Buitenland.

Engeland. Vergadering van het Church

II

Op het Engelsche Church-congres kwam ook het Hooger Onderwijs ter sprake. Uit Wales kwam de klacht, dat de ontkerstening der Hoogescholen zoo hand over hand toenam en dat de vijandschap tegen de kerk zich daarin zoo openbaart, dat, volgens de jongste bepalingen niet eens waarborg gegeven is, dat de leiders van het onderwijs ook maar in naam Christenen zijn. In het algemeen is in Engeland een streven waar te nemen om de godsdienst uit het openbare leven weg te bannen, en dit is in genoemd land des te gevaarlijker omdat het aan het Engelsche karakter erger schijnt, om het innerlijk leven te verbergen. Men verhaalt dat de Hindoe's eerst nadat zij 50 jaren lang door de Engelschen waren overheerscht, er achter kwamen, dat ook de Engelschen hun godsdienst hadden.

Alle aanwezige leiders van hoogere scholen {Head-masters) wilden niets weten van een confessioneel karakter van het Hooger Onderwijs. De Headmaster van Rugbly, dat de hoogere scholen nationaal waren, voor Engelschen en niet voor Anglicanen; wanneer men dus de knapen niet bij het godsdienstonderwijs naar de belijdenis hunner ouders schiften wilde, hetgeen hem uit een paedagogisch oogpunt ongew^enscht voorkwam, dan bleef niet anders over dan een algemeen Christelijk godsdienstonderwijs te geven en het confessioneele aan de catechisatie over te laten.

Men ziet hieruit dat ook onder de voorstanders van de Engelsche Staatskerk mannen gevonden worden, die in denzelfden waan verkeeren als oud liberalisten, althans vóór enkele jaren.

Het Church Congres der AngUcaansche kerk, waarover wij reeds een en andermaal schreven, leverde een incident op, dat wij hier mededeelen, omdat het niet van belang isontbloot. Toen op eene namiddagzitting het onderwerp aan de orde kwam: «verhouding der kerk tot de andere Christelijke gemeenschappen", vroeg en verkreeg ook de bekende schrijver van het boek iL-ux mundi"., Charles Gore, het woord. Maar voor dat deze nog een woord had kunnen spreken, trad plotseling een man in monniksgewaad, de in Engeland welbekende figuur van pater Ignatius, te voorschijn, met een exemplaar van sLux mundi" in de hand, en riep met een stentorstem: »In den naam van Jezus Christus protesteer ik er tegen dat de schrijver van dit boek hier toegelaten wordt om het woord te voeren." Een ongeloofelijk tumult volgde op die woorden, maar pater Ignatius liet zich niet van zijn stuk brengen, al had hij bijna de geheele vergadering tegen. Men wist den Anglicaanschen pater, die niettegenstaande zijn gewaad toch geen Ritualist scheen te zijn, tevreden te stellen, door hem te zeggen, dat hij na Gore het woord zou mogen voeren. Nadat deze gesproken had, wilde pater Ignatius een woord tot de schare richten, doch dit werd hem tot tweemalen toe belet. De president verklaarde, dat niet hij aan Ignatius beloofd had om na Gore te spreken, en dat hij niet wilde toelaten dat op een van de leden van het congres een persoonlijken aanval gedaan werd. Dit vi'as een kinderachtige uitvlucht. Want Ignatius was niet opgetreden om den persoon van Ch. Gore aan te vallen, maar'om de verwoestende leer die Gore in zijn Liix mundi verkondigd had, als kettersch ten toon te stellen.

De klove tusschen de twee stroomingen in de AngUcaansche kerk, kwam op dit congres zeer helder aan den dag. Een van de sprekers betoogde, dat i'. in de eeuw der reformatie de rechtzinnige Nonconformisten door de aanhangers der Staatskerk als broeders werden beschouwd, dat 2". predikanten welke een presbyteriaansche ordening bezaten, tot ambtsdragers in de AngUcaansche kerk werden toegelaten, en dat 3". de AngUcaansche kerk in de eerste plaats een protest tegen Rome was.

Charles Gore nam een geheel ander standpunt in. Hij betreurde het dat er zoovele scheuren in de kerk waren getrokken. Daarbij dacht hij aan de eene zijde aan de scheiding van Rome en aan de andere zijde aan de Dissenters. Ieders hart moest bij de gedachte, siets tot hereeniging met den grooten apostohschen zetel te Rome te kunnen bijdragen, van vreugde kloppen."

Toen de spreker deze woorden geuit had, scheen. er aan het gesis en geschreeuw geen einde te komen. Maar luide bijvalskreten werden vernomen toen de spreker liet volgen: s Gelijke vreugde moet ons ook bewegen, bij ieder uitzicht op heeling van de breuk, die ons van de Nonconformisten scheidt."

Voorts betoogde de heer Gore dat de Episcopale kerk van Engeland eene positie heeft tusschen Rome en het Protestantisme in, welke positie haar bestemt tot bemiddelares tusschen beiden. Volgens Ch. Gore verbindt de Episcopale kerk Schrift en traditie op de rechte manier. «Tegenover Rome vertegenwoordigen wij, zoo sprak hij, de Schriftwaarheid (.? ) en laten deze niet door nieuwe dogmata verkorten. Tegenover de secten vertegenwoordigen wij de echte Katholieke overlevering; in de eerste plaats de zichtbare kerk, de sacramenten en het apostolische ambt. Op dezen grond kan van eene inlijving van de Dissenters in de kerk geen sprake zijn."

De spreker maakte ook geen geheim van zijne evoelens omtrent de hedendaagscheschrifccritiek. ij ried aan alle wegschuilen in het duister te aten varen, en elke wettige (? ) critiek over de eilige Schrift welkom te heeten. 5Wij kunen overtuigd zijn, dat wanneer ook de criiek menige verandering van oude beschouingen omtrent enkele bijbelsche documenen vordert, de leer waarmede ons geloof taat of valt, niet in gevaar zal worden geracht." — Zoo redeneerden ook ten onzent de odernen bij hun eerste optreden. Ons dunkt at de Ritualisten er bijster weinig op gesteld oeten zijn dat een man als Gore zich onder unne vanen heeft gesteld en zich daaronder lijft stellen. Wel moeten wij erkennen dat de oorzitter in de vergadering moeilijk hem het oord had kunnen ontnemen; de kerk heeft toch Gore niet veroordeeld, maar hem rustig ijn ongeloofstheoriën, met anderen in bond, aten verkondigen, — 200 kon het church congres hero ook niet veroordeelen. Anders zou het

congres naar het ambt der bisschoppen gegrepen hebben. Wel is het te hopen, dat de hoogere ambtsdragers in de Episcopale kerk er eens toe zullen komen om de vraag te^ overwegen wat te doen is, om de wateren van het Romanisme en van het ongeloof die vereenigd op de Episcopale Kerk komen aanrollen, te keeren.

De aartsbisschop van Dublin bracht op deze vergadering nog eenige verstandige woorden in het midden. Hij toonde aan, dat het onderscheid tusschen de Kerk en de Dissenters niet grooter worden tusschen de kerkelijke partijen die in de Episcopale Kerk elkander het terrein betwisten, waarom eene vereeniging zeer goed mogelijk was. Maar men moest de Dissenters d.i. allen die van de Episcopale kerk afgeweken zijn om zich een andere kerkelijke gemeenschap te vormen of zich bij een andere kerk te voegen, niet eenvoudig willen inslokken, maar hen tegemoet komen. De aartsbisschop gaf den raad, dat men alle geestelijken van andere kerken, voor zoovelen zij döor eene plechtige handeling tot den dienst des Woords beroepen zijn, als beroepbaar te verklaren in de Engelsche kerk, zonder een verdere ordinatie.

Deze woorden werden ook weersproken, maar over het algemeen was men op het jongste congres niet zoo uitsluitend Ritualistisch als wel op vorige samenkomsten.

Frankrijk. Heiligverklaring van Jeanne d' Are.

In de laatste dagen van Januari is de bekende Fransche heldin Jeanne d' Are heilig verklaard. Haar optreden viel in het begin van de 15de eeuw. Schoon een eenvoudig boerenmeisje uit het dorpje Dom Renig in Lotharingen, wist zij de geestdrift der Franschen zoo aan te vuren, dat zij tegen de Engelschen, die Orleans belegerden, optrokken. Na onderscheidene gevechten behielden de Franschen, door Jeanne d' Are aangevoerd, de overhand. Orleans was ontzet en Karel VII werd in triumf binnen Rheins gebracht, waar hij tot koning over Frankrijk werd gekroond. Later werd Jeanne door de Bourgondiërs gevangen genomen, aan de Engelschen voor een • som gelds overgeleverd, en eindelijk door een z.g. geestelijke rechtbank, na op vreeselijke wijze te zijn mishandeld, ter dood veroordeeld en in 1431 levend verbrand, omdat men haar verdacht van tooverij. Karel VII, hoewel hij zijn troon middellijk aan Jeanne d' Are te danken had, deed niet de minste poging om haar te redden.

Waaruit is te verklaren, dat de Roomsche kerk eerstin 1894, dus meer dan 460 jaren na haar dood haar eerst heilig verklaarde. Jeanne d' Are was veroordeeld door Roomsche kerkvorsten, met den aartsbisschop van Beauvais aan het hoofd. Het is te begrijpen dat men er niet gemakkelijk toe kwam, om het werk van die z. g. geestelijke rechtbank voor een werk uit den duivel te verklaren. Doch eindelijk is het er toch toe gekomen.

Zij, die de heiligverklaring van Jeanne d' Are hebben doorgedreven, wisten wel wat zij deden. Op dit oogenbUk is er de leiders der Roomsche kerk in Frankrijk alles aangelegen om maar te doen uitkomen, dat zij brandende waren van patriotisme. En ook kan het dunkt ons der Roomsche kerk wel anders dan ten goede komen, dat zij openlijk de verantwoordelijkheid voor . het vonnis dat over Jeanne d' Are geveld werd, van zich wierp.

Weldra zal men nu in de Roomsche kerken van Frankrijk beelden voor Jeanne d'Arc zien verrijzen, en w^ij gelooven dat hare vereering na die van de moedermaagd Maria, eene eerste plaats bij de Franschen zal innemen. Het zou ons niet verbazen dat ook liberale of radicale Franschen zich op den naamdag der nieuwe heilige in de bedehuizen der Roomsche kerk zullen vertoonen. In elk geval zal de vereering van de Heilige Jeanne meer verheffends opleveren dan die van den heiligen Labrus, , die de patroon is van bedelaars.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen