Olympia en religie

I

door W. van Gorsel, Bergambacht

Deze zomer wordt gemarkeerd door de sport. Eerst waren er de Europese Kampioenschappen, ^vaaraan eigenlijk niemand voorbij kon gaan. Heel Nederland had de kleur oranje aangenomen en je was zo ongeveer een paria, wanneer je niet aan die zotheid wenste mee te doen... Daarna werd het nieuws een paar weken lang gedomineerd door de Tour de France. En nu deze goed en wel tot het verleden behoort, krijgen we de Olympische Spelen. Deze keer worden die gehouden in Athene, dus niet ver van hun bakermat.

De Olympische Spelen zijn namelijk genoemd naar Olympia, een stad in Elis, in het zuiden van Griekenland. Daar werden in 776 voor Chr. de spelen voor het eerst gehouden. Die waren kennelijk zó belangrijk dat de tijdrekening ermee werd aangeduid. Zoals wij spreken over het jaar zoveel voor of na Chr., zo vermeldden de oude Grieken dat iets gebeurd was in de zoveelste Olympiade. Een Olympiade was dan de tijdsruimte van vier jaar tussen twee Olympische Spelen.

Die spelen waren - hoe kan het anders in die tijd? - een aangelegenheid voor mannen. Vrouwen mochten niet eens toeschouwers zijn, laat staan deelneemsters! Sport werd uitsluitend beoefend door mannen en jongens die daarbij spiernaakt waren.

Hoewel dat vandaag niet meer merkbaar is, en het ook categorisch wordt ontkend, hadden de Olympische Spelen vanouds een religieus karakter. Misschien kijken wij daarvan óp, maar voor de antieke mens lag dat anders.

De wedstrijden - vooral in hardlopen! - werden gehouden in de onmiddellijke nabijheid van de tempel van Zeus. Bij een tempel denken wij aan prediking, aan bidden, aan offeren misschien, maar toch in de laatste plaats aan sport? Dat komt doordat wij ons de godenwereld niet kunnen voorstellen, zoals die leefde in de gedachte van de Grieken.

Die Grieken stelden zich een ongelooflijk groot aantal goden voor, met Zeus als oppergod, en naast hem en onder hem vele andere goden. In die godenwereld ging het, naar hun opvatting, toe zoals onder de mensen. Er werd gegeten en gedronken, er was afgunst en jaloezie, er was zelfs overspel, enz. Kortom, deze mensenwereld, met haar gebreken, kleinzieligheden en kleinburgerlijkheden, maar dan op een hoger plan - dat was de wereld van de goden.

Het enige waardoor de goden verschillend waren van de mensen, was hun onsterfelijkheid. Mensen gingen bij het ouder worden rimpels vertonen, en na 70 of 80 jaar kwam het einde, maar de goden bleven altijd jong en stierven ook niet.

Je kon die goden dus zo dicht mogelijk benaderen door een soort lichaamscultus. Sport houdt een mens jong, dus door veel aan sport te doen ging je op de goden lijken. De mens die zijn lichaam op deze manier cultiveerde was een held, genoot aller achting en werd op den duur vereerd als een "godenzoon".

Alleen al om die reden is het begrijpelijk dat de christenen rond het begin van onze jaartelling zich van de Olympische Spelen distantieerden. Zij dienden immers een andere God? En deze God vroeg van hen niet een lichamelijke prestatie. Deze God was het waard met ziel en lichaam te worden gediend; heel het leven in Zijn dienst te besteden.

Dat heidens en religieus karakter mogen de Spelen dan vandaag niet meer hebben, alleen al om deze oorsprong dient een christen ook nu zich er verre van te houden. Dat heeft niets te maken met "overal tegen zijn", zoals we helaas nogal eens door de samenleving worden gezien. Dat heeft alles te maken met de vraag: dienen we de ene ware God Die Zich in Zijn Woord heeft geopenbaard, of dienen we de goden van deze tijd, en offeren we daaraan alles op?

Toen in 1928 - wat is dat alweer lang geleden! - de Olympische Spelen werden gehouden in Amsterdam, trok de befaamde Prof. G. Wisse het land door met de beroemde tijdrede die later ook in druk is verschenen "Van Golgotha naar de Olympus". De titel zegt al genoeg: het is óf-óf. Op Golgotha is het beslissende gebeurd en Hij Die aan het kruis hangt is mijn leven geworden. Of ik moet het door mijn prestaties zelf verdienen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen