Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Herodias

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Herodias

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

BIJBELSE FIGUREN

door H. Hartman, Ridderkerk

Matth. U : Ui2; Markus 6 : 14-29; Lukas 3 : 19-20; 6 : 1-9

Geen vrouw om als voorbeeld te dienen, deze Herodias. Hoogstens als waarschuwend voorbeeld. Befaamd, maar meer nog berucht. Een heerszuchtige, berekenende, wrede vrouw, die het in zedelijk opzicht minder nauw nam. In haar eerzucht streefde zij hoge dingen na en in het bereiken ervan deinsde ze er zelfs niet voor terug iemand te laten vermoorden, zoals zal blijken.

Herodias was een dochter van Aristobulus, de zoon van Herodes de Grote, die op last van zijn vader gedood was. Ze was de vrouw van Philippus, eveneens een zoon van He-rodes de Grote. Haar man, die dus tevens haar oom was, was door zijn vader onterfd en leefde als ambteloos burger in Rome. Een man zonder enige invloed op staatkundig of militair gebied. Uit het huwelijk van Philippus en Herodias was een dochter geboren, die volgens Flavius Josefus de naam Salome droeg. Wat we van haar weten is, dat ze in Rome uitstekend leerde dansen.

Nog weer een andere telg van Herodes de Grote was Herodes Antipas. Hij was viervorst van Galilea en het over de Jordaan gelegen Perea. Onder het volk werd zulk een viervorst ook wel koning genoemd. Zeker als zijn vader inderdaad koning was geweest. Deze Antipas was getrouwd met een Arabische prinses, een dochter van Aretas IV van de Nabateeërs, een machtige Arabische volksstam, die grensde aan het gebied van Herodes Antipas.

Antipas was evenals indertijd zijn vader, geïnteresseerd in de bouwkunde. Hij hield van grote bouwwerken. Bij het meer van Galilea had hij een prachtige hoofdstad laten bouwen, die hij de naam van Tiberias gegeven had om daarmee keizer Tiberius te eren. En in Perea verrees een versterkte vesting Machaeus dicht bij de Dode Zee. Helaas leek Antipas ook in geestelijk opzicht op zijn vader. Evenals deze, was hij een goddeloos mens. Wellustig, trouweloos en wreed. Halfslachtig van aard, kon hij moeilijk een beslissing nemen en was gemakkelijk te beïnvloeden.

"Hoewel in het volk Israël ingelijfd door besnijdenis, was zijn leven in vele opzichten in strijd met de wetten van God". De Heere Jezus noemde hem een "vos" vanwege zijn sluwheid en onbetrouwbaarheid (Lukas 13:32).

Eerzuchtig en trots als ze was, was Herodias met het burgerlijk bestaan van haar man maar matig ingenomen. Als koningin te zitten op de troon naast Antipas lokte haar meer. Toen Herodes Antipas op één van zijn reizen Rome aandeed, logeerde hij bij zijn halfbroer Philippus. Daar ontstond een ongeoorloofde liefdesverhouding tussen Herodias en Antipas, die vérstrekkende gevolgen zou hebben. Ze kwamen overeen, dat Antipas, teruggekeerd in zijn land, zijn echtgenote zou verstoten. Op haar beurt zou Herodias haar man in de steek laten en naar Antipas komen, om straks als zijn gemaal op de troon te zitten.Toen de vrouw van Antipas van het gebeurde in Rome op de hoogte kwam, nam zij de vlucht naar haar vader Aretas IV. Nu was de weg vrij en trok de ontrouwe Herodias met haar dochter Salome naar Antipas.

Eén man is er, die in de Naam van de HEERE, fel protesteert tegen de overspeligen. Het is Johannes de Doper, de boeteprediker. Geen mensenvrees weerhoudt de Godsgezant, koning Antipas te bestraffen om zijn goddeloos gedrag en hem de weg te wijzen die recht is voor God. Naar de Wet was een huwelijk met de vrouw van een broeder verboden (Leviticus 18 : 16; 20-21).

Onverschrokken zegt de Doper tot Antipas: "Het is u niet geoorloofd haar te hebben" (Matth. 14:4; Markus 6:18).

De reactie van Herodias op het optreden van Johannes de Doper is voorstelbaar: ze is woedend. Ze vraagt haar man Johannes uit de weg te ruimen. Hoewel deze dit in eerste instantie wel wilde (Matth. 14 : 5), zag hij daarvan af.Wel liet hij, onder drang van Herodias, Johannes in de gevangenis werpen. Volgens genoemde Flavius Josefus, sloot hij hem op in een kerker van het eerdergenoemde paleis Machaeus.

Vrezend dat het volk, welke de Doper voor een profeet hield, in opstand zou komen, was hij niet geneigd de Doper te doden. Maar er was nog een reden, die hem daarvan weerhield. Hij had een eerbiedige vrees voor Johannes. Hij: "vreesde Johannes, wetende, dat hij een rechtvaardig en heiHg man was en hield hem in waarde; en als hij hem hoorde, deed hij vele dingen en hoorde hem gaarne" (Markus 6 : 20). Hij is niet los van de Doper. Hij wist in zijn hart wel wat recht was. Innerlijk moet hij de profeet gelijk geven. Maar hoewel hij vele dingen deed, naar de aanwijzing van Johannes, hij brak niet met Herodias. De macht van de zonde was hem te sterk. Het kwam niet tot waarachtige bekering.

Herodias op haar beurt, bleef zoeken naar een gelegenheid om zich van de Doper te ontdoen. Ze is genoemd: de Izebel van het Nieuwe Testament. Zoals de goddeloze vrouw van Achab naar het leven van Elia stond, zo verlangde Herodias naar de dood vanJohannes.Vreesde zij dat Antipas door de invloed van de Doper, de verhouding met haar zou verbreken?

Het hield haar voortdurend bezig. Ze bleef zoeken naar een gelegenheid om haar wens door te drijven. Die gelegenheid zou er komen.

De geboortedag van Antipas breekt aan. Hij heeft zijn rijksgroten en rijksoversten op een maaltijd uitgenodigd. Plaats van samenkomst is het paleis Macharea, waar in een sombere kerker de Doper nu al tien maanden zit opgesloten. Het wordt een groot feest van mannen onder elkaar.Wijn en drank vloeien rijkelijk en verhogen de feestvreugde. Dan treedt Salome de feestzaal binnen. Geïnstrueerd en gezonden door Herodias. Zij danst voor de viervorst en zijn gasten. In bewonderingswaardige lenigheid zwiert en zwaait zij er, in alle standen, op los. Geboeid en verrukt zien allen toe. Antipas zelf is als buiten zinnen. Hij laat Salome bij zich komen en wil haar rijkelijk belonen voor haar bijzondere danskunst. Hij belooft haar alles te geven wat zij maar wil, al was het de helft van zijn koninkrijk.Ten aanhoren van zijn gasten bekrachtigt hij deze onbezonnen belofte met een eed (Markus 6 : 22, 23). Salome gaat naar de vrouwenzaal waar ook een feestmaal is aangericht en overlegt met haar moeder. Wat zal ze vragen? Dit is de gelegenheid waarop Herodias heeft gewacht. Ze zegt tot haar dochter: "Vraag het hoofd van Johannes de Doper". Salome gaat terug en zegt tot Antipas: "Geef mij hier in een schotel het hoofd van Johannes de Doper". Een schok van schrik gaat door de zaal. Antipas hoort de eis van Salome met ontzetting aan. Hij wordt bedroefd, zelfs zeer bedroefd (Markus 6 : 26). Maar er is geen terugweg. Zijn eed bindt hem aan zijn belofte. Hem rest geen andere mogelijkheid dan een scherprechter naar de kerker te sturen en de Doper te onthoofden. Korte tijd later draagt een soldaat het hoofd op een schotel binnen en wordt aan Salome gegeven, die het op haar beurt aan haar bloeddorstige moeder geeft. Zo wordt Antipas ongewild de moordenaar van de Godsgezant. En wordt deze de eerste martelaar van het Nieuwe Testament. Leerlingen van de Doper slagen erin zijn lichaam in bezit te krijgen en begroeven hem (Matth. 14 : 12; Markus 6 : 29).

Herodias... geen lichtend voorbeeld. Wel een waarschuwend voorbeeld! Zowel bij haar als bij Antipas zien we hoe de ene zonde de andere oproept.

Wie zich tegen de krachtige en ernstige waarschuwing van God verhardt en op de weg van de zonde doorgaat, zal dat niet ongestraft doen. Die heeft Gods oordeel te vrezen. Reeds in dit leven. Het overspelige echtpaar heeft het ondervonden. Dat begon toen de vroegere schoonvader van Antipas, Areta IV, uit wraak voor wat zijn dochter was aangedaan, hem militair begon te bedreigen. Uitgelokte grensincidenten liepen in het jaar 36 uit op een oorlog die door Antipas werd verloren. Als niet de keizer op verzoek van de in het nauw gebrachte viervorst was bijgesprongen, was het met zijn regering gedaan geweest. Terecht zag het volk deze oorlog als de gerechte straf van God voor de moord op de Doper. Enkele jaren later zou de eerzucht van Herodias haarzelf en Antipas definitief ten val brengen. Dat was toen keizer Caligula aan de viervorst Agrippa I, de broer van Herodias, de koninklijke waardigheid verleende.

Herodias drong er bij haar gemaal op aan, van de keizer dezelfde titel te begeren. Samen gingen zij daartoe naar Rome. Maar in plaats van zijn verzoek toe te staan, zette de keizer, ingelicht door Agrippa over vermeend verraad van Antipas, hem af en verbande hem in het jaar 39 naar Zuid-Frankrijk. Herodias volgde haar onttroonde gemaal geheel vrijwillig in de ballingschap. Zo kwam aan het bewind van de viervorst Antipas een roemloos einde.

De zondaar zal verdelgd zijn op Gods wenk; De boosheid zal vergaan, eer 't iemand denk. Waak op mijn ziel, wil uwe Schepper eren; Geloofd zij God; men loov' de Heer der heren. (Psalm 104 : 18, berijmd)

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 oktober 2004

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's

Herodias

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 oktober 2004

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's