Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Zending.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Zending.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Slapende kerken.

Naamchristendom,

III.

De godsdienst in den wijdsten zin des woords draagt, bij de Oostersche volken onvergelijkelijk meer dan bij eenige Westersche natie bij tot de vorming van het volkskarakter en van de geschiedenis des volks Bij ons staan vaak velerlet belangen in de schatting der meesten even hoog, ja hooger dan de eeuwige dingen. In t Oosten met. Alle geschillen en scheuringen op godsdienstig gebied gaan daar tot merg en been door. ^

De sekten en groepjes, die uit de oude Oc tersche kerken ontstonden, onderscheidden zich vooral daardoor, dat elk geheel geraakte buitpn ten de /loir, invloeden, die j-"-nog in - • de " andere ' deelen • ' der kerk werkten. Elke sekte zag in de stellingen, tér wille van welke zij zich had afgescheiden of die haar tot alleen staan hadden doen veroordeelen, nief alleen - de reden en 't recht van haar bestaan, maar achtte ook de handhaving dier stellingen het eenig doel haars levens,

Daarbij kwam, dat wat wij ^verdraagzaamheid" I noemen, destijds in het Westen zoo goed als in het Oosten onbekend was, en in het laatste gebied nog is. Elke beweging tot afscheiding verwekte daar vervolging en zoo werd het aanhangen van bijzondere leerstellingen of leerstellige eigenaardigheden nog te meer een zaak van leven of duod onder die er voor opkwamen. Het was dus niet zoozeer om de waarheid Gods te duen of om zuivering der kcik als wel om verdediging van zekere stellingen, die men eenmaal had aangenomen en wier kracht daarin gezocht werd, dat zij tegen de kerkleer indruischten. Er ontbrak dus waarachtig Christelijk leven aan den strijd en aan de strijders, en 't einde moest wel zijn, dat dit sektewezen een geheel vormelijk en werktuigclijk karakter kreeg, waaraan alle schriftuurlijke leven en hoogere kracht ontbrak. Het pit en merg der zaak, des Christendoms, liet men varen, om 'tomhulsel te behouden.

Vandaar dan ook dat het onderscheidend kenmerk der Oostersche Christenheid thans is het zich vastklemmen aan de historische eigenaardigheden, terwijl de geestelijke olie waaruit deze haar onderscheid zouden kunn.-n trekken de levengevende kracht heeft verloren. Een bewijs b. v. levert de vóór eenige jaren door zelfmoord omgekomen koning Theo dorus van Abessynië. Deze merkwaardige man, die in vele opzichten aan Peter den Groote herinnerde en voor de régeering gaven bezat, als zelden bij een Oostcrsch heerscher gevonden worden, was althans in naam Christen; d. w. z hij behoorde tot de Monophysiiische Christelijke kerk, die in Abessynië de heerschende is. Deze vorst nu kon uren lang met de Westersche zendelingen, die onder dit naamchristelijk volk arbeiden, redetwisten over de twee naturen van Christus, waarin hij als Monophysiet niet geloofde. Niets verhinderde hem echter, even na zulk een stichtelijk ge sprek, en spijt zijn zoogenaamd onverzwakt Christelijk geloof, bevel te geven om een honderdtal ongelukkigen gevangenen handen en voeten af te houwen! Toen nu bij de innerlijke oorzaken van verval nog de uitwendige kwamen, allereerst de worsteling op leven en dood tusschen het Mahomedanisme en de Oostersche Christenheid, M'.-rH werd juist dat behoud van de overgeleverde

leeringen en dwalingen der verschillende kerken en sekten des te meer het eenig doel van hun bestaan. Tegen den grooten vijand van buiten bleken zij onmachtig. De volgers van den valschen profeet slaagden er in heel de Oostersche Christenheid in een talloos tal vangroepen en afdeelingcn te scheiden en de eenige kerk, die als zoodanig, als landskerk, aan dit lot ontkwam, was de reeds bovenvermelde Abessynische. Daar worstelt nu een Monophysitisch Christendom, dood en in vormen versteend, en al reeds bijna duizend jaren, om het bestaan tegen het Mahomedanisme. Dit laatste doet juist thans weer een krachtige poging om de laatste Christelijke volkskerk "van Afrika uit het Oosten te doen verdwijnen.

Nu reeds eeuwen lang is het Oosten beheerscht door twee groote siaatkundige machten: de Turksche en de Perzische, beide anti Christelijk. Tegen deze ontzaglijke meerderheid hebben de overblijfselen der eens zoo krachtige Oostersche kerken den strijd om 't bestaan vol te houden gehad. Dat tegenover de in-en de uitwendige krachten ter vernieling nog al thans de vorm en de schijn van een Christelijke organisatie bewaard bleef, is meer verbazingwekkend dan dat die kerken hun levenskracht en Christelijk leven verloren hebben.

Dat bij dat al groote deelen der Oostersche kerk ten ondergang waren opgeschreven is duidelijk. De bouwvallen in letterlijken als in figuurlijken zin wekken nog evenveel belangstelling als die welke de groote Egyptische en Assyrische bouwwerken in hun verval leveren. Telkens worden nog weer sporen dier oude kerken ontdekt. Zoo vond eenige maanden geleden een Italiaansch reiziger in de streken ten zuiden van Shoah in Oostelijk Afrika, de overblijfselen van een Christelijk koninklijk, dat eens machtig was. Thans zijn er nog slechts eenige vervallen kerken over en herinneren ettelijke gebruiken en plechtigheden, schoon zeer verbasterd door heidensche en Mahomedaansche invloeden, aan vroegere toestanden.

Voor de zending bieden deze verstrooide Oostersche kerken, in zoover ze nog dien naam verdienen, zeer groote moeilijkhedan, kwalijk op te lossen vraagstukken.

Wat nu van de zijde der Christelijke kerken in het Westen gedaan is om het vraagstuk, dat deze Oostersche bieden, op een of andere wijs tot oplossing te brengen, is welbekend, veelal ook door de onvruchtbaarheid er van tot nog toe.

Een groot deel der Armenische kerk staat reeds eeuwen lang in vriendschappelijke betrekking tot die van Rome. Nog onlangs heeft de paus een vermaning uit doen gaan, waarbij de andere Armeniëis werden aangemaand zich bij de zoogenaamde »vereenigde" Armenische kerk te voegen; een stap waar het hoofd der Armenische kerk te Konstantinopel zich alles behalve gesticht over toonde. Men kan overigens veilig zeggen, dat de Armenisehe kerk of kerken de eenige zijn onder die van het Oosten, welke nog eenige begeerte getoond hebben om zich te stellen onder 't bereik van den invloed des Christendoms uit het West' ten,

(Slot volgt.)

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 8 december 1889

De Heraut | 4 Pagina's

Zending.

Bekijk de hele uitgave van zondag 8 december 1889

De Heraut | 4 Pagina's