Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Frankrijk. Het gevaar voor een hiërarchische instelling afgewend.

De Fransche Gereformeerde kerken, die met den staat vereenigd zijn, mochten sedert 1872 met toestemming der Fransche regeering geen officieele algemeene Synode houden. Waarom werd haar dit geweigerd? De mannen, die aan het roer waren, toonden zich bevreesd, dat een officieele Synode, na die van 1872, de besluiten dier kerkelijke vergadering zou uitvoeren en leertucht gaan uitoefenen. Het is ook weder in Frankrijk op te merken, dat de band, die de kerken aan den staat bindt, der Roomsche kerk niets hindert, terwijl de Gereformeerde staatskerk daardoor aan handen en

voeten gebonden ligt. De Synode van 1872 beging-wel een kerkrechtelijke fout, toen zij een nieuwe korte geloofsformule ging opstellen, in, plaats van de belijdenis van La Rochelle te aanvaarden als akkoord van {kerkelijke gemeenschap; doch met het opstellen dier formule had men toch ten doel, om het liberale element in de kerk af te snijden. Om dit te voorkomen, weigerde de regeering de samenkomst der Synode.

Door de krachtige actie van den hoogleeraar Pe'dézert gelukte het, een negen jaren geleden, een officieuse Synode saam te roepen. De besluiten dier Synode zouden wel geen burgerlijk effect hebben, d. w. z. wanneer de officiquse Synode bijv. iemand wegens onrechtzinnigheid uit zijn ambt ontzette, dan zou hiervan het gevolg niet zijn, dat de staat hem ook zijn traktement onthield; doch men meende, dat men desniettegenstaande moest komen tot eene herstelling van de Synodale instellingen, die de vaderen zelfs in de kerken der woestijn hadden kunnen handhaven.

Zoo werd er dan eene officieuse Synodale organisatie ingesteld, waaraan zich de kerken konden aansluiten, en waarbij zich orthodoxe minderheden in plaatsen, waar de liberalen de overhand hadden, mochten voegen. Natuurlijk was elke kerk vrij, zich bij de Synodale organisatie aan te sluiten of niet.

Jammer maar, dat tot grondslag dier organisatie niet de aloude Gereformeerde Kerkenorde genomen werd; men ging daarbij even onhistorisch te werk als inzake de belijdenis; men toog aan het opstellen van nieuwe reglementen; de beginselen der Gereformeerde Kerken op het stuk van kerkregeering werden overboord geworpen. Zoo stelde men Ot a. een «permanente commissie" in, om de loopende zaken gaande te houden, als de Synode niet vergaderd was, zonder dat evenwel de last dier commissie juist omschreven was. Men maakte een soort van «Synodale Commissie".

Op de Synode van St. Quentin is gevoeld, dat men op den duur niet zonder leertucht kon leven. Daarom werd besloten, eene commissie te benoemen, die een reglement op de uitoefening van tucht zou ontwerpen en aan het oordeel der particuliere Synode onderwerpen. De commissie toog aan den arbeid en diende een drie maanden geleden bij de Synode der verschillende circoncriptiën een voorstel in volgens de gedane opdracht, daarbij uitgaande van het denkbeeld, dat de aloude kerkenorde in onbruik geraakt is!

Dit voorstel hield in hoofdzaak in, dat er eene commissie zou worden benoemd, om de tucht uit te oefenen. Het kwam in alle particuliere Synoden ter tafel, maar het werd gelukkig eenstemmig verworpen. Al is de Fransche orthodoxie van een zeer twijfelachtig karakter en al moet men met smart ontwaren, dat de grenslijnen, die de z. g liberale partij van de evangelische (orthodoxe) scheiden, steeSs; flauwer worden, toch bleek er nog genoeg-besef van de beginselen van Gereformeerd kerkrecht te zijn overgebleven, om uit éen mond te roepen: »Zulk een gecentraliseerde hiërarchische macht willen wij niet!"

Dit heeft ons verblijd. Onze Synodalen in Nederland kunnen er iets van leeren. Duidelijk is door hun Fransche geestverwanten uitgesproken, dat geen enkel lichaam in de Gereformeerde kerk het recht heeft om tucht uit te oefenen, behalve de kerkeraden, de dassen (consistories), provinciale Synoden (Synodes particuliers) en de algemeene Synode. Eéne Synode, die der 3de circonscriptie, schijnt zelfs van gevoelen geweest te zijn, dat men de oude Fransche kerkenorde als grondslag behoorde te nemen voor een nieuw reglement op de uitoefening der tucht.

Omtrent de pogingen om weder tot leertucht te geraken, zegt de hoogleeraar Pédézert: »Hoe zullen wij de uitoefening van tucht doen eerbiedigen? Deze vraag is moeilijk te beantwoorden, hetzij men een nieuwe wijze van tucht uitoefenen aanvat, of dat men in dezen de traditie volgt. Onder den tegenwoordigen stand van zaken kan de Synode in geval van hardnekkig verzet slechts afsnijden; maar al kon zulk eene excommunicatie de achting voor een persoon doen verminderen, zijne positie blijft daarbij onaangeroerd. De tegenstrevers, hetzij predikanten of leeken, individuen of lichamen, kunnen zich aan de officieuse organisatie onttrekken, en zich enkel aan de officieele gaan houden, waardoor men zekerheid heeft, al ontbeert men daarbij veel. Al ontzegt de tucht der kerk hun den titel van ambtsdragers of zelfs van leden der kerk, de wet zal hen in hun ambt en hun lidmaatschap handhaven, en dit is voor hen genoeg.

Wij hebben daarvan reeds de droeve ervaring opgedaan.

De heerlijke instellingen onzer vaderen zullen eerst dan hare kracht ontvouwen, wanneer de tijd eenmaal aanbreekt, waarin de kerk opnieuw geen andere autoriteit zal erkennen dan haar eigen gezag. Laat ons tot dien dag het mogelijke doen, om ons te bewaren voor moedeloosheid en voor iliusiën."

De hoogleeraar van Montauban mocht wel geschreven hebben, dat eerst dan de kerken met kracht zouden opleven, wanneer alleen het gezag van den Koning der kerk, Jezus Christus, geëerbiedigd werd. Het bestaan van vele vrije kerken in Frankrijk doet zien, dat het ook in dat laïid voor de kerken niet onmogelijk is om zonder staatshulp te leven. Doch de staatstraktementen durven velen niet vrijwillig laten varen.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 oktober 1889

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 oktober 1889

De Heraut | 4 Pagina's