Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Evangelisch-soci­ BaitSCblaud. De ale tijdvragen.

Het Evangelisch-sociaal congres voor ongeveer twee jaren gehouden, heeft ook tot resultaat gegeven, dat men een tijdschrift getiteld: sEvangelisch-SocialeTijdvragen, " onder redactie van Prof. O. Baumgarten te Jena is gaan uitgeven. Tot het congres behoorden mannen van uiteenloopende kerkelijke richting, maar men hoopte dat men op het gebied der sociale vraagstukken er toe komen zou om de wapens neer te leggen, teneinde eendrachtig aan de zaak der volksvernieuwing te arbeiden. Reeds zijn zes afleveringen van bovenvermeld lijdschrift verschenen, waaruit blijkt, dat de dingen van uit een verschillend standpunt worden bezien, terwijl kerkelijke mannen er over klagen, dat de werkzaamheid der kerk onder het volk, lang niet zoo vriendelijk beoordeeld wordt, als men dit zou wenschen.

Zoo vindt men in de eerste aflevering een artikel van Paul Dreurs, onder den titel van: »Meer hart voor het volk." Aangrijpend worden daarin bezitters en menschen van ontwikling vermaand, den werkman een grootere mate van liefde te bewijzen, daarbij aantoonende dat de ware liefde er niet alleen op uit is om in den lichamelijken nood van den werkman tegemoet te komen, maar ook inwerkt op zijn zedelijken en geestelijken toestand. Door die liefde zal men dan ook de zonden van het volk zoeken te beoordeelen, zal men zijn arbeid en zijn persoon leeren waardeeren. De schrijver wil dat men den arbeider meer beschaven zal, dat bij hem het familieleven meer ontwikkeld worde, dat de Zondag meer geheel vrij gegeven worde en dat men zijne maatschappelijke en politieke zelfstandigheid erkennen zal. Toch gaat de schrijver wel wat ver, wanneer hij vergoelijkt, dat sommige arbeiders des Zaterdagavonds na volbrachten arbeid zich in een rijtuig naar huis laten brengen. Ook vindt hij het ongepast dat de arbeiders in wijken te zamen wonen, afgezonderd van de bezittende klassen. Maar wanneer nu de vereenigingen, die aan de arbeiders goedkoope en gezonde woningen zoeken te verschaffen, er op uit moeten zijn om die woningen te bouwen tusschen de villa's der rijken, dan zal het haar onmogelijk blijken om nog iets in die richting voor den werkenden stand te doen.

De tweede aflevering van de Tijdvragen behandelt het gewichtige onderwerp : wat men te doen heeft voor de jeugd, die reeds zoo vroeg in dienst van de industrie treedt. De groote schare ongeleerde arbeiders die tegenwoordig door de fabrieken gebruikt worden, brengt een groot gevaar voor de toekomst mede. Reeds vroeg verdient een jongeling geld, maar later klimt zijn loon niet op in overeenstemming met zijne behoeften. In vele gevallen wordt hij niet wat men noemt een ontwikkeld werkman, omdat hij eenzijdigen arbeid heeft te verrichten, en in zijn sociale positie afhankelijk van het op en neer gaan van de arbeidsmarkt. En hiervan is dan het gevolg dat eene klasse gevormd wordt, die zedelijk en lichamelijk zwak is. Allerlei middelen worden voorgesteld om dit gevaar af te wenden, als daar zijn betere leerplaatsen, oprichting van vakscholen, het invoeren van spaardwang op de fabrieken; het geven van gymnastiek onderwijs en een strengere zedelijke tucht op het opkomend geslacht. Van de kerk wordt door dezen schrijver niet gesproken, schoon hier toch ook niet gewild wordt, dat alleen de Staat hier bederfvverend zal optreden.

Rusland. Het 1 ij den derLuthersche kerken in de Oostzee-prov i n c i ë n.

De treurige toestand waarin de Lutherschen in de Oostzee-provinciën zich bevinden, wordt zeer verzwaard door de omstandigheid, dat zij niet eens hun nood openlijk kunnen uitspreken. De nieuwsbladen staan onder strenge censuur; alleen berichten die meer verbergen dan openbaren, mogen gedrukt worden.

Maar waar een geweldigen regen is druipt het allicht ergens door, ook al tracht men dit zorgvuldig te voorkomen. Op het terrein van de school tracht de Russische overheid steeds meer de Duitsch-sprekende bewoners der Oostzee provinciën Russisch te maken, al is in de traktaten van onderwerping aan de Baltische provinciën de Duitsche school plechtig gewaarborgd. Wel mogen in de Oostzee-provinciën de onderwijzers onderwijs geven in de Duitsche taal, maar dat onderwijs moet gegeven wOiden in het Russisch!

De Lutherschen aan de Oostzee hebben onderscheidene inrichtingen voor redding van gevallenen, alsmede ook stichtingen om jeugdigen van jaren voor vallen te bewaren. De vaders van die stichtingen werden sedert lang uit de broeders van het »Rauhe Haus" bij Hamburg genomen. Onlangs werd echtereen ministerieel besluit openbaar gemaakt, krachtens waarvan de onbevoegde buitenlandsche vaders van die gestichten moeten ontslagen worden om door »bevoegde" mannen vervangen te worden. De benoeming van bevoegden d. i. Russisch sprekende huisvaders, is echter niet geldig wanneer de schoolopziener van het distrikt het niet goed keurt. Het is te vreezen dat men nu menschen tot vaders van stichtingen van barmhartigheid zal moeten benoemen, die niet de minste opleiding voor het vervullen hunner moeilijke taak ontvangen hebben. Het blinden-, doofstommen-, ja zelfs het idioteninstituut worden met een gelijkluidend ministerieel bevel bedreigd.

Op de gymnasiën is, als op alle andere scholen, de Russische taal ingevoerd. De leerlingen moeten bij den aanvang van elke halfjarige cursus voorzien zijn van een sschoolpas", gelijk dit overal in Rusland wet is. Die spas" moeten de leerlingen altijd bij zich dragen, in dat stuk is voorgeschreven dat de scholier zich ten allen tijde in de voorgeschreven uniform moet vertoonen, dat hij den Griekschen aartsbisschop moet groeten, dat hij 's zomers na 8 uur en 's winters na zes uur het ouderlijke huis niet verlaten mag. Ook was het 't plan om te gebieden dat alle scholieren, de Luthersche niet uitgezonderd, bij staatsfeesten de mis in de Grieksche kerk moeten bijwonen; doch men heeft dit niet aangedurfd, omdat toen het gerucht ging dat zulk een maatregel zou getroffen worden, er zooveel tegenzin door de Luthersche bevolking geopenbaard werd, dat men het niet raadzaam achtte, daartoe nu reeds te dwingen.

Ouders die hunne kinderen niet in de Russische taal willen laten onderwijzen kunnen deze huisonderwijs laten geven. Doch huisonderwijs mag niet dan aan hoogstens acht kinderen tegelijk gegeven worden, zoodat alleen rijke lieden zich die weelde ktinnen veroorloven.

Het schijnt wel dat de Russische overheid uitgaat van de stelling: »Een Luthersche kan geen goed vaderlander zijn", daarom moet al wat Luthersch is Grieksch gemaakt.

De predikant Lortsch beschrijft in & z Evangéliste, een Methodistisch orgaan in Frankijk verschijnende, zijne ervaringen op eene reis in Koerland opgedaan.

In dit schrijven wordt medegedeeld dat hem alles wat hem door middel van bladen en brochures ter oore kwam, omtrent de vervolging der Lutherschen, zuivere waarheid gebleken is, na op de plaats zelf een onderzoek te

hebben ingesteld. De heer Lortsch heeft gelegenheid gehad met predikanten te spreken, die in de droevige omstandigheden waarin zij verkeert, de Luthersche kerk aan de Oostzee, met ijver dienen. Een tachtigjarig dienaar des Woords moest getuigen, dal de kerken in slaap waren gevallen, en dat de uitgebroken vervolging noodig was om haar weder te doen ontwaken. Een predikant die vroeger hoogleeraar in de Theologie geweest was, deelde mede dat de studenten in de Godgeleerdheid bjj hun examen in hetHebreeuwsch 400 hoofdstukken van Ijet Oude Testament niet alleen uit het oorspronkelijk in 'tDuitsch moesten kunnen vertalen, maar ook moesten uitleggen. Dit zal wel overdreven zijn. Misschien moet bij deze opgave wel één, wel licht twee nullen geschrapt. Het tractement der predikanten, even als van kosters enz. wordt gevonden uit de inkomsten die de kerken uit hare grondeigendommen trekken.

Hoezeer de hand der overheid zwaar drukt op de kerken, blijkt uit het volgende. Eene ) vroedvrouw bracht niet lang geleden een kind, dat, naar zij meende, stervende was, naar den Griekschen pope om de zalving te ondergaan; dit geschiedde buiten weten van de ouders, die tot de Luthersche kerk behooren. Doch het kind bleef leven, en nu zal het zijn leven lang gedwongen zijn tot'de Grieksche kerk te blijven behooren.

Geen Luthersch predikant zal iemand die in de Grieksche kerk gedoopt werd, in de Luthersche kerk tot het H. Avondmaal durven toelaten, de zwaarste straffen zijn daarop gedreigd.

In Duitschland zal een goed Luthersch predikant geen Gereformeerden tot het H. Avondmaal toelaten; in de Luthersche kerken aan de Oostzee is men op dit stuk ruimer; daarom werd het ook de heer Lortsch vergund in Koerland aati 's Heeren disch aan te ritten.

Hier roemt hij de getrouwe opkomst in het bedehuis der gemeente, die soms over eene oppervlakte van 42 vierkante kilometers verspreid is. Schoon velen van zeer ver moeten komen, zag hij niemand te laat komen.

WINCKEL.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 11 september 1892

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 11 september 1892

De Heraut | 4 Pagina's