Crematie over hoogtepunt heen?

KLEINE KRONIEK

door P. Vermeer, Epe

Nhet CentraalWeekblad (Orgaan van de Ge­ / reformeerde Kerken in Nederland) van 25 juli jl.gaatprof.dr K. Runia in op de vraag hoe men in onze tijd tegen crematie aankijkt. Hij geeft in zijn artikel een heel realistische (onthutsende) weergave van de gang van zaken hij een crematie

„Elk crematorium heeft een aula, waarin de mensen die afscheid willen nemen bijeenkomen. Als het een crematie vanuit de christelijke gemeente is, wordt de dienst van Woord en gebed soms eerst in de kerk gehouden en vindt er in de aula nog een korte plechtigheid plaats, waarbij de predikant enkele woorden zegt en een gebed uitspreekt. Bij een niet-christelijke begrafenis gaat het vaak anders. Er wordt muziek gespeeld.

Als er geen predikant aanwezig is, kan men gebruik maken van andere sprekers, bijvoorbeeld en spreker van het Humanistisch Verbond of een goede vriend. Soms wordt er helemaal niets gezegd en zit men in doodse stilte een kwartier bij elkaar. Aan het slot van de bijeenkomst krijgen de aanwezigen de gelegenheid de familie te condoleren en daarmee is de plechtigheid zelf afgelopen. Soms blijft de kist eenzaam staan, soms verdwijnt ze achter een gordijn. Als de familie de aula heeft verlaten drukt een bediende van het crematorium op een knopje in de muur. De medewerkers komen om de kist naar de oven te rijden. De bloemstukken worden verwijderd en verdwijnen in een container. Ook de metalen hengsels van . de kist worden verwijderd en later vernietigd. Vervolgens wordt de kist in één van de grote, langwerpige ovens geplaatst. De oven is zo geconstrueerd dat het lijk niet door de vlammen wordt aangetast. De lucht wordt zo gloeiend heet gemaakt, (ca. 1000 graden Celsius), dat na vijf minuten de kist door zelfontbranding verteerd wordt. Na ongeveer twee uur wordt de as uit de asla verzameld en worden met een magneet spijkers schroeven en metalen prothesen verwijderd. Maar de as kan ook dan nog niet in een urn worden gedaan, omdat er vaak nog grote stukken bot inzitten. Met een „cremulator" wordt met zware kogels de as tot poeder vermalen en worden edelmetalen (afkomstig van sieraden of kiezen), die tot onherkenbare druppels zijn versmolten, verwijderd. Deze druppels worden bewaard en later naar een laboratorium gezonden. Uiteindelijk gaat de opbrengst naar een goed doel, zoals het Koningin Wilhelmina Fonds. De as wordt óf op een strooiweide of boven de zee uitgestrooid óf in een asbus gedaan, die later in een urn wordt gezet. De urnen worden in een columbarium (letterlijk: duiventil; zo genoemd vanwege de openingen die er in zitten) gezet of krijgen een plaats in de urnentuin. Men kan uiteraard ook een grafkopen en de urn daar neerzetten."

In de negentiende eeuw werd vóór crematie geple ondermeer uit verzet tegen het christelijk opstan dingsgeloof. De opkomst van de crematie hield ge lijke tred met die van de secularisatie. Ook onder kerkmensen nam gaandeweg het verzet tegen cremeren af. In een stad als Amsterdam schijnt c tweederde van de overledenen te worden gecr meerd. Eén van de redenen is waarschijnlijk da cremeren goedkoper is! Prof. Runia bespeurt n echter een kentering: hoewel de secularisatie do zet, gaan er de laatste tijd meer stemmen op voor begraven in plaats van cremeren:

„De laatste tijd merk ik in gesprekken en uit artikelen dat er in toenemende mate bezwaren rijzen tegen de manier waarop de crematie plaats vindt. Een begrafenisondernemer noemt het crematorium „net een fabriek". „Je bent heel erg aan tijd gebonden. De ene groep eruit, de andere er weer in." Predikanten uiten soortgelijke bezwaren. In de aula gaat een rood lampje branden, als de spreektijd om is. Soms, als de vorige bijeenkomst verlaat is, brandt het al, voordat de predikant nog begonnen is! Sommige mensen reserveren dan ook twee of drie perioden, al kost dat natuurlijk ook twee of drie keer zoveel. Anderen wijzen er op dat het argument van de hygiëne helemaal niet opgaat. Zo wordt asverstrooiing in toenemende mate een probleem. Volgens een rapport van het ministerie van VROM produceren de crematoria in ons land jaarlijks een asberg van honderdduizend kilo! Op de velden die er voor gebruikt worden, blijkt de grond oververzadigd te zijn van calcium.Verder is er nog it het probleem dat uit kleding en uit de spaan­ - platen van de kisten giftige gassen als chloor, ­ zwavelzuur en cadmium vrijkomen. De psychiater prof.dr. J.H. van den Berg vond het indertijd uitstekend dat zijn ouder gecre­ a. meerd werden. In 1988 ging hij er ook mee e­ akkoord dat zijn vrouw gecremeerd werd. t Maar in 1986 gaf hij aan Rouw een interview, u dat als kop de woorden meekreeg: „Begraven oris zo dwaas nog niet". Zijn grote bezwaar was dat de dood bij een crematie niet alleen zijn angel, maar ook zijn werkelijkheid heeft verloren.

Natuurlijk kan iets dergelijks ook bij een begrafenis gebeuren. Ook daar kan de dood „verzwegen" worden en een mens „opgeborgen" worden, zonder enige verdere toekomst. En toch... geef mij maar een échte begrafenis!"

We hopen dat deze kentering doorzet. Naar christelijke overtuiging is cremeren immers een onbijbelse wijze van lijkbezorging, een gebruik dat reed in bijbelse tijden hij de heidenen in zwang was. Een christen zal ervoor kiezen om net als z'n Meester te worden begraven, dus dat z'n lichaam in de schoot van de aarde wordt gelegd als in een „slaapkamer" (Luther!), om daar te wachten op de wederopstanding der doden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen