Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

Engeland. De beroemde Baptistische prediker Spurgeon, die eiken Zondag in zijn tabernakel duizenden hoorders rondom zich weet te verzamelen, heeft een scheidbrief gezonden aan de Unie der Baptistische kerken.

Dat dit feit door geheel Engeland veel opzien verwekt, is te begrijpen. De daad van den welsprekenden prediker wordt voorgesteld van dezelfde beteekenis te zijn, alsof Mozes den tabernakel uit het midden van het volk wegnam, om hem buiten de legerplaats te zetten. Spurgeon is begonnen in zijn bekend weekblad Zwaard en truffel aan. te toonen, dat de naam «vooruitgaand Evangelisch", dien vele predikanten aannemen, niet anders is dan een schapenvacht, welke niet de minste organische verbinding heeft met het wezen, dat daarin een tijdlang zijn ware gedaante zou zoeken te verbergen.

De voornaamste stukken der leer worden door de volgens der z.g. vooruitstrevende richting volgens Spurgeon ontkend. »De leer der verzoening wordt wantrouwend aangezien; met de ingeving der Schrift wordt de spot gedreven; de Heilige Geest wordt gemaakt tot een invloed; de straf, op de zonde bedreigd, wordt een verdichtsel genoemd, terwijl men de wederopstanding des vleesches tot de mythen brengt; en toch verlangen deze vijanden, dat wij hen »broeders" zullen noemen. Ook zegt hij, dat velen tegelijk de kerk en de comedie, het kaartspel en het gebed, het bijwonen van publieke vermakelijkheden en het gebruik van Sacramenten aan de hand zouden willen houden. Op grond van dit alles betoogde Spurgeon, dat men aan het afzakken is. Dat deze moedige getuigenis velen ergeren zou, was te voorzien. Velen, die de voornaamste stukken der leei loochenen, namen het air aan, alsof zij geheel ten onrechte waren aangevallen. Er dient ook bij gemeld, dat Spurgeon gezegd heeft, dat er onder de congregationalistische predikers over het algemeen meer waren afgedoold, dan onder de leeraren der Baptisten. Maar ons dunkt, dat mannen, die rechtzinnig zijn in hunne belijdenis van de stukken der leer, zich aan Spurgeons woorden met konden ergeren, maar zich veeleer daarin behoorden te verblijden. Dat er zulk een storm van verontwaardiging is losgebroken, bewijst wel, dat Spurgeon den vinger gelegd heeft op de wonde, waardoor het leven veler kerken kwijnt. Geen orgaan heeft meer aan zijn verontwaardiging over Spurgeons optreden lucht gegeven, dan juist The Christian World, een blad, dat onder de organen van de Dissenters kan gerekend worden. Volgens genoemd blad zijn de z. g. »Nieuwe Theologie'' en »de Moderne gedachte'' »de glorie van deze eeuw", terwijl de bekende prediker der Baptisten, Spurgeon, heeft verklaard, dat »een nieuwe theologie is opgekomen, die evenmin Christelijk genoemd worden mag, als men krijt voor kaas kan laten doorgaan." De theologen of volgers der nieuwe theologie noemen de leer der toegerekende gerechtigheid van Christus eenvoudig onzedelijk. Volgens The Christian World is het een onzedelijk begrip, dat de menschheid door God zou veroordeeld zijn om de zonde van haar vertegenwoordiger en hoofd Adam. En zoo worden ten slotte alle stukken der leer door de mannen der nieuwe theologie geloochend of verwaterd. Als een ongerijmdheid wordt het voorgesteld wat Spurgeon in een zijner laatste preeken verkondigde, dat Christus aan het kruis de straf van doemwaarwaardige zondaren droeg. Een leek beweerde in meergenoemd blad, dat er niet één Zaligmaker is, maar dat er meerdere zijn. Christus toonde slechts den weg voor een dienst, waarin anderen in hun mate even krachtig waren, als Hijzelf. Een ander beschuldigde Spurgeon van zich

op te werpen als paus. «Indien de predikant van den Tabernakel verlangt zich op den stoel van het pauselijk gezag te plaatsen, zoodat hij uit de hoogte mag verklaren, wat dl en wat niet geloofd en onderwezen mag worden op de Baptistische kansels, dan deden wij beter om ons recht, van een eigen oordeel te hebben, prijs te geven."

Dus volgens dien schrijver is Spurgeon een paus, omdat hij een getrouwe wachter is op Sions muren! En deze en dergelijke beschuldigingen v/orden niet uitgesproken door lieden, die tot een Unitarische gemeenschap behooren, doch door mannen, die leeraars of leden zijn van een Baptistische of van een Congregationalistische kerk.

Waartoe is men gekomen! In The Congregational Review heeft eenigen tijd geleden een reeks van oordeelvellingen gestaan, aan de uitstekendste predikanten der Congregationalistische kerk, omtrent de zoogenaamde nieuwe Theologie. Alles, wat ten onzent steeds door Modernen en Groningers gezegd is, wordt door die mannen herhaald. Volgens genoemd blad houden verreweg de meeste predikanten vast aan de hoofdwaarheden van den Bijbel, doch de formulieren van de 4de en de i6de eeuw zijn niet de laatste vorm, waarin de «theologische gedachte" zich heeft uitgesproken. Een predikant is zoo eerlijk om te erkennen, dat de leertype, die Spurgeon volgt, niet vastgehouden wordt door de groote menigte der Congregationalistische predikanten; dOch hij is van oordeel, dat de leeraren toch de wezenlijke geestelijke feiten en leerstukken niet hebben prijsgegeven.

Door zijn optreden tegen de Nieuwe Theologie en de daardoor gewekte tegenspraak is Spurgeon tot de overtuiging gekomen, dat hij niet langer deel mag uitmaken van de Unie der Baptistische kerken. Volgens Spurgeon zijn daarin te veel elementen, die tegen de belijdenis der Baptistische kerken gekant zijn; anders had hij met de Unie dier kerken niet gebroken. Vooralsnog ontbreken ons nadere berichten omtrent zijn uittreding, doch zijne handeling bewijst, dat hij het kwaad der afwijking van de gezonde leer zeer diep geworteld acht. Ons dunkt, dat Spurgeon nooit tot dezen stap zou zijn overgegaan, indien hij de hoop had kunnen koesteren, dat de onrechtzinnige leeraars door hunne gemeenten zouden losgelaten worden, wanneer er maar gewezen werd op hun valsche leer. Twee duizend gemeenten hebben predikanten, die de door Spurgeon gewraakte leer verkondigen. Het weekblad The Christian drukt de hoop uit, dat het kwaad niet zoo algemeen verbreid zal blijken, als Spurgeon meent, dat er middelen gevonden zullen worden, en dat de Unie het vertrouwen van het Christelijk volk zal mogen herwinnen.

Ons is het optreden van Spurgeon eene bemoediging. Wat Spurgeon uit de Unie de Baptistische kerken dreef, noodzaakte ons het synodaal verband te verbreken: hij gevoelde, dat het niet langer mocht om onder hetzelfde juk met ongeloovigen te gaan. Het uittreden van Spurgeon, nadat hij zoo dikwijls zijne stem verheven had tegen de nieuwe dingen of liever de oude ketterijen, die in vele Baptistische kerken verkondigd werden, en nadat hij ook op het uitoefenen van leertucht had aangedrongen, is een hulp voor de Gereformeerde doleerende kerken. Zij deden in den grond der zaak niets anders, dan ook de kerkelijke gemeenschap verbreken met kerken, die afgedoold zijn van de belijdenis der vaderen. Maar Spurgeon blijft in zijn Tabernakel prediken, evenals de predikanten Archibald Brown, David Davies (te Brighton), J. A. Spurgeon (te Croydon) en W. H. Barton (te Dalston). Zal nu een van de Synodalen durven zeggen : sDit is onrecht; nu moet Spurgeon heengaan, en een aanhanger van de «Nieuwe Theologie'' die den band met de Unie der kerken niet verbrak, behoort zijne plaats in te nemen? "

Frankrijk. Verschil tusschen de oude discipline der Fransch e Gereformeerde kerken en de reglementen der officieuse synodale organisatie.

Door Z' Eglise Libre en Le Christianisme au XlXe Siècle wordt een debat gevoerd over de vraag, hoe de regeering der kerk dient te worden ingericht.

Le Christianisme wil het daarbij laten voorkomen, dat haar redactie het type der Gereformeerde kerken wil bewaren, zooals de vaderen het hebben overgeleverd. Dat dit een illusie is, geven wij aan Z' Eglise Libre volgaarne toe. Ook de redacteuren van Le Christianisme zijn vóór de officieuse synodale organisatie; doch deze heeft bitter weinig uitstaande met de kerkenorde, die onder de Fransche Gereformeerden twee en een halve eeuw geleden van kracht was.

Vooreerst moesten bij de oude Hugenoten alle hoogleeraren, predikanten, ouderlingen, diakenen en schoolmeesters de geloofsbelijdenis van La Rochelle onderteekenen.

In de officieuse synodale organisatie moeten alleen de candidaten tot den Heiligen Dienst hunne instemming betuigen met eene verklaring van weinige regels, waarin niets specifiek Gereformeerds voorkomt. In de oude Geref. kerkenorde had men dassen (collegues), provinciale synoden en de nationale synode; in de officieuse synodale organisatie worden geen dassen genoemd. In de oude Gereformeerde kerk der Hugenoten werden alleen bij de formatie eener nieuwe kerk de ouderlingen en diakenen door

de geloovigen gekozen, daarna kiezen dezen de predikanten en benoemen zelven nieuwe leden voor aftredenden en opengevallen plaatsen. In de officieuse synodale organisatie worden de predikanten, ouderlingen en diakenen gekozen door de stemgerechtigden bij meerderheid van stemmen. Het stemrecht is daarbij niet aan de belijdenis gebonden.

In de oude organisatie had men geen uitvoerende comités; elke kerkeraad was geroepen om de besluiten der meerdere vergaderingen uit te voeren.

In de nieuwe organisatie heeft men een geheel samenstel van commissiën, en ook een permanente commissie, waaraan veel meer macht is gegeven dan de Hugenoten ooit aan deputaten zouden gegeven hebben. Haast is er niets meer van de Gereformeerde beginselen in het Reglement organique der officieuse synode te vinden. Van het erfdeel der vaderen heeft men weinig bewaard, veel gewijzigd en het meest weggeworpen.

ZnitseTkud. Reactie tegen kerkelijk radicalism el. Er begint van lieverlede in het land van Calvijn eenige reactie te komen. Scheen het, alsof in Fransch-Zwitserland de kerkelijke Libertijnen in de laatste tijden niet anders dan triomfen konden behalen, er zijn in den laatsten tijd verschijnselen op te merken, die er op wijzen, dat men begint te beseffen, dat eene kerk, zelfs eene staatskerk, van louter ontkenning niet leven kan.

Onder den invloed van den steeds sterker liberalistischen stroom in de staatskerk van Geneve, was de bevestiging van de predikanten afgeschaft. Men hield die plechtigheid voor papistisch en clericalistisch en daarom sprak men: «Weg er mede." Doch men merkte op, dat, als een predikant van de Geiieefsche Luthersche kerk in zijn ambt bevestigd werd, een groote menigte toehoorders daarheen getrokken werd; en dit gaf aanleiding, dat men in de nationale-of liever staatskerk, het is gaan laten om de predikanten in hun dienstwerk te bevestigen. Voor het eerst is dit den i3den Nov. te Geneve weder geschied, toen de heer Metzger werd bevestigd. Jammer maar, dat de plechtigheid, wat vorm en gehalte aangaat, zoo weinig een Gereformeerd karakter had. Jammer ook, dat zoowel liberale als zich orthodox noemende predikanten er aan deel namen.

Toch is het feit, dat men weder de predikanten te Geneve gaat bevestigen, een bewijs, dat de kerkelijke leiders moeten rekening houden met deze meer positieve strooming, die onder het volk merkbaar werd. Tien jaren geleden zou de Groote Raad zeer zeker afwijzend hebben beschikt op elk verzoek om geld beschikbaar te stellen, teneinde meer predikanten te kunnen beroepen, hetgeen bij de toenemende bevolking voor noodzakelijk gehouden werd.

Dezer dagen echter werd het verzoek om ergens een tweeden predikant te bezoldigen, door genoemden Raad grif toegestaan. In het kanton Geneve catechiseeren de predikanten in de scholen; zij konden echter tot vóór weinige weken de school alleen dan voor het godsdienstonderwijs krijgen, als de schooltijd voorbij was. Dat de schooljeugd er niet zeer mede ingenomen was, dat deze zaak aldus geregeld was en daarom zeer weinig ter catechisatie kwam, ligt voor de hand. Tevergeefs werd verzocht om een der schooluren voor het godsdienstonderwijs toe te staan. Dezer dagen werd evenwel opeens deze zaak naar genoegen der predikanten door den Staatsraad geregeld.

Er is dus reactie tegen het radicalisme gekomen. Dit is ook gebleken uit het feit, dat de heer Carteret, de leider der radicalen, genoodzaakt is geworden zich terug te trekken, omdat men hem in den Staatsraad niet meer met de afdeeling «openbaar onderwijs" wilde belasten. Daarom is hij wijselijk van het staatstooneel afgetreden.

Niet, dat wij uit deze dingen mogen afleiden, dat men in Fransch-Zwitserland andere paden gaat opzoeken. Doch er blijkt toch glashelder uit, dat de liberale leiders in kerk en staat het geraden achten, in te binden en zich meer toegevend te betoonen. Gansch anders was het nog een vijf jaren geleden. Waren er nu maar mannen, die het Zwitsersche volk, dat in de dagen der Reformatie zulke uitnemende getuigen had, konden terugroepen naar de oude en beproefde paden, helaas, al te lichtzinnig verlaten! Doch, behoudens zeldzame uitzondering, is de orthodoxie aldus in ethische wateren verloopen, dat men vragen moet: Waarin zijn zij, die zich Evangelisch of orthodox noemen, nog rechtzinnig ?

Maar de Heere kan ook daar een nieuwe reformatie schenken. Deze is zoowel voor de saats-als voor de vrije kerken noodig.

Amerika. De bond voor persoon-1 ij k e V r ij h e i d. Er is in de anders zoo stille stad Philadelphia groote beweging ontstaan, door de oprichting van een nieuwen bond, genaamd «De bond voor persoonlijke vrijheid". Deze vereeniging heeft haar vertakkingen door geheel Amerika; haar leden verbinden zich om te strijden tegen de Zondagswet en de wet tot beteugeling van de fabrikage en het verkoopen van sterken drank. Deze wetten zijn volgens sommigen in Amerika in strijd met de «persoonlijke vrijheid" der Amerikanen.

Dat de mensch, die zeven dagen arbeidt, een slaaf is en niet minder hij, die misbruik maakt van sterken drank, schijnt niet te worden ingezien door hen, die van de leer zijn : «Laat

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 4 december 1887

De Heraut | 6 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 4 december 1887

De Heraut | 6 Pagina's