Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

In de N. Rott. Ct. is Spurgeon, toen zijn lijk nog boven aarde stond, de »Paus van Zuid Londen" gescholden.

Dat daarom toch niet alle liberalisten in deze laatdunkendheid meeliepen, ziet ge uit £igen Haard; anders een orgaan, dat geheel buiten onze wereld leeft, maar dat ditmaal toch een toon van nobele waardeering aansloeg.

We lazen er:

Spurgeon heeft dit eigenaardige gehad, dat hij bij zija leven een Europeesche beroemdheid heeft verkregen in een kunst, door welke zeer vele locale beroemdheden in dorp, provincie en vaderland of bij deze of gene partij een grooten naam hebben, terwijl zij evenals een vallende ster niet meer blinken, wanneer zij zekere sfeer verlaten — ik bedoel de kunst der kanselwelsprekendheid. Wie, buiten de grenzen van zijn stad, van zijn land, weet van hunne gaven, van hunne zegepralen, van hunne volle kerken en de bijgezette krakjes? Zij zijn in de massa opgegaan en hun roem is niet meer.

Maar noch Chrysostomus, noch Massillon kunnen wedijveren met Spurgeon. 't Is waar, dat de omstandigheden hem gunstig waren. De laam had in de dagen van deze oudere gulden monden slechts haar bazuin tot haar dienst en kon niet beschikken over kranten, dag en weekbladen, posterijen en reisgelegenheden, waardoor hun roem zich kon verbreiden en reizigers tot zich lokken. Allerminst was er gelegen heid voor het wonder, dat hunne preeken, door snelschrijvers bijgehouden, eenige uren nadat zij uitgespro • ken waren, soms woorddijk in een blad werden weergegeven ot dat er ééne, woord voor woord, uit de kerk naar vreemde landen werdovergeseind, zooals met een van Spurgeon's kanselredenen geschied is, die naar Amerika werd getelegrafeerd. Maar met wie men Spurgeon ook mocht vergelijken, geen zijner tijdgenooten heeft hem hierin geëvenaard, en al mag men zeggen dat het succes niet altijd de maatstaf is der verdienstelijkheid, daar, waar het zulke verhoudingen aanneemt, is het boven de aanvechting der kritiek verheven. Zeg, wat gij wUt, dat zijne beelden niet altijd waardig, dat zijne tekstverklaringen soms allerwonderlijkst w-aren, als volksprediker in den ruimsten zin des woords. heeft hij zijn gelijke niet gehad en heeft hij zoo groote overwinningen behaald, dat men den glans van dit feit evenmin verduisteren kan als het licht van de zon.

Van zijn welsprekendheid zt^gt Eigen Haard:

Zijn welsprekendheid was niet wat men gewoonlijk met dit woord aanduidt, 't Was iets anders, 't was een ongevormde, alle schoolsche lessen en voorschriften voorbijloopende. zijn eigen vrijen weg volgende manier van spreken, zooals iemand spreekt in een gesprek, zooals een koopman langs de huizen zijn waar aanprijst, zooals iemand die tegengesproken w-ordt zijn zaak verdedigt, zooals iemand die een ander in gevaar ziet roept, zooals een moeder haar kind smeekt, zooals iemand, die wat gezien heeft of een plan heeft, het met geestdrift of plastische gebaren voorstelt, uit den aard der zaak met vragend of iemand zijn spreken mooi vindt, maar zichzelf vergetend , en de zaak ter harte nemend en op den man af zijn hoorder vastklampende, hem bij den knoop van zijn jas, hem bij iedere goede aandoening zijner zielvastlioudend over redend worstelend met hem. Zijn welsprekendheid was die, welke hij in zijn jeugd reeds openbaarde, toen hij, een der leden van zijns grootvaders gemeente in onbetamelijk gezelschap ziende, naar hem toeging en tot hem zeide: »wat doet gij hier, Elia? Is dit de manier om uwen htrder en leeraar genoegen te doen? '' zoodat de man beschaamd naar huis ging.

En dan voegt hij er deze zielkundige opmerking aan toe:

Zulk een vonü van welsprekendheid wordt met den wil, met de liefde, wordt met den persoon geboren en men zegt dan ook dat Spurgeon reeds op zijn zesde jaar voor kinderen van zijn leeftijd preekte. Er is meer uit dergelijke schijnbaar ziekelijke en onna tuurlijke beginselen iets groots en gezonds geboren. Op 17 jarigen leeftijd had de Boypreecher Spurgeon reeds onder de Baptisten, tot wie zijn familie behoorde, een vaste standplaats (Waterbeach), van waar hij menigmalen naar de omliggende plaatsen uittrok, om er het Evangelie te verkondigen Eens, bij slecht weer, terwijl men hem niet verwachtte en de menschen thuis gebleven waren, ging hij bij de huizen rond om te zeggen dat hij er was — en preekte. Zie daar het werk van een man, die niet alleen zijn werk doet, maar de menschen hebben wU.

Van een dienst in de Tabernacle schrijft hij:

Toen »Mr. Spurgeon's Tabernacle" gereed was, kon den daar 5000 menschen een zitplaats vinden en hon derden daaromheen een staanplaats. Als dan de ge vierde prediker optrad en van de galerij, waarop hij stond, de menigte toesprak, was dat niet alleen iets eenigs om te hooren, maar ook iets eenigs om te zisn — al die duizenden van verschillende rangen en standen in de maatschappij, hangende aan den mond van dien éénen man en alles vergetende rondom zich, en die ééne man daar op zijn tribune, nu eens stil staande dan met de levendigste gebaren zijne oorspronkelijke beelden begeleidende en als ülustreerende met al het geweld en 2 de overtuigmg en al de liefde van een profeet, met ziju woord biddende en veimanende en beeld op beeld scheppende — zooals een man spreekt tot zijn vriend, om hem te redden, te bezielen, te winnen. Ja eenig was het om te zien.... totdat gij zelf geen toeschouwer meer bleeft, maar meegesleept werdt door den stroom der woorden, der gedachten, der aandoeningen en, gekomen uit nieuwsgierigheid en om deze merkwaardigheid van Londen te bezoeken, zelf begont te gevoelen dat het ook om uwe ziel te doen was.

En eindelijk van zijn Calvinisme:

Het oude Calvinistische hugenotenbloed in Spurgeons aderen heeft zich niet verloochend. Nadat hij zich een pld lang bij de Baptisten had aangesloten gehouden, IS de breuk gekomen en heeft hij zich van den kring waarin hij was opgevoed, losgemaakt. Hij was streng M zijn Calvinistische opvattingen. Van iets anders, aan wat hij geloofde, wilde hij eenvoudig niet weten. HJI bestreed het nauwelijks, flet bestond niet voor nem. En dit gaf hem een karakter van vastheid, van Detrouwbaarheid. dat in deze onze weifelende eeuw ajne welsprekendheid ten goede kwam. Er was maar een weg om zalig te worden, dat was de zijne, maar Op dien weg was hij ook immer te vinden met zijn gaasche ziel.

Natuurlijk zijn er in deze teekening ook onjwste trekke«. Van de tegeBstelling b. v, tusschen Calvinisme en Baptisme heeft de schrijver blgkbaar nooit gehoord.

blgkbaar nooit gehoord. Maar dit neemt niet weg, dat hier warme waardeering aan het woord is.

En ook dat zeggen: > Ziedaar het werk van een man, die niet maar zijn werk doet, maar de nunschen hebben wil'\ is voor predikanten goud waard.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 21 februari 1892

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 21 februari 1892

De Heraut | 4 Pagina's