Onder de moeilijkste problemen

Onder de moeilijkste problemen behoort, vooral in onzen tijd, wel het vinden van de rechte verhouding tusschen de armenzorg der Overheid eenerzijds en anderzijds die der kerkelijke en particuliere liefdadigheid.

Zoo kan men o. a. vragen: Welk recht heeft de Overheid toch om van de kerk des Heeren opgave te eischen van de behoeftigen, aan wie zij een aalmoes uitreikt?

Men vat wei, waarom de Overheid die "opgave verlangt. Och, ze betaalt zelf liefst zoo min mogelijk, en wil er nu voor waken dat ze niet gefopt worde.

Nu kon het zijn, dat een kerkelijke arme, die kerkelijk reeds goed verzorgd wierd, dit verzweeg, en bovendien nog hulpe van de Overheid aannam.

Zoo oppervlakkig zou men dus zeggen, steekt er in die opgave geen kwaad, en kan niets de kerk van Christus verhinderen er gevolg aan te geven.

Toch rijzen er, bij dieper nadenken, allerlei ernstige bedenkingen, die niet onder stoelen of banken mogen gestoken.

Al aanstonds namelijk mag gevraagd, of het niet strijdt met den aard en het karakter der kerkelijke barmhartigheid, om te openbaren wat ze doet. De grondregel der Christelijke barmhartigheid is: Laat uw rechterhand niet weten wat uw linkerhand doet. Christus eischt dus een stille barmhartigheid, die geen stem op de markt laat hoeren, en in het verborgene schuilen blijft. En toch de Overheid vraagt u, dat ge uit uw verborgenheid uittreden, en met naam en toenaam openbaren zult, wie al dan niet een aalmoes van u ontvangt.

In de tweede plaats wordt de Christelijke barmhartigheid door deze opgave aan de Overheid gedeclineerd.

Als de Overheid iets aan den arme geeft, dan vernedert hem dit. Dan wordt die man „een bedeelde". En in het oog der Overheid is een „bedeelde" een minder soort mensch. Iemand, die hulpeloos staat, een persona miserabilis wierd, en nu der maatschappij tot last is.

Geheel in dien zin nu wil de Overheid ook van de kerk van Christus weten, wie bedeelden zijn. Dit komt dus hierop neer, dat de Overheid aan de kerk vraagt, of ook zij van die mindere soort menschen herbergt.

En dit nu is met de kerkelijke barmhartigheid ten eenemale in strijd.

In de kerk leven broeders en zusters saam. Zijn er nu onder die broeders, die over hebben, en anderen, die te kort komen, dan deelt de een aan den ander mede. Dit draagt dan het karakter van onderlinge farailieliefde. En als het goed in Jezus' kerk zijn zal, mag de „arme Lazarus" daarom in niets achterstaan bij den „rijken man".

In de derde plaats wordt dit kwaad nog erger, waar de Overheid deze verkregen wetenschap gebruiken wil, om den armen broeder in eenige zijner rechten te verkorten.

„Bedeelden" zijn van het stemrecht voor hun stad of dorp, voor hun provincie en voor hun vaderland uitgesloten, en worden in allerlei opzichten door de Overheid als onmondigen beschouwd.

En nu moet de kerk meehelpen, om als wrange vrucht van haar barmhartigheid ook een deel van haar eigen zonen aldus te vernederen.

Dit stuit.

Stuit dan vooral zoo de burgemeester er op uit is, om veel van die kerkelijke personen verre van de stembus te houden. Dit gaat dan zoo, dat er haarfijn onderzocht wordt, of iemand ook een enkel maal b. V. gratis geneeskundige hulp of een drankje uit de apotheek kreeg. Ja, zelfs is het voorgekomen, dat ouders, wier kinderen gratis op een vrije school gingen, reeds deswege als „bedeelden" wierden uitgesloten van het stemrecht.

Nu is dit natuurlijk het toppunt van ongerechtigheid!

De burgemeester neemt zelf iStaatsbedeeling" aan voor het onderwijs van zijn eigen kind, maar zal nu de bezoekers der vrije school eens politiek wonden?

En toch soms gaat dit op dorpen zelfs zoo ver, dat men iemand opzettelijk bedeelt, om hem zijn stemrecht te kunnen ontnemen.

Het is voorgekomen, dat een ongelukkige op een dorp gratis een breukband kreeg, en voor dien breukband onwetend zijn politiek stemrecht verkocht.

Ook dit onderwerp mag wel wat meer in studie komen.

Nu toch staat het zoo, dat de Staatsarmenzorg eigenlijk alleen aan de niet-Christenen ten goede komt, en dat de Christenen i". voor hun eigen broeders in de collecte, en dan 2". voor de niet-Christenen in de belasting mogen betalen.

Bovendien, de Overheid vraagt eceen opgave van „bedeeling" aan de particuliere weldadigheid; met welk recht dan wel aan de kerken?

KUYPER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen