Zingen na de preek

HOOFDARTIKEL

door W. van Gorsel, Bergambacht

U IT één van de gemeenten die ik heb mogen dienen ontving ik een sympathieke brief met waarderende woorden over ons blad. Uiteraard zijn we daar dankbaar voor. Meestal gaat het goed als je niets hoort, slechts wanneer lezers een andere mening hebben trekken ze aan de bel... Daarom is het ook weleens prettig, positieve geluiden te vernemen.

M'n briefschrijfster constateert dat ik vanuit de lezerskring weleens vragen krijg voorgelegd, waarop ik dan probeer antwoord te geven. Soms blijft de vraag weleens een poosje liggen omdat ik zelf ook geen pasklaar antwoord heb, soms geef ik mijn persoonlijke mening die ik graag inruil voor een betere... Dominees weten gelukkig ook niet alles!

Terecht signaleert mijn correspondente dat we moeten onderscheiden tussen hoofdzaken en bijzaken. Ik ben het daar hartelijk mee eens. Wanneer dat in de gemeenten en in de kerk in het oog werd gehouden zou er minder polarisatie en minder ruzie zijn. De conflicten worden vaak opgeroepen doordat bijzaken worden aangezien voor hoofdzaken.

De vraag die gesteld werd - dat geeft mijn briefschrijfster zelf toe - is zo'n bijzaak, maar toch wel de moeite waard om even aandacht aan te schenken. Zij gaat over het lied dat gezongen wordt na de preek. Dat vers is meestal een antwoord op de zojuist gehoorde preek. In het ene geval zal de voorganger wellicht een meer toepasselijke psalm kunnen vinden dan in het andere. Maar het is bedoeld als een echo op het gehoorde Woord.

Nu is het zingen na de preek ook weer van jongere datum. Want toen ik jong was werd er niet na de preek, maar in de preek gezongen. De beroemde „tussenzang", die of het derde punt, of de toepassing inluidde. Soms kondigde de dominee aan dat we „tot verpozing" zouden gaan zingen. De laatste tientallen jaren is dat in de meeste gemeenten in onbruik geraakt, terecht wordt de prediking als één geheel beschouwd, en niet meer onderbroken door een tussenzang.

We zingen dus nu na de preek, en wel als antwoord op de preek. En - zo schreef de bewuste mevrouw - steeds vaker komt het voor dat dominees en kandidaten de psalm die gezongen moet worden na de preek, al vóór de preek opgeven. Zij zeggen dan meestal: „Na het amen zingen we zonder nadere aankondiging..."

Wat mezelf betreft, ik heb dat nog nooit gedaan. Na het amen verzoek ik altijd de gemeente te zingen dat vers of die verzen van een bepaalde psalm. Maar inderdaad, tijdens de weinige diensten dat ik zelf kerkganger ben, valt het mij ook weleens op dat het vers reeds vóór de preek wordt aangekondigd.

Een bijzaak - zegt mijn correspondente, en daarin heeft zij volkomen gelijk. Maar zij voert een bezwaar aan waaraan voorgangers

door W. van Gorsel, Bergambacht misschien niet zouden denken. „Wat echter, denk ik, vaak vergeten wordt is, dat er een deel van de gemeente thuis luistert via de kerktelefoon. Mensen die thuis vaak ook meezingen met de gemeente. Onder deze mensen zijn er ook meerderen die de dingen niet meer lang kunnen onthouden en ook niet de mogelijkheid hebben om het direct op te schrijven. Als dan de preek voorbij is weten ze niet meer wat er opgegeven is. In de kerk staat het vaak aangekondigd op het psalmbord."

Hier wordt inderdaad de vinger gelegd bij een feit dat we als dienaren van het Woord gemakkelijk over het hoofd zien. Uit eigen ervaring weet ik dat het goed is, af en toe herinnerd te worden aan de thuis luisterende gemeente. Laatst zei een lui steraar ster voor de kerktelefoon tegen me, dat ze er wat moeite mee had, wanneer ik twee Schriftlezingen aankondig, één uit het Oude en één uit het Nieuwe Testament. Het ging haar dan te vlug om ze allebei op te zoeken. Dat zijn dingen waaraan je op de kansel nauwelijks denkt.

Trouwens, als ik het mag zeggen, ik vraag me weleens af of de psalmborden in de kerk de gemakzucht niet bevorderen. Want als ik drie verzen van een bepaalde psalm heb aangekondigd zie ik soms vanaf de kansel dat kerkgangers bij het tweede of derde vers nog naar het bord kijken. Die hebben dus met een half oor geluisterd, en denken: „We zien het wel".

Nu ja, ik heb één en ander zomaar doorgegeven, zonder commentaar. Misschien geeft het aan deze of gene denkstof. Zoals die mevrouw schreef: „Het zou fijn zijn als de predikanten die vooraf hun psalm aankondigen, zich afvragen waarom ze dat doen, en of ze daarbij ook aan deze mensen denken."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen