Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

ker­ Oostenrijk. Uit de verstrooide ken van Hongarije.

In Opper Hongarije vindt men ook in sommige streken eene bevolking die van Slavischen stam is, gelijk het stedeke LiptóSzt-Miklo's, de zetel ^van een senior (superintendent) der Evangelische kerk. Men bewaart daar ook exemplaren van de kerkliederen en bijbels, die in de dagen der vervolging op lange smalle bladen werden gedrukt. Die bladen in een boekje saamgebonden verborgen de vervolgde Gereformeerden in de tot de knie rijkende laarzen. Ook hadden de belijders des Heeren in die dagen zeer fijn gedrukte Bijbels, die in uitgeholde balken hunner huizen werden verborgen. In Miklo's houdt men eiken dag, voor dat men aan den arbeid tijgt, eene godsdienstoefening in het bedehuis.

De Senior van Miklo's voert den herderstaf over 8000 Evangelischen, die over 74 dorpen of vlekken verspreid zijn. In de meeste plaatsen waar eene Gereformeerde of Evangelische gemeente gevonden wordt, heeft men geen Evangelische school, zoodat de jeugd meest op Roomsche scholen moet onderwezen worden.

Opmerkelijk is het dat men te Szulyór een oude Evangelische gemeente vindt, die bediend wordt door een predikant, tot wien vele Roomschgezinden komen om genezen te worden van de krankheden hunner ziel. Zij reizen zelfs uit Galicië tot den leeraar van Szulyór, wanneer niets in staat is om hen vrede te geven. De menschen uit den omtrek noemen dit: »de zwarte mis." Al tracht de Roomsche geestelijkheid van een bezoek bij den predikant te Szulyór zoo veel mogelijk af te houden, — toch blijven er nog altijd velen komen. Waarschijnlijk zijn de voorouders der bede vaartgangers Gereformeerd geweest en met geweld gedwongen om tot de Roomsche kerk over te gaan.

In het Waagdal vindt men de ruïne van een burgt, die in het midden der r7de eeuw gebruikt werd om de bevolking te dwingen tot de Roomsche kerk terug te keeren. Frans Nadasdy gelukte het om met zijne soldaten 200 Gereformeerde gemeenten uit elkander te jagen. D.e predikanten werden met geweld uit hunne pastoriën verdreven, hunne bezittingen vernield, de boeken verbrand, terwijl pastoriën. scholen en kerkgebouwen aan Roomsche geestelijken werden overgeleverd. Nadasdy nam ook een Gereformeerd predikant, met name Pilazik, gevangen, en beval diens Bijbel in het braadvuur te werpen. Door den wind waaide een half verbrand blad in de hand van graaf Nadasdy, hij las daarop de woorden van Jes. 40:8 »het woord onzes Gods blijft in eeuwigheid". Hij verbleekte en zijn hofnar, dit bemerkende, riep hem toe: Mijnheer de graaf, wat zult gij dan eens gevoelen, wanneer de duivelen in de hel u braden zullen."

In het jaar 1671 stierf graaf Nadasdy op het schavot, omdat hij deel genomen had aan eene samenzweering, die ten doel had om Hongarije onafhankelijk van Oostenrijk te maken. In de geschiedenis der reformatie en der Jezuïtische tegen reformatie is de stad Preszburg zeer bekend.

Toen in 1604 de Protestantsche stenden, die de Roomschgezinden gemakkelijk konden overstemmen, een besluit in den rijksdag hadden doorgedreven, waarbij zij om vrijheid van conscientie vroegen, gaf de keizer hierop ten antwoord, dat hij zich naar dat besluit niet wilde gedragen, terwijl hij een ieder van den Hongaarschen rijksdag, die met voorstellen den godsdienst betreffende, voor den dag zou durven komen, met een ketter-proces bedreigd werd. Van 1605—45 genoten de Hongaren vrijheid om den Heere te dienen naar den inspraak hunner conscientie, doch later werd hun deze weder ontnomen.

In het slot de Preszburg werd in 1722 de Luthersche superintendent Krman, die de vertaling van den Bijbel in de Slavische taal ten einde bracht, gevangen gezet. Niets kon men hem ten laste leggen, als alleen dat door zijn prediking een Roomsche bewogen was om Luthersch te worden. De Roomsche geestelijkheid wist door te drijven, dat Krman door soldaten gedwongen werd om den bekeerling uit te leveren. Van oproermakerij en godslastering beschuldigd, werd Krman tot het einde van zijn leven gevangen gehouden. Te vergeefs verzochten de gezanten van Nederland, Hannover en Pruisen zijne invrijheidstelling; de invloed der Jezuïeten bleek krachtiger te zijn dan die der vertegenwoordigers van onderscheidene machtige staten. Toen Krman op zijn sterven lag, stak een Jezuïet hem met geweld een hostie in den mond, begroeven hem als een Roomsche en richtte zelfs in de Preszburg's hoofdkerk een gedenksteen voor hem op.

Te Grau aan den Donau, den zetel van den hoogsten Roomschen geestelijke, is naast de trotsche domkerk in 1889 een klein bedehuis gebouwd om der Hongaarsche Gereformeerde gemeente tot een vergaderplaats te zijn.

Mocht door Gods genade de tijd nog eens aanbreken, waarin de kleine verstrooide kerken in Hongarije mogen bloeien om voor dat schoone land opnieuw tot een kandelaar te zijn, waarop de kaars van Gods Woord brandt.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 2 augustus 1891

De Heraut | 2 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 2 augustus 1891

De Heraut | 2 Pagina's