Apostolische Geloofsbelijdenis

GELOOFSLEER

Ik geloof in God de Vader, de Almachtige, Schepper van de hemel en van de aarde

(Artikel 1, slot)

Inleiding

Bijna aan het einde gekomen van onze overpeinzingen over het eerste geloofsartikel willen we nu nog kort nadenken over de belijdenis dat God de Vader, de Schepper van de hemel en van de aarde, ook de Almachtige is. Ja, ook dat laatste heeft de vroege Kerk voluit voor haar rekening genomen toen ze, in een wereld vol zorg en nood, met mond en hart beleed: Ik geloof in God, de Almachtige!

Diepe vragen

Wij leven in een gebroken wereld. Verdriet en pijn kunnen het leven van ons mensen zo geducht omwoelen. Soms is er een rampspoed die ons ronduit verbijstert. We denken aan oorlogs- geweld en aan grote natuurrampen zoals aard-en zeebevingen, uitbarstingen van vulkanen, overstromingen, droogte... Wie zal bijvoorbeeld kunnen vergeten wat gebeurde op zondag 26 december 2004, toen in korte tijd een geweldige vloedgolf de levens van duizenden en nog eens duizenden mensen wegspoelde? Een spoor van dood en verwoesting ging door een groot deel van onze wereld. Dramatische gebeurtenissen als deze roepen bij ons vragen op. Velen vragen zich af waarom God het toeliet. Waar was God toch, toen de vernietigingsovens van Nazi-Duitsland op volle toeren draaiden? Waar was Hij op die 2" Kerstdag van het jaar 2004, toen in Zuid-Oost Azië zovelen het leven verloren?

Waarom laat God die dodelijke kwaal toeslaan of ander nameloos verdriet, zo vraagt menigeen zich af. Ook de vroege Kerk wist van zulke vragen. Zij kende ook bloedige vervolgingen. En onuitwisbaar diep was de indruk die de verwoesting van Rome ten tijde van de kerkvader Augustinus op de mensen maakte. Niet-christenen zochten de oorzaak in het verlaten van de oude heidense religie. Het deed Augustinus naar de pen grijpen en zijn beroemde boek "De stad van God" schrijven. Ondanks alles wat gebeurde bleef de Kerk bij haar belijdenis dat God de Vader de Almachtige is.

Is de belijdenis van Gods almacht echter wel vol te houden? Volgens velen in onze dagen niet. Want als Hij de Al­ machtige is, dan zou Hij niet hebben toegelaten dat...

Gods almacht en voorzienigheid in de Catechismus

Toen onze Heidelbergse Catechismus het levenslicht zag, was de Kerk opnieuw in nood. Zij die de nieuwe leer waren toegedaan werden vaak vogelvrij verklaard. Menigeen verloor have en goed of liet zelfs het leven op schavot of brandstapel. Gelukkig heeft de Kerk ook in die zo gevaarvolle tijd vastgehouden aan de belijdenis dat God de Almachtige is. Zij stond daarmee op de stevige bodem van de Schrift. Reeds aan Abraham had God Zich als de Almachtige geopenbaard: Ik ben God, de Almachtige!" (Gen. 17 : 1). Evenals alle Godswoorden vraagt ook dit Godswoord om gelóóf. De opstellers van onze Catechismus stonden door Gods genade in dit geloof. Vandaar dat zij in Zondag 9 vrijmoedig van God de Vader beleden: op Welken ik alzo vertrouw, dat ik niet twijfel of Hij zal mij met alle nooddruft van het lichaam en van de ziel verzorgen, en ook al het kwaad dat Hij mij in dit jammerdal toeschikt, mij ten beste keren, omdat Hij zulks doen kan als een almachtig God, en ook doen wil als een getrouw Vader.' Dit troostende licht lieten zij ook schijnen in de door velen zo verguisde Zondag 10 over de voorzienigheid van God. Van haar lezen we dat zij is 'de almachtige kracht van God, door welke Hij hemel en aarde alsmede alle schepselen gelijk als met Zijn hand nog onderhoudt, en alzo regeert, dat loof en gras, regen en droogte, vruchtbare en onvruchtbare jaren, spijze en drank, gezondheid en ziekte, rijkdom en armoede, en alle dingen, niet bij geval, maar van Zijn vaderlijke hand ons toekomen. '

Ondanks de diepe vragen die hier liggen waren de opstellers onder geen beding bereid af te dingen op de belijdenis van Gods almacht. God regeert niet allen over het goede. Hij regeert ook over het kwade. Daarom hebben ze moedig beleden dat niet alleen het goede uit Gods hand komt, maar ook het kwade. Zij wisten dat wie het laatste niet voor z'n rekening wil nemen, onherroepelijk de belijdenis van Gods almacht moet opgeven. En wie dat doet, verlaat de vaste grond van de Schrift en begeeft zich in het moeras van menselijke bespiegelingen.

Ons begrip te boven

Niet iedereen is bereid om de almacht van God te belijden op de wijze van onze Catechismus. Overigens, wie is dat vanuit zichzelf eigenlijk wel? Lopen we van nature niet allen storm tegen, en stuk op, de almacht van God? Velen nemen in onze dagen bewust afscheid van de God van de Bijbel. Zij willen niet langer van doen hebben met een God uit Wiens hand ook allerlei rampspoed komt. Wat de Bijbel zegt, strookt niet met hun opvatting dat God alleen liefde mag zijn. Anderen probe­ ren in het bijbelse Godsbeeld deze voor ons zo scherpe kant weg te slijpen. Zo verscheen in 1981 van de hand van Harold S. Kushner het boek: When bad things happen to good people. Het is 1983 in onze taal uitgegeven onder de titel: Als 't kwaad goede mensen treft. Het boek werd ook in ons land een best-seller. Kushner neemt in dit boek zondermeer afstand van de almacht van God. Hij zegt: "God, die de tragedies noch veroorzaakt noch voorkomen kan, helpt door de mensen tot helpen te inspireren." Volgens Kushner staat God machteloos tegenover het lijden. Hij kan alleen met ons meelijden. Ver zijn we daarmee verwijderd van wat het Woord over God zegt. En wat de mensen aangaat, de Bijbel kent geen goede mensen. Ze kent alleen zondaren, mensen die in zichzelf verkeerd en verdraaid en boos van hart zijn. Het moet ons juist verwonderen dat het goede van God ons nog treft, dat onze aarde nog bewoonbaar is, dat het Woord er nog verkondigd wordt, dat Gods Zoon wilde komen om op aarde te lijden en te sterven voor vijanden van God, en dat de Heilige Geest in zo'n onheilige wereld nog zielen wil winnen voor het Lam.

Nee, begrijpen kunnen we hier niet. Dat hoeft ook niet. Gods wegen zijn nu eenmaal hoger dan de onze. Ook in Zijn oordelen. Voor die geloven staat vast dat God wel alle macht heeft, maar nochtans niet de auteur van de zonde is en dat Hij ook geen schuld aan de zonde heeft. Zij weten dat God het kwade kan gebruiken om zijn heilig oogmerk uit te voeren en dat Hij Zich ook dan onbesmet van de zonde weet te bewaren. Daarom aanbidden zij met alle ootmoedigheid en eerbied de rechtvaardige oordelen van God, die voor hen verborgen zijn, en houden zij zich tevreden met leerjongeren van Christus te zijn, om alleen te leren wat Hij aanwijst in Zijn Woord, zonder deze palen te overtreden (NGB, art. 13).

Voor een kind van God ligt juist in de belijdenis van Gods almacht grote troost en diepe rust. Het wil hem leren om in tegenspoed geduldig en in voorspoed dankbaar te zijn. Wat er ook komt, niets of niemand zal hem van Gods liefde kunnen scheiden. Daarom zingt hij: 'Laat Hem besturen, waken, 't is wijsheid wat Hij doet! Zo zal Hij als maken, dat g'u verwond'ren moet, als Hij, Die alle macht heeft, met wonderbaar beleid geheel het werk volbracht heeft, waarom gij thans nog schreit.' Want met de Kerk der eeuwen belijdt hij: Ik geloof in God de Vader, de Almachtige, Schepper van de hemel en van de aarde!

P. Vermeer, Wilsum (D)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen