal waar het evangelie verkondigd wordt en waar mensen van hun geestelijke doofheid en blindheid genezen worden. Het profetische ambt van Christus is nog breder: de inspiratie van de Schriften en ook de gave van de profetie, dat wil zeggen die van de verrassende toepassing van het Woord in allerlei situaties heeft er alles mee te maken. Als onze enige Hogepriester heeft Hij ons met de enige offerande van Zijn lichaam verlost. Hier ligt alle nadruk op het unieke en onherhaalbare, maar ook volkomene van het verzoeningswerk van Christus. De Christus is onze Pontifex maximus, onze Hogepriester, letterlijk: onze hoogste Bruggenbouwer. De brug over de grote kloof tussen God en ons is eens en voorgoed geslagen door Zijn overgave tot in de dood. Lees en herlees hoe dit wordt uitgewerkt in de Hebreeënbrief!

Ook van dit priesterlijke werk van de Christus geldt dat het doorgaat nu Hij niet meer op aarde is, maar in het hemels heiligdom is binnengaan. Immers, Hij leeft daar om voor ons te bidden. Hij is onze Voorspraak aan de rechterhand van de Vader. Hoe diep ontroerend spreekt hier artikel 26 van de Nederlandse Geloofs Belijdenis over dit element van het werk van de Christus. "Want er is niemand noch in de hemel, noch op de aarde, onder de schepselen, die ons meer lief heeft dan Jezus Christus.. .En wie zal eer verhoord worden, dan de eigen welbeminde Zoon van God? "

De Christus is ook onze eeuwige Koning, die ons met Zijn Woord en Geest regeert, en ons bij de verworven verlossing beschut en behoudt. Christus heeft zelf erkend dat Hij de Koning der Joden was. Zijn intocht in Jeruzalem kan gezien worden als een proclamatie van Zijn koningschap. Maar dan wel een heel bijzonder koningschap, niet met het stempel van deze gevallen wereld, niet in het teken van geweld, maar juist gekenmerkt door dienende liefde. Terecht legt de Catechismus de nadruk op het geestelijk karakter van het koningschap van Jezus. Het is een herderlijk koningschap, primair gericht op het bijeen vergaderen en de bewaring van de Kerk. Het is een verborgen en aangevochten koningschap. Christus heeft de volkeren geleerd dat God vanaf het hout regeert (Venantius Fortunatus).

Tegelijkertijd houden we vast aan de omvattende strekking van Jezus' koningschap. Het is geestelijk, maar we mogen het niet vergeestelijken. Het is de Christus niet alleen te doen om de redding van zielen, maar ook om de wederoprichting van het koninkrijk van God. Dat betekent herstel van de schepping, overwinning op de dood en op de machten van de duisternis en positief: de heiliging van de naam van de HEERE op alle terreinen van het leven, dus de vernieuwing van het totale leven tot eer van God. Dat koninkrijk is nog in veel opzichten toekomstmuziek en daar ziet de bruidsgemeente dan ook reikhalzend naar uit. Intussen zijn er wel de tekenen van het koninkrijk, in alle gebrokenheid. Jezus regeert temidden van Zijn vijanden, totdat eenmaal alle knie zich voor Hem buigt en alle tong Hem eer betuigt.

Prof. dr. F.G. Immink heeft indertijd een verhelderend boekje geschreven, waarin hij naar voren brengt dat we in prediking, theologie en geloofsbeleving voor allerlei eenzijdigheden en ontsporingen worden behoed wanneer we vasthouden aan de belijdenis van het drievoudig ambt van Christus {Jezus Christus profeet, priester, koning, Kampen 1990). Van andere aard, maar heel teer is het boek van prof. G. Wisse, De ambtelijke bediening van den Christus in de geloovigen (Utrecht z.j.), waarin de lijnen die in zondag 12 van de Heidelberger getrokken worden op schriftuurlijk - bevin-delijke wijze worden uitgediept. Een enkel citaat om de sfeer te doen proeven: "In de wedergeboorte treedt dit dan compact saamgevat als het ware daarin uit, dat Hij als Profeet krachtdadig onwederstandelijk inwendig roept, als Priester de liefde uitstort, als Koning de tegenstand breekt, en een gewillig buigen veroorzaakt... Als Christus de zonne moge worden genaamd, dan verlicht Hij als Profeet onze inwendige duisternis en dwaasheid, dan geneest Hij als Priester, en dan doodt Hij als Koning de zondige kiemen; en doet de levenspotenties (aanvangsmogelijkheden) ontwikkelen en groeien."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen